راز تحول در غول تراشهسازی جهان
زمانی که «لیزا سو» سکان هدایت شرکت ادونسد میکرو دیوایسز (Advanced Micro Devices) یا همان AMD را که در زمینه تولید انواع چیپ و تراشه فعالیت میکرد، به دست گرفت؛ اوضاع این شرکت تعریف چندانی نداشت. اما وی ظرف شش سال، این شرکت را به جایگاهی رساند که در فناوریهای نوظهوری همچون هوش مصنوعی و گیمینگ، نامیبرای خود دست و پا کرده است. در این مصاحبه که نشریه فورچون با وی انجام داده لیزا سو، مدیرعامل AMD که از ابررایانهها، نحوه تغییر وضعیت شرکت و مدیریت یک شرکت جهانی در دورهای که با همهگیری یک ویروس همراه شده، سخن میگوید.
زمانی که مدیرعاملی AMD را در سال ۲۰۱۴ برعهده گرفتید، میزان درآمدهای این شرکت با کاهشی ۴۰ درصدی همراه شده؛ سهم شما در بازار به نصف تقلیل یافته و ارزش هر سهم شرکت نیز به زیر ۲ دلار رسیده بود، اما استراتژی شما برای احیای این کسبوکار از طریق تمرکز روی چیپهایی با کارکرد بالا، نتیجه داد و به موفقیت ختم شد. در نتیجه، سهام شرکت با رشدی محسوس همراه شد و تراشههای سری رایزن، به محبوبیتی بالا نزد تولیدکنندگان دست یافت؛ امسال قرار است ۱۰۰ لپتاپ جدید مجهز به تراشههای AMD روانه بازار شوند. شما پیشتر از تلاش خود برای تغییر اوضاع در این شرکت بهعنوان مبارزه در مجموعهای از جنگها یاد کردید، به نظرتان پیروزی در این نبردها چه حسی دارد؟
همه اینها برای من بسیار هیجانانگیز و ارزشمند است. ما طی چند سال اخیر توانستیم اعتمادبهنفس خود را تقویت کنیم و به این باور برسیم که میتوانیم در هر کاری موفق شویم. زمانی که کار خود را شروع کردیم، انگیزههای زیادی در ما وجود داشت. میدانستیم که میتوانیم کارهای بیشتری انجام دهیم و جهان همواره منتظر ایده و محصولات جدیدی است. اکنون انتظارات از ما بالاست. معتقدم که زندگی نیز همانند نقشه راه محصول، صحنه انتخابهاست و هرچه عملکردتان بهتر میشود، انتخابها سختتر میشوند. حتی اگر سختتر هم نشوند، قطعا راحتتر نخواهند شد.
در نقشه راه محصول شما در پنج سال اخیر، طراحیهای جدید برای پردازندههای اصلی و پردازندههای گرافیکی دیده میشد. قبلا از تراشههای گرافیکی صرفا در حوزه ویدئو گیمینگ استفاده میشد اما اکنون در دیتاسنترها نیز به منظور ارتقای عملکرد تجزیه و تحلیل دادههای کلان مورد استفاده قرار میگیرند. هدف بعدی شما چیست؟
ما سرمایهگذاری هنگفتی را در زمینه گرافیک انجام دادیم و در حالحاضر، تلاش میکنیم تا عملکرد کارتهای گرافیک را در دو بخش گیمینگ و فرآیندیهای رایانشی به نسبت قبل، ارتقا دهیم. در واقع، این مسیر جدیدی است که برای خود ترسیم و تمرکز خود را روی آن معطوف کردهایم. وجه تمایز AMD با دیگر شرکتها در باور به این ایده و طرز فکر نهفته است که میتوانیم بهترین پردازندهها را در دل هر یک از سیستمها تعبیه کنیم.
جالب است همان چیپی که در دستگاههای گیمینگ استفاده میشود، در اپلیکیشنهای مبتنی بر فناوریهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی در دیتاسنترهای کلاد متعلق به شرکتهای گوگل و آمازون نیز بهکار میرود. سوال اینجاست که چرا از این نوع چیپها که از سرعت بالایی در پردازش اطلاعات و کارهای مختلف برخوردارند، در دیتاسنترها نیز استفاده میشود؟
باور ما بر این است که رایانهها میتوانند هوشمندتر و سریعتر عمل کنند و این امر محقق نمیشود مگر با ارتقای عملکرد در تشخیص و یکسانسازی الگوها و استفاده بهینه از این اطلاعات. در واقع، این ایده همان مفهوم کلی یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی و رایانش با کارآیی بالاست. بخش رایانش به نسبت دیگر بخشها، با سرعت بیشتری در حال پیشرفت است چراکه ما انسانها به طور قابلتوجهی در حال تولید اطلاعات هستیم. شرکتهای ما نیز حجم زیادی از اطلاعات را در روز تولید میکنند. در این میان، اینترنت نیز تولید اطلاعات زیادی را بر عهده دارد. اینجاست که باید مشخص کنیم که با این اطلاعات چه باید کرد.
چگونه میتوانید منحنی عملکرد را تغییر دهید؟
در دنیای فناوری، اگر سود عملکرد یک صنعت را طی یک دوره پنج یا ده ساله ترسیم کنید، اغلب به شکل یک خط صاف درمیآید. اما هدف ما این است که این خط را تغییر دهیم و آن را خم کرده و بالاتر از آن قرارگیریم.
شرکت AMD توانست در دو مناقصه برای ساخت سریعترین ابررایانهها پیروز شود. سوال اینجاست که چگونه از فناوری شما در این زمینه استفاده خواهد شد؟
اگر به دستاوردهای ما در حل مشکلاتی که آزمایشگاه ملی Oak Ridge که در زمینه تحقیقات علم پزشکی و هوایی فعالیت دارد و همچنین مرکز Lawrence Livermore، که در حوزه امنیت ملی فعال است، نگاهی بیندازید متوجه خواهید شد که بعد از تعبیه دیتاسنترهای بزرگتر در این مراکز، عملکرد پردازشی و محاسباتی آنها بهطور محسوسی افزایش یافته است. این همان هدفی است که ما در ساخت ابررایانههای بزرگ دنبال میکنیم. درواقع، سعی داریم تا از طریق استفاده ترکیبی از پردازندههای اصلی و پردازندههای گرافیکی و ارتباط با کارآیی بالا میان آنها، عملکردی فراتر از حد معمول را به ارمغان آوریم. جالب اینجاست که این همان فناوریای است که در کنسولهای بازی استفاده شده، البته در مقیاس بزرگتر و روشی متفاوت که میتواند منشأ تحولاتی عظیم در جهان باشد. در ماه مارس، آزمایشگاه ملی Lawrence Livermore، شرکت AMD را برای تامین پردازندههای ابررایانه ۶۰۰ میلیون دلاری خود به نام EL Captain انتخاب کرد. در سال ۲۰۱۹ نیز این شرکت موفق شد تا قراردادی مشابه را با آزمایشگاه تحقیقاتی Oak Ridge به منظور تولید پردازنده برای ابررایانه Frontier این مجموعه امضا کند.
ابرکامپیوترهایی که شما طراحی و تولید میکنید، میتوانند سرعت محاسباتی خود را به اگزافلاپ برسانند، یعنی پنج برابر سریعتر از سریعترین ابررایانه کنونی. چگونه توانستید به چنین دستاورد و پیشرفت مهمیدست یابید؟
این مساله را نمیتوان در یک بعد خلاصه کرد. به نظرم، ترکیبی از عوامل در دستیابی به این مهم موثرند. اما مهمترین چیز، این طرز فکر است که این اجزا و قطعات هوشمندتر هستند چراکه از ارتباط درونی هوشمندتری بهره میبرند که به آنها این اجازه را میدهد تا اطلاعات و عملیاتها را با کارآیی و اثربخشی بهتری نسبت به قبل به انجام برسانند.
لپتاپ فعلی من، پنجبرابر سریعتر از لپتاپ قدیمیام نیست، حتی نزدیک به این عدد هم نیست. به نظر شما آیا در زمینه دستگاههای مصرفی نیز شاهد چنین پیشرفت چشمگیری خواهیم بود؟
قطعا فناوری که امروزه در ابررایانهها مشاهده میشود، در دستگاههای مصرفی نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت. تحقق این امر شاید حدود پنج سال به طول بینجامد اما استفاده از قابلیتهای این فناوریها برای از میان برداشتن محدودیتها همواره مورد توجه بوده است. قطعا در آینده، نیازی به ارتقای پردازشگری که پردازش اپلیکیشن Word را برعهده دارد، نخواهد بود. اما اپلیکیشنها و کاربردهایی وجود دارند که باید روی آنها تمرکز کرد. برای مثال، فناوری یادگیری ماشینی دارای کاربردهای مختلفی از قبیل استفاده در سیستم تشخیص صداست. اما اگر در حال حاضر بخواهید صدای خود را به متن تبدیل کنید، این فناوری نمیتواند عملکردی عاری از عیب و نقص را برایتان به ارمغان آورد. بنابراین نیازمند توسعه بیشتری است.
جهان اکنون با بحران همهگیری ویروس کرونا دست و پنجه نرم میکند. شما در پنجم ماه مارس به تحلیلگران گفتید که این ویروس بر وضعیت مالی شما تاثیرگذار خواهد بود. حال با توجه به وضعیت زنجیرههای تامین جهانیتان، نگرانیهای شما در درازمدت چیست؟
بحران کووید-۱۹ غیرمنتظره بود و زندگی همه ما را تحتالشعاع قرار داد. اولویت ما در وهله اول، حفاظت از سلامتی و امنیت کارمندان، شرکا و افرادی است که با آنها در ارتباط هستیم. باورکردنی نیست که شرکتی با بیش از ۱۰۰ هزار کارمند، به دورکاری روی آورد. ما همچنین شیوههای متفاوتی را اتخاذ کردیم تا بتوان کارهای پیچیده مهندسی را از نیز از خانه مدیریت کرد. از طرفی دیگر، با تغییر اولویتهای مشتریانمان، اقداماتی را در جهت حمایت از آنها در دستور کار قرار دادیم. ما از زنجیره تامین پیچیدهای بهره میبریم که مسوولیت تولید محصولاتمان را در کشورهای مختلف برعهده دارند. اگرچه در ابتدا با مشکلاتی در این زمینه مواجه بودیم، اما توانستیم به خوبی آن را مدیریت کنیم.
بخشی از استراتژی شما برای احیای AMD، تولید چیپهای سفارشی برای کنسولهای بازی بود. اکنون شاهدیم که سرویسهای کلاد گیمینگ (بازی بر بستر ابر) بهطور گستردهای توسعه یافتهاند و در اغلب دستگاهها حضور دارند. سوال این است که آیا هنوز هم فکر میکنید که کنسول بازی، کسبو کار خوبی است؟
بازی، کسب و کار بسیار خوبی است. طبق آخرین آماری که در اختیار دارم، بیش از ۲ میلیارد کاربر بازی که از کاربران گوشیهای هوشمند، رایانه شخصی و کنسولها هستند، از کلاد استفاده میکنند. امسال سال بزرگی برای حوزه گیمینگ است چراکه هر دو شرکت مایکروسافت و سونی، نسل جدید کنسولهای بازی خود را به بازار عرضه خواهند کرد. محصولاتی که از آنها بهعنوان یکی از پرطرفدارترین دستگاههای سال ۲۰۲۰ یاد میشود. حوزه گیمینگ برای ما بسیار مهم است چراکه بهخوبی از فناوری استفاده میکند. به اعتقاد من، کلاد گیمینگ فرصتهای زیادی را برایمان فراهم میکند اما هنوز چند سالی تا استفاده از این ظرفیتها فاصله داریم.
شما جزو ۳۵ مدیرعامل خانم برتر فورچون ۵۰۰ در جهان هستید. برای آنکه بتوانیم خانمهای بیشتری را در زمره رهبران عرصه فناوری ببینیم، چهکار باید کرد؟
اولین گام، برنامهریزی و داشتن نیروهای کافی برای شروع است. گام بعدی، باور داشتن این مساله است که خانمها فرصت و شانس خوبی برای حضور در این عرصه دارند. معتقدم اگر به انسانهای خوب، فرصتهای خوبی داده شود قطعا میتوانند بدرخشند.