اقدام محققان کشور برای بومیسازی فناوری رانشگرهای تکپیشرانه
رئیس پژوهشگاه فضایی ایران با بیان این که توسعه فناوری بومی برای ساخت رانشگرهای تکپیشرانه یک گام مهم در رشد و اعتلای صنعت فضایی کشورمان به شمار میرود، گفت: آزمونگر کاتالیست تکپیشرانه هیدرازین با کنترل دقیق جریان ورودی به بستر که حاصل تلاش پژوهشگران پژوهشکده سامانههای حمل و نقل فضایی است، از سوی مرکز مالکیت معنوی اداره ثبت اختراعات ثبت شد.
حسین صمیمی ضمن اعلام خبر فوق گفت: ماهوارهها به منظور دریافت و ارسال داده لازم است تا با توجه به مأموریتشان در موقعیت و وضعیت مشخصی قرار داشته باشند. به دلیل عوامل مختلفی مانند اغتشاشات محیطی، ممکن است موقعیت و وضعیت ماهواره در طی زمان نیاز به اصلاح داشته باشد. رانشگرهای تکپیشرانه عملگرهایی هستند که امکان کنترل فعال این دو پارامتر را برای انجام مأموریتهای فضایی فراهم میکنند.
وی ادامه داد: با توجه به کاربردهای استراتژیک رانشگرها، این سامانهها جزء محصولات تحریمی بوده و امکان تهیه آنها از خارج از کشور وجود ندارد. بنابراین توسعه فناوری بومی برای ساخت رانشگرهای تکپیشرانه یک گام مهم در رشد و اعتلای صنعت فضایی کشورمان به شمار میرود. در این راستا، استفاده از یک بستر آزمونگر عملکرد تجزیه کاتالیست هیدرازین به منظور مطالعه، بررسی و تحلیل تجربی تجزیه و عملکرد پیشرانه هیدرازین یکی از مهمترین مراحل توسعه فناوری رانشگرهای فضایی است.
رئیس پژوهشگاه فضایی ایران درباره این اختراع توضیح داد: موضوع این اختراع، ساخت یک آزمونگر عملکرد تجزیه کاتالیست تکپیشرانه هیدرازین با کنترل دقیق جریان ورودی به بستر است و کنترل دقیق جریان توسط کنترل فشار بالادست و از طریق باز و بسته کردن سریع شیر سلنوئیدی انجام میشود. در این آزمونگر، پیشرانه با عبور از یک بستر کاتالیستی تجزیه شده و تولید گاز داغ میکند که این گاز داغ با عبور از نازل، نیروی رانش تولید میکند.
وی اضافه کرد: به منظور بررسی تغییرات فشار و دما در طول بستر و در پی آن مطالعه و تحلیل و تجزیه و عملکرد کاتالیستی هیدرازین، از دو حسگر فشار در ابتدا و انتهای بستر و همچنین دو حسگر دما در میانه و انتهای محفظه واکنش استفاده شده است. در نتیجه استفاده از این زیرساخت و تحلیل نتایج عملکرد کاتالیستهای مختلف به منظور تجزیه هیدرازین، امکان توسعه کاتالیستی که بیشترین فعالیت، مقاومت مکانیکی و طول عمر را داشته باشد، هموار شده است.
به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه فضایی ایران، دکتر صمیمی همچنین یادآور شد: نانوکاتالیست توسعه داده شده در داخل کشور با استفاده از این زیرساخت، از پایههایی با جنس گاما آلومینا و با قطر حفرات ریز برای توزیع مناسب نانوذرات فلز فعال (ایریدیم) تشکیل شده است. این نانوکاتالیست عملکردی کاملاً مشابه با نمونههای خارجی معتبر داشته و در فرآیند توسعه تراسترهای تک پیشرانه هیدرازینی در داخل کشور مورد استفاده قرار گرفته است.