توسعه کسب و کارهای مجازی با راه اندازی فضای ابری آغاز شد
به تازگی فاز اول خدمات ابری در لایه زیرساخت به‌عنوان سرویس (Iaas) با حمایت بخش خصوصی (آسیاتک) به بهره‌برداری رسید. وجود فضای ابری برای کسب و کارهای نوپا دارای اهمیت بسیار بالایی است و حرکت در جهت توسعه کسب و کارهای مجازی و اقتصاد دیجیتال، نیازمند زیرساخت‌های فضا و خدمات ابری است. با افتتاح این فضای ابری جدید به سراغ فعالان حوزه کسب و کارهای مجازی رفتیم تا نظر آنها درباره اهمیت این فضا و تأثیر آن بر کسب و کارهای فضای مجازی را جویا شویم.
راهکاری برای ارائه خدمات اینترنتی
فرشاد وکیل‌زاده، دبیر اتحادیه کسب و کارهای مجازی معتقد است فضای ابری یکی از بهترین راهکارهای ارائه زیرساخت لازم برای خدمات اینترنتی است. وکیل‌زاده به «ایران» گفت: با راه‌اندازی فضای ابری در کشور، کسب و کارهای مجازی دیگر نیازی به تهیه تجهیزات سخت افزاری از جمله سرور و تجهیزات مربوط به آن ندارند و براحتی و بر اساس میزان نیاز کسب و کار خود، از فضای ابری موجود بهره‌مند می‌شوند بدین ترتیب کسب و کارهایی که می‌خواهند رشد کرده و توسعه یابند، دیگر دغدغه‌ای از بابت کمبود منابع سخت افزاری برای پاسخگویی به کاربران خود نخواهند داشت.
دبیر اتحادیه کسب و کارهای مجازی وجود زیرساخت فضای ابری را برای رشد تقاضاهای مقطعی کسب و کارهای اینترنتی بسیار مهم و جذاب عنوان کرد و افزود: به‌عنوان مثال کسب و کار مجازی در حال پیاده‌سازی یک کمپین است. بنابراین در مقطعی پیش‌بینی می‌کند که مخاطبانش ممکن است چندین برابر شود از این‌رو به زیرساخت بیشتری احتیاج پیدا می‌کند؛ در این حالت به کمک سرویس‌های ابری براحتی زیرساخت مورد نیاز خود را فراهم می‌کند و پس از اتمام پروژه، از میزان زیرساخت اضافی خود می‌کاهد به این ترتیب با وجود فضاهای ابری، دیگر کسب و کارها نیازی ندارند تا برای مقاطع کوتاه مدت سرویس‌های سخت افزاری تهیه کنند.
وی مهم‌ترین مزیت سرویس‌های ابری را ارائه سرویس پایدار و متناسب با نیاز کسب و کارهای نوپا عنوان کرد و گفت: سرویس‌های ابری برای کسب و کارها، سرویس‌های مفید و کاربردی هستند. وقتی از فضای ابری استفاده می‌کنند کسب و کار مجازی بر اساس میزان استفاده‌اش هزینه نیز پرداخت خواهد کرد، از این‌رو صرفه‌جویی در هزینه‌ها را نیز شاهد خواهیم بود.
وکیل‌زاده اعتقاد دارد هر چقدر سرمایه‌گذاری و رقابت میان بازیگران این حوزه بیشتر شود، شاهد افزایش کیفیت خدمات و ارائه قیمت‌های رقابتی‌تر خواهیم بود از این‌رو سرمایه گذاری‌های جدید نیز مثبت ارزیابی می‌شود.وی با بیان اینکه در یک مقطع زمانی به‌دلیل تحریم‌ها، ارائه دهندگان خدمات «هاست» یا «سرور» شروع به قطع خدمات به مشترکان ایرانی کردند، گفت: این امر مشکلاتی برای کسب و کارها ایجاد کرد و پس از آن بسیاری از کسب و کارها، اطلاعات خود را به سرورهای داخل کشور انتقال دادند و حال با افزایش فضای ابری باکیفیت، کسب و کارهای مجازی می‌توانند رشد یافته و توسعه یابند.
نبود فضای ابری؛ علت شکست کسب و کارها
جعفر محمدی، فعال حوزه استارتاپی نیز اعتقاد دارد ما به زیرساخت‌ها و سرویس‌های ابری نیاز مبرم داریم. محمدی با بیان اینکه ما در حوزه زیرساخت ابری در کشور بسیار جوان هستیم، به «ایران» گفت: خوشبختانه از دو سه سال پیش زیرساخت و سرویس‌های مختلف ابری در کشور مهیا شده اما به‌دلیل پیچیدگی‌های فنی بالای آن هنوز تعدادش اندک است.
وی افزود: زیرساخت و سرویس‌های ابری از آن جهت مهم هستند که اگر کسی بخواهد کسب و کار آنلاینی را راه‌اندازی کند دیگر نیازی به راه‌اندازی این زیرساخت و ماژول‌ها ندارد و براحتی می‌تواند از وجود آنها استفاده کند.
این فعال استارتاپی معتقد است اگر کسب و کار نوپا، خود اقدام به راه‌اندازی فضای ابری کند نه تنها چند ماه ممکن است زمان ببرد، بلکه هزینه سرویس‌ها نیز افزایش می‌یابد ولی اگر پیش از این چنین فضایی آماده شده باشد، شرکت مربوطه در کمتر از یک روز آن سرویس را دریافت می‌کند و همین کار باعث می‌شود در زمان و هزینه‌های کسب و کار صرفه‌جویی شود.
محمدی در ادامه گفت: تنها بخش کوچکی از نیازهای ابری کسب و کارهای مجازی و نوپا تاکنون در کشور ایجاد شده است که قسمت بیشتر آن هم از نظر کیفیت قابل رقابت با فضای ابری و زیرساخت‌های خارجی نیست. تا دو سه سال پیش نیز برخی کسب و کارهای مجازی سرویس ابری مورد نیاز خود را از خارجی‌ها دریافت می‌کردند و آن هم به‌دلیل تحریم‌ها و مسائل اقتصادی با مشکلاتی روبه‌رو بود. ضمن اینکه بسیاری از خدمات ابری امکان به‌کارگیری در کسب‌وکارهای ما را نداشتند. بسیاری از کسب و کارها هم بنا به دلایل مختلفی، مجبور بودند زیرساخت ابری و ماژول‌های مورد نیازشان را خود فراهم کنند که این کار هم هزینه‌ها و هم زمان ورود به بازار آنها را بشدت بالا می‌برد و یکی از عوامل شکست کسب و کارهای نوپا بود.
وی با بیان اینکه هرچقدر تعداد فضای ابری در کشور بیشتر باشد برای کسب و کارها بهتر است، افزود: تعداد بالای این فضای ابری از آن جهت هم دارای اهمیت است که کسب‌وکار به میزان مصرفش برای خدمات ابری هزینه پرداخت می‌کند و اگر یک شرکت فضای ابری سرویس خوبی دریافت نکرد، می‌تواند در زمان کوتاهی به یک ماژول دیگر سوئیچ کند و از فضای ابری باکیفیت‌تر استفاده کند.
محمدی وجود فضای ابری را یکی از شاخص‌های سهولت در راه‌اندازی کسب و کار مجازی نیز عنوان کرد و گفت: البته باید گفت فضای ابری روی مراکز داده ایجاد می‌شود. بنابراین اگر مراکز داده دارای کیفیت بالای سرویس دهی نبوده و کیفیت خدمات را تضمین نکنند، سرویس‌ها و فضای ابری هم که روی این مراکز داده ایجاد می‌شود، از نظر دسترسی‌پذیری کیفیت خوبی نخواهند داشت و قابل اتکا نخواهند بود.
وی افزود: از سوی دیگر نبود قراردادهای تضمین کیفیت خدمات مراکز داده و فضاهای ابری روی کیفیت سرویس‌دهی کسب و کارهای مجازی و استفاده از آنها تأثیر می‌گذارند. پس افزایش کیفیت خدمات و کاهش هزینه مراکز داده تأثیرات جدی روی کیفیت زیرساخت‌ها و خدمات ابری خواهد گذاشت.
این فعال حوزه استارتاپی اعتقاد دارد، بخش دولتی نمی‌تواند به راه‌اندازی زیرساخت‌های فضای ابری ورود کند، چرا که تاکنون بارها در این حوزه سرویس‌هایی ارائه داده که کیفیت بسیار پایینی داشته‌اند. بنابراین تنها از بخش خصوصی می‌توان انتظار داشت که محصول باکیفیتی ارائه دهد و نقش دولت، می‌تواند رتبه‌بندی و بهبود کیفیت خدمات و افزایش پهنای مراکز داده باشد.
نیاز مبرم به فضای ابری
محمدعرفان شمسی، مسئول تیم رایانش ابری «ابرآروان» نیز اعتقاد دارد با توجه به رشد فزاینده استفاده از سرویس‌های مبتنی بر اینترنت، فراهم کردن زیرساختی در خصوص میزبانی مناسب از این سرویس‌ها امری بسیار مهم است که اگر از این موضوع غفلت شود، در سال‌های نه چندان دور، کشور ضرر زیادی متحمل خواهد شد.
شمسی به «ایران» گفت: طبق پیش‌بینی‌های گارتنر، بازار سرویس‌های کلود تا سال ۲۰۲۲ چیزی در حدود۳۳۲ میلیارد دلار برآورد شده و همچنین در حدود ۷۰ درصد از کسب و کارهای اروپایی فرآیند مهاجرت به سمت فضای ابری را آغاز کرده‌اند.
وی افزود: تجربه نشان داده است که اتفاقات جهانی در حوزه فناوری اطلاعات و در ایران نیز (با فاصله‌ای چند ساله) رخ خواهند داد. بنابراین برنامه‌ریزی و اجرای زیرساخت‌های مناسب برای چنین اتفاقاتی امری ضروری است. این کارشناس حوزه رایانش ابری با بیان اینکه شاید تا سه سال پیش بیشتر کسب و کارهای ایرانی از سرویس دهنده‌های خارجی (و بعضاً ارزان قیمتی مانند هتزنر) سرویس می‌گرفتند، گفت: در این سال‌ها این فرآیند تا حدودی بهبود پیدا کرده و کسب و کارهای ایرانی به استفاده از خدمات داخل کشور متمایل شدند اما همچنان در حوزه کمیت و هم در خصوص کیفیت مشکلات فراوانی وجود دارد. طبیعتاً وجود زیرساخت‌های مناسب و ارزان قیمت فناوری اطلاعات به افزایش تولید محتوا کمک خواهد کرد.
وی معتقد است، این موضوع وقتی به طور کامل محقق خواهد شد که علاوه بر توجه به کمیت‌ها در زیرساخت، به کیفیت نیز توجه ویژه‌ای شود در حال حاضر بسیاری از مشتریان ما که پاپ سایت خارجی ما را انتخاب می‌کنند، تنها به‌دلیل کیفیت بد اینترنت در داخل و در مقابل کیفیت بسیار خوب آن در پاپ سایت‌های خارجی است. بنابراین ضروری است تا شرکت‌های بزرگی که در این حوزه وارد می‌شوند و امکانات مالی و زیرساختی خوبی هم دارند، برای این موضوع نیز سرمایه‌گذاری کنند.