آیا فروشگاه‌های اینترنتی اطلاعات خود را در سامانه جامع تجارت ثبت می‌کنند؟
حدود دو هفته از الزام کسب و‌کارهای الکترونیکی به ثبت اطلاعات گروه کالایی لوازم خانگی، برقی و الکترونیک در سامانه جامع تجارت می‌گذرد. پس از گذشت این مدت برخی از فروشگاه‌های اینترنتی اعلام کردند که در حال ثبت اطلاعات کالاها هستند و بعضی دیگر هم بیان کردند که چون از تولیدکنندگان رسمی در کشور کالاهای خود را تهیه می‌کنند، مشکلی در مورد ثبت کالاهای خود در سامانه جامع تجارت ندارند. در همین زمینه همچنین مدیرعامل زنبیل معتقد است که این الزام در ادامه درج شناسه کالا برکالاهای لوازم خانگی است و این یک فرآیند برای جلوگیری از قاچاق کالا است.
اواخر آذرماه سال جاری کسب و‌کارهای الکترونیکی به ثبت اطلاعات برای گروه کالایی لوازم خانگی، برقی و الکترونیک در سامانه جامع تجارت ملزم شدند. این الزام براساس ضوابط اختصاصی گروه کالایی لوازم خانگی، برقی و الکترونیکی صورت گرفت.
طبق ماده ۶ و ۷ این ضوابط اختصاصی، تمامی فروشندگان کالای مشمول، ملزم به ثبت اطلاعات فروش در سامانه جامع تجارت هستند و فروش کالای مشمول تنها به اعضای زنجیره تأمینی مجاز است که مشخصات آنها در سامانه جامع تجارت ثبت و مورد تأیید قرار گرفته باشد.
حالا با گذشت چند هفته از این الزام، فرشاد وکیل‌زاده، مدیرعامل زنبیل در گفت‌وگو با پیوست با بیان اینکه الزام مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در ادامه درج شناسه کالا روی کالاهای الکترونیکی است، گفت: «این یک فرآیند است تا مسئولان مربوطه روند کالاهایی که وارد کشور می‌شوند تا فروش بروند را مقطع به مقطع رهگیری کنند. مشکلی که در این زمینه وجود دارد این است که فروشندگان سنتی گاه کالای خود را ثبت نمی‌کنند. یعنی در بازار موجودی کالاها بسیار نامشخص است تا وضعیت شفاف شود، زمان‌بر است. حتی فروشندگان سنتی شناسه رهگیری را هم ندارند. به همین خاطر این الزام ایجاد شد.»
او ادامه داد: «وقتی خرید و فروش کالا توسط فروشگاه آنلاین مربوطه انجام شود، این فروشگاه باید پروسه خرید کالا و موجودی آن در انبار و فروش کالا را اعلام کند؛ حالا مشکلی که وجود دارد این است که پلتفرمی نقش واسط را ایفا می‌کند و انبار هم ندارد و فروشندگان سنتی توسط این پلتفرم خرید و فروش را انجام دهند. در این صورت بسیاری از فروشندگان سنتی چنین اطلاعاتی را ثبت نمی‌کنند.»
آنطور که وکیل‌زاده اعلام می‌کند ماهیت الزام مرکز توسعه تجارت رهگیری کالاها و جلوگیری از قاچاق است چون مسئولان می‌خواهند بدانند که روند خرید و فروش کالا به چه صورت انجام می‌شود و آیا کالای خریداری شده به دست مصرف‌کننده رسیده یا احتکار شده است. به گفته مدیرعامل زنبیل، تا مسئولان روی این موضوع تسلط کافی را پیدا کنند و تبادل اطلاعات بین فروشندگان و سامانه جامع تجارت صورت گیرد، زمان بسیاری طی می‌شود.
او تاکید کرد که در زنبیل، کالاهایی که مربوط به این فروشگاه است، در حال ثبت در سامانه جامع تجارت هستند. وکیل‌زاده همچنین بیان کرد: «ما در زنبیل همچنین با فروشندگان همکاری داریم. این افراد پخش کننده کالا هستند و اجناس را از شرکت می‌گیرند و معمولا اطلاعات فروش کالای خود را در سامانه جامع تجارت ثبت می‌کنند.»
فروشگاه اینترنتی ۱۹ کالا همچنین از دیگر فروشگاه‌هایی است که به فروش موبایل و لپ‌تاپ و لوازم خانگی می‌‌پردازد. محسن خاکسار، مدیرعامل این فروشگاه همچنین در گفت‌وگو با پیوست به الزام درج شناسه کالا روی لوازم خانگی اشاره کرد و گفت: «سال گذشته اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی به برخی از فروشگاه‌های اینترنتی نامه‌ای ارسال کرد. در این نامه فروشگاه‌ها ملزم شدند تا شناسه کالا روی لوازم خانگی درج کنند و بدون شناسه کالا، کالای مورد نظر قاچاق محسوب می‌شد. در آن‌زمان ما اقدامات لازم را انجام دادیم و تنها محصولات خود را از منابع معتبر تامین می‌کردیم.»
او ادامه داد: «به عنوان مثال ما لوازم خانگی را از شرکت مادیران،ایکس ویژن و جی‌پلاس تهیه می‌کنیم. پس وقتی ما از منشا اصلی کالاها را تهیه می‌کنیم، آن تامین‌کننده ملزم بوده تا اطلاعات خرید و فروش خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کند. وقتی ما از او کالایی خریداری می‌کنیم هم با مشکلی مواجه نمی‌شویم.»
به گفته خاکسار زمانی مشکلی ایجاد می‌شود که خود پلتفرم از بازار به صورت غیررسمی و بدون فاکتور کالایی تهیه کند؛ اما وقتی از مسئول رسمی و نماینده رسمی کالاهای خود را تهیه کنند، دیگر مشکلی به وجود نمی‌آید. او همچین بیان کرد: «الزام به ثبت خرید و فروش کالا معنا دارد. معنای آن این است تا اصالت و منشا خرید و فروش کالا مشخص شود. ما در ۱۹ کالا در تلاش هستیم تا کالاها را با قیمت مناسب عرضه کنیم.به همین خاطر باید منابع خرید کالای خود را بهینه می‌کردیم. پس تصمیم گرفتیم تنها با تولیدکنندگان همکاری کنیم. در بحث لوازم خانگی با ایکس‌ویژن قرارداد همکاری داریم. کالاهای جی‌پلاس از خودشان تهیه می‌کنیم. درمورد گوشی همراه از واردکننده معتبر خریداری می‌کنیم.» براساس گفته‌های خاکسار بخشی از کالاها را هم خود ۱۹ کالا وارد می‌کند و مجوزهای لازم در این زمینه را دارد.
مدیرعامل ۱۹ کالا تاکید می‌کند، این الزام برای ورود کالای قاچاق به سایت‌ها صورت گرفته و اقدام درستی است و البته باید دید که این روند چگونه مدیریت می‌شود. او همچنین بیان می‌کند که برخی از سایت‌ها در مناطق مرزی به صورت غیررسمی و غیرقانونی کالایی را به خریدار می‌فروشد،به همین خاطر سایت‌ها را ملزم به درج شناسه کالا کردند و هم‌اکنون الزام به ثبت اطلاعات مطرح شده است وگرنه فروشگاه‌های اینترنتی که به رسمی فعالیت می‌کنند و از منابع معتبر کالاهای خود را تامین می‌کنند، مشکلی ندارند.
بهرام توتونچی، مدیرعامل فروشگاه اینترنتی چاره همچنین در این زمینه در گفت‌وگو با پیوست با بیان اینکه الزام فروشگاه‌های اینترنتی به ثبت اطلاعاتشان در سامانه جامع تجارت موضوع جدیدی است و به نظر می‌رسد فروشگاه‌های اینترنتی در حال ثبت اطلاعات کالاهای خود در سامانه جامع تجارت هستند، گفت: «چاره مانند بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی با فروشندگان همکاری می‌کند و امکان قیمت‌گذاری را به صاحبان کالا می‌دهند. حالا چون ملزم به این کار شدیم، اطلاعات فروشندگان را ثبت می‌کنیم.فروشندگان هم باید کالاهای خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند. اگر این کار را انجام ندهیم نمی‌توانیم به فعالیت فروشگاه ادامه دهیم»