فاصله معنادار جویشگرهای بومی با مشابه‌های بین‌المللی
جویشگرهای بومی هنوز فاصله معناداری با جویشگرهای بین‌المللی نظیر گوگل و حتی جویشگرهای بومی نظیر یاندکس روسیه دارند؛ در عین حال در یک نگاه درازمدت، تأثیر بسزایی در رونق فضای کسب‌وکار IT داشته و فرصت‌های شغلی فراوانی را ایجاد خواهند کرد.
مژگان فرهودی - مدیر گروه سکوهای فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات - در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به ۲۰۰ هزار پرس‌وجوی روزانه جویشگرهای بومی در مقایسه با ۲۸۰ میلیون پرس‌وجوی روزانه کاربران ایرانی به گوگل و با بیان اینکه در سال‌های اخیر جویشگرهای بومی در زمینه افزایش توانمندی‌های زیرساختی و فنی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشتند، گفت: از جمله این پیشرفت‌ها می‌توان به قابلیت خزش میلیاردها صفحه و به‌روزرسانی همزمان و برخط نمایه‌های جست‌وجو اشاره کرد. همچنین با توسعه ابزارهای پردازشی و دادگان فارسی توانمندی‌های خود را درباره درک و بسط نیاز اطلاعاتی کاربر افزایش داده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: اما مطمئنا هنوز فاصله قابل توجه و معناداری با جویشگرهای بین‌المللی نظیر گوگل دارند. این موضوع خصوصا در میزان اقبال و جذب کاربران قابل مشاهده است. در این زمینه علاوه بر فرهنگ‌سازی و تبلیغات نیاز به ایجاد مزیت‌های رقابتی برای جذب هر چه بیشتر کاربران هستیم.
۲۸۰ میلیون پرس‌وجو، سهم کاربران ایرانی از گوگل
مدیر آزمایشگاه ارزیابی خدمات وب پژوهشگاه با اشاره به اقبال از جویشگرهای بومی اظهار کرد: تاکنون جویشگرهای بومی توانسته‌اند میزان بازدید خود را به حدود ۷۰۰ هزار بازدید روزانه و تعداد پرس‌وجوهای ارائه‌شده را به ۲۰۰ هزار پرس‌وجو در روز افزایش دهند. اما با توجه به اینکه از سمت کاربران ایرانی حدود ۲۸۰ میلیون پرس‌وجوی روزانه به گوگل ارسال می‌شود، هنوز برای دستیابی به حداقل‌های سهم بازار فاصله قابل‌توجهی وجود دارد.
مدیر گروه سکوهای فناوری اطلاعات پژوهشگاه درباره برنامه برای افزایش تعداد کاربران توضیح داد: از جمله برنامه‌های آتی برای افزایش تعداد کاربران، ایجاد تنوع در خدمات و سرویس‌های ارائه‌شده همزمان با افزایش کیفیت آنهاست. همچنین ایجاد مزیت رقابتی در دسترسی به منابع و دادگان بومی تولیدشده در طرح جویشگر، نظیر گراف‌وب و وردنت فارسی از دیگر برنامه‌های در دست اقدام است.
فرهودی ادامه داد: از سوی دیگر در حال حاضر داده‌های باارزشی در کشور در اختیار سازمان‌های مختلف قرار دارد که می‌تواند با انعقاد تفاهم‌نامه و تعامل با آنها در اختیار جویشگرهای بومی قرار گیرد و ارزش افزوده بیشتری را در جویشگرهای بومی ایجاد کند. از جمله این موارد می‌توان به اطلاعات ۱۱۸ و پایگاه داده‌های پژوهشی نظیر پایان نامه‌ها و مقالات علمی اشاره کرد. ارائه سرویس‌های جست‌وجوی ویژه مدارس و کودکان نیز از برنامه‌هایی است که به رونق هر چه بیشتر در استفاده از جویشگرهای بومی کمک خواهد کرد.
خدمات جویشگرهای بومی هنوز بلوغ نرسیده است
وی در پاسخ به اینکه آیا موتورهای جست‌وجوی بومی در اندازه جویشگرهای بومی سایر کشورها قابلیت دارند، گفت: قطعا در حال حاضر هنوز این خدمات به بلوغ کافی برای استفاده همه جانبه نرسیدند و بنابراین نمی‌توان آنها را به صورت کامل جایگزین کرد، اما می‌توان در زمینه‌هایی که قوت بیشتری دارند از آنها بهره‌برداری کرد. به عنوان نمونه برای خدمت جست‌وجوی پیمایشی که در آن به دنبال آدرس یک سایت می‌گردیم در حال حاضر جویشگرهای بومی در وضعیت خوبی قرار دارند. یا سرویس‌های جانبی نظیر ترجمه ماشینی و سرویس خبر با استقبال خوبی از جانب کاربران بومی مواجه شده است.
مدیر آزمایشگاه ارزیابی خدمات وب پژوهشگاه ادامه داد: جویشگرهای داخلی بازار بزرگی را در بخش‌های آموزشی و پژوهشی دارند که می‌توانند با تقویت زیرساخت‌های خود و هوشمندسازی بیشتر در سطح وسیعی کاربران ایرانی را جذب کنند. از جمله دیگر فرصت‌های مناسب موجود برای جویشگرهای بومی جست‌وجوی امن و خدمت‌رسانی در سطح کودکان و مقاطع مختلف آموزش و پرورش است که فرصت مناسبی برای ظهور و بروز خود دارند. سرویس جست‌وجوی سازمانی نیز سرویسی است که می‌تواند با تعامل بین جویشگرهای بومی و مراکز دولتی در بسیاری از سازمان‌های دولتی جایگزین جویشگرهای موجود آنها شود که بعضا از کیفیت مناسبی نیز برخوردار نیستند.
فرهودی همچنین با اشاره به تفاوت جویشگرهای ایرانی با مشابه خود خاطرنشان کرد: هنوز جویشگر بومی با بسیاری از جویشگرهای بومی نظیر یاندکس روسیه فاصله قابل توجهی دارد و قطعا برای رسیدن به بلوغ مناسب باید مسیر دشوار و طولانی را طی کند. اما می‌توان با تمرکز بیشتر در زمینه‌های ذکرشده و فرهنگ‌سازی استفاده از آنها، به تدریج بازار خود را بزرگ کرده تا به سطح بلوغ مناسبی برسد.
فرصت ایجاد هزاران شغل با پروژه‌های جویشگر بومی
مدیر گروه سکوهای فناوری اطلاعات پژوهشگاه با اشاره به نقش موتورهای جست‌وجو بر ایجاد شغل بیان کرد: جویشگرهای بومی در حال حاضر حدود صدها نفر پرسنل را جذب کرده و توانسته‌اند جوانان مستعد و متخصص را در زمینه‌های مرتبط به کارگیرند. در صورتیکه پروژه‌های مرتبط با جویشگر در یک طرح ملی و بزرگ بخواهند عملیاتی شوند قطعا هزاران فرصت شغلی ایجاد خواهد شد و بازار بزرگی را ایجاد خواهد کرد.
وی درباره میزان درآمد جویشگرها نیز توضیح داد: درآمد جویشگرها عمدتا از طریق تبلیغات adwords است که در حال حاضر مهم‌ترین منبع درآمد گوگل نیز این خدمت است. ارائه این خدمت مستلزم دارا بودن سهم بازار بزرگی از کاربران در زمینه جست‌وجوی وب است. بنابراین در یک نگاه درازمدت، علاوه بر آنکه جویشگرهای بومی می‌توانند به استقلال ملی در فضای سایبری کمک کنند، به نوعی موتور محرکه صنعت IT کشور نیز محسوب میشوند، چراکه به خوبی می‌توانند مشتریان را به کسب‌وکارهای مورد نیاز خود هدایت کنند. از این لحاظ، تأثیر بسزایی در رونق فضای کسب‌وکار IT داشته و فرصت‌های شغلی فراوانی را ایجاد خواهند کرد.