کشف چگونگی ترمیم صدمات وارد شده به طناب نخاعی
ترمیم صدمات و آسیب های وارد شده به طناب نخاعی به هیچ وجه ساده نیست. اما تحقیقات اخیر، روشی جدید و موثر برای این کار معرفی کرده و مشخص کرده است که بدن چگونه می تواند با تحریک اولیه ی جراحان خودش این ترمیم را انجام دهد.
گویا آی تی – انتظار می رود که این مطالعه علاوه بر ارائه نکاتی در مورد درمان های کنونی، تکنیک هایی جدیدی را نیز برای درمان دیگر انواع صدمات به سیستم عصبی معرفی کند- حتی در مواردی که به خود طناب نخاعی صدماتی جدید وارد شده باشد.
یک تیم تحقیقاتی از کالج کینگ لندن در انگلیس تمرکز خود را روی روشی جدید برای اتصال دوباره ی نورون های حسی به طناب نخاعی پس از صدمات شدید، نحوه ی ترمیم در سطح سلولی، و چگونگی رشد شاخه های نورونی برای اتصال مجدد با مدارهای قطع شده در بدن گذاشته اند.
توماس کارلستد، یکی از محققان این تیم می گوید:”استراتژی تشویق نورون های نخاعی برای رشد مجدد می تواند در دیگر صدمات وارده به سیستم عصبی هم کاربرد داشته باشد.”
طناب نخاعی شامل هر دو نوع نورون های حرکتی و حسی است که به ترتیب در حرکت عضلات و احساس درد کاربرد دارند، و باعث می شوند که تمام سلول های عصبی بدن با مغز در ارتباط باشند.
نقطه ای که این دو نوع نورون ها به طناب نخاعی متصل می شوند، گره ای است که ریشه ی حرکتی یا ریشه ی حسی نام دارد. در صدمات شدید وارده به نخاع، این ریشه ها پاره شده و اتصال بین بخش های مختلف بدن قطع می شود.
معمولا جراحان می توانند ریشه های حرکتی را مجددا ترمیم کرده و رشد دهند، اما بازسازی ریشه های حسی تا پیش از ارائه این تکنیک جدید کاری بسیار سخت و دشوار بوده است.
نیکولاس جیمز، یکی از اعضای تیم می گوید: ” تا کنون پزشکان ترمیم این نوع صدمات وارده به طناب نخاعی را غیر ممکن می دانستند. قطع شدن این ریشه های حسی می تواند معلولیت های جدی و دردهای طاقت فرسایی را به همراه داشته باشد.”
روش جدید برای ترمیم این صدمات نخاعی، شامل قطع ارتباط سلولهای عصبی حسی اولیه از ریشه و کاشت عمیق تر ریشه در طناب نخاعی در ناحیه ای است که انشعاب پشتی نخاع (dorsal horn) نامیده می شود و دارای نورون های حسی است که در شرایط عادی ارتباط مستقیمی با ریشه های حسی برقرار نمی کنند.
هنگامی که این روش روی بیماران امتحان شد، بازگشت برخی از رفلکس های نخاعی آن ها را به دنبال داشت، و این موضوع نشان می دهد که بخشی از مدارهای عصبی مجددا وصل شده است.
اما چگونه چنین چیزی ممکن است؟ این پرسش دلیل انجام مطالعه ی اخیر است که در آن صدمات و تکنیک های ترمیمی مشابه روی موش ها امتحان شده و از پالس های الکتریکی برای بررسی چگونگی ترمیم مدارهای عصبی استفاده شده است.
تحلیل ها نشان داد که در انشعاب پشتی نخاع، شاخه هایی از دندریت ها (زائدههای رشته مانندی که به جسم سلولی نورونها متصل هستند) منشعب شده و رشد یافته اند- این رشته ها برای برقراری ارتباط مجدد با ریشه حسی رشد کرده اند تا مجددا مدارهای عصبی را به راه بیندازند.
اکنون ما می دانیم که انشعاب پشتی نخاعی در این رابطه آن چنان سازگار است که می تواند روشی را برای ترمیم انواع مختلف صدمات وارده به طناب نخاعی در اختیار ما بگذارد و حتی مدارهای عصبی را در شرایطی که طناب نخاعی به شدت آسیب دیده است مجددا برقرار سازد.
برای رسیدن به این نتایج هنوز راهی طولانی در پیش داریم، اما دانستن این مطلب بسیار جالب است که جراحان و بدن انسان می توانند با همکاری نزدیک، آسیب های وارده به نخاع را ترمیم کنند. ما به نتایج این پژوهش ها در آینده خوشبین هستیم.