آینده کسب و کارهای مجازی در صورت تصویب و اجرایی شدن تغییر فرآیند دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی
«فرآیند دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی برای کسب و کارهای اینترنتی تغییرمی کند.» این خبری است که اواخر هفته گذشته رسانه‌ای شد. در همین راستا (روز دوشنبه 29 مردادماه) هیأت مقررات زدایی وزارت اقتصاد و امور دارایی درباره این طرح با ذینفعان آن (کسب و کارهای مجازی، پرداخت‌های الکترونیکی (فین تک‌ها)، اتاق اصناف، بانک مرکزی و اتاق بازرگانی) بحث و گفت‌و‌گو کرده و درباره تغییر فرآیند تصمیم‌گیری می‌کند. از آنجایی که فعالان کسب و کارهای مجازی نگران تغییر این فرآیند هستند، روزنامه ایران به سراغ این فعالان رفته و این سؤال را پرسیده است که در صورت تصویب و اجرایی شدن تغییر فرآیند دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی چه اتفاقی برای کسب و کارهای مجازی خواهد افتاد؟
اعتباردهی به «ای نماد»
میلاد جهاندار، نماینده فین تک‌ها درباره شیوه جدید ارائه درگاه پرداخت الکترونیکی به «ایران» گفت: در شیوه جدید، هر کسب و کار اینترنتی که خواهان دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی است، باید ابتدا مجوز فعالیت اقتصادی را از اتحادیه مربوطه خود بگیرد، بعد در پنجره واحد مرکز توسعه تجارت الکترونیکی درخواست خود را برای درگاه ارائه دهد. جهاندار با بیان اینکه با اجرایی شدن این طرح، دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی از سوی کسب و کارهای مجازی آسان نخواهد شد، افزود: با تصویب این طرح بسیاری از کسب و کارها بخصوص کسب و کارهای کوچک مجازی نادیده گرفته خواهند شد.
این فعال در حوزه کسب و کارهای مجازی با اشاره به اینکه روی این طرح کار کارشناسی انجام نشده است، افزود: اکنون بجز مراحل بانک مرکزی، مراحل دیگری نیز به آن اضافه شده و کسب و کارهای مجازی باید به‌دنبال دریافت مجوز باشند و پس از آن در صف مرکز توسعه تجارت الکترونیکی نیز بمانند. با این طرح مرکز توسعه تجارت الکترونیکی برای اعتباردهی به «ای نماد» خود ارائه درگاه را گرو گرفته‌اند و این کار درستی نیست و مانع شکوفایی صنعت پرداخت اینترنتی می‌شود.
فروش مجوزها پشت پرده طرح جدید
علی قارمد، دیگر فعال کسب و کار مجازی با انتقاد از این طرح به «ایران» گفت: خدمات زیرساختی و پایه کسب و کارهای مجازی نباید منوط به ارائه مجوز شود و این کار درستی نیست چرا که نمی‌توان برای دهها میلیون نفری که در فضای مجازی از درگاه پرداخت اینترنتی استفاده می‌کنند، مجوز صادر کرد. ورود حاکمیت به این حوزه صحیح نیست حاکمیت باید به جای ارائه مجوز ، روی نظارت تمرکز کند.
این فعال کسب و کار مجازی افزود: با تغییر مسیر دریافت درگاه الکترونیکی کسب و کارهای مجازی کوچک فعال در دورترین نقاط ایران یا فعال در شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی نمی‌توانند از درگاه پرداخت الکترونیکی استفاده کنند. این همه شغل‌های کوچک و بزرگ در فضای مجازی از کجا باید مجوز فعالیت دریافت کنند و خدمات آنها برای دریافت مجوز در کدام تعریف‌ها می‌گنجد؟
وی با اشاره به اینکه هیأت مقررات‌زدایی به‌دنبال پایش مجوزهای موجود و حذف مجوزهای زائد است، افزود: ولی نباید کاری کرد که کسب و کارهای کوچک و نوین مجازی صدمه ببینند. با این شیوه و روش کسب و کارهای کوچک که بر هر بستری شکل گرفته‌اند و از درگاه پرداخت‌های الکترونیکی استفاده می‌کنند، نابود می‌شوند. وی با بیان اینکه تصمیم گیران این طرح معتقد هستند هر کسی که وب سایت دارد می‌تواند درگاه پرداخت الکترونیکی دریافت کند، افزود: این تصور غلط است که فکر می‌کنند درگاه اینترنتی فقط در وب‌سایت استفاده می‌شود در صورتی که اکنون خدمات دیگری مانند پرداخت کرایه تاکسی هم با این درگاه انجام می‌شود درحالی که وب‌سایتی وجود ندارد.
این فعال گفت: درگاه پرداخت الکترونیکی همانند کارت بانکی است و تنها قرار است با آن پرداخت انجام شود. بنابراین نمی‌توان گفت تمام افرادی که می‌خواهند پرداخت انجام دهند، باید مجوز دریافت کنند؟ درگاه پرداخت الکترونیکی و دستگاه پوز هر دو دارای یک زیرساخت بوده و پشت آن حساب بانکی است. وقتی بانک به فروشنده‌ای دستگاه پوز می‌دهد، خود بانک می‌داند چه کسی حساب باز کرده و قطعاً احراز هویت شده است. مشخص است که کسب و کار فرد چیست؟ چه میزان پرداخت انجام شده و اطلاعات کاملاً قابل پایش است. ارائه درگاه الکترونیکی نیز به همین صورت است بنابراین بانک می‌داند که درگاه متعلق به چه کسی است و براحتی می‌توان بر آن نظارت کرد.
طولانی شدن روند دریافت درگاه
رضا الفت نسب، سخنگوی اتحادیه کسب و کارهای مجازی نیزبه «ایران» گفت: این طور که ما در جلسه هیأت مقررات زدایی وزارت امور اقتصاد و دارایی متوجه شدیم 6 مرحله نیز به مراحل دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی اضافه شده است. هر مرحله‌ای که به مراحل دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی اضافه شود خود دارای رفت و برگشت‌هایی برای گرفتن تأییدیه خواهد بود و همین موضوع‌ها پروسه را طولانی‌تر خواهد کرد. وی افزود: حال باید به این پروسه تعریف شده، پروسه ارائه مجوز و چک لیست‌های بانک مرکزی را نیز افزود و این نشان می‌دهد نه تنها ساده‌سازی صورت نگرفته، بلکه مراحل طولانی‌تر و پیچیده‌تر شده است.
احمدرضا احمدی، مدیرعامل یکی از کسب و کارهای اینترنتی در زمینه برگزاری همایش‌ها و رویدادها نیز به«ایران» گفت: در این طرح ارائه مجوز از صنف مربوطه قرار است برای کسب و کارهای مجازی اجباری شود درحالی که مشخص نیست برخی از کسب و کارهای اینترنتی در چه صنفی قرار می‌گیرند و از کجا باید مجوز کسب و کار خود را دریافت کنند. این فعال کسب و کار مجازی افزود: از سوی دیگر سیستم«ای نماد» نیز بسیار ضعیف عمل می‌کند و حال باید برای دریافت درگاه هم از این سامانه اقدام کنیم و ماه‌ها سرگردان باشیم.
نگرانی‌های بی‌مورد
رمضانعلی صادق‌زاده رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی با بیان اینکه تغییر مسیر دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی در مرحله بحث و بررسی است و هنوز به تصویب نرسیده، به «ایران» گفت: نگرانی کسب و کارهای مجازی درباره این پیشنهاد بی‌مورد است چرا که قرار نیست دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی سخت‌تر شود.
صادق‌زاده افزود: مقرر شده متقاضی درگاه پرداخت الکترونیکی در صورت داشتن مجوز فعالیت معتبر از مراجع ذی‌ربط، درخواست خود را برای دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی، به پنجره واحد که قرار است ظرف یک ماه آینده ایجاد شود، ارائه دهد و پس از راستی‌آزمایی اطلاعات و مشخص شدن صحت آنها، مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ضمن ارائه «ای نماد» به متقاضی، درخواست وی را در نهایت تا دو روز به بانک مرکزی برای ارائه درگاه پرداخت ارسال کند. در مقابل این کسب و کارها باید در عرض ۳ ماه پس از دریافت درگاه اینترنتی پرداخت، تمامی مجوزهای لازم برای فعالیت را کسب کنند در غیر این صورت درگاه اینترنتی از آنان گرفته خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه کاملاً منطقی است که هر کسی می‌خواهد فعالیت اقتصادی داشته باشد از صنف، نهاد و سازمان مربوطه خود مجوز فعالیت دریافت کند، گفت: در واقع هدف این است که زمینه فعالیت کسب و کارها مشخص باشد بنابراین مجوز هم باید در پنجره واحد ثبت شده و سپس درگاه پرداخت الکترونیکی ارائه شود. وقتی از پنجره واحد حرف می‌زنیم یعنی همه متقاضیان دریافت درگاه پرداخت الکترونیکی از یک جا مدارک لازم را ارسال می‌کنند و دیگر نیازی به مراجعه به سایت‌های دیگر مراکز نیست.