خطوط قرمز عقب برود کسب‌وکارهای نوپا رونق می‌گیرند
در سی و پنجمین نشست نقد و اندیشه، تولیدکنندگان و ارائه‌کنندگان محتوا در فضای مجازی با تاکید به فرصت بودن فضای مجازی، قوانین قدیمی و نبودن متولی مشخص در این حوزه را از مشکلات و چالش‌های این حوزه عنوان کردند و از جوانان خواستند که ناامید نباشند و وارد این حوزه شوند.
به گزارش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سی و پنجمین جلسه از سلسله نشست‌های نقد و اندیشه با موضوع «کارآفرینی در فضای مجازی جهش‌ها و چالش‌ها» با حضور محمد ابوالحسنی، مدیر عامل شرکت نسل اندیشه سبزنما (دیرین دیرین) و محمد حسن حافظی پور، مدیرعامل شرکت باران تلکام (تلویزیون اینترنتی آیو) برگزار شد.
حافظی پور در ابتدای این نشست با اشاره به پلتفرم‌هایی که محیط‌های تعاملی را در فضای مجازی ایجاد می‌کنند، گفت: در فضای مجازی ۳ نوع قشر ذینفع هستند؛ یکی مهندسانی که سکوی پلتفرم را طراحی می‌کنند و دوم کسانی که محتواها را تولید می‌کنند و در این پلتفرم قرار می‌دهند که هر دو از این فضا سودآوری دارند و سوم نیز مصرف‌کنندگان محتوا هستند.
وی افزود: فروشگاه‌های اینترنتی، سرویس‌دهندگان اینترنتی، تاکسی‌های اینترنتی، بانک‌ها و استارتاپ‌های این حوزه و بسیاری دیگر از این کسب و کارها در همین بستر فعالیت می‌کنند.
حافظی پور با اشاره به نوع فعالیت تلویزیون اینترنتی آیو، گفت: با قراردادی که با صدا و سیما داریم تمام شبکه‌های تلویزیونی را بر بستر IP و پلتفرم‌های مختلف ارائه می‌کنیم و ۱۴ روز برنامه‌های شبکه‌های تلویزیونی را به صورت آرشیو در اختیار مخاطبین قرار می‌دهیم.
تولید محتوا از فضای حقیقی به فضای مجازی منتقل شده است
وی با اشاره به اینکه در دنیا تولید محتوا از فضای حقیقی به فضای مجازی تغییر کرده است، افزود: از چند سال گذشته بسیاری شرکت‌ها از فضاهایی مانند سینما و تلویزیون گذشته‌اند و وارد این فضا شدند و به این وسیله مردم هم می‌توانند راحت‌تر به محتواهای مختلف دسترسی داشته باشند و این رویکرد در ایران نیز اتفاق افتاده و با استقبال مردم رشد خوبی نیز داشته است.
وی به نکاتی اشاره کرد که باید برای رونق گرفتن این کسب و کارها رعایت شود و افزود: برای تسریع در کار این کسب و کارها برای دریافت مجوزها باید آسان‌تر گرفت و همچنین به دلیل رعایت امنیت مردم در فضای مجازی باید مراجع تخصصی استانداردهایی را برای فعالیت در این حوزه تدوین کنند و این استانداردها از طرف کسب و کارها نیز رعایت شود.
مدیرعامل تلویزیون اینترنتی آیو با انتقاد از مشخص نبودن مرجع تاییدکننده محتوا، تاکید کرد: به دلیل اهمیت فعالیت در حوزه فرهنگ باید مرجع تصمیم‌گیر در این حوزه مشخص باشد و کسانی که می‌خواهند در این حوزه فعالیت کنند بدانند مرجع و ماخذ این حوزه کجاست؛ آیا مسوولیت با صدا و سیماست و یا ارشاد این وظیفه را به عهده دارد؟
وی افزود: وزارت ارشاد به برخی در این فضا مجوز داده که صدا و سیما آنها را قبول ندارد و بالعکس هم اتفاق افتاده است و در این حوزه اختلاف نظر وجود دارد و همین باعث ایجاد استانداردهای دوگانه شده است.
حافظی پور با اشاره به اینکه بر اساس مجوزهای دریافتی برای ارائه محتوا محدودیت‌هایی را باید رعایت کرد، تصریح کرد: برخی در این حوزه این محدودیت‌ها را رعایت نمی‌کنند و این مسئله رقابت ناعادلانه‌ای برای جذب مخاطب در بازار ایجاد می‌کند و همچنین با ایجاد استانداردهای دوگانه علاقه‌مندان به حضور در این کسب و کارها را سردرگم می‌کند.
محمد ابوالحسنی نیز درباره نحوه آغاز فعالیت‌های خود در این حوزه، گفت: ما از سال ۸۳ با یک تیم ۱۲ نفره کار خود را آغاز کردیم، در این سال‌ها با ۲۵ مشتری سازمانی همکاری داشته‌ایم و انیمیشن تولید کرده‌ایم.
قوانین دریافت مجوزها قدیمی و دست و پاگیر است
وی با اشاره به اینکه تا سال‌ها فضای عرضه کارهای تولیدی آنها صدا و سیما بود، افزود: در دوره‌ای تصمیم گرفتیم بازارهای جدیدی به وجود بیاوریم و با انیمیشن فرهنگ‌سازی وارد این بازار شدیم و با سازمان‌هایی که در این حوزه مرتبط فعالیت می‌کنند برای ساخت و انتشار این کارها همکاری کردیم.
مدیر عامل شرکت سازنده دیرین دیرین با انتقاد از اینکه برای دریافت مجوزها قوانین دست و پا گیری وجود دارد، گفت: بارها از طریق مسوولان کشور اعلام می شود که باید کارآفرینی شود اما سیستم و مجوزها به صورت قدیمی باقیمانده است و اجازه توسعه این فعالیت‌ها را نمی‌دهد.
وی با اشاره به شرایطی که برای دریافت مجوزها از طرف مراکزی مانند وزارت ارشاد تعیین شده است، افزود: داشتن لیسانس یا شرط ازدواج و شروط دیگر برای دریافت مجوزها به چه منظوری است و فقط شرایط را برای راه‌اندازی کسب و کارها سخت‌تر می‌کند.
ابوالحسنی با تعریف سیکل عجیب دریافت مجوز برای آیتم‌های روزانه خود، تصریح کرد: تولید محتوا در فضای مجازی را نمی‌توان با همان قوانین تولید محتوا در گذشته انجام داد اما سازمان‌ها و مراکز، می‌خواهند حاکمیت خود را با مجوز دادن اعمال کنند در صورتی که در این حوزه مجوز خیلی کارایی ندارد.
مدیر عامل شرکت تولیدکننده دیرین دیرین با انتقاد از استانداردهای دوگانه در این حوزه، گفت: صدا و سیما و وزارت ارشاد برای خود استانداردهایی را دارند در صورتی که این استانداردها با هم متفاوت است؛ باید در کشور یک استاندارد حاکم باشد و همان را هم اعلام کنند.
وی نبودن متولی مشخص در این حوزه را یکی دیگر از مشکلات تولید محتوا اعلام کرد و افزود: ما باید بدانیم که در این حوزه باید به چه مراکزی پاسخگو باشیم.
جوانان به جای اینکه دنبال مجوز باشند کار خود را شروع کنند
ابوالحسنی به جوانان خلاق و دارای ایده توصیه کرد که کار خود را انجام دهند چرا که مجوزها از کار آنها عقب‌تر هستند و افزود: اگر از شروع بخواهید به دنبال مجوزها باشید وارد دور باطل می‌شوید و وقت خود را تلف کرده‌اید و بازار را از دست می‌دهید و ایده نیز از دست می‌رود.
مدیر عامل شرکت تولیدکننده دیرین دیرین با اشاره به اینکه هم اکنون ۴۰ میلیون گوشی هوشمند در دست مردم است، گفت: اگر هر گوشی را در حدود ۳ میلیون تومان در نظر بگیریم بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان خود مردم سرمایه‌گذاری کرده‌اند که ما می‌توانیم برای آنها تولید محتوا کنیم و کسب و کاری بر بستر آن فعال شود.
وی افزود: دولت باید کار را تسهیل کند تا بسیاری از کسب و کارهای خرد بتوانند در همین بستر فعالیت کنند.
ابوالحسنی با اشاره به وظایفی که نمایندگان مجلس در این حوزه دارند، تاکید کرد: نمایندگان مجلس می‌توانند برای تسهیل فعالیت کسب و کارها اقداماتی را انجام دهند و ما به عنوان تولیدکنندگان محتوا از تمام فضاها و شبکه‌های اجتماعی خارجی و داخلی که مردم حضور دارند استفاده می‌کنیم و در این فضا وارد سیاسی‌کاری نمی‌شویم.
تولید محتوا در فضای مجازی با احترام به فرهنگ اجتماعی مردم باشد
حافظی پور نیز در ادامه این نشست با اشاره به انواع پلتفرم‌های ارائه محتوای تصویری در فضای مجازی، گفت: اگر کسی بخواهد در این حوزه فعالیت کند می‌تواند به توسعه نرم افزارهای این حوزه کمک کند.
وی با بیان اینکه فعالان این حوزه باید اعتقاد داشته باشند که در حال انجام کار فرهنگی هستند، افزود: هر کسی نمی‌تواند با هر روش فکری محتوایی تولید کند و در اختیار مردم قرار دهد چرا که مردم این محتوا را پس می‌زنند و باید در این محتوا، چه با مجوز و چه بی مجوز، به فرهنگ اجتماعی مردم احترام گذاشته شود تا مردم نیز آن را بپذیرند.
وی رعایت نکردن حق تالیف در آثار سینمایی و مکتوب را یکی از مسائل این حوزه عنوان کرد و گفت: برخی از جوانان در این حوزه قائل به رعایت این موضوع نیستند و آثار سینمایی یا مکتوب را بدون اجازه صاحبان آنها منتشر می‌کنند که با این کار حق کسانی که با زحمت و هزینه بسیاری اقدام به تولید آثاری کرده‌اند پایمال می‌شود.
وی به متقاضیان راه‌اندازی کسب و کار در این حوزه توصیه کرد که برای گام نخست شناخت کاملی نسبت به این فضا و کسب و کار مورد نظر خود به دست بیاورند.
مدیر عامل تلویزیون اینترنتی آیو با تاکید به اینکه فضای مجازی برای رشد و تعالی جامعه بسیار مفید است، گفت: برای فعالیت در این فضا موانعی داریم و باید فعالیت کسب و کارها در این فضا تسهیل شود و کسانی که می‌خواهند کسب و کاری راه‌اندازی کنند بتوانند به سرعت اقدام کنند.
وی افزود: اگر نگرش مسوولان در این حوزه بازتر شود و خطوط قرمز عقب‌تر برود جامعه بیشتری را می‌توانیم هدف قرار دهیم و کسب و کارهای این حوزه رونق بهتری می‌گیرند.
حافظی پور، ممنوعیت نمایش آلات موسیقی و محدودیت‌های پخش مسابقات بین‌المللی را از نمونه‌های خطوط قرمزی بیان کرد که کار را برای آنها سخت کرده است.
وی حضور جوانان را در این حوزه لازم دانست و افزود: اگر جوانان نتوانند در فضای مجازی حرکت کنند کجا می‌توانند حرکتی داشته باشند و حتما باید در این حوزه وارد شوند و فعالیت کنند و مسوولان باید حضور جوانان را تسهیل کنند تا به سمت فعالیت‌های غیرقانونی سوق پیدا نکنند.
بازار ۶ هزار میلیارد تومانی تبلیغات و اطلاع‌رسانی برای تولید انیمیشن وجود دارد
مدیر عامل تولیدکننده دیرین دیرین گفت: ۳۰۰ گروه انیمیشن‌ساز برای به دست آوردن سهمی از این بازار که توسط صدا و سیما و سازمان‌های مختلف هزینه می‌شود فعالیت می‌کنند اما ما به دنبال بازار ۶ هزار میلیارد تومانی تبلیغات و اطلاع‌رسانی که در کنار این بازار قرار دارد رفتیم.
وی با اشاره به اینکه در دیرین دیرین از سال ۹۴ تا ۹۷ در بازار تبلیغات با ۲ هزار قسمت تنها یک درصد سهم داشتیم، افزود: همین یک درصد در این بازار معادل ۳۰ میلیارد تومان بود که توانست بازار انیمیشن را دو برابر کند.
ابوالحسنی با تاکید به اینکه تاکنون از بازارهای مختلف غافل شده‌ایم، گفت: در همین بازار سرگرمی می توانیم تولیدات خود را در پلتفرم‌های نمایش ویدیویی ارائه و از این بازار نیز کسب درآمد کنیم.
وی با اشاره به اینکه این بازار ظرفیت بسیار بالایی برای حضور تولیدکنندگان محتوا دارد، افزود: به همین منظور ما به عنوان یک شتاب‌دهنده ۲۵ گروه را جذب کرده‌ایم و برنامه داریم که این گروه‌ها با حمایت‌های انجام شده بتوانند سهمی از بازارهای تبلیغات، سرگرمی و آموزش را بگیرند.
مدیر عامل شرکت تولیدکننده دیرین دیرین، کسب و کارهای این حوزه را ترکیبی از چندین تخصص عنوان کرد و گفت: تیم تولید، انتشار و توزیع و پلان تجاری به همراه تحقیق و توسعه برای آینده کار خود از الزامات این کسب وکارهاست.
وی درباره تخصص تولید محتوا برای فضای مجازی، با اشاره به تولید محتوا برای تلویزیون طی ۴۰ سال اخیر، افزود: به دلیل اینکه تجربه بسیاری برای تولید محتوا برای فضای مجازی وجود ندارد در حال مشق کردن هستیم و تلاش می‌کنیم که استارتاپ‌های این حوزه را کمک کنیم تا بتوانند به درآمدزایی برسند.
با قطع اینترنت کسب و کارهای فضای مجازی دچار مشکلات بسیاری شدند
وی درباره قطعی چند روزه اینترنت در کشور نیز بیان داشت: با قطعی اینترنت کسب و کارهای فعال در این حوزه، دچار مشکلاتی بسیاری شدند اما به دلیل اینکه ما بر بستر شبکه ملی اطلاعات بودیم مشکلی نداشتیم ولی ما راضی به این نیستیم و می‌خواهیم با حضور کسب و کارهای دیگر در این بازار رقابت کنیم.
ابوالحسنی نیز در ادامه این نشست با انتقاد از قطع یک‌باره اینترنت، گفت: اگر تصمیم به چنین کاری بود باید مقدمات فراهم می‌شد که کسب وکارها آسیب نبینند و اگر شبکه ملی اطلاعات برای کسب و کارها ایجاد شده، کسب و کارهایی که تبادلات آنها در داخل است باید بتوانند از آن استفاده کنند.
حافظی پور در ادامه این بحث با تاکید به اینکه علاقه‌مندان به ایجاد کسب و کار جدید باید فرهنگ این حوزه را به خوبی بشناسند، تصریح کرد: در بررسی‌هایی که انجام شده بسیاری از کسب و کارها در اوج به دلیل عدم تطبیق با برخی از مسائل دچار شکست شده‌اند و بررسی علل شکست این کسب‌وکارها می‌تواند چراغ راه جوانان در این حوزه باشد.
وی با اشاره به اینکه جامعه ما منتظر اتفاقات خوب است، افزود: امیدواریم تصمیم‌گیران این حوزه، فضا را برای اقدامات قانونی و موجه‌تر باز کنند البته مدیران قطعا این موارد را می‌دانند اما شاید بخشی از مخاطبانی که در نزدیک خود دارند را معادل کل مخاطبان کشور تلقی کنند.
ابوالحسنی در این بخش با اشاره به اینکه مدیران دچار رودربایستی شده‌اند، تاکید کرد: قوانین نانوشته‌ای در این حوزه وجود دارد که ما از آن بی‌اطلاع هستیم و بهتر است نانوشته‌ها به صورت نوشته درآید و همه از آن مطلع شوند.
وی افزود: به طور مثال در تلویزیون ما یک انیمیشن آمریکایی بارها پخش می‌شود اما برای پخش تولیدات ایرانی مشکلات بسیاری وجود دارد.
مدیر عامل شرکت تولیدکننده دیرین دیرین با تاکید به اینکه با تمام این شرایط ناامید نیست، تصریح کرد: این شرایط را پذیرفته‌ایم و با همین شرایط تاکنون کار را به پیش برده‌ایم و اگر نقدی هم داریم می‌خواهیم اصلاح امور برای بقیه کسب و کارها انجام شود.
فضای مجازی فرصت است
حافظی پور در پایان این نشست با تاکید به اینکه فضای مجازی، فرصت است، تصریح کرد: این فضا سرویس‌دهنده را به سرویس‌گیرنده به راحتی نزدیک می‌کند و خیلی از موانع برطرف می‌شود و هر کسی با هر سرمایه می‌تواند برای خود آینده‌ای ترسیم کرده و به شفاف شدن مسائل و پاسخگو شدن نیز کمک کند.
وی افزود: بودن فضای مجازی بسیار از نبودن و محدود کردن آن بهتر است و جوانان می‌توانند با رویکردهای مورد علاقه خود در آن فعالیت کنند.