چند جوان نیشابوری سامانه ای برای پیدا کردن کالاهای دیجیتال سرقتی ایجاد کردند
نفيسه مصيبي - همشهري جوان: تا به حال برایتان پیش آمده که گوشی یا لپ‌تاپتان را گم کنید؟ از دست دادن اطلاعات شخصی از ضرر مالی آزاردهنده‌تر است. چند جوان نیشابوری كه این تجربه را داشته اند، سعی کرده اند راهکاری برایش پیدا کنند.
آن ها به شکایت و پیگیری سیستم قضائی اکتفا نکردند و تصميم گرفتند خودشان یک راه حل برای این مشکل پیدا کنند که برای همه مفید باشد.حالا راهکار آن ها به یکی از بزرگ‌ترین تعقیبات قضائی و موفق‌ترین استارت‌آپ‌های کشورتبدیل شده است.
گوشی و لپ‌تاپ‌های زیادی با کمک این سامانه به صاحبانشان برگردانده شده و پول و انرژی و زمان زیادی از مال باختگان با این راهکار صرفه جویی شده است.با همیاب بیست و چهاری ها صحبت کردیم تا بدانیم این مسیر را چگونه طی کرده اند.
حواس سامانه به همه جا هست!
سامانه‌ي همیاب 24 اولین سامانه‌ي اطلاع رسانی و ردیابی کالاهای دیجیتال ( موبایل ، لپ‌تاپ، تبلت ...) مفقودی و سرقتی در سراسر کشور است که در سال 94 فعالیت خود را آغاز کرد و در سال 95 به عنوان هوشمندترین کسب و کار ایران انتخاب شد.
این سامانه خدماتی مثل جست‌وجو و بررسی کالاهای دیجیتال مفقودی و سرقتی، ردیابی موبایل و تبلت سرقتی را با کمک اپراتور مخابراتی در کمترین زمان به مالباختگان ارائه می‌دهد.
سامانه‌ي همیاب 24 مورد حمایت معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه‌ي قضائیه، واحدهای صنفی و دفاتر پیشخوان سراسر کشور است. خدمات این سامانه در 8500 دفتر پیشخوان فعال و قابل ارائه به همه است.
آن‌ها 35درصد کالاهای مفقودی یا سرقتی را در یک‌سال اخیر ردیابی کرده و به مالباختگان برگردانده‌اند.
مردم می‌توانند پس از مفقود یا سرقت شدن کالای دیجیتال خود در هر نقطه از کشور مشخصات کالا را در این سامانه ثبت کنند تا پیگیری‌های لازم در کمترین زمان ممکن صورت پذیرد.
برای ثبت‌نام می‌توانید به نشانی اینترنتیhamyab24.com (همیاب24) مراجعه کنید و کالای دیجیتال مفقودی و سرقتی را ثبت کنید.
چه کسی سه تا لپ‌تاپ جابه‌جا کرد؟
«زمستان سال۹۳ سه لپ‌تاپ از مغازه‌ی دوستمان سرقت شد. ما مشخصات لپ‌تاپ‌های سرقتی را روی کاغذ نوشتیم و برای فروشگاه‌های سطح شهر بردیم تا کالاهایی با این مشخصات نخرند.
به کلانتری هم اطلاع دادیم. همان زمان این ایده در ذهنمان شکل گرفت؛ این‌که بتوانیم یک وب‌سایت داشته باشیم كه در آن اطلاعات یک کالای دیجیتال سرقتي به سراسر کشور ارسال شود.
دوستم هادی، نرم‌افزار خوانده بود. چند وقت را درباره‌ی ایده‌مان فکر و طراحی کردیم. اردیبهشت ۹۴ رویداد «استارت آپ ویکند» در استان خراسان برگزار شد که ما در آن شرکت کردیم و ايده‌ي ما به عنوان ایده‌ي برتر انتخاب شد.
بعد از آن تیم‌سازی را شروع کردیم و از دکتر محمد حاجی‌بیگلو، استادمان دعوت کردیم تا در تیم ما حضور داشته‌‌باشند كه قسمت برنامه‌نویسی پروژه به ایشان محول شد.»
اول قرار بود یک سایت طراحی کنند که اطلاعات کالاهای دیجیتال در آن ثبت شود. در مرحله‌ی اول سراغ فروشندگان و پلیس رفتند و بعد از آن شروع به طراحی سامانه کردند.
ابتدا تصورشان این بود که یک سامانه داشته باشند که مردم قبل از خرید درباره‌‌ي کالاهای دیجیتالی که مي‌خرند استعلام كنند تا سرقتی نباشد اما بعد دیدند علاقه‌مندی مردم این است که کالایشان ردیابی شود.
پس برنامه یا اصطلاحا بیزینس پلنشان را تغییر دادند. «از همان ابتدا استقبال از طرح خیلی خوب بود. کارشناسان انتظامی هم می‌گفتند که وجود چنین ساز و کاری بسیار ضروری است.
شش ماه در مورد طرح اولیه کار کردیم. اولین‌بار در الکام‍پ۱۳۹۴ از سامانه رونمایی شد که البته کمبودهایی داشت.»
روز خوب آشنايي
از همان الکام‍پ روابطي با وزارت ارتباطات برقرار کردند و امکانات تازه‌ای برایشان فراهم شد. یکی از آن‌ها ردیابی از طریق اپراتور مخابراتی بود که در سال۹۵ به سامانه اضافه كردند؛ یعنی مردم موبایل یا تبلتشان را در سامانه ثبت کنند و به مدت دو، سه یا چهار ماه ردیابی اپراتور مخابراتی برایشان انجام شود و به محض اين‌كه سیم‌کارتی روی گجتشان قرار‌بگیرد، ردیابی فعال خواهد شد.
«یکی از سختی‌های کار این بود که باید با ارگان‌های زیادی ارتباط برقرار مي‌كرديم. خوشبختانه معاونت اجتماعی و پیشگیری قوه‌ی قضائیه همکاری خوبی با ما داشتند و از طریق آن‌ها ما به خیلی از نهادها مثل دادگستری‌ها،کلانتری‌ها و کانون دفاتر پیشخوان معرفی شدیم.
الان مردم در۸۵۰۰ دفتر پیشخوان در سراسر ایران می‌توانند کالای دیجیتال سرقتی خود را ثبت کنند
یعنی یکی از مشکلات که اعلام آن‌لاین موارد مسروقه بود، تقریبا حل شد، البته هماهنگي و ارتباط با اين سازمان‌ها پروسه‌ی سخت و زمانبری بود.
هیچ آشنایی هم برای تسهیل این کار نداشتیم. در یک سال بیش از ۶۰ بار به تهران سفر کردیم و این رفت و آمدها هنوز ادامه دارد.»
این جا مقام و مسئول کیه؟
تیم همیاب ۲۴ کارش را با چهار نفر شروع کرده است. ایده‌ي اولیه هم از مهدی جمشیدی بود. «الان ۱۸ نفر هستیم که از هشت صبح تا نه شب پشتیبانی را در بخش‌های مختلف مثل برنامه‌نویسی، گرافیک، طراحی وب‌سایت و بازاریابی مشغولیم.
در حال حاضرتحت نظارت معاونت اجتماعی و پیشگیری قوه‌ي قضائیه فعالیت می‌کنیم. از همان روز اول تا الان اختلاف‌نظر بوده اما همه ما مي‌دانستيم كه بايد اين كار را انجام بدهيم و جاي خالي‌اش در سيستم قضائي احساس مي‌شود.
ما با مردم و فروشندگان صحبت مي‌كرديم و آن‌ها به ما مي‌گفتند كه چه كمبودهايي حس مي‌شود. اصلا بيزينس پلنمان را تغيير داديم چون ديديم نياز جامعه چيز ديگري است نه فقط ثبت مشخصات كالاهاي خريداري شده.»
راه‌ها کوتاه می‌شوند
از اهداف سامانه‌ي همیاب ۲۴ پیشگیری از سرقت کالاهای دیجیتال است. مورد دیگر کاهش هزینه و زمان برای پیگیری کالاهای گم‌شده است. هميابي‌ها بابت ايده‌هايشان جايزه هم زياد گرفته‌اند.
«شهریورماه ۹۵ در دومین همایش زیرساخت شهرهوشمند به عنوان هوشمندترین کسب و کار ایران انتخاب شدیم.
دی‌ماه سال۹۵ در هشتمین جشنواره‌ی کارآفرینی و توسعه‌ي کسب و کار شریف هم مقام دوم را به دست آوردیم.در قسمت خدمات اجتماعی به عنوان یکی از شش تیم در جشنواره‌ی شیخ‌بهایی قرار گرفتیم.
تفاوتی که ما و بقیه‌ي استارت‌آپ‌ها داریم این است که ما ایده‌مان را از جایی کپی نکردیم و کاملا براساس یک نیاز واقعی بود.»