تاریخ پرواز «بزوس» به فضا
حدود یک ماه دیگر یعنی ۲۹ تیر و پنجاه و دومین سالروز پرتاب آپولو ۱۱ به ماه، نخستین پرتاب شرکت بلواوریجین به فضا انجام میشود و در میان پنج مسافر حاضر در پرواز نام جف بزوس بنیانگذار آمازون و بلواوریجین هم به چشم میخورد. بنیانگذار آمازون تنها ۱۵ روز پس از آنکه بهطور رسمی از مدیرعاملی این شرکت کنار میرود قدم به New Shepard میگذارد؛ پروازی که تنها چند دقیقه به طول میانجامد و مسافران در یک سفر آسانسوری به لبه فضا میروند و بازمیگردند.بزوس را در این سفر برادرش و سه مسافر دیگر همراهی میکنند. بنیانگذار آمازون که طی هفتههای اخیر با انتشار فیلمهایی از حضورش در فرود آزمایشی New Shepard نشان داده که چقدر نسبت به موفقیت این پروژه هیجان دارد، در اینستاگرامش از حضور در پرواز اول این راکت خبر داد.
بزوس نوشت: من میخواهم در این پرواز باشم چراکه همیشه (سفر به فضا) جزو آرزوهایم بوده است. مارک بزوس برادر جف بزوس هم حالا دیگر مسافر بلواوریجین است و در کنار آنها برنده حراج صندلی این پرواز حضور دارد که بابت حضور در آن ۸/ ۲ میلیون دلار پرداخته است. برادر جف بزوس هم از حضور در این سفر شگفتزده شده و در یک مصاحبه گفته است که باور نمیکرد برادرش از او بخواهد در این سفر همراهش باشد. او گفت: چه فرصت بزرگی است نه فقط برای این ماجراجویی بلکه بهخاطر همراهی با بهترین دوستم. راکت New Shepard برای حمل شش نفر به فضا طراحی شده و شامل یک کپسول است که در تستهای قبلی تا ۱۰۰ کیلومتری زمین هم رسید. این کپسول دارای پنجرههای بزرگی است که به مسافران برای مدت چند دقیقه تجربه حضور در خلأ و چشمانداز فضا را میدهد. پس از چند دقیقه کپسول به زمین برمیگردد و مسافران آن پیاده میشوند. همین ایده ساده سالهاست که ذهن مهندسان بلواوریجین و ناسا را به خود مشغول کرده و میلیاردها دلار صرف توسعه آن شده است. راکت به صورت عمودی به فضا پرتاب میشود و پس از جدا شدن از کپسول دوباره به محل پرتاب بازمیگردد (کاری که پیش از این هم در پرتابهای شرکت رقیب یعنی اسپیسایکس دیدهایم). پس از آن کپسول هم به صورت عمودی به آرامی به زمین بازمیگردد. این سفر کاملا به صورت خودکار انجام میشود و مسافران حاضر در آن نقشی در هدایت راکت ندارند و صرفا نظارهگر فضا و زمین از آن فاصله خواهند بود.جف بزوس معتقد است که تماشای زمین تجربه بینظیری است که میتواند باعث تغییر انسان شود.
دو آرزوی بزرگ بزوس
بزوس بلواوریجین را در سال ۲۰۰۰ بنیان گذاشت؛ درست زمانی که غول تجارت الکترونیکی آمازون درحال قدمهای اولیه رشد خود بود. همین نشان میدهد که بزوس بعد از موفقیت آمازون به فکر آرزوهای فضاییاش نیفتاده است. این شرکت تاکنون عمدتا با سرمایه شخصی خود بزوس تامین مالی شده و بنیانگذار آمازون هر ساله نزدیک به ۸۰۰ میلیون یورو از سهام آمازون را میفروشد تا هزینههای آن را پوشش دهد. نقطه عطف این پروژه که بیش از دو دهه است دنبال شده نخستین پرواز آن است و اتفاقا مصادف شده با خروج بزوس از مدیرعاملی آمازون، موفقترین خردهفروش آنلاین جهان. بزوس البته همه مسوولیتهایش را در آمازون، کنار نمیگذارد. او همچنان به عنوان رئیس هیاتمدیره همراه آمازون خواهد بود اما بهنظر میرسد بعد از ماجرای جداییاش از مکنزی و تقسیم ثروتش و همچنین جنجالهایی که در این زمینه در برخی نشریههای زرد به پا شد و لورفتن عکسهای خصوصیاش حالا به شرایط بهتری رسیده است. بزوس اخیرا در جریان پانزدهمین تست پرتاب راکت New Shepard دیده شد جایی که با خودرویی که خودش رانندگی میکرد به سمت محل فرود کپسولی رفت که البته کسی در آن حضور نداشت. این مرحله نهایی ارزیابی کپسول و راکت قبل از قرار گرفتن مسافران واقعی در آن بود که با موفقیت انجام گرفت. نام بلواوریجین اشارهای به سیاره آبی زمین و شعار آن «قدم به قدم با قدرت» است. هرچند نخستین مسافر خریدار صندلی در آن نزدیک به ۳ میلیون دلار برای آن پرداخت اما هدف نهایی این پروژه فراهم کردن حضور توریستی در فضا با حداقل هزینه ممکن و امنیت بالاست. پرواز بهصورت عمودی انجام میشود و موتورها به مدت دو و نیم دقیقه فعال خواهند بود. در ادامه، راکت به سرعت سه برابر صوت میرسد و بعد راکت و کپسول مسافربر از یکدیگر جدا میشوند. در ادامه، فضاپیما به همراه مسافرانش به مرز فضا میرسند و میتوانند به مدت سه دقیقه از تماشای منظره زمین آبی از بالا لذت ببرند، بعد به سمت زمین بازمیگردند و در مرحله آخر، چترهای نجات بازمیشود تا فضاپیما به آرامی روی سطح زمین بنشیند.
رقابت فضایی میلیاردرها
ایلان ماسک و جف بزوس هرچند بهنظر دو کارآفرین در فیلدهای مختلفی هستند اما وجه اشتراکهایی هم دارند. دو میلیاردر که در دو زمینه متفاوت کسبوکار به موفقیتهای بزرگی رسیدهاند حالا در رقابت برای حضور در فضا مقابل هم قرار گرفتهاند. اخیرا بزوس به قرارداد ۹/ ۲ میلیارد دلاری ناسا به اسپیسایکس اعتراض کرد؛ قراردادی که قرار بود بر اساس آن ناسا هزینه ساخت سطحنشینهای قمری را تامین کند. ناسا شرکت بلواوریجین و داینتیکس را در این رقابت بازنده اعلام کرد که ظرفیت حمل بالاتر استارشیب (متعلق به اسپیسایکس) باعث برندهشدن این شرکت شد. هدف این پروژه ماموریت برای پرتاب به سطح ماه در سال ۲۰۲۴ بود. بزوس و شرکت فضاییاش از ناسا به دیوان محاسبات آمریکا شکایت بردند و همین باعث شد که ناسا تا رسیدگی قضایی به این پرونده قرارداد خود را با اسپیسایکس تعلیق کند. با این حال اسپیسایکس هم طی یکی دو سال اخیر نشان داده که چقدر شریک مطمئنی برای ناساست. پروژههای اعزام فضانورد این شرکت به ایستگاه فضایی با موفقیت باعث اعتباربخشی به ایدههای فضایی ایلان ماسک شده است.
غافلگیری رقیب
«ریچارد برانسون» مدیرعامل شرکت رقیب یعنی Virgin Galactic، ظاهرا در تلاش است تا از جف بزوس پیشی بگیرد و حالا چندان مشخص نیست که کدام یک از این میلیاردرها بتوانند زودتر به فضا بروند. وقتی بزوس در اینستاگرامش اعلام کرد که تصمیم دارد در روز بیستم ماه جولای به همراه برادرش و نفر سومی- که برنده حراج صندلی سوم بلواورجین خواهد بود- با راکت نیوشپارد به فضا برود، ریچارد برانسون در توییتی این اتفاق را به بزوس تبریک گفت و با لحنی سربسته و مرموز نوشت: «این فضا را تماشا کن...»همین توییت کافی بود تا قیمت سهام Virgin Galactic بالا برود. البته در کنار توییت مدیرعامل این شرکت، اظهارنظر یک منبع ناشناس درباره آزمایش پرواز راکت SpaceShipTwo در روز چهارم جولای هم به شایعات و احتمالات دامن زد. به گفته این منبع ناشناس، قرار است در روز چهارم جولای راکت SpaceShipTwo این شرکت درحالی به فضا پرتاب شود که خود برانسون سوار بر آن خواهد بود. با این حال اما هنوز دقیقا مشخص نیست که این آزمایش مورد تایید اداره هوانوردی فدرال قرار بگیرد. گویا آتش رقابت برای سفر به فضا حسابی شعلهور شده است؛ چون وقتی در روز بیست و دوم می شرکت Virgin Galactic برای اولینبار راکت SpaceShipTwo را آزمایش کرد، از انجام پرواز آزمایشی دوم با کابین پر خبر داد و اعلام کرد ریچارد برانسون در پرواز آزمایشی سوم این راکت، مسافر آن خواهد بود. اما حالا ظاهرا برانسون نمیتواند تا آن زمان منتظر بماند و شاهد پرواز موفقیت رقیبش باشد و ترجیح میدهد در همین پرواز آزمایشی سوم، مسافر راکت SpaceShipTwo باشد. شرکت Virgin Galactic در بیانیهای اعلام کرده است: «ما درحال تحلیل اطلاعات مربوط به پرواز آزمایشی موفق اولمان در بیست و دوم ماه می هستیم. همانطور که قبلا اعلام کردیم، انتظار داریم پروازهای آزمایشی نهایی در تابستان و اوایل پاییز امسال انجام شوند، اما تاریخ دقیق پرواز بعدیمان مشخص نیست.»این اخبار بلافاصله بر قیمت سهام Virgin Galactic تاثیر گذاشت و به این ترتیب قیمت سهام این شرکت در روز سهشنبه با رشد ۸ درصدی به ۴۹/ ۳۷ دلار برای هر سهم رسید. با این همه اما گویا کارشناسان و تحلیلگران صنعت فضانوری، احتمال موفقیت بزوس برای برنده شدن در این رقابت را بیشتر برآورد میکنند.