توسعه سرمایههای اجتماعی برای حذف شکاف جنسیتی استارت‌آپ‌ها
فرصت ۵/ ۲ تریلیون دلاری حمایت از کارآفرینان زن
در مورد چگونگی حمایت از کارآفرینان زن بحث و گفت‌وگوی زیادی وجود دارد. در حال حاضر به‌رغم شواهدی مبنی‌بر اینکه استارتآپهای تحت رهبری زنان موفقیت قابل توجهی دارند، اما احتمال زنده ماندن آنها کم است. تحلیل جدید گروه مشاوره بوستون نشان می‌دهد اگر زنان و مردان در سراسر جهان به‌طور برابر در عرصه کارآفرینی شرکت کنند، رشد تولید ناخالص جهان تقریبا از سه درصد به ۶ درصد افزایش می‌یابد.
این افزایش معادل ۵/ ۲تریلیون دلار تولید ناخالص جهان را بالاتر می‌برد. چگونه می‌توان از کارآفرینان زن حمایت کرد؟ تمرکز اغلب روی بهبود دسترسی به اعتبار (سرمایه و منابع مالی) یا ارائه آموزش برای کمک به زنان در ایجاد مهارت‌های جدید (سرمایه انسانی)، دو زمینه مهم برای موفقیت کسب‌و‌کارهای تحت رهبری زنان است. با این حال، یکی دیگر از عوامل اصلی موفقیت این مشاغل دسترسی به شبکه است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد.
شکاف جنسیتی در کارآفرینی
برای درک بهتر شکاف جنسیتی کارآفرینی، دیده‌بان جهانی کارآفرینی تحلیلی روی داده‌های ۲۰۱۶-۲۰۱۴ درباره نرخ از بین رفتن کارآفرینی و پایداری کسب‌وکار با توجه به جنسیت افراد در ۱۰۰ کشور انجام داده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد در سراسر ۶ منطقه جهانی، نسبت مردان در سن اشتغال که کسب‌وکار جدیدی را آغاز می‌کنند در مقایسه با زنان با همین شرایط بیشتر است. چهار کشور، ویتنام، مکزیک، اندونزی و فیلیپین، موفق به رعایت نرم‌های جهانی شدند. در سال ۲۰۱۶ زنان بیشتری نسبت به مردان کسب‌وکار جدیدی را در این کشورها راه‌اندازی کردند. در ۵۰ مورد از ۱۰۰ کشور مطالعه شده، شکاف جنسیتی در تاسیس استارت‌آپ‌ها (درصد مردان در مقابل زنانی که کسب‌وکار جدیدی را آغاز می‌کنند) از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ کمتر شده و این کاهش در ترکیه، کره‌جنوبی و اسلواکی قابل توجه بوده است. در ۴۰ کشور به ویژه سوئیس، اروگوئه و آفریقای جنوبی، شکاف جنسیتی استارت‌آپ‌ها در حال توسعه است. دلایل زیادی برای این شکاف جنسیتی وجود دارد. از جمله می‌توان به تفاوت در دسترسی به پشتیبانی مالی اشاره کرد. طبق تحلیل گروه مشاوره بوستون از داده‌های MassChallenge، یک شبکه جهانی شتاب‌دهنده مستقر در آمریکا، در سال ۲۰۱۸، سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که توسط زنان یا از طریق آنها تاسیس شده، به‌طور متوسط ۹۳۵ هزار دلار است که کمتر از نصف میانگین سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی است که توسط مردان راه‌اندازی شده است. میانگین سرمایه‌گذاری در استارتآپهایی که مردان راه‌اندازی کردند حدود ۱/ ۲ میلیون دلار است. این اختلاف در حالی وجود دارد که استارتآپهایی که توسط زنان راه‌اندازی شده یا در تیم بنیان‌گذاران آن زنان هستند، با گذشت زمان عملکرد بهتری دارند و در یک دوره ۵ ساله ۱۰ درصد درآمد تجمعی بالاتری ایجاد می‌کنند. درآمد تجمعی برای زنان ۷۳۰ هزار دلار و برای مردان ۶۶۲ هزار دلار است.
چالش دیگر دسترسی محدود به سرمایه اجتماعی در قالب شبکه‌های حمایتی قوی، شناسایی شده است. شبکه‌ها عامل مهمی برای موفقیت کسب‌و‌کارهای کوچک هستند. برای مثال، یک مطالعه در کشورهای با درآمد کم و متوسط، نشان داد شبکه‌های قوی‌تر و وسیع‌تر با شکافهای جنسیتی کوچک در پایداری کسب‌وکار و دسترسی بهبودیافته به منابع مالی مختلف ارتباط دارند.
ایجاد یک شبکه بهتر
شرکت‌های بزرگ می‌توانند نقش بزرگی در ایجاد شبکه‌ها بازی کنند. در بسیاری از نقاط جهان، شرکت‌های کوچک با رهبری زنان، عنصر مهمی در زنجیره‌های تامین جهانی هستند، چه به‌عنوان توزیع‌کننده، خردهفروش یا تامینکننده. شرکت‌ها می‌توانند شبکه‌هایی را پرورش دهند که به زنان کارآفرین برای مشاوره درمورد همه چیز از نحوه تامین مالی عملیاتشان گرفته تا نحوه مدیریت کمک کند. حمایت از کسب‌وکار با رهبری زنان با این شیوه، کسب‌وکار خوبی است. اگر شرکت‌های بزرگ این کار را به خوبی انجام دهند، شرکت‌ها می‌توانند یک زنجیره تامین قابل‌اطمینان و متنوعتری بسازند. بهتر است شرکت‌ها اهداف اجتماعی را ارتقا دهند و در عین حال بازدهی و سود برای سهامدارانشان افزایش می‌یابد. همه سازمان‌هایی که از کارآفرینان زن حمایت می‌کنند، از جمله شرکت‌ها، گروه‌های بین‌المللی اهداکننده و دولت‌ها، می‌توانند تاثیر کارآفرینان زن را با ایجاد و ساخت شبکه‌ها برای زنان افزایش دهند. پژوهش گروه مشاوره بوستون بهترین شبکه‌ها سه ویژگی مهم دارد که عبارتند از: هدف، جامعیت و تعامل.
هدف: از شروع، یک شبکه باید هدف مشخص و روشنی داشته باشد؛ نه اینکه صرفا شبیه مرکزی برای ذخیره اطلاعات کسبوکارها عمل کند. اینکه کارآفرینان زن چه چیزی می‌توانند با پیوستن به شبکه به دست آورند؟ آیا آنها به سرمایه انسانی و مالی و همچنین سرمایه اجتماعی دسترسی خواهند یافت؟ چگونه این شبکه می‌تواند به زنان در دستیابی به اهداف کسب‌وکاری ملموس کمک کند؟ به‌عنوان مثال، شرکت Endeavor که از کارآفرینان حمایت می‌کند، ماموریت روشنی در شبکه مربیان استارت‌آپ‌ها و سرمایه‌گذار دارد تا کارآفرینان تاثیرگذار را از سراسر جهان انتخاب کرده و مربیگری کند. همچنین رشد سرمایه‌گذاری آنها را شتاب بخشیده، مشاوره تجاری ارائه داده و برای آنها دسترسی بهتر به سرمایه مالی فراهم کند.
جامعیت: سپس، شرکت‌کنندگان را به دقت انتخاب کند. بهترین شبکه‌ها یک بنیان‌گذار اختصاصی دارند که ممکن است یک شخص، سازمان غیردولتی، شرکت یا هر سازمان دیگری با منافع و حضور بلندمدت در جامعه باشد. آنها همچنین اعضای فعالی از عضویت فعال از جمله ترکیبی از کارآفرینان جدید و مالکان کسب‌و‌کارهای تاسیس شده با زمینه‌های مختلف فرهنگی دارند. برای ایجاد تعامل و تعهد، بنیان‌گذاران شبکه می‌توانند هزینه‌های عضویت را در نظر بگیرند، الزامات حضور اجباری را نهادینه کنند که مستلزم مصاحبه یا منابع برای اعضای جدید باشند.
تعامل: شبکه باید برای تسهیل تعاملات رسمی و غیر رسمی ساختاربندی شود. آموزش رسمی جای خود را دارد، اما تعاملات غیر رسمی و همتا به همتا برای ایجاد اعتماد و اطمینان از اینکه شبکه در طول زمان در ارتباط بوده، حیاتی است. سکوهای آنلاین می‌توانند برای موفقیت در این حوزه حیاتی باشند. برای مثال، بنیاد چری بلیر (Cherie Blair) برای زنان که در نیجریه مستقر است، برنامه‌های نظارت رسمی دارد، اما همچنین روابط غیررسمی، تبادل ایده‌ها و همکاری را از طریق انجمنهای آنلاین خود تشویق می‌کند. همه این تعاملات مستلزم دسترسی به اینترنت و یک شبکه جامع است. اغراق نیست اگر بگوییم که کارآفرینان زن قدرت تغییر دنیا را دارند. حذف شکاف جنسیتی در کارآفرینی و تقویت رشد شرکت‌های با رهبری و مالکیت زنان، برای بازارهای سرتاسر جهان ایده‌ها، خدمات و محصولات جدیدی را به ارمغان خواهد آورد. برای این منظور، باید اطمینان حاصل کرد که زنان به همه اشکال سرمایه، به ویژه سرمایه اجتماعی به شکل شبکه‌های قدرتمند دسترسی دارند.