تلاش دولت برای ارزان کردن اینترنت
دولت به منظور کاهش قیمت اینترنت تخفیف‌های متعددی برای ارائه‌کنندگان آن در نظر گرفته تا بدین ترتیب قیمت استفاده از آن کاهش یابد؛ اما اینکه این تخفیف‌ها تا چه اندازه برای کاربر نهایی ملموس باشد موضوعی است که جای بحث و بررسی دارد.
شرکت ارتباطات زیرساخت از در نظر گرفتن تخفیف‌های قابل توجه برای شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت خبر داده و اینگونه اعلام می‌کند که این شرکت از سود خود چشم پوشی کرده تا با روی کار آمدن شبکه ملی اطلاعات، مردم طعم اینترنت ارزان و با کیفیت داخلی را بچشند.
این بار اول نیست که موضوع کاهش چند درصدی قیمت اینترنت مطرح می‌شود و در نهایت کاربر نهایی طعم این تخفیف‌ها را نمی‌چشد. البته این بار به گفته محمدجواد آذری جهرمی - مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت - برخی شرکت‌ها در این راه گام برداشته‌اند امادر نهایت بحث میزان بهره‌مندی مردم از آنچه تخفیف‌های کلان اینترنت عنوان می‌شود جای بررسی دارد.
وی چندی پیش در پاسخ به این سئوال ایسنا که چرا با وجود ارائه تخفیف‌های متعدد، در نهایت کاربر نهایی در قیمت و کیفیت تفاوت چندانی حس نمی‌کند؟ گفت: هنوز تعرفه‌های تخفیفی اعمال نشده و قرار بر آن است که از ابتدای مردادماه این تعرفه‌ها اجرایی شوند تا بدین ترتیب قیمت‌ها کاهش محسوس داشته باشد.
احتمالاً اتفاقی که رخ خواهد داد، این است که به عنوان مثال اگر در حال حاضر یک کاربر ماهانه ۲۰ هزار تومان برای حجم اینترنت پرداخت می‌کند و حجمی معادل ۵ مگابیت پهنای باند دریافت می‌کند، در آینده همچنان همان ۲۰ هزار تومان را پرداخت کرده و حجم دریافتی آن به ۸ مگابیت برسد.
محمد جواد آذری جهرمی همچنین متذکر شد: اکنون ما در تغییرات جدید ۸۴ درصد قیمت انتقال و ۴۲ درصد قیمت اینترنت را کاهش داده‌ایم. این اتفاق در حالی رخ داده که به این واسطه ۶۳۰ میلیارد تومان از از درآمدهای ما کاسته خواهد شد، در حالی که درآمدهای پیش‌بینی شده برای این شرکت ۱۸۰۰ میلیارد تومان در سال بوده و هزینه‌های ما بالغ بر ۱۵۰۰ میلیارد تومان در سال است، اما تلاش می‌کنیم درآمدهایی که در این بخش کاسته شده را به شیوه‌های مختلفی مانند ایجاد ترانزیت بین الملل جبران کنیم.
معاون وزیرارتباطات در عین حال گفت: طی چند ماه گذشته تلاش‌های متعددی کرده‌ایم و حتی اپراتورها نیز از این اقدامات رضایت داشته و قیمت‌ها را کاهش داده ایم. البته همچنان قبول داریم قیمت های ما با قیمت‌های جهانی فاصله دارد.
البته باید توجه داشت که سایز بازار در این حوزه تأثیری جدی دارد و سرمایه‌گذاری نیز دارای اهمیت بسیار است. در این حوزه فرمول‌های پیچیده‌ای وجود دارد و واقعیت آن است که به اعتقاد مسئولان اگر شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی نشود، باید انتظار داشت قیمت‌ها در همین حد فعلی بماند. اکنون راه‌اندازی این شبکه و اندازه بازار قطعاً کمک خواهد کرد که قیمت‌ها به قیمت‌های جهانی نزدیک‌تر شود.
مدیرعامل شرکت زیرساخت درباره قیمت‌های جهانی اینترنت گفت: قیمت اینترنت در اروپا و سایر کشورها موضوعی نیست که ما بخواهیم آن را پنهان کنیم، اما همین قیمت در ترکیه و امارات به یکباره بین سه تا ۱۰ برابر افزایش پیدا می‌کند و ممکن است ما اگر بخواهیم به طور مستقیم از فرانکفورت سرویس بگیریم، هزینه آن به مراتب پایین‌تر از امارات باشد. دلیل این موضوع آن است که بازار امارات بازار کوچکی است که در آن روی گیگابیت کار می‌شود، در حالی که در فرانکفورت بازار روی ترابیت است و قطعاً میان این دو تفاوت قیمت بسیار خواهد بود.
در حال حاضر شرکت ارتباطات زیرساخت یک مگابیت اینترنت را به قیمت ۱۰۰ هزار تومان به شرکت‌ها می‌فروشد و آن‌ها این حجم را ۲۵ هزار تومان در اختیار مشتریان خود قرار می دهند، اما چه می‌شود که چنین اتفاقی می‌افتد؟
به گفته زیرساختی‌ها در واقع شرکت‌هایی که به ارائه خدمات می‌پردازند، طبق استانداردهای ITU شرایطی دارند که می‌دانند در لحظه حدود ۵۰ درصد مشترکان آن‌ها از پهنای باند استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر زمانی که به اندازه ۱۰۰ مگابیت فروش دارند، در لحظه حدود ۵۰ مگابیت ظرفیت مشتری در حال استفاده از خدمات آن‌هاست و تنها یک بیست و چهارم کاربران درخواست پهنای باند را پر می‌کنند و به همین دلیل این هزینه‌ها برای شرکت‌ها کاهش پیدا می‌کند.
طبق اظهارات جهرمی، اکنون نیز مدل قیمت‌گذاری ما به همه‌ی دنیا نزدیک شده است و در شرایطی که در گذشته قیمت یک مگابیت ۱۷۴ هزار تومان بود اکنون این رقم به ۲۵ هزار تومان رسیده است، اما طبیعی است که کاربران در منزل چنین تفاوت قیمتی را پرداخت نمی‌کنند، چرا که آن‌ها به طور حجمی خرید می‌کنند، اما در نهایت در رتبه‌های جهانی شاید بیش از ۷۰ تا ۸۰ رتبه جایگاه ایران دستخوش تغییر شده باشد. البته اکنون شاید قیمت اینترنت ما پنج برابر اروپا باشد اما نمی‌توان ضعف کاری برخی شبکه‌ها را به شرکت زیرساخت و دولت نسبت داد.
وی با بیان اینکه ایران از نظر تعرفه‌ی اینترنت موبایل هم ایران چهارمین کشور ارزان دنیا محسوب می‌شود، به دامپینگ برخی اپراتورها در این فضا اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال اکنون یکی از اپراتورها ۱۰۰ گیگابایت اینترنت را با قیمت ۱۷۵ هزارتومان به فروش می‌رساند. به عبارت دیگر هر گیگابایت را با رقمی حدود ۱۷۵۰ تومان به فروش می‌رساند و این در حالی است که کمترین رقم فروش اینترنت در دنیا ۰.۵ دلار است و چنین تعرفه‌ای در هیچ کجای دنیا پیدا نمی‌شود.
در این رابطه وزیر ارتباطات نیز با بیان اینکه لازم است بحث کیفیت خوب را با تعرفه مناسب همراه دید، تاکید کرد: هیچ‌گاه قیمت را بالا نخواهیم برد و از سه سال پیش به این نکته اشاره کردیم که به دنبال آن هستیم که استفاده از اینترنت در سبد خانوارها و شرکت‌های بیشتر شود و به همین دلیل در مقاطع مختلف تصمیم به ارائه‌ی تخفیف‌هایی در این حوزه گرفتیم.
واعظی ادامه داد: البته ما در حوزه بسته‌های اینترنتی موبایل هیچ‌گاه وارد بحث نمی‌شویم، بلکه در این بخش یک سقف قیمتی اعلام کرده‌ایم و براساس آن اقدام می‌کنیم. در حوزه اینترنت ثابت نیز براساس فرم‌های در نظر گرفته شده اکنون تخفیف‌هایی بین ۱۶ تا ۳۵ درصد و حتی گاهی برای مراکز بزرگ و سازمان‌ها تا حدود ۴۷ درصد در نظر گرفته شده است. بدین ترتیب در حال چینش بخش‌های مختلف پازل شبکه ملی اطلاعات هستیم تا مقدمات برای رونمایی از فاز اول این شبکه در هفته دولت فراهم شود.
او در ادامه با اشاره به تخفیف‌هایی که پیش از این شرکت زیرساخت برای ارائه‌کنندگان اینترنت در نظر گرفته بود، متذکر شد: در آن دوره برخی شرکت‌ها تخفیف‌های دریافتی را به مشترکان خود نیز منتقل کردند، اما شرکت‌های متعددی ما را خون به جگر کردند تا کاهش تعرفه ۲۰ درصدی را برای مشترک نهایی اعمال کنند.
وی در عین حال از لزوم نظارت بر شرکت‌ها برای اعمال این تخفیف‌ها خبر داد و یادآور شد: مردم انتظار دارند در قبال پولی که پرداخت می‌کنند، سرویس با کیفیتی هم دریافت کنند.
بنا بر اظهارات مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت و اعلام برخی شرکت‌ها، استارت تغییر قیمت برای کاربران نهایی زده شده و قرار است با شرکت‌های متخلف برخورد شود. حال باید دید آیا این تغییرات قیمتی و به دنبال آن با راه اندازی فاز اول شبکه ملی اطلاعات در هفته دولت آیا رضایتمندی کاربران از قیمت اینترنت افزایش خواهد یافت و در شرایطی که مدت زمان چندانی تا پایان کار دولت یازدهم باقی نمانده، وعده‌هایی که در این حوزه داده شده بود عملیاتی می‌شود یا خیر؟