پروژۀ امارات برای فرستادن کاوشگر به مدار مریخ
امارات عربی متحده در سال‌های اخیر بطور جدی مشغول کار روی برنامۀ فضایی خود بوده است. در این کشور پروژه‌های جدی راه اندازی شده و سال گذشته میلادی نیز اولین فضانورد اماراتی که «هزاع المنصوری» نام داشت، به ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستاده شده است.
اکنون نگاه پژوهشگران امارات متوجه سیاره مریخ است. آنها کاوشگری ساخته‌اند که قرار است به زودی در مدار مریخ قرار بگیرد.
سارا الامیری، وزیر علوم و تکنولوژی پیشرفته امارات می‌گوید: «قرار است این کاوشگر، داده‌های واقعی دربارۀ مریخ را جمع آوری کند و به زمین بفرستد. چرا این کار مهم است؟ یکی از دلایل آن تغییرات آب و هوایی است. درک بهتر از تغییرات جوی مریخ به ما کمک می‌کند تا بتوانیم برای حل معمای مریخ و آنچه در آن سیاره می‌گذرد، آگاهی‌های بیشتری به دست آوریم. این کار حتی به ما کمک می‌کند تا تغییرات آب و هوایی سیاره زمین را نیز بهتر درک کنیم. این اطلاعات به ما کمک می‌کند تا بتوانیم قبل از فرستادن انسان به مریخ، بسیاری از چیزهایی را که ممکن است در آنجا با آن روبرو شود، پیش‌بینی کنیم.»
موفقیت در پروژه مریخ، برای امارات اهمیت ویژه‌ای دارد.
عمران شرف، مدیر ماموریت مریخ می‌گوید: «دولت امارات عربی متحده با رونق دادن به یک اقتصاد خلاق، رقابتی و مبتکرانۀ مبتنی بر دانش، تغییرات بزرگی را نیز در اکوسیستم بوجود خواهد آورد. امارات به فضا به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهداف رونق اقتصادی خود می‌نگرد و ماموریت مریخ، یک کاتالیزور مهم برای انجام این تغییرات بزرگ است.»
ابزارهای علمی که قرار است این داده‌های مریخی را جمع آوری کنند و به زمین بفرستند، عبارتند از:
- طیف سنج مادون قرمز برای مطالعه سیستم‌های ابری، چرخه‌های دی اکسید کربن و درجه حرارت در لایه‌های پایین جو مریخ
- یک تصویرگر با قدرت وضوح بسیار بالا برای درک بهتر اشعه ماوراء بنفش در لایه‌های پایین جو
- یک طیف سنج ماوراء بنفش برای مطالعه سرعت حرکت هیدروژن و اکسیژن در جو فوقانی مریخ
عمران شرف، مدیر ماموریت مریخ می‌گوید: «با این تحقیقات به دنبال یافتن پاسخی برای چالش‌های ملی خود هستیم. چالش‌هایی در موضوعات مختلف از جمله آب، غذا و منابع انرژی. این نوعی تولید دانش برای خدمت به بشریت است.»
سارا الامیری، وزیر علوم و تکنولوژی پیشرفته می‌گوید: «ما در حال نهایی کردن تمام مراحل آزمایش‌ها هستیم تا این اطمینان بوجود آید که این کاوشگر صرف‌نظر از هر وضعیتی که با آن ممکن است روبرو شود، بخوبی کار کند. قرار است در ماه مه سال جاری میلادی، این فضاپیما به محل پرتابش که در ژاپن است، منتقل شود.»
عمران شرف، مدیر پروژه مریخ دربارۀ ساختار این کاوشگر می‌گوید: «ما در مجموع سه آنتن با بهره پایین (low gain) و یک آنتن با بهره بالا (high gain antenna) داریم. این آنتن‌ها عمدتا زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که فضاپیما خیلی از زمین دور است و در تلاشیم تا با آن ارتباط برقرار کنیم. ما چهار پنل خورشیدی داریم که منابع اصلی تامین انرژی این فضاپیما هستند. یک باتری هم داریم که در مواردی که خورشید دیده نمی‌شود، برای تامین انرژی کاوشگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در پایین کاوشگر نیز دو ردیاب نصب شده که محل حضور آن را مشخص می‌کند.»
۷ ماه پس از پرتاب، کاوشگر در مدار مریخ قرار می‌گیرد که لحظه‌ای حساس برای تیم تحقیق محسوب می‌شود.
محسن العوضی، مهندس ماموریت مریخ می گوید: «اگر در زمان انجام ماموریت، سرعت حرکت فضاپیما خیلی بالا یا خیلی پایین باشد، آن را از دست خواهیم داد. اگر نتوانیم آن را دقیقا در جایی که می‌خواهیم مستقر کنیم، احتمالا فضانورد با مریخ برخورد خواهد کرد. بنابراین ماموریت حساسی در پیش داریم و به همین دلیل است که نیمی از انرژی ما در همین مرحله صرف می‌شود. ارتباط ما از زمین با این کاوشگر ۱۲ دقیقه تا حدود نیم ساعت طول می‌کشد. بنابراین نمی‌توان به آن دستور داد بلکه باید آن را به روشی برنامه‌ریزی کرد و سپس کاوشگر آنچه را که باید انجام دهد، بطور خودکار انجام می‌دهد. ما فقط باید امیدوار باشیم که همه چیز طبق برنامه پیش برود.»
بنابراین می‌توان گفت که لحظه تاریخ‌ساز ۲۰ دقیقه پیش از آنکه دانشمندان امارات ببینند، شکل خواهد گرفت.
سارا الامیری، وزیر علوم و تکنولوژی پیشرفته می‌گوید: «این چیزیست برخلاف همه چیزهایی که تا کنون رویایش را داشته‌ایم. شمارش معکوس آغاز شده و پرتاب کاوشگر در ماه ژوئیه انجام می‌شود. چالش اصلی، استقرار در مدار مریخ و سپس یافتن داده‌هایی جدید، دانشی جدید و نتایجی جدید است.»
باید تا ماه ژوئیه منتظر ماند تا دید آیا مهندسان و دانشمندان جوان امارات می‌توانند یک قدم به عملی کردن رویاهایشان نزدیک شوند یا خیر.