روایت موسس واتساپ از معامله با فیسبوک
موسس واتساپ، برایان اکتون – Brian Acton – روز چهارشنبه با حضور در میان دانشجویان دانشگاه استنفورد از دلایل تصمیم خود مبنی بر فروش ۱۹ میلیارد دلاری شرکت این پلتفرم پیغامرسانی محبوب به فیسبوک سخن گفت. وی که قبلا جنبش فیسبوک را حذف کنید را راه انداخته بود، بازهم از دانشجویان درخواست کرد تا از این شبکه اجتماعی دوری کنند.
اکتون که ۴۷ سال دارد، طی این سخنرانی اصول اساسی پشت ساخت واتساپ و دلیل تصمیم فروش این استارتآپ به فیسبوک در سال ۲۰۱۴ را توضیح داد. وی همچنین از این فرصت استفاده کرد و بازهم از روشهای سودآوری بیشتر شرکتهای بزرگ تکنولوژی مانند فیسبوک و گوگل انتقاد کرد. وی توضیح داد به خوبی متوجه است که در فضای سیلیکونولی، کارآفرینان تا چه اندازه برای راضی نگه داشتن سهامداران و کارمندان، تحتفشار هستند. اکتون پیرامون تصمیم فروش واتساپ گفت: «در فضای سیلیکونولی، بسیاری سوالشان این بود که آیا میتوانستید شرکت خود را نفروشید؟ جواب آنها یک «نه» بزرگ است. پیشنهاد خریدی که ارائه شده بود، بسیار بالا بود. من ۵۰ کارمند داشتم و مجبور بودم به خاطر منافع آنها و همچنین سهامداران شرکت، این تصمیم را بگیرم.»
با وجود اینکه فروش واتساپ به فیسبوک، آقای اکتون را به یک میلیاردر تبدیل کرده، اما احساسات منفی وی درباره شبکه فیسبوک بر کسی پوشیده نیست. وی در سال ۲۰۱۷، به دلیل تنشهای موجود در فضای این پیامرسان به دلیل ورود بیش از حد تبلیغات، از واتساپ جدا شد. در ماه مارس ۲۰۱۸، بعد از به بار آمدن رسوایی سیاسی امنیتی فیسبوک، اکتون توییتی با عنوان #Deletefacebook را وایرال کرد.روز چهارشنبه، وی مشترکا با Ellora Israni- مهندس نرم افزار اسبق فیسبوک- در کنفرانس دانشگاه استنفورد سخنرانی کردند. این دومینبار بود که اکتون از رابطه از بین رفته خود با فیسبوک و مدیرعامل آن-مارک زاکربرگ- سخن میگفت. اکتون در ماه سپتامبر در مصاحبه با The Forbes، از دلایل جدایی خود از واتساپ گفت: «من حریم شخصی کاربران خود را برای منفعت بالاتری فروختم.» وی از همین تریبون اعلام کرد که فیسبوک برنامه دارد درآمد واتساپ را طی ۵ سال آینده تنها با افزایش تبلیغات و تبادل اطلاعات کاربران با شرکتهای تجاری، به میزان ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهد.
وی در این سخنرانی هم از شیوههای درآمدزایی بسیاری از شرکتهای مشابه و مدلهای تجاریهای آنها برای اولویت قرار دادن منفعت خود بر حریم شخصی کاربران، انتقاد کرد. در رابطه با فروش به فیسبوک، اکتون اعتراف کرد که افکار سادهلوحانهای آن زمان در سر داشت. اکتون بعد از فروش واتساپ، همکاری خود را با این استارتآپ قطع نکرد. وی اعلام کرد که در آن زمان قصد داشته شیوههای درآمدزایی متفاوت دیگری به مسوولان معرفی کند تا در مقابل اولین و بزرگترین راهحل درآمدزایی فیسبوک-یعنی تبلیغات- قرار گیرد. اکتون امیدوار بود که بهجای شیوه موردعلاقه فیسبوک – « مکش اطلاعات کاربران و فروش آنها به شرکتهای تبلیغاتی»- راهحلی ارائه کند که در جهت منافع کاربران و حفظ حریم شخصی آنها باشد. وی گفت: «مدلی که واتساپ استفاده میکرد، این بود: ما به شما سرویسی ارائه میدهیم و در ازای یک سال استفاده، تنها یک دلار از شما میگیریم. این مبلغ بسیار کمی است و برای شبکهای که بیش از یک میلیارد کاربر دارد، این یعنی درآمد یک میلیارد دلار در سال. اما این چیزی نیست که گوگل و فیسبوک میخواهند. آنها میخواهند مولتی میلیاردی درآمد داشته باشند.»
اکتون اعلام کرد واتساپ قابلیتهایی را به مردم ارائه داد که دنبالش بودند مانند پیغامهای end-to-end encryption. وی همچنین تایید کرد که یکی از اهداف واتساپ هنگام پایهگذاری، ساخت یک شبکه اجتماعی و یک کسب و کار تجاری بدون افزایش در بخش سرمایهگذاری خطرپذیر بوده است. واتساپ اما نتوانست این ایده را حفظ کند و قبل از فروش به فیسبوک، از Sequoia Capital به میزان ۶۰ میلیون دلار، سرمایه دریافت کرد. همین باعث شد اکتون جای خود را به شریکش Koum بدهد، شخصی که عضو هیاتمدیره فیسبوک بود. این تغییر باعث شد سرمایهداران و شخص زاکربرگ، کنترل این استارتآپ را بهدست گیرند. واتساپ با قابلیت امن پیغامهای end-to-end encryption که ارائه میداد، عملا امکان ردیابی و فضولی هرکس دیگری را از پیغامهای کاربران غیرممکن میساخت. اکتون در سخنرانی خود اعلام کرد که به نظرش دفاع از مظلومین از همه چیز در دنیا مهمتر است. این سخن اکتون اشاره به کاربرانی دارد که در کشورهای اقتداگرا زندگی میکنند و پیغامهای end-to-end encryption میتواند امنیت جانی آنها را تضمین کند.