نقش ICT در توسعه پایدار (به جای مقاومت با باد، بادبانهایتان را بچرخانید)

فریدون قاسم‌زاده استاد دانشگاه صنعتی شریف یکی از سخنرانان همایش مدیریت در عصر دیجیتال با استفاده معنی دار از آمار صنعت ICT و یافتن روابط پنهان بین آمار و ارقام می گوید: همانطور که می دانیم ITU سال 2016 را با شعار ICT for Sustainable Development Goals  نامگذاری کرده است.

 

وی با اشاره به تحلیل (World Bank) از رشد اقتصادی کشورهای مختلف در دهه اخیر؛ معتقد است که به جز سه کشور هند، آمریکا و چین که توسعه پایدار داشته اند، بقیه کشورها فارغ از جغرافیا و توسعه یافتگی، در توسعه خود پایداری و پیوستگی نداشتند؛ مثل کانادا، برزیل، مالزی و ترکیه. سوالی که اینجا مطرح می شود این است که چرا فقط این سه کشور؟ 

 

قاسم زاده معتقد است، سرمایه گذاری و تمرکز این کشورها بر روی حوزه ICT بسیار مشهود است. در دهه های گذشته آمریکا بر روی توسعه زیرساخت ها، چین بر روی سخت افزار و هند بر روی نرم افزار تمرکز داشته اند. به عنوان مثال هواووی با عدد نزدیک ده میلیارد دلار هزینه در R&D فقط سخت افزار، جزء شرکت های برتر از لحاظ هزینه در تحقیق و توسعه بوده است. هند هم بر اساس برنامه ده ساله نسکام-مکنزی (Nasscom-Mckinsey) توانسته مسیر خود را برای رشد در حوزه نرم افزار طی کند.

 

وی برای توسعه پایدار سه بعد اجتماعی، اقتصادی و محیط زیست را اولویت هایی می داند که بایستی در نظر گرفته شود که هر یک از این ابعاد شامل ارکانی هستند که رشد پایدار را محقق می سازد:

 

- بعد اقتصادی: رشد اقتصادی، شغل مفید (good jobs) و افزایش بهره وری است. اقتصادی که بهره‌ور نیست، برای سرمایه‌گذار خارجی جذاب نخواهد بود.

-  بعد اجتماعی: کیفیت تحصیل، عدالت اجتماعی، ترافیک کمتر و شفافیت دولت.

-  بعد محیط زیست: آب، هوا و جنگل.

 

قاسم زاده می گوید: برای توسعه پایدار هیچ چیز مثل ICT نیست و حتی نزدیک آن هم وجود ندارد [که بتواند از عهده بهبود همزمان تمامی ارکان فوق برآید].

وی با مقایسه اندازه بازار (market cap) پنج شرکت اول دنیا در سال های 2011 و 2016 می گوید: امروز هیچ یک از شرکت های IT بزرگ آن سال ها در لیست پنج شرکت برتروجود ندارد چرا که شرکت های IT جدید، قبلی ها را از دور خارج کرده اند.

 

مدیر عامل شرکت افرانت با اشاره به زنجیره ارزش ICT (محتوا، پلتفرم، شبکه، ترمینال) می گوید: افزایش دسترسی به باند پهن (شبکه داده پرسرعت موبایل و ثابت)، افزایش ظرفیت دیتاسنترهای داخلی (کارخانه های دوران جدید)، افزایش گوشی هوشمند (ترمینال دسترسی مشتری) و ظهور شرکت های دیجیتالی (پلتفرم) می تواند نوید بخش موفقیت کشور در موج بعدی ICT، یعنی ارائه سرویس های shared economy باشد.