بلایای طبیعی نشانگر خشم زمین در سال ۲۰۲۰ است!
در سال 2020، شاهد حوادث بیشماری از کره زمین بودهایم. این سال با خود طوفانهای آتلانتیک، آتشسوزیهای متعدد خطرناک و چندین زمینلرزه شدید به ارمغان آورد تا قدرت تکتونیک صفحات زمین را به انسان یادآوری کند. برخی از این بلایا بخشی از چرخه زمینشناسی بودند. سایر این حوادث ناشی از تغییرات آب و هوایی بودند که انسان در آنها نقش داشته است. در ادامه مطلب درباره بلایایی طبیعی صحبت خواهیم کرد که در سال 2020 رخ داد؛ پس در ادامه این مطلب آیتیرسان را همراهی کنید.
زمینلرزه کارائیب در سال 2020
در 28 ژانویه 2020 (در 8 بهمنماه 1398)، یکی از بزرگترین زمینلرزههای سال به اندازه 7.7 ریشتر در کارائیب رخ داد. این زمینلرزه 76 مایل از (122 کیلومتر) شمال-شمال غربی لوسیا، یکی از شهرهای جامائیکا، کشور جامائیکا و جنوب کوبا را لرزاند. به گزارش رسانهها، این حادثه تلفاتی نداشت، اما لرزش این زمینلرزه تا میامی و مناطقی از شبه جزیره یوکاتان مکزیک احساس شد.
منطقهای که زمینلرزه در آن رخ داده است، در مرز بین صفحه آمریکای شمالی و صفحه کارائیب است. قبلا گزارش شده بود که دوره بین اواخر سال 2019 و اوایل سال 2020، زمان فعالی در مرز این صفحه خواهد بود؛ یعنی چیزی شدیدتر از زلزله پورتوریکو که در سال 1918 رخ داده بود، است.
فوران آتشفشان Taal
در تاریخ 12 ژانویه (22 دیماه)، آتشفشان Taal شروع به فوران کرد. این آتشفشان در جزیره لوزون فیلیپین قرار گرفته است و با فوران خود ابرهایی از خاکستر را به آسمان لوزون فرستاد. این فوران به سرعت شدت گرفت و تودههایی از بخار و خاکستر تا 9 مایل (14 کیلومتر) ایجاد کرد. این اولین باری بود که آتشفشان طی 40 سال فوران میکرد. در حالی که ابرهای خاکستر به 62 مایلی شمال نزدیک میشدند، ساکنان منطقه نزدیک آتشفشان مجبور به تخلیه منازل شدند. در این میان، به گزارش مقامات دولتی، مانیل بولتن (Manila Bulletin) اینچنین اظهار کرد که این فوران منجر به مرگ 39 نفر شد که بیشتر آنها در نتیجه حملات قلبی یا سایر حوادث پزشکی در مراکز تخلیه قرار داشتند.
زلزله Elazığ
همانطوری که گفته شد، سال 2020 سال بلایای طبیعی بوده است. هنگامی که در 24 ژانویه (در 4 بهمن) زمینلرزهای به بزرگی 6.7 ریشتر استان الازی در ترکیه را لرزاند، ناآرامیهای لرزهنگاری در این کشور ادامه پیدا کرد. اگرچه این زمین لرزه کوچکتر از زمین لرزهای بود که در شمال جامائیکا رخ داد، اما خسارت بالاتری به بار آورده بود. در گزارشی مشخص شد که این زلزله موجب شده است 41 نفر کشته و بیش از 1000 نفر زخمی شوند. به نظر میرسد که بسیاری از این تلفات به دلیل فرو ریختن ساختمانها رخ داده است؛ مثلا در حالی که نیروهای امدادی برای رسیدن به مردم تلاش میکنند، دهها نفر در زیر آوار گرفتار شدهاند و به تدریج جان خود را از دست میدهند. براساس سازمان زمینشناسی ایالات متحده (USGS)، مرکز زمینلرزه نسبتاً کمعمق بوده و فقط 6.2 مایل (10 کیلومتر) بوده است. زمین لرزههای کمعمق باعث لرزش بیشتر در سطح میشوند و امکان دارد شدت و خسارات ناشی از زلزله را افزایش دهند.
آتشسوزیهای بزرگ استرالیا
در آغاز سال 2020 شاهد بودیم که آتشسوزی بزرگی در استرالیا رخ داد و سپس با آتشسوزیهای ویکتوریا و نیو ساوت ولز ادغام شد. به گفته منابع خبری، میزان تلفات ناشی از آتشسوزی 2019 تا 2020 در استرالیا باعث شده است تا بیش از 29.7 میلیون جریب (12 میلیون هکتار) بسوزد و حداقل 33 نفر و بیش از یک میلیارد حیوان جان خود را از دست دهند. تحقیقات منتشر شده در مجله Earth’s Future در نوامبر سال 2020، حوادث اقلیمی را که منجر به این فاجعه آتشین شده بود، گردآوری کرد. اینها شامل خشکسالی طولانیمدت، رطوبت سطح خاک، سرعت باد، رطوبت نسبی، امواج گرما و میزان رطوبت مواد سوزانده شده در آتشسوزیها است. پوشش زمین با اکالیپتوس بومی و زمینهای چرا نیز به شدت آسیبپذیر بوده است.
زلزله اوخاکا (مکزیک)
در 23 ژوئن (سوم تیرماه)، زمینلرزهای شدید در اوخاکای، مکزیک رخ داد و باعث شد ساختمانها تا مکزیکو سیتی بلرزند. بر اساس اداره نقشهبرداری و زمینشناسی ایالات متحده، این زمینلرزه 7.4 ریشتری 5.6 مایل (9 کیلومتری) جنوب شرقی Santa María Xadani، در ساحل اوخاکان واقع شده است. ده نفر از افرادی که در ساختمانهای متلاشی شده بودند، در اثر زلزله جان خود را از دست دادند.
این زمینلرزه در منطقه فرورانش رخ داده است؛ یعنی در این قسمت صفحه Cocos به زیر صفحه آمریکای شمالی در حال حرکت است. حرکت این دو صفحه باعث ایجاد گسلهای معکوسی میشود. این به آن معنی است که در جایی که پوسته زمین فشرده میشود، این نوع زمینلرزهها رخ میدهند. این یکی از این گسلهایی بود که اتفاق افتاد و باعث زمینلرزه اوخاکا شد. این منطقه فرورانش همچنین باعث میشود که سواحل جنوب مکزیک از نظر لرزش به طور کلی فعال باشند. طبق اداره نقشهبرداری و زمینشناسی ایالات متحده، این منطقه در قرن گذشته حداقل چهار زمینلرزه به بزرگی 8 ریشتر یا بیشتر به خود دیده است.
لرزشی در آلاسکا
نیرومندترین زمینلرزه سال 2020 میلادی با شدت 7.8 ریشتر بود که در 22 ژوئیه (یکم مردادماه) در سواحل آلاسکا رخ داد. این منطقهی در خارج از آلاسکا یک منطقه فرورانش دیگر است، جایی که صفحه اقیانوس آرام در زیر صفحه آمریکای شمالی قرار میگیرد. این نیز یکی دیگر از بلایای طبیعی سال 2020 به شمار میرود.
اما خوشبختانه شبهجزیره آلاسکا بسیار کمجمعیت است و کسی در این زمینلرزه جان خود را از دست نداده است. اگرچه هشداری برای زلزله دریایی صادر شده بود، اما هیچ طوفانی رخ نداد.
آتشسوزی بزرگ در کالیفرنیا
درست همانطور که استرالیا فصلی چشمگیر از آتشسوزی را تجربه کرد، در آمریکای شمالی نیز در فصل تابستان در نیمکره شمالی همچین اتفاقی افتاد. خبرگزاری CalFire گزارش داد که کالیفرنیا بیش از 4.1 میلیون جریب (1.65 میلیون هکتار) زمین سوزانده شده، 10488 سازه تخریبشده و 33 مورد کشته داشته است. این آتشسوزی در میان آتشسوزیهایی که تاکنون رخ داده بود، بزرگترین آتشسوزی در تاریخ ثبتشده در کالیفرنیا بود. این آتشسوزی بیش از 400000 هکتار در شهرستانهای مندوچینو، هومبولت، ترینیتی، تهامه، گلن، لیک و کولوسا را نابود کرد. مهار کامل این آتشسوزی سه ماه طول کشید. شایان ذکر است که این آتشسوزی با صاعقهای در 16 و 17 آگوست (26 و 27 مردادماه) آغاز شد.
آتشسوزی در کوههای کامرون، کلرادو
در حالی که کالیفرنیا در حال سوختن در آتش بزرگی بود، آتشسوزی در کلرادو نیز رکوردهای جدیدی را ثبت کرد. آتشسوزی کامرون، که از 13 آگوست (23 مردادماه) آغاز شد، 208 هزار و 913 جریب (84 هزار و 544 هکتار) را به آتش کشید. این بزرگترین آتشسوزی در تاریخ کلرادو و همچنین اولین آتشسوزی در این ایالت بود که بیش از 200 هزار جریب (80 هزار هکتار) را آتش زد. این آتشسوزی رکورد آتشسوزی قبلی را شکست. آتشسوزی Pine Gulch، در نزدیکی Grand Junction، بیش از 139،007 جریب (56254 هکتار) را از بین برد. آتشسوزی Pine Gulch در 14 اکتبر (23 مهر) رخ داد. این بدان معناست که سه آتشسوزی بزرگ در تاریخ کلرادو در سال 2020 اتفاق افتاده است. نیروهایی که باعث شد این آتشفشانها رخ دهند، توسط خشکسالی، گرما و نیروی زیاد هدایت میشد. سوسک کاج کوهی (Dendroctonus ponderosae) باعث تخریب انبوهی از جنگلهای کاج در این ایالت شده است. عامل ورود این نوع حشرهها به جنگلها میتواند به دلیل دمای گرمتر ناشی از تغییرات آب و هوایی باشد.
زمینلرزه مهلکی در ترکیه
در 30 اکتبر (9 آبان)، ساعت 2:51 بعدازظهر به وقت محلی، زمینلرزهای به بزرگی 7.0 ریشتر ترکیه را لرزاند که منجر به کشته شدن 117 نفر و زخمی شدن بیش از 1000 نفر شد. دو نفر دیگر نیز در یونان درگذشتند. مرکز زمینلرزه در دریای اژه بود. این زلزله باعث ایجاد سونامی کوچکی شد که خیابانهای منطقه Seferihisar ازمیر را آب گرفت. در این حادثه حداقل یک نفر غرق شد. بیشتر تلفات این ماجرا به دلیل فرو ریختن ساختمانها در شهر ترکیه بود.
ترکیه در منطقه مستعد زمینلرزه واقع شده است. این صفحه با صفحه آفریقا، صفحه اوراسیا و صفحه کوچک آناتولی در تعامل است. طبق اداره نقشهبرداری و زمینشناسی ایالات متحده، در 100 سال گذشته 29 زمینلرزه شش ریشتری یا بیشتر در این منطقه رخ داده است.
طوفان اتا
طبق گزارش سازمان ملی اقیانوسی و جوی (NOAA)، این منطقه در فصل طوفانهای وحشی 2020، شاهد 30 طوفان بزرگ بود. در میان این طوفانها، کشندهترین طوفان اتا بود که شامل بادهایی پایدار بود که با سرعت حداکثر 150 مایل در ساعت (240 کیلومتر در ساعت) در حرکت بودند.در این حادثه تقریبا 150 نفر در آمریکای مرکزی جان خود را از دست دادند. بسیاری از آنها بر اثر این طوفان در زیر گل و لای در گواتمالا جان خود را از دست دادند. این طوفان همچنین 7.2 میلیارد دلار خسارت وارد کرد.
طوفان اتا یکی از چهار طوفان در سال 2020 بود. پس از آن بقیه طوفانهای لورا، تدی و طوفان دلتا قرار داشتند.
طوفان یوتا
سال 2020 سالی بود که طوفانهای بزرگی به ارمغان آورد. طوفان یوتا دارای بادهایی با سرعت 160 مایل در ساعت (260 کیلومتر در ساعت) هستند. این طوفان در 13 نوامبر (23 آبان) رخ داد و جدیدترین طوفان گروه 5 است (طوفانهای گروه 5 وزش باد پایدار با سرعت بیش از 157 مایل در ساعت یا 252 کیلومتر در ساعت را نشان میدهند). این طوفان باعث شده است تا طوفان کارائیب و آمریکای مرکزی تحت تأثیر قرار بگیرند. به گزارش روزنامه هرالد میل، در طی این حادثه حداقل 45 نفر جان خود را از دست دادند و دهها نفر دیگر نیز مفقود شدند.
فوران آتشفشان در استرومبولی
آتشفشان ایتالیایی استرومبولی یکی از فعالترین آتشفشانهای کره زمین است. طبق دانشگاه ایالتی اورگان، این آتشفشان حدود 2000 سال است که به طور مداوم فوران میکند. اما بیشتر فعالیتهای آن بسیار جزئی است، انفجارهای گازی و حفرههای گدازه که بالای لبه آتشفشان بیرون میریزند، کم هستند. هر از چند گاهی اوقات، استرومبولی فعالیت بیشتری دارد. اما چنین اتفاقی در ماه نوامبر رخ داد. در آن هنگام ستون بزرگی از خاکستر به هوا فرستاده شد و خاکستر و گاز داغ، دامنههای آتشفشان را زیر و رو کرد.
آتشفشان اتنا
در اواخر سال 2020 یعنی در 14 دسامبر (24 آذرماه سال 1399)، کوه اتنا در ایتالیا شروع به فوران کرد. این حادثه موجب شد تا به طور موقت مسافرتهای هوایی مختل شود و قدرت چشمگیری از زمینشناسی نمایان شود. طبق گزارش خبرگزاری Volcano Discovery، این فوران آتشفشانی تا روز بعد ادامه یافت و موادی مذاب و خاکسترهایی با ستونی به اندازه 13000 فوت (4000 متر) به بیرون میفرستاد.
طبق برنامه آتشفشانی جهانی موسسه Smithsonian، مورخان و وقایعنگاران باستان اشاره کردهاند که ناآرامیهای اتنا حداقل به 1500 سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد، هرچند که تاریخ فوران این آتشفشان حتی به قبل از آن نیز باز میگردد. این آتشفشان احتمالاً حدود 500000 سال فعال بوده است. بیشتر فعالیتهای فوران اتنا مناطق اطراف آن را تهدید نمیکند، اما موارد استثنایی عمدهای نیز وجود داشته است. به عنوان مثال، در سال 1928، شهر ماسکالی در اثر جریان گدازهها به طور کامل تخریب شد. زمینلرزههای مرتبط با فعالیت آتشفشان نیز گاهی اوقات منطقه را تحت خطر قرار می دهد. به عنوان مثال، در دسامبر سال 2018، زمینلرزهای به بزرگی 4.8 ریشتر شهر کاتانیا را لرزاند و بر اثر آن حدود 30 نفر زخمی شدند.
نوشته بلایای طبیعی نشانگر خشم زمین در سال 2020 است! اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.