هوش مصنوعی و شهر هوشمند در کانون توجه «جیتکس»

میترا جلیلی - ایران : امارات متحده عربی امسال نیز میزبان بزرگ‌ترین نمایشگاه آی‌سی‌تی در خاورمیانه، آفریقا و جنوب آسیا شد تا سی و هشتمین دوره نمایشگاه جیتکس (GITEX) در مرکز تجارت جهانی دوبی رقم بخورد. این رویداد 5 روزه  با حضور 4 هزار کمپانی از بیش از 100 کشور جهان  از جمله ایران با شعار «تجربه شهرسازی در آینده» از 22 تا 26 مهرماه برگزار شد.
 
 «استارتاپ‌ها» شانه به شانه «غول‌های فناوری»
امسال حدود 146هزار نفر از متخصصان و مدیران صنعت و تکنولوژی و همچنین هزار و 500 سرمایه‌گذار و شتاب دهنده از گوگل، آمازون، گروه بانک جهانی IFC و... در این نمایشگاه حاضر شدند تا بخشی از طرح‌ها و ایده‌های استارتاپ‌ها که جنبه اقتصادی دارد و قابل توجیه هستند را به واقعیت تبدیل کنند. این متخصصان تکنولوژی در 21 سالن و بخش‌های شهرهای هوشمند، اینترنت اشیا (IOT)، محل کار هوشمند، سیستم ابری، امنیت سایبری و تکنولوژی‌های آینده گرد هم آمدند تا در کنار غول‌های فناوری جهان ازجمله آمازون، گوگل، مایکروسافت،HPE, SAP، علی بابا و هوآوی، توئیتر و... حضور یابند.
 
همچنین در نمایشگاه جیتکس که 750 استارتاپ حضور داشتند، برای سومین سال پیاپی برنامه «جیتکس و ستاره‌های آینده» برگزار شد؛ برنامه‌ای که به استارتاپ‌ها اختصاص دارد و این شرکت‌های نوپا از این طریق به سرمایه‌گذار مورد نیاز خود دست می‌یابند. البته توجه به استارتاپ‌ها تنها به این برنامه ختم نشد و X-Labs نیز یکی دیگر از بخش‌های نمایشگاه جیتکس برای کمک به جوانان به منظور به ثمر رسیدن ایده‌های خلاقانه آنها بود.  290ساعت بحث و گفت‌وگو، میز گرد، کنفرانس و سخنرانی نیز از دیگر بخش‌های سی و هشتمین دوره نمایشگاه جیتکس دوبی بود. در این نمایشگاه همچنین بخش‌هایی به فناوری‌های پوشیدنی و امنیت سایبری اختصاص یافت.
 
 «هوش مصنوعی» و «اینترنت اشیا» در کانون توجه
در این نمایشگاه 5 روزه که بیش از 5 هزار غرفه‌دار از بیش از 100 کشور جهان، نسل‌های آینده تکنولوژی را به نمایش گذاشتند، بر پیشرفت‌ها در تحول دیجیتال، ارتباطات و فناوری‌های بیولوژیک و این موضوع که پیشرفت‌ها چگونه نحوه ارتباط انسان‌ها با یکدیگر را تغییر می‌دهد، تأکید داشت. در رویداد امسال تحول دیجیتال و نقش تکنولوژی‌های برتر همچون هوش مصنوعی (AI)، تکنولوژی بلاک چین (Block chain)، اینترنت نسل پنجم (5G)، روبات‌ها و واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) مورد توجه قرار گرفت. گفتنی است که همه این فناوری‌ها لازمه ایجاد یک شهر هوشمند هستند و به همین دلیل تک تک این بخش‌ها غرفه‌هایی جداگانه داشتند تا با تمرکز بر آنها راه ایجاد شهرهای هوشمند در منطقه خاورمیانه باز شود. در همین راستا سیسکو از آخرین دستاوردها و تکنولوژی‌های خود برای حمایت از خاورمیانه برای رسیدن به تحول دیجیتال رونمایی کرد. این کمپانی محصولاتش را با شعار «پلتفرم امن و هوشمند برای تجارت دیجیتال» ارائه داد. لازم به ذکر است که این فناوری‌های نوین هوش مصنوعی و قابلیت یادگیری ماشینی را توسعه می‌دهند و به کشورهای خاورمیانه کمک می‌کنند تا مسیر گذار به تحول و انقلاب دیجیتال را با امنیت بیشتری طی کنند. تکنولوژی‌های سیسکو بر مبنای هوش مصنوعی کار می‌کنند و با توجه به تلاش منطقه خاورمیانه برای توسعه هوش مصنوعی، بسیاری معتقدند همکاری کشورهای خاورمیانه با سیسکو می‌تواند در رشد سریع فناوری این منطقه تأثیرگذار باشد.
 
برای اطلاع از اهمیت هوش مصنوعی تنها کافی است به آخرین گزارش مؤسسه پژوهشی IDC نگاهی گذرا داشته باشیم. در  تازه‌ترین گزارش این مؤسسه، هوش مصنوعی یک بازیگر اصلی در روند توسعه خاورمیانه محسوب می‌شود. این مؤسسه تخمین می‌زند که تا سال 2030 حدود 13.6درصد از تولید ناخالص داخلی امارات متحده عربی یعنی 96 میلیارد دلار به حوزه هوش مصنوعی مربوط شود. این رقم بسیار بالاست و خود دلیلی محکم برای سرمایه‌گذاری بالای کشورهای منطقه در زمینه هوش مصنوعی محسوب می‌شود.
یکی دیگر از بخش‌هایی که در این نمایشگاه بر آن تمرکز زیادی شد، انرژی‌های نوین و پاک و همچنین اینترنت اشیا (IOT)  بود. مؤسسه IDC در زمینه آینده اینترنت اشیا و خانه‌های هوشمند در خاورمیانه نیز مطالعاتی داشته و در گزارش خود آورده است که با رشد اینترنت اشیا، انتظار می‌رود تا سال 2022 بازار خانه‌های هوشمند در خاورمیانه به صنعتی 1.86میلیارد دلاری تبدیل شود. به همین دلیل بسیاری از کمپانی‌ها و استارتاپ‌های فعال در این زمینه با ارائه آخرین فناوری‌های خود در بخش خانه‌های هوشمند سعی کردند تا راه خود به سوی بازار این منطقه و جهان را باز کنند.
 
واقعیت مجازی و واقعیت افزوده هم از دیگر بخش‌های نمایشگاه جیتکس امسال بود که بسیار مورد توجه قرار گرفت. در همین راستا کمپانی با تازه‌ترین نمونه هدست واقعیت مجازی خود یعنی HTC Vive در جیتکس حضور یافت. کمپانی HTC که با Valve Corporation همکاری  دارد یکی از پیشتازان واقعیت مجازی محسوب می‌شود و در جیتکس در کانون توجه قرار گرفت. مؤسسه پژوهشی IDC در زمینه فناوری واقعیت مجازی نیز یک گزارش ارائه داد و نوشت: انتظار می‌رود ارزش بازار تکنولوژی‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در خاورمیانه و آفریقا از 181.59 میلیون دلار امریکا در سال 2017 به رقم 6 میلیارد دلار در سال 2020 برسد.
 
 روبات‌ها در قلب «جیتکس»
بخشی از نمایشگاه جیتکس هم به روبات‌ها اختصاص داشت. علاوه بر روبات‌هایی مانند مارشال (Marshall) که به بازدیدکنندگان خوشامد می‌گفتند و به آنها کمک می‌کردند تا در نمایشگاه به غرفه مورد نظر خود دست پیدا کنند یک روبات موزیسین توجه مخاطبان را به خود جلب کرد. این روبات که eotronico نام دارد یکی از جاذبه‌های جیتکس امسال محسوب می‌شد. eotronico با 19 انگشت خود حرکاتی سریع روی پیانو دارد و همزمان آواز می‌خواند که این موضوع برای مخاطبان بسیار جذاب بود. این روبات که زاییده تخیل یک فعال عرصه فناوری ایتالیایی با نام «متئو سوزی» است، به هوش مصنوعی مجهز شده و به همین دلیل هم می‌تواند تغییرات ناگهانی کلیدها و تغییر نت‌ها را درک کند. این روبات همچنین می‌تواند از طریق کامپیوترهایی که پشت چشمانش قرار دارد، حضور انسان‌ها را درک کرده و با آنها شروع به صحبت کند. پیش از این نیز روبات‌های نوازنده طراحی شده بودند ولی eotronico یک نمونه منحصر به‌فرد است چرا که کاملا احساس انسان‌ها را درک می‌کند و حتی می‌تواند آنها را اگر یک بار دیده، شناسایی کند.
 
 خرید آنلاین و فناورانه
در نمایشگاه امسال خرید آنلاین نیز مورد توجه ویژه قرار گرفت که سیستم ردیاب اینتل یکی از این فناوری‌ها محسوب می‌شد. این گجت فناورانه یک دستیار هنگام خرید محسوب می‌شود  و به این دلیل طراحی شده است که از گم شدن کاربران در فروشگاه‌های بزرگ پیشگیری شود. این گجت درواقع یک سیستم ردیاب ماهواره‌ای است که به کارت خرید کاربر متصل می‌شود و می‌تواند در دالان‌های متعدد فروشگاه‌های بزرگ به خریدار کمک کند تا براحتی اجناس مورد نیاز خود را پیدا کرده و پس از پایان خرید، به طرف صندوق راهنمایی می‌شوند. درحالی که سیستم‌های جی‌پی‌اس معمولی، کاربر را به 3 تا 5 متری محل مورد نظر وی می‌رساند با کمک این ردیاب ماهواره‌ای به 5 سانتیمتری مقصد مورد نظرتان می‌رسید و بدون هیچ سردرگمی می‌توانید خریدتان را انجام دهید. درواقع این گجت به فروشندگان این امکان را می‌دهد تا خریداران را راهنمایی کنند و با توجه به رفتار خرید آنها و انتخاب‌های پیشین‌شان، خریدهایی را به آنها پیشنهاد می‌دهد. خریداران همچنین می‌توانند با کمک اپلیکیشن مربوط به این گجت و بدون نیاز به پول نقد خرید خود را انجام دهند. ماجرای خرید فناورانه جیتکس به اینجا ختم نشد و پای روبات‌هایی که در زمینه خرید آنلاین به کاربران کمک می‌کنند نیز به این موضوع باز شد. در جیتکس امسال نخستین خواربار فروشی خودران با نام Robomart رونمایی شد. با کمک این روبات که شبیه به یک خودرو خودران است، کاربر می‌تواند تازه‌ترین سبزیجات را در منزل تحویل بگیرد؛ درواقع شما با یک روبات خودران مجهز به یخچال مواجه هستید که کاملاً امنیت دارد و اجناس سفارش شده را به دست‌تان می‌رساند. در این روبات از تکنولوژی هوش مصنوعی و سیستم بینایی کامپیوتری استفاده شده تا متوجه شود چه محصولاتی را باید ارسال کند و میزان موجودی قفسه‌های خود را نیز پیگیری کند. گفتني است در اين دور از نمايشگاه، جدا از بخش خصوصي، 8شرکت دانش بنيان و 23 استارتاپ نيز با حمايت معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري و همچنين اتاق بازرگاني حضور داشتند.