عزم دستگاه‌ها برای مقابله با قمار آنلاین جدی است؟
با وجود اینکه قمار آنلاین سابقه‌ای چند ساله دارد، اما این روزها به واسطه گسترش این روش‌های شرط‌بندی و سودجویی در شبکه‌های اجتماعی و ضرری که به مردم وارد شده، دستگاه‌های مختلف بسیج شدند تا این بساط بالاخره برچیده شود.
داستان قمار و شرط‌بندی، موضوع امروز و دیروز نیست. یکی از روش‌های درآمدزایی برای بسیاری از شرکت‌ها و افراد در سراسر جهان، استفاده از همین راه‌هاست. اما از آنجایی که در سال‌های گذشته، روش‌های سنتی برای انجام هر کاری به سمت فضای مجازی رفته، قمار و شرط‌بندی هم به این فضا راه یافته است. اگرچه حتی قمار اینترنتی هم از همان زمان‌های ابتدای حضور اینترنت در کشور مطرح بوده، اما در ماه‌های گذشته، شاید به دلیل افزایش سودجویی‌ها از این روش، جنجال بیشتری به پا کرده است.
درواقع پیش از این و در اسفند سال ۱۳۹۱، کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اعلام کرده بود که به استناد قانون جرایم رایانه‌ای با قمارخانه‌های مجازی و شرط‌بندی‌های اینترنتی برخورد می‌کند، البته آن زمان مصداق قمار اینترنتی، بیشتر شرط‌بندی روی مسابقات ورزشی و عمدتا فوتبال بود، اما این روزها که اینستاگرام به یکی از پراستفاده‌ترین شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده، شرط‌بندی با هدف یک‌شبه پولدار شدن به این فضا هم راه یافته و این بار اینفلوئنسرها یا شاخ‌های مجازی که غالبا با پخش کلیپ‌های طنز هنرنمایی می‌کنند، گردانندگان این قمارخانه هستند.
در سال‌های گذشته البته بارها از سوی پلیس فتا هم هشدار داده شده که قمار به هرنوعی جرم محسوب می‌شود و طبق مواد ۷۰۵ تا ۷۱۱ قانون مجازات اسلامی قمارهای اینترنتی نیز جرم هستند و با مجرمان برابر قانون برخورد می‌شود، زیرا به واسطه بازی قمار افراد کلاهبردار می‌توانند به حساب اینترنتی بانکی فرد قربانی دسترسی داشته باشند و وب‌سایت‌های جعلی با پوشش قمار و از طریق فیشینگ به نام کاربری و رمز عبور فرد قربانی دسترسی پیدا می‌کنند.
با وجود اینکه قمار آنلاین سبقه‌ای چند ساله دارد، یکی از دلایلی که این روزها جنجال زیادی به پا کرده، این است که از واینرهای اینستاگرامی تا برخی از افراد مشهور در داخل و خارج از کشور، اقدام به تبلیغ سایت‌های شرط‌بندی می‌کنند. به نظر می‌رسد درآمد تبلیغ برای این سایت‌ها هم به اندازه‌ای است که بعضا حاضرند از اعتبار خود بگذرند، اما وارد این بازی شوند که مردم و شرکت‌کنندگان در آن، همواره بازنده خواهند بود، چه با پول‌هایی که به این سایت‌ها پرداخت می‌کنند و هیچگاه برنمی‌گردد، چه به دلیل گرفتار شدن در حملات فیشینگ و چه روش‌های دیگر.
ابهام در نحوه پرداخت سایت‌های شرط‌بندی
یکی از شبهاتی که درباره قمار آنلاین وجود داشت، نحوه پرداخت در این سایت‌های شرط‌بندی بود، بانک مرکزی درباره روش‌های پرداختی گفته بود درگاه‌های بانکی که برای قمار و شرط‌بندی استفاده می‌شوند، هیچگاه به طور رسمی از طرف بانک به این منظور ایجاد و در اختیار قمارخانه‌داران قرار نمی‌گیرد، بلکه با درگاه‌ها، حساب‌ها و کارت‌های بانکی مواجهیم که توسط گردانندگان سایت‌های قمار و شرط‌بندی اجاره می‌شوند و مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند و در واقع معمولا افرادی که دارای کسب‌وکارهای کوچک هستند به طمع دریافت مبالغ بالا، حساب بانکی یا درگاه خود را در اختیار شبکه‌های قمار و شرط بندی قرار می‌دهند.
با وجود این اکنون، شناسایی سایت‌های قمار و درگاه‌ها و حساب‌های متصل به آنها از مدت‌ها قبل در دستور کار بانک مرکزی و حوزه‌های زیرمجموعه این نهاد بوده و تاکنون حدود ۲۰ هزار حساب و درگاه مرتبط با موضوع قمار و شرط‌بندی شناسایی و به دادستانی معرفی و پس از صدور حکم قضایی مسدود شده‌اند و شناسایی هوشمند درگاه‌های مرتبط با قمار و شرط‌بندی نیز به تازگی عملیاتی شده و در حال اجراست که بر اساس آن این درگاه‌ها در زمانی کوتاه و به‌صورت خودکار شناسایی و معرفی و مسدودسازی آنها به سرعت انجام می‌شود.
محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- پیش از این در اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷، گفته بود: گزارش‌هایی درخصوص شیوع قمار اینترنتی دریافت کرده‌ام. اگر چه برخورد با این تخلفات بر عهده وزارت ICT نیست اما با هدف هم‌افزایی، جلسه‌ای با حضور بانک مرکزی، دادستانی کل کشور، پلیس فتا و سازمان فناوری اطلاعات برگزار و برنامه‌ای سه ماهه برای توقف یا سخت کردن این تخلفات تصویب شد.
وی همچنین مرداد همان سال درباره قمار در فضای مجازی گفت: قمار فرایندی مذموم و اقتصاد ناشی از آن ناسالم است. اگرچه وظیفه برخورد با قمار در فضای مجازی با قوه قضاییه است. امروزه این سرویس‌ها نفوذ بیشتری یافته‌اند و دامنه وسیعی پیدا کرده‌اند و خود را به جای خدمات ارزش افزوده جا می‌زنند. در یک مرحله برای برخورد با این تخلفات مقررات سخت وضع کردیم در مرحله بعد برخورد کردیم و اکنون نیازمند برنامه جدی‌تری برای ریشه‌کن کردن این تخلف هستیم.
جهرمی با اشاره به برنامه مدون برای برخورد با قمار گفت: یک برنامه زمان‌بندی سه ماهه در دستور کار بود که طبق برنامه انجام شد و در مرحله آخر بسیاری از فرایندها نیازمند همکاری بیشتر بانک مرکزی که اگرچه همکاری مجدانه‌ای داشتند اما همکاری بیشتری برای رسیدن به نتیجه مورد نیاز است زیرا قوانین در این حوزه کامل است و تنها بحث اجرا و هماهنگی مطرح است.
از آن سه ماه تا کنون بیش از دو سال و نیم از آن زمان گذشته و خبری از توقف کامل این فرآیندهای غیرقانونی نشده است. یکی از آخرین اظهارات جهرمی درباره تبلیغ سایت‌های شرط‌بندی و قمار و حضور آنها در شبکه‌های تلویزیونی هم مربوط به شهریورماه سال جاری است که گفته بود: قمار اقتصاد ناسالمی است و از دید شرعی حرام است. عده‌ای را فربه و بسیاری را بیچاره می‌کند. تبلیغ قمار هم حتما اشکال دارد و باید تعطیل شود.
هرچند از آن زمان هم چند ماهی می‌گذرد، اما به نظر می‌رسد بالاخره عزم جدی برای مقابله با سایت‌های شرط‌بندی ایجاد شده است، زیرا در روزهای گذشته از قوه قضاییه و پلیس فتا، دستگاه‌های انتظامی و بانک مرکزی به این مساله ورود کرده‌اند تا آنطور که می‌گویند بساط قمار آنلاین برچیده شود، اتفاقی که با سابقه قمار در فضای مجازی در سال‌های گذشته، زودتر از این هم می‌توانست رخ دهد، اما همانطور که می‌گویند، ماهی را هروقت از آب بگیری تازه است و حالا کافی است دستگاه‌ها برای شکار این ماهی بسیج شوند.