سایه تاریک تهدیدهای امنیتی بر اینترنت اشیا

اینترنت اشیا که در سال‌های اخیر مورد استقبال بسیاری از شرکت‌های تکنولوژی، دولت‌ها و کاربران قرار گرفته است به نظر می‌رسد با چالش‌های متعددی روبروست که به عقیده بسیاری از کارشناسان قبل از توسعه و تکامل، به همه جوانب آن توجه شود.

 

اینترنت اشیا و شهر هوشمند عباراتی هستند که این روزها در فضای مجازی زیاد به گوش کاربران می‌خورد. باید گفت که اینترنت اشیا به کاربران ساکن در شهرهای هوشمند این امکان را می‌دهد که با استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی و هوشمند خود به کارها و فعالیت‌های روزمره خود بپردازند و این امر در زمینه‌هایی همچون انرژی، حمل و نقل، صنعت، بهداشت و درمان، ساخت و ساز، خانه و شهر هوشمند نقش پررنگ و بسزایی ایفا خواهد کرد.

 

اینترنت اشیاء (IoT) به معنی یک شبکه جهانی از اشیاء مرتبط و متصل است که هر یک دارای آدرس مختص به خود بوده و بر اساس قراردادهای استانداردشده‌ای با یکدیگر در ارتباطند.

 

با توجه به محبوبیت و توسعه اینترنت اشیا و تلاش غول‌های تکنولوژی برای عرضه و ارائه محصولات مبتنی بر این فناوری نوین، بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران فعال در حوزه فناوری و امنیت سایبری بر این باورند که گجت‌های هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا برخلاف آنچه که به نظر می رسد، آسیب‌پذیری و ضعف‌های امنیتی متعددی خواهند داشت که اطلاعات شخصی و حریم خصوصی کاربرانشان را به شدت تهدید می کند.

 

این روزها که امنیت سایبری و حفاظت از حریم خصوصی کاربران از اهمیت خاص و بسزایی برخوردار شده است، به نظر می‌رسد که شرکت‌های مختلف فعال در حوزه تکنولوژی به فکر افزایش امنیت سایبری محصولات، خدمات و سرویس‌های مختلف خود هستند و  در این رابطه نیز تلاش‌های زیادی کرده‌اند تا خیال کاربران متصل به دستگاه‌های مجهز به اینترنت اشیا و گجت‌های هوشمند را آسوده کنند.

 

حملات بدافزارها، باج‌افزارها و ویروس‌های رایانه‌ای که در سال ۲۰۱۷ در مقایسه با سال‌های گذشته به بیش‌ترین حد خود رسیده بود، حالا بر اساس تازه‌ترین تحقیقات صورت گرفته، پیش‌بینی شده است که سال جاری میلادی حملات سایبری توسط بدافزارهای جدید رکورد خواهند زد.  محققان و متخصصان امنیت سایبری به تازگی دریافته و اعلام کرده‌اند که بالغ بر ۱۰۰ میلیون دستگاه الکترونیکی که قابلیت پشتیبانی از اینترنت اشیاء (IoT) را دارند، در معرض هک شدن و حملات سایبری و بدافزاری قرار دارند.

 

این کارشناسان با انتشار گزارشی مفصل به بررسی عواملی که امنیت سایبری گجت های هوشمند همچون سیستم‌های روشنایی هوشمند بی‌سیم، انواع ترموستات، حسگرهای امنیتی منازل، چراغ‌های روشنایی هوشمند، کنتورهای هوشمند و اسپیکرهای هوشمند را به مخاطره خواهد انداخت، پرداخته اند که در زیر به مهم ترین آنها اشاره خواهیم کرد.

 

عدم یکپارچگی امنیت فیزیکی و امنیت سایبری

 

به طور معمول می توان گفت که هر دستگاهی که قابلیت اتصال به اینترنت را داراست، می تواند از سوی هکرها و مجرمان سایبری مورد هک و حمله سایبری قرار بگیرد و اطلاعات مهم و شخصی کاربران همچون اطلاعات هویتی، سود بانکی، درآمد یا حتی اطلاعاتی همچون وضعیت سلامتی کاربران را به طور عمد یا تصادفی افشا کند.

 

کمبود نیروی متخصص در حوزه امنیت سایبری 

 

یکی دیگر از مسائلی که بر امنیت اینترنت اشیا سایه افکنده و موجب نگرانی بسیاری از منتقدان شده است، کمبود نیروی متخصص در حوزه امنیت سایبری و چالش‌های مربوط به آن در کشورهای مختلف است.

 

عده‌ای از این کارشناسان بر این باورند در صورتی که زیرساخت و تدابیر لازم برای توسعه اینترنت اشیا در کشوری وجود نداشته باشد و چشم‌اندازی نیز برای توسعه آن در آینده ای نزدیک نباشد، نباید کاربران آن کشور به خریداری و استفاده از گجت های هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا اقدام کنند.

 

برخی دیگر از آنها معتقدند که توسعه شبکه نسل پنجم اینترنت همراه ۵G منجر به توسعه اینترنت اشیا و دستگاههای مبتنی بر آن خواهد شد و همین امر موجب می‌شود که امنیت سایبری گجت‌های هوشمند و اینترنت اشیا بیش از پیش اهمیت پیدا کند.