تجربیات کودکی قادر به تغییر DNA تا آخر عمر هستند
کودکی دوره ای سرنوشت ساز در زندگی همه افراد است اما اخیرا ثابت شده که تجربیات اولیه زندگی قادر به ایجاد تغییراتی در تمام بدن حتی در ژنتیک ماست.
گویا آی تی – در حال حاضر پژوهشگران می توانند دقیقا پیش بینی کنند که آیا برخی اتفاقات خاص دوران کودکی روی دسته ای از ژن هایی که عهده دار مسئول تنظیم التهابات بدن تاثیر دارند یا نه؛ با شناسایی این ژن ها می توان مشخص کرد بیماری هایی که در آینده به آنها مبتلا خواهیم شد نتیجه رخدادهای دوران کودکی هستند یا خیر.
تیمی از دانشمندان دانشگاه نورث وسترن امریکا بیش از صد ژن مرتبط با التهابات بدن را برای احتمال یافتن نشانه هایی از تغییرات فرا ژنتیکی مورد بررسی قرار دادند.
محرک آنها احتمالاتی است که محیط های کودکی را با تفاوت های موجود در پروسه های التهابات بدن مرتبط می کند؛ این تفاوت ها احتمالا به ژن ها بر می گردد.
اگر چه توالی DNA ژنوم ما در زمان انعقاد نطفه تقریبا قفل می شود اما دانشمندان متوجه شده اند بعضی از ژن ها در فرآیندهایی که از آنها با نام ”ورا ژنتیک“ یا Epigentics یاد می شود همچنان به تغییر، اصلاح و بهبود خود ادامه می دهند.
یکی از برجسته ترین اشکال این فرآیندهای وراژنتیکی متیلاسیون است که در آن یک گروه از متیل ها (CH3) به شیوه ای خاص به ساختار DNA اضافه شده و در عملکرد آن اختلال ایجاد می کنند.
متیلاسیون در کنار سایر تغییرات ورا ژنتیکی نحوه تفسیر نقشه ساخت ژنتیکی انسان را به طور کلی متحول کرده است.
زمانی تصور می کردیم بیولوژی بدن ما یک سرنوشت ژنتیکی قطعی است اما حال متوجه شده ایم که حتی کوچک ترین پدیده های محیطی ممکن است اثر ضربه ای داشته و منجر به غیرفعال شدن ژن ها شوند.
به نظر می رسد وراژنتیک به تکامل رسیده و هم اکنون قادر به دستکاری ژنوم ها به منظور نشان دادن واکنشی سریع به تغییرات محیطی مان باشد.
«تام مک دید» رهبر این پژوهش توضیح می دهد:
”می توانستیم در بدن ژن هایی داشته باشیم که تاثیرات مخربی روی سلامت مان داشته باشند اما اگر این ژن ها به خاطر فرآیندهای وراژنتیک خاموش و غیرفعال باشند، دیگر نگران چیزی نخواهیم بود.“
البته هنوز در ابتدای مسیر درک تغییراتی هستیم که نحوه خوابیدن، میزان درآمدی که کسب می کنیم و … می توانند روی ژنتیک مان داشته باشند.
کودکی قطعا بخش بسیار مهمی از زندگی است که یک سری فرآیندهای بیولوژیکی خاصی در آن اتفاق می افتد که روی سلامتی و تندرسی ما تا آخر عمر تاثیر گذار خواهند بود.
در این پژوهش جدید از یک نمونه تقریبا ۵۰۰ نفری از فیلیپینی ها و همچنین داده هایی از پژوهش های مرتبط در دهه ۸۰ میلادی استفاده شده است.
برای تجزیه و تحلیل ژن های مرتبط با فرآیندهای دفاعی بدن که التهابات را کنترل می کنند از خون های جمع آوری شده در سال ۲۰۰۵ استفاده شد.
دانشمندان متوجه شدند متیلاسیون ۹ نمونه از ژن های بررسی شده دارای ارتباط نزدیکی با تعدادی از متغیرهای دوران کودکی مثل وضعیت اجتماعی-اقتصادی خانواده در بچگی، غیبت طولانی مدت یکی از والدین و حتی تولد اشخاص در فصل های خشک دارد.
البته این اولین باری نیست که دانشمندان موفق به تشخیص فصل تولد از روی DNA شده اند. در پژوهشی که سال گذشته توسط عده ای دیگر از محققان انجام شده بود این مساله ثابت شده بود.
به عبارت دیگر پژوهشگران با شناسایی تعدادی از تجربیات خاص دوران کودکی موفق به پیش بینی فعال یا غیرفعال بودن یک یا تعداد بیشتری از آن ۹ ژن التهابی در آینده شدند.
التهاب برای سیستم ایمنی بدن مثل یک شمشیر دو لبه عمل می کند: اگر چه باز شدن رگ های خوبی و متورم شدن آنها به نبرد با عفونت ها کمک گرفته و درمان را سرعت می بخشد اما اگر التهاب بیش از حد طول بکشد موجب ناراحتی بیمار و حتی آسیب به بدن وی خواهد شد.
شاید در شرایط خاص کنترل و تنظیم ژن های التهابات به متعادل کردن این مساله کمک کند اما به خاطر خاموش شدن ژن ها (و فعال شدن مجدد تقریبا غیرممکن شان) احتمالا شاهد هموارتر شدن ضعف بدن بیمار در آینده خواهیم بود.
بعید نیست پژوهش حاضر بتواند علت شیوع بیماری های قلبی-عروقی و التهابی در بعضی از جوامع خاص را توضیح دهد.
این پژوهش شواهد متعددی که تاثیر شیوه های مختلف تغییر سیستم ایمنی روی نحوه واکنش بدن ما به بیماری ها در بزرگسالی دارد را هم تائید می کند.
پژوهشگران معتقدند تحقیقات بیشتر در این زمینه موجب کشف سرنخ های مهم تری در مورد چگونگی تاثیر محیط روی عملکرد ژن ها خواهد شد.
ضمنا هم اکنون شواهد و مدارک محکم تری درباره این مساله مهم داریم که اتفاقات دوران کودکی اثرات بلند مدتی در زندگی مان خواهند داشت.