رشد کلاد؛ سکوی پرش اقتصاد
رایانش ابری به‌عنوان یکی از الگوهای رایانشی مبتنی بر اینترنت حالا اهمیت زیادی پیدا کرده و دنیا را به سمت واقعی کردن اهدافی مانند بازدهی و صرفه‌جویی بیشتر برده است. رایانش ابری امکان دسترسی از راه دور به سرورها، منابع ذخیره‌سازی، دیتابیس‌ها و خدمات کاربردی را از طریق اینترنت به تمام کاربران در سراسر جهان می‌دهد. این منابع آی‌تی که مبتنی بر وب هستند، به شکلی کم‌هزینه، انعطاف‌پذیر و سازگار در دسترس کاربران قرار می‌گیرند.
علاوه بر این، رایانش ابری به کسب‌وکارهای نوظهور و کوچک این امکان را می‌دهد تا از این منابع کلاد برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها مورد نیاز برای زیرساخت‌های آی‌تی، استفاده کنند. در واقع اجرای اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای تجاری در دنیا تنها در طول چند دقیقه و با چند کلیک ساده امکان‌پذیر است. به این ترتیب مهاجرت به اکوسیستم رایانش ابری تاثیر عمیقی بر بخش‌های مختلف تجارت و اقتصاد داشته است. در واقع خدماتی که ارائه‌دهندگان کلاد در اختیار کسب‌وکارها و بنگاه‌های تجاری می‌گذارند، به آنها مزایای استراتژیکی می‌دهد که در نهایت باعث رشدشان می‌شود. کاربرد رایانش ابری برای ارتباط با تکنولوژی‌های پیشرفته به تدریج الگوی تجارت را تغییر داده و باعث شده است که بسیاری از سازمان‌ها رشدی را تجربه کنند که تا پیش از این هرگز تجربه نکرده بودند. امروزه تکنولوژی به بخشی حیاتی و مهم از استراتژی هر کسب‌وکاری تبدیل شده و حالا کلاد به شکل یک سکوی پرش مهم به سمت تحولات دیجیتالی درآمده است.
مزایای مهم و اساسی
با این اوصاف در اینجا با بعضی از مهم‌ترین تاثیرات رایانش ابری بر روند رشد اقتصادی آشنا می‌شویم:
ایجاد فرصت‌های شغلی: رایانش ابری از طریق ایجاد فرصت‌های شغلی جدید می‌تواند رشد اقتصادی را تضمین کند. همان‌طور که رایانش ابری در بخش‌های مختلفی مانند صنعت خدمات موبایل‌های هوشمند و بخش هوا و فضا به‌کار گرفته می‌شود و به واسطه ایجاد مشاغلی مربوط به دیتاسنترهای میزبان کلاد، فرصت‌های تازه‌ای برای استخدام در مشاغل جدید هم ایجاد می‌شود. با این اوصاف نه تنها باید افراد جدیدی را برای نگهداری از دیتاسنترها و کار با آنها استخدام کرد، بلکه نیاز به ارتقای مهارت‌های تیم‌های کاری موجود هم بیشتر و بیشتر می‌شود. این روند ارتقای دانش و مهارت به افراد کمک می‌کند تا در نهایت حقوق دریافتی بیشتری هم داشته باشند. درآمد بالاتر به‌صورت مستقیم روی سرانه تولید ناخالص داخلی تاثیر می‌گذارد. از طرفی این روند باعث می‌شود نتایج رشد اقتصادی بیشتر در جامعه هم احساس شود. علاوه بر این، مدیرانی که امکان دسترسی به منابع آی‌تی از خانه را دارند، احتمالا دیگر می‌توانند روی بخش‌های سودآور دیگر آن کسب‌وکار متمرکز بشوند. به این ترتیب سردرگمی کمتر و تمرکز بیشتر در نهایت به افزایش رشد اقتصادی منجر می‌شود.
افزایش بهره‌وری و صرفه‌جویی در هزینه‌ها: یکی دیگر از مزایای مهم رایانش ابری که باعث افزایش رشد اقتصادی می‌شود، امکان کاهش هزینه‌ها و افزایش بازدهی فرآیندهای مختلف کاری است. کسب‌وکارهای کوچک از این مزایای رایانش ابری به خوبی بهره‌مند می‌شوند، چون به‌دنبال کشف راه‌ها و فرصت‌های درآمدزایی بیشتر از طریق زیرساخت کلاد، بهبود فرآیندهای کاری و همچنین سودآوری بیشتر هستند. زیرساخت‌های رایانش ابری به تدریج انعطاف‌پذیرتر شده و دیگر لازم نیست اولین منابع سرمایه‌ای را برای آنها صرف کرد. به این ترتیب شرکت‌ها فقط در مواقع لازم برای استفاده از سرور و ظرفیت‌های زیرساختی، هزینه می‌پردازند و این پرداخت‌ها به شکل کمیسیون هستند. این روند باعث به حداقل رسیدن هزینه‌های مربوط به نصب و راه‌اندازی سخت‌افزارها شده و به آنها امکان صرفه‌جویی در هزینه‌ها را می‌دهد. این کار بدون نیاز به هیچ تجهیزات، امکانات و زیرساخت‌های اضافه‌ای، به کاهش چشمگیر هزینه‌های جاری هر شرکت منجر می‌شود. در واقع رایانش ابری به شکل موفقی توانسته ساختار رایانشی قدیمی و سنتی را متحول کرده و با استفاده از منابع کمتر، خروجی و نتایج بهتری را به همراه بیاورد تا در نهایت باعث رشد اقتصادی بشود.
دسترسی به زیرساخت‌های آی‌تی: حتی امروز هم همچنان دسترسی به منابع و زیرساخت‌های آی‌تی در بسیاری از مناطق دنیا مشکل است. کشورهایی که با کمبود متخصصان آی‌تی و منابع ضروری آی‌تی مواجه هستند، می‌توانند از طریق رایانش ابری به همه این‌ها دسترسی داشته باشند. این دسترسی البته به یک ارتباط اینترنتی مطمئن و قابل اعتماد نیاز دارد. زمانی که چنین ارتباط اینترنتی برقرار شود، منابع آی‌تی می‌توانند از طریق وب در دسترس قرار بگیرند و امکان رشد حتی در مناطق دورافتاده را هم فراهم بیاورند. این یکی دیگر از روش‌هایی است که رایانش ابری در مناطق با کمبود زیرساخت‌های ضروری آی‌تی می‌تواند باعث رشد و رونق اقتصادی شود.
افزایش رقابت: رایانش ابری با ایجاد فرصت‌های نوآوری و خلاقیت برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، این امکان را فراهم می‌کند تا با دسترسی به تکنولوژی‌های روز دنیا بتوانند در زمینه کاری خودشان عملکردی حرفه‌ای و تخصصی‌تر داشته باشند. صنایع نوظهوری که در گذشته اغلب به‌دنبال سرمایه‌گذاری در یک استارت‌آپ برای بهره‌مندی از منابع آی‌تی آن بودند، حالا می‌توانند در چنین هزینه‌هایی صرفه‌جویی کرده و در عوض بیشتر روی ایجاد نوآوری در محصولات و خدماتشان متمرکز شوند. به این ترتیب کارآفرینانی که اغلب قدرت ریسک کمتری داشتند، حالا به‌دنبال کاهش هزینه‌های جاری به‌خاطر استفاده از رایانش ابری، می‌توانند به تدریج به عرصه رقابت برگردند. این روند باعث افزایش فضای رقابتی شده و در نهایت به کاهش هزینه‌ها و قیمت‌های محصولات و خدمات و همچنین دسترسی به محصولات و خدمات جایگزین بیشتر برای مصرف‌کنندگان نهایی منجر می‌شود. با این اوصاف رایانش ابری مزایای قابل‌توجه و چشمگیری را با خودش می‌آورد که می‌تواند راه بنگاه‌های تجاری و سازمان‌ها به سمت سود بیشتر، کاهش هزینه‌ها، ارتقای مهارت و دانش نیروهای کاری، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، افزایش فضای رقابتی در بازار و کاهش قیمت نهایی محصولات و خدمات، باز کند. در حقیقت، تمام این‌ها به بهبود و ارتقای سبک زندگی مردم یک جامعه و رشد اقتصادی بیشتر و سریع‌تر منجر می‌شود.
تعامل محتاطانه نهادهای دولتی
از دیدگاه صنعتی، رایانش ابری بنگاه‌های تجاری را با کاهش موانع پیش‌رو، هزینه و زمان کمتر، به سمت نوآوری بیشتر و سریع‌تر هدایت کرده است. انقلاب دیجیتالی موج تغییر را در تمام بنگاه‌های تجاری و کسب‌وکارها ایجاد کرده و حتی کارهای سنتی مالی و اداری را هم تحت‌تاثیر خودش قرار داده است. از طرف دیگر، آژانس‌ها و نهادهای دولتی برای به‌کارگیری راهکارهای کلاد احتیاط بیشتری می‌کنند تا در این راه با هیچ مشکل و نقصی مواجه نشوند. موانع و محدودیت‌هایی مانند فراهم کردن زیرساخت‌های لازم، تهیه بودجه کافی برای اجرای راهکارها و ساختارهای پیچیده و حساس نهادهای دولتی هم به تدریج با روند رشد چنین تکنولوژی‌هایی، تغییر کرده‌اند. در واقع بازار خدمات دولتی چرخه تامین بودجه متفاوتی دارد که اغلب سیاست‌ها و قوانین مختلفی بر آن حاکم هستند. درحالی‌که چنین محدودیت‌هایی روند به‌کارگیری راهکارهای کلاد در نهادهایی دولتی را کند کرده است، اما مزایای اقتصادی ناشی از به‌کارگیری این تکنولوژی بیشتر و بیشتر می‌شود تا جایی‌که نتوان از آن صرف‌نظر کرد.
در حقیقت نهادهای دولتی هم به‌دنبال همان مزایا و منافعی هستند که کسب‌وکارها و بنگاه‌های تجاری از کلاد به‌دست می‌آورند. براساس گزارشی که اخیرا شرکت VMWare از میزان آمادگی نهادهای دولتی آمریکا برای به‌کارگیری رایانش ابری در ساختارشان تهیه کرده است، تقریبا نیمی از رهبران و پیشگامان حوزه آی‌تی، سرمایه‌گذاری‌های خودشان در این حوزه را روی کلاد متمرکز کرده‌اند. با این حال اما همچنان بیش از نیمی از نهادهای دولتی در مراحل اولیه به‌کارگیری این تکنولوژی قرار دارند. با اینکه سیاست در اولویت قرار دادن کلاد از سال ۲۰۱۱ در ایالات‌متحده آمریکا وجود داشته است، اما سیاست جدید «کلاد هوشمند» احتمالا چالش‌های پیش‌روی بسیاری از نهادهای دولتی برای به‌کارگیری راهکارهای این تکنولوژی را کمتر و روند تخصیص بودجه را تسهیل می‌کند. راهکارهای جدید به‌کارگیری کلاد و سرمایه‌گذاری بسیاری از ارائه‌دهندگان خدمات کلاد در آنها، امکان سفارشی‌سازی تنظیمات و ویژگی‌های این سرویس‌ها را به نهادهای دولتی می‌دهد. جالب اینکه دولت آمریکا حتی در بودجه خودش مشوق‌هایی را هم برای سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های نوینی مانند کلاد در نظر گرفته است. استفاده از راهکارهای کلاد قطعا باعث کاهش هزینه‌های مختلف مربوط به زیرساخت می‌شود که در نهایت به تسریع روند بازگشت سرمایه می‌انجامد. یکی از مزایای کلیدی رایانش ابری برای بنگاه‌های تجاری، حرکت از هزینه سرمایه به سمت هزینه سرمایه در گردش است. الگوی کلاد باعث جلوگیری از صرف بخش زیادی از سرمایه برای فرآیندهای کوتاه‌مدت شده و امکان بهره‌گیری از مزایای زیرساخت‌های پیشرفته را فراهم می‌آورد. این به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بتوانند بودجه‌شان را بهتر مدیریت کرده و واکنش سریع‌تری به تغییر شرایط بازار نشان بدهند. این مزایا باعث شده‌اند که شرکت‌ها و بنگاه‌های تجاری تمایل بیشتری به مهاجرت به اکوسیستم کلاد داشته باشند. با این حال اما انگیزه‌های نهادهای دولتی برای مهاجرت به کلاد، به اندازه بنگاه‌های تجاری نیست و این به‌خاطر تعریف متفاوت تخصیص سرمایه و بودجه در این نهادهاست.
کمک 214 میلیارد دلاری کلاد به تولید ناخالص داخلی آمریکا
بررسی‌ها نشان می‌دهد که اقتصاد رایانش ابری در ایالات‌متحده آمریکا از اوایل دهه 2000 تا سه برابر رشد کرده است. آمار منتشر شده از سوی بنیاد اینترنت آمریکا نشان می‌دهد که رایانش ابری توانسته است در سال 2017 تا 214 میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی آمریکا کمک کند. این گزارش در واقع تاثیرات اقتصادی کلان رایانش ابری را از سال 2002 تا حالا بررسی می‌کند؛ زمانی که غول‌های کلاد مانند Amazon Web Services و Google هنوز وجود نداشته یا در ابتدای راهشان بودند. حالا اما شرکت‌های بزرگ ارائه‌دهنده خدمات کلاد و دیگر شرکت‌های کوچک‌تر این صنعت، توانسته‌اند 15/ 2 میلیون فرصت شغلی جدید تا سال 2017 در آمریکا ایجاد کنند.
«کریستوفر هوتون» مدیر ارشد بنیاد اینترنت آمریکا و اقتصاددان در این مورد می‌گوید: «رشد سریع به‌کارگیری کلاد، کمک چشمگیری به رشد اقتصاد آمریکا کرده است. این روزها دیگر افزایش آگاهی و دانش ما از تاثیرات کلان رایانش ابری بر اقتصاد ضروری است، چون این تکنولوژی همچنان به راه خودش به‌عنوان یکی از عوامل مهم و موثر در رشد اقتصادی ادامه می‌دهد. بخش کلاد در آمریکا حالا به رقیب جدی برای بخش‌هایی مانند کشاورزی، جنگلداری، شیلات و صنایع ترکیبی تبدیل شده است و هر روز درحال رشد و رونق بیشتر است.»
درحالی‌که رایانش ابری به تدریج درحال تبدیل شدن به یک صنعت انقلابی و مهم است، هیچ علائمی از میزان رشد یکسان با دیگر صنایع سنتی را نشان نمی‌دهد. در واقع رشد این صنعت، نشانه‌ای از رشد اینترنت به‌عنوان یکی از ابزارهای تکنولوژی در میان آمریکایی‌هاست. با این حال اما بعد از وضع قانون اولویت با کلاد در سال 2011 توسط دولت اوباما، میزان به‌کارگیری و استفاده از کلاد در بخش عمومی کاهش یافته است. با این وجود نهادهای نظامی و غیرنظامی در سال 2018 روی هم رفته 5/ 6 میلیارد دلار برای استفاده از خدمات کلاد هزینه کرده‌اند. از طرفی، درحال‌حاضر میلیاردها قرارداد همکاری و سرمایه‌گذاری نهادهای دولتی در خدمات رایانش ابری در جریان هستند و وزارت دفاع بیشترین سرمایه‌گذاری را در این زمینه انجام داده است.
براساس این گزارش، تکنولوژی رایانش ابری به سرعت در میان نهادهای دولتی پذیرفته می‌شود و تقریبا 80 درصد از کل بودجه 90 میلیارد دلاری آی‌تی دولت، صرف ایجاد سیستم‌های آی‌تی قابل اعتماد و پیشرفته می‌شود. «آلا سیفرت» مدیر بخش سیاست‌گذاری کلاد بنیاد اینترنت آمریکا در این مورد می‌گوید: «تکنولوژی رایانش ابری بخشی اساسی از سیستم‌های اینترنتی و اقتصادی هر کشور است. سیاست‌گذاران و دیگر مقامات تاثیرگذار باید تاثیر بزرگ این تکنولوژی را به خوبی شناخته و بتوانند به ادامه جریان رشد رایانش ابری کمک کنند.»