سامانه استعلام مدرک تحصیلی به سامانه احراز هویت «سماوا» متصل می‌شود
سامانه استعلام مدرک تحصیلی به زودی به سامانه احراز هویت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با عنوان سماوا متصل می‌شود. در صورت تکمیل فرایند اتصال این سامانه به سماوا برای استعلام مدرک تحصیلی دیگر نیاز به وارد کردن اطلاعات شناسنامه‌ای روی سامانه نخواهد بود.
در شرایط فعلی برای احراز هویت کاربران متقاضی استعلام مدرک تحصیلی، افراد باید اطلاعات شناسنامه‌ای خود و همچنین سری شناسنامه را وارد کنند اما با اتصال به سمانه احراز هویت سماوا دیگر نیازی به وارد کردن اطلاعات شناسنامه‌ای نخواهد بود و افراد از طریق سماوا احراز هویت می‌شوند.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات، رضا باقری اصل، در گفت‌وگو با پیوست با اعلام این خبر گفت: «در شرایط فعلی ترتیبات اتخاذ شده برای استعلام مدرک تحصیلی درست شبیه گواهی سوپیشینه است، هم‌اکنون به فرد یک شماره پیگیری داده می‌شود و کاربر شماره پیگیری را به دستگاه‌های متقاضی گواهی مدرک تحصیلی ارجاع می‌دهد.»
رضا باقری اصل دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات
طبق گفته او فعلا معماری طراحی شده برای استعلام مدرک تحصیلی شبیه معماری دریافت گواهی سوپیشینه است. او با اشاره به تصمیمات اتخاذ شده در جلسه ۱۷ شورای اجرایی فناوری اطلاعات گفت:«در آن جلسه رئیس‌جمهوری نکته‌ای را مطرح کرد که چه مشکلی در دانستن مدرک تحصیلی افراد برای عموم مردم وجود دارد، در اصل اشاره به باز بودن دسترسی افراد به استعلام مدرک تحصیلی دیگران مطرح شد.»
او با اشاره به موضوعات مطرح شده در آن جلسه اعلام کرد: «در آن جلسه بیشتر روی اقلام داده‌ای که می‌توان برای عموم افراد نمایش داده شود بحث شد چرا که به نظر می‌رسد با ایجاد محدودیت در اقلام داده‌ای نمایش داده شده مانند مقطع تحصیلی و رشته و دانشگاه می‌توان امکان نمایش عمومی استعلام مدرک تحصیلی یا امکان باز کردن داده‌های مربوط به آن را فراهم کرد.»
باقری اصل تاکید کرد که با وجود اینکه منع قانونی در خصوص نمایش این داده‌ها وجود ندارد اما برای اطمینان از حفظ شدن حریم خصوصی شهروندان مطمئن شویم طی نامه‌ای که برای معاونت حقوقی ریاست جمهوری ارسال شده است خواستار بررسی این موضوع شده‌اند.
طبق گفته باقری اصل در صورت نظر موافق معاونت حقوقی ریاست جمهوری مبنی بر نمایش این اقلام داده‌ای برای مدرک تحصیلی، امکان نمایش آن برای عموم مردم فراهم خواهد شد البته این امر نیز نیازمند این است که افراد نام و نام خانوادگی و همچنین کد ملی شخص مورد نظر را بدانند.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات تاکید کرد که این یک سرویس زیرساختی و یکی از پایگاههای داده‌ای اصلی دولت الکترونیکی به شمار می‌آیند و از طریق این پایگاه داده‌ای بسیاری از سرویس‌های G2G که نیازمند احراز مدرک تحصیلی فرد بودند مرتفع می‌شود.
او با اشاره به اینکه در شرایط فعلی پوشش اطلاعاتی که روی این پایگاه اطلاعاتی قراردارد سال‌های ماقبل دهه ۸۰ را پوشش نمی‌دهد گفت: «به تدریج اطلاعات قرار گرفته شده روی این پایگاههای داده‌ای تکمیل می‌شود، همچنین این امکان فراهم می‌شود که اگر نقص مدرک تحصیلی نیز وجود داشت امکان پیگیری و تکمیل آن به صورت آنلاین نیز ایجاد شود.»
باقری اصل ادامه داد: «گام بعدی در تکمیل استعلام مدرک تحصیلی پیاده‌سازی امضای الکترونیکی روی آن است. با اجرایی شدن این امکان روی مدرک تحصلی شخص با امضای الکترونیکی و مهر زمانی که روی آن قرار می‌گیرد به سادگی می‌تواند آن را به هر جایی که متقاضی مدرک تحصیلی است ارائه دهد.» او تاکید کرد: «این سرویس برای بخش خصوصی که دسترسی مستقیم به برخی از سامانه‌های دولتی ندارند بسیار پرکاربرد خواهد بود چرا که با امضای الکترونیکی و مهرزمانی که روی مدرک قرار می‌گیرد در اصل مدرک تصدیق و صحت سنجی شده است.»
امیراصغری، مشاور دبیرشورای اجرایی فناوری اطلاعات
همچنین سید امیر اصغری، مشاور دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات نیز در گفت‌وگو با پیوست در این مورد گفت: «برای اینکه چرخه استناد پذیری کاملا برقرار شود دانشگاه‌ها را مکلف کرده‌ایم که پاسخ استعلام مدارک تحصیلی را با امضای الکترونیکی برگردانند.»
او با اشاره به اینکه در حال پیاده‌سازی امضای الکترونیکی در دانشگاه‌ها هستیم اعلام کرد: «در مرحله اول برای اینکه داده‌های امضا شده به صورت تجمیع شده نزد وزارتخانه باشد باید استعلام‌ها وداده‌ها از طریق دانشگاه‌ها امضا شود و پس از آن وزارت علوم نیز آن را امضا کند و هم‌اکنون در حال پیاده‌سازی امضای الکترونیکی در دانشگاه‌ها هستیم.»
او گفت: « با اجرایی شدن امضای الکترونیکی روی مدارک تحصیلی هر پاسخ استعلامی با امضای الکترونیکی برمی‌گردد و مشخص است که چه مسئول یا نهادی در چه زمانی، چه استعلامی را پاسخ داده است و داده‌های گردش یافته در این معماری کاملا استنادپذیر و انکارناپذیر خواهند بود.»
اصغری با اشاره به تعدد بازیگران فعال برای اجرایی کردن پروژه استعلام مدرک تحصیلی گفت: «بازیگران درگیر برای اجرایی کردن این پایگاه داده‌ای متعدد بود. دانشگاه آزاد، دانشگاه‌های دولتی، دانشگاه‌های علوم پزشکی ذیل وزارت بهداشت و حوزه‌های علمیه همه ذی‌نفعان این مرکز داده بودند. در شرایط فعلی همه داده‌ها تجمیع شده‌انند و به سادگی امکان استعلام آنان وجود دارد.»
او با اشاره به مزایای ایجاد شده از سوی این سامانه اعلام کرد: «با اجرایی شدن این سامانه برای دریافت اصل گواهی یا گواهی موقفت مدرک تحصیلی یا گواهی اشتغال نیاز به مراجعه حضوری نیست و می‌توان با مراجعه به سامانه https://estelam.msrt.ir به سادگی مدرک تحصیلی را استعلام کرد. همچنین نیاز به نسخ کاغذی یا کپی مدارک یا کپی گواهی‌های موقت به اشخاص حقیقی یا حقوقی استعلام گیرنده مدارک از بین رفته است از سویی جعل مدرک در کشور نیز از بین خواهد رفت.»