کشف قدرت برنامه ریزی خارق العاده کلاغ ها؛ مانند انسان ها و میمون ها

درست زمانی که تصور می کردیم کلاغ ها، دیگر بیشتر از این نمی توانند باهوش باشند، تحقیق جدیدی انجام شد که نشان می داد کلاغ ها، درست مثل انسان ها و میمون ها می توانند در مورد آینده برنامه ریزی کنند. آنها حتی از میمون ها هم بهتر می توانند ابزارها را مبادله کرده و مورد استفاده قرار دهند. سطح خودکنترلی یک کلاغ، از یک کودک چهار ساله هم بیشتر است.

گویا آی تی – یافته های جدید نشان می دهند که برنامه ریزی برای اتفاقات آینده، قابلیتی است که بعد از پیوند اجداد پرندگان با پستانداران در بیش از ۳۰۰ میلیون سال پیش، در کلاغها به وجود آمده و به تدریج تکامل یافته است.
ماتیاس اوسوات، سرپرست محققان در این تحقیق، از دانشگاه لاند سوئد در مصاحبه با ScienceAlert گفت: “نتایج ما نشان می دهند که کلاغ ها می توانند مجموعه ای از مهارت های مختلف را برای انجام کارهایی مشابه آنچه میمون ها انجام می دهند، به کار بگیرند”.
اوسوات می گوید تیم تحقیقاتی اش همان آزمایش هایی که در تحقیق قبلی روی میمون ها انجام داده بود را روی کلاغ ها نیز تکرار کرده و دریافته است که کالغ ها، در استفاده از ابزارها و مبادله آنها موفق تر هستند؛ حتی اگر از قبل چنین مهارتهایی را آموزش ندیده باشند.

بر کسی پوشیده نیست که خانواده کلاغ ها، که شامل گونه های کلاغ معمولی (crow) و غراب ها (raven) می شود، در جهان پرندگان از لحاظ باهوش بودن شهرت فراوانی دارند. وقتی از ترافیک برای باز کردن آجیل های باز استفاده نمی کنند، می توانند پازل های جابجایی آب را بهتر از یک کودک پنج ساله حل کنند.
البته این تنها بازی حل مسئله ای نیست که آنها در آن پیروز می شوند. کلاغ هایی مانند “سرده غربی” (western scrub-jay ؛ یا Aphelocoma californica) وقتی می خواهند برای غذای خود برنامه ریزی کنند، می توانند صبحانه روز بعد را نیز تهیه کنند. این پرنده های مغرور و باهوش، برای آنکه بعدا گرسنه نمانند، انواع خاصی از غذاها را در جایی که دست هیچکس به آنها نمی رسد، ذخیره می کنند.

غراب ها، (Ravens؛ corvus corax) نیز مانند خویشاوندان خود در خانواده “سرده ها”، ترفندهایی برای ذخیره مواد غذایی دارند. اما تاکنون، محققان تصور می کردند که این رفتار به دلیل یادگیری ذخیره مواد غذایی از سایر حیوانات است، نه مجموعه ای گسترده از مهارتهای مربوط به برنامه ریزی که مشابه مهارت های انسان و میمون باشد.
برای نگاه دقیق تر به این موضوع، تیم تحقیقاتی مذکور این پرندگان را در مجموعه ای از آزمایشها مورد بررسی قرار دادند. این آزمایش ها قبلا در روی میمون های بزرگ انجام شده بود.
اولین آزمایش، این موضوع را بررسی کرد که آیا کلاغها می توانند برای رویدادهای ۱۵ دقیقه آینده برنامه ریزی کنند یا خیر.
بعد از آموزش غرابها، جهت استفاده از یک ابزار خاص برای باز کردن یک جعبه، تیم تحقیقاتی آن ابزار را به مدت یک ساعت از پرندگان دور کرد. وقتی محققان برگشتند، جلوی هر پرنده چند شیء قرار دادند که یکی از آنها هم ابزار بازکردن در جعبه بود.
وقتی ۱۵ دقیقه گذشت، جعبه را بازگردادند و یک جایزه داخل آن گذاشتند. در اکثر موارد، غراب ها همان ابزار درست را انتخاب می کردند و با نرخ ۸۶ درصد، موفق می شدند در جعبه را با آن باز کنند.

برای آزمایش بیشتر، محققان زمان انتظار را به ۱۷ ساعت افزایش دادند. یک بار دیگر، غراب ها در معرض آزمایش انتخاب ابزار قرار گرفتند و این بار، نرخ موفقیت آنها ۸۹ درصد بود.
سپس، محققان مهارت مبادله در غراب ها را محک زدند. برای آغاز بازی، کلاغها مجبور بودند از میان چند شیء ، شیء مناسب برای مبادله غذا را انتخاب کنند.
قرار بود پاداش آنها که یک غذا بود، تا روز بعد به آنها نشان داده نشود. برای آنکه بتوانند جایزه وعده داده شده را دریافت کنند، لازم بود شیء انتخابی خود را جایی نگه دارند تا بعدا از آن استفاده نمایند.
هر چند که آنها در زندگی خود از این ابزارها استفاده نکرده بودند، اما نتایج ما نشان داد که مهارت کلاغ ها در مبادله کردن، بیش از شامپانزه ها، بنابوها و اورانگوتان ها بود. مهارت این پرندگان در مدیریت ابزارها نیز در سطح میمون های بزرگ بود.
تیم تحقیقاتی، این موضوع را نیز بررسی کرد که آیا غراب ها می توانند خودکنترلی داشته باشند یا خیر.
این بار، مجموعه ای از ابزارهای باز کردن در جعبه، نشانه های مبادله ای و اشیای پرت کننده حواس مقابل پرندگان قرار گرفت. این تیم، یک جایزه فوری هم در در کنار جایزه قبلی در جعبه قرار داد. در این آزمایش، غراب ها اجازه داشتند فقط یک مورد را انتخاب کنند.

با وجود وسوسه ی دستیابی به آن پاداش فوری، اما ۷۰ درصد غراب ها ترجیح می دادند برای دستیابی به آن پاداش بهتری که داخل جعبه بود، صبر کنند و ابزار باز کردن در جعبه را انتخاب می کردند. در این آزمون، عملکرد غراب ها هم از میمون ها و هم از کودکان چهار ساله بهتر بود.
این نتایج، علاه بر آنکه هوش بالای غراب ها را نشان می داد، در واقع نشانه هایی به دست می داد که بیانگر میزان تکامل توانایی های شناختی آنها، از زمان پدید آمدن اجداد مشترک پرندگان و پستانداران در ۳۲۰ میلیون سال پیش، بودند.
اوسوات به ScienceAlert گفت: “جالبترین چیزی که متوجه شدیم، آن بود که در این پرندگان فقط یک مهارت تکامل نیافته، بلکه ترکیبی از آنها رشد کرده است. بسیار جالب است که این تکامل در حدی بوده که آنها می توانند آن مهارتها را تکرار کنند و آنها را در کنار هم به کار بگیرند”.
نتایج این تحقیق در نشریه Science به چاپ رسیده است .