چرا ماینرها از سامانه «بهین یاب» استقبال نکردند؟
تنها یک هفته برای ثبت‌نام ماینرها در سامانه «بهین یاب» که برای خوداظهاری دستگاه‌های ماینینگ (استخراج رمزارز) راه‌اندازی شده، فرصت باقی مانده است. بیش از 20 روز است که از راه‌اندازی این سامانه می‌گذرد از آنجایی که برای ثبت‌نام و خوداظهاری ماینرها در این سامانه مهلت یک ماهه در نظر گرفته شده، در یک هفته مانده به پایان ثبت‌نام، به سراغ فعالان حوزه صنعت ماینینگ رفتیم تا ببینیم آیا از این سامانه استقبال شده و توانسته مشکلات پیش روی فعالان این صنعت را حل کند.
کار دشوار ماینرها
محمدرضا شرفی رئیس کارگروه استخراج رمزارز انجمن بلاکچین معتقد است در سامانه بهین یاب (behinyab.ir) تنها ماینرهایی که در تعزیرات پرونده دارند، ثبت‌نام کرده و اطلاعات خود و دستگاه هایشان را وارد کرده‌اند.
رئیس کمیته استخراج رمز ارز انجمن بلاکچین به «ایران» گفت: البته هنوز آنها هم نتوانسته‌اند از این سامانه به درستی بهره‌برداری کنند، چرا که قرار بود با خوداظهاری، سریع پرونده‌های تعزیراتی مختومه شود که متأسفانه نه تنها مختومه نشد، بلکه شعبه‌های تعزیراتی در استان‌ها و شهرستان‌ها رسیدگی به این پرونده‌ها را سرعت بخشیدند و حتی به سرعت کار را به بخش اجرای احکام رسانده‌اند و با اینکه فعالان دارای پرونده تعزیراتی، مصوبه دولت را ضمیمه لایحه کرده و ارائه می‌کنند، مورد پذیرش واقع نمی‌شود و این اقدام‌ها کار را برای فعالان صنعت ماینینگ دشوار کرده است.
شرفی با اشاره به اینکه سامانه بهین یاب وزارت صمت ناقص است، افزود: هنوز بخش‌های مهم دیگر آن مبهم بوده و کاربردی نیست. دو دستگاه دیگری که در این سامانه نقش دارند یعنی سازمان گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این سامانه فعال نشده‌اند و کارها بسیار کند پیش می‌رود.
این فعال حوزه ماینینگ یکی از دغدغه‌های ماینرها را بحث قیمت‌گذاری دستگاه‌ها از سوی گمرک عنوان کرد و گفت: بیش از 20 روز است این سامانه راه‌اندازی شده ولی هنوز قیمت‌ها و ارزشگذاری دستگاه‌ها از سوی گمرک اعلام نشده و اگر قیمت‌هایی که گمرک در زمینه ارزشگذاری دستگاه‌ها اعلام کند غیرمنطقی باشد، ماینرها متضرر می‌شوند به همین دلیل بیشتر ماینرها از این سامانه استقبال نکرده‌اند.
وی افزود: ماینرها دستگاه‌ها را یک یا دو سال پیش وارد کشور کرده‌اند و به‌دلیل تشکیل پرونده تعزیراتی بلااستفاده مانده و ارزش خود را از دست داده‌اند بنابراین اگر گمرک بخواهد با قیمت قدیم این دستگاه‌ها را ارزشگذاری کند کار بر ماینرها سخت خواهد شد از این‌رو امیدواریم گمرک هم سرعت عمل به خرج دهد و دستگاه‌ها را بر مبنای واقعیات ارزشگذاری کند.
عضو انجمن بلاکچین ایران در ادامه به چالش‌های صنعت ماینینگ اشاره کرد و گفت: تعرفه‌گذاری غیرمنطقی کماکان چالش این صنعت محسوب می‌شود و ماینینگ مقرون به صرفه نیست. امکان استفاده از انشعاب‌های قدیمی واگذار شده یا فروخته شده نیز وجود ندارد. از سوی دیگر فعالان صنعت ماینینگ امکان ورود به شهرک‌های صنعتی را ندارند و برخی از شهرک‌ها به صنعت ماینینگ مجوز نمی‌دهند.
ماینرها در برزخ
«سامانه بهین یاب که قرار بود 25 مردادماه راه‌اندازی شود تقریباً سرموقع و تنها با دو روز تأخیر یعنی 27 مردادماه برای خوداظهاری دستگاه‌های ماینینگ از سوی وزارت صمت راه‌اندازی شد ولی فقط از سوی فعالانی که دارای پرونده تعزیراتی هستند، با استقبال مواجه شده است.»
امید علوی فعال صنعت ماینینگ با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: این سامانه از سوی بقیه ماینرها مورد استقبال واقع نشده است، چرا که این سامانه قرار بود در سه فاز راه‌اندازی شود که فعلاً فاز اول آن که ورود اطلاعات دستگاه هاست انجام شده و هنوز فاز دوم و سوم آن که به گمرک (ارزشگذاری دستگاه ها) و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز (اجرایی و نهایی شدن فرآیندها) مربوط است، راه‌اندازی نشده و تا این دو بخش شفاف نباشد بقیه ماینرها در این سامانه ثبت‌نام نخواهند کرد. علوی افزود: به عبارتی مشخص نیست گمرک چه میزان قرار است بابت ارزشگذاری دستگاه‌های ماینینگ از فعالان آن دریافت کند. ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم باید دستورالعمل‌های خود را آماده و ارائه کند تا نهادهای ذیربطش برخوردها را کاهش دهند.
این فعال حوزه ماینینگ گنجاندن یک بخش در این سامانه را نیز غیرضروری عنوان کرد و افزود: در این سامانه از ماینرها خواسته شده تا محل دستگاه‌های خود را اعلام کنند از آنجایی که ماینرها به‌دلیل برخوردهای نامناسب گذشته، زمینه ذهنی خوبی از حاکمیت در این باره ندارند از این‌رو به ثبت این بخش از اطلاعات خود بی‌اعتماد هستند و این موضوع نیز مزید بر علت شده تا در این سامانه ثبت‌نام نکنند.
علوی در ادامه گفت: از سوی دیگر طبق آخرین گزارشی که وزارت صمت ارائه داده، 1100 مجوز تأسیس در حوزه ماینینگ در این سامانه ثبت شده و در کنار آن فقط دو تا پروانه بهره‌برداری ارائه شده است. این در حالی است که صدور تنها دو پروانه بهره‌برداری برای بخش خصوصی واقعاً تأسف بار است.
وی معتقد است از آنجایی که قیمت حامل‌های انرژی بالاست، فعالان این حوزه رغبتی برای راه‌اندازی مزرعه‌های ماینینگ به‌صورت قانونی ندارند از این‌رو ماینینگ کماکان در کشور زیرزمینی انجام می‌شود از این‌رو امیدواریم با فکر و ایده جدید، مسئولان راهکاری ارائه دهند تا این صنعت از وضعیت کنونی خارج شود.
امیر بیات دیگر فعال صنعت ماینینگ نیز اعتقاد دارد سامانه بهین یاب تقریباً بموقع راه‌اندازی شد و به خاطر رویدادی هم که انجمن بلاکچین برای معرفی این سامانه برگزار کرد، استقبال خوبی از آن شده است.
بیات به «ایران» گفت: البته بیشتر ماینرهایی که دستگاه‌های آنها توقیف شده و در تعزیرات پرونده دارند برای نجات از مشکلاتی که با آن دست به گریبان هستند در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند اما بقیه فعالان انگیزه‌ای برای ثبت‌نام در این سامانه ندارند.
وی نیز به بحث ثبت محل و نبود ارزشگذاری دستگاه‌ها اشاره کرد و افزود: فعالان به‌دلیل برخوردهای قبلی با ماینرها به این سامانه اعتمادی ندارند و نگران هستند برخورد خوبی بعد از اعلام مکان دستگاه‌ها با آنها صورت نگیرد از سوی دیگر نگران هستند در سامانه ثبت‌نام کنند و ارزشگذاری غیرمنطقی باشد و چون ثبت‌نام کرده‌اند مجبور به پرداخت عوارض تعیین شده باشند. از سوی دیگر بخش مورد نظر اجرایی که به ستاد قاچاق کالا و ارز مربوط است هم اعلام نشده و چون فرآیند با هم جلو نرفته است به نظر نمی‌رسد نتیجه خوبی در بر داشته باشد.
این فعال استخراج رمز ارز معتقد است بهتر بود هر سه فاز از سوی وزارت صمت، گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز همزمان راه‌اندازی می‌شد تا فعالان بدانند قرار است در آینده چه اتفاقاتی روی دهد و ابهام در دو فاز دیگر مانع از ثبت‌نام گروه دوم در این سامانه نشود.
وی نیز به برخورد سلیقه‌ای با پرونده تعزیراتی ماینرها اشاره کرد و گفت: هنوز هیچ دستوری برای منع تعقیب صادر نشده و همه ماینرها در برزخ بسر می‌برند و شرایط برای کسی که دستگاه خود را یک سال قبل وارد کرده و چندبرابر ارزش آن جریمه شده است، بسیار سخت می‌گذرد.
بیات نیز به مشکلات پیش روی بخش خصوصی این صنعت اشاره کرد و گفت: مشکل اصلی این است که هنوز مدیران ما به این باور نرسیده‌اند که صنعت ماینینگ می‌تواند در شرایط کنونی گره مشکلات کشور را باز کند و به نظر می‌رسد درک درستی از اینکه داشتن سهمی در ماینینگ جزو اهرم‌های با اهمیت در حوزه دارایی‌های دیجیتالی جهان است، ندارند.
این فعال حوزه ماینینگ افزود: زمان در این صنعت مهم است و هنوز راهکارهای عملی خوبی برای برون رفت از مشکلات صنعت ماینینگ ارائه نشده و مدیران با گذر زمان در حال نابود کردن این صنعت هستند چون در این صنعت فرصت از دست برود، صنعت نیز از بین می‌رود.