حمایت از استارت‌آپ‌ها به سبک دولت هند
شرکت‌های دانش‌بنیان هندی سال قبل 9 میلیارد دلار سرمایهگذاری جذب کردند.
اکوسیستم استارت آپهای هندی که در سال 2015 میلادی با جذب 9 میلیارد دلار بهترین شرایط ممکن را برای کارفرمایان رقم زد جایگاه ویژهای در بازار استارت آپهای جهان دارد. اگرچه تحلیلگران معتقدند با توجه به خرج های گزاف، سرمایهگذاران در سال 2016 میلادی با احتیاط بیشتری در بازار استارت آپها حضور خواهند داشت اما همچنان سرمایه گذاری پایدار داخلی و خارجی روی استارت آپهای هندی ادامه دارد و با حضور کارفرمایان و سرمایه گذاران جدید (و شاید با شرایط مالی بهتر)، این اکوسیستم همچنان در جهت رشد هر چه بیشتر، روندی صعودی را طی میکند.
وضعیت مالی استارت آپها در مراحل اولیه
در سه ماه اول سال جاری، استارتآپهای هندی موفق به جمع آوری 42/ 1 میلیارد دلار سرمایه و عقد بیش از 300 قرارداد همکاری شده اند. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته تنها 147 قرارداد ثبت شده بود. از این تعداد، 132 قرارداد مربوط به سرمایه گذاری های مرتبط با مراحل اولیه رشد و توسعه استارت آپها است. تمرکز این سرمایه گذاریها بیشتر روی شرکت‌هایی است که به کارگیری تکنولوژی را به منظور ایجاد تحول در خرده فروشی، خدمات درمانی، سیستم های آموزشی و سرویس های مالی و اعتباری در دستور کار قرار داده اند. از سوی دیگر، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا نیز از جمله محبوبترین حوزه های موجود برای استارت آپهایی هستند که در مراحل اولیه راه اندازی قرار دارند. این در حالی است که در پایان سال 2015 میلادی، جریانی خوش‌بینانه و امیدوارکننده از خرید استارت آپهای هندی توسط شرکت‌های بزرگتر کلید خورد.
برمبنای گزارش NASSCOM، از اکتبر 2015 به بعد 65 استارت آپ هندی توسط شرکت‌های بزرگتر خریداری شده اند. گذشته از این، تعداد زیادی قرارداد خرید نیز در داخل کشور هند ثبت شده اند. به‌عنوان نمونه میتوان به خرید Realty BI توسط Housing.com و همچنین خرید Dwll.in توسط Livespace اشاره کرد. از شروع سال 2016 میلادی نیز 41 استارتآپ توسط شرکت‌های بزرگتر خریداری شده اند. این در حالی است که مشتریان اصلی استارت آپها، از داخل همین اکوسیستم و در واقع، استارت آپهای بزرگتر بوده اند. از میان 41 قرارداد ثبت‌شده، تنها دو مورد از استارت آپهای هندی توسط شرکت‌هایی خارج از این اکوسیستم خریداری شده اند. این آمار همگی نشان دهنده وضعیت شگفت انگیز رشد استارت آپها در هند است.
با این وجود، این رشد نه تنها از نظر مالی بلکه در ابعاد دیگر مانند شور و شوق و البته جاه طلبی حاکم بر فضای این اکوسیستم نیز مشاهده میشود. با این حال بد نیست اشاره ای هم به ابعاد برخی از خریدهای یادشده داشته باشیم. به‌عنوان مثال، Ola استارت آپ Taxi For Sure را با قیمت 200 میلیون دلار خریداری کرده یا خرید استارت آپ FreeCharge چیزی در حدود 400 میلیون دلار خرج روی دست SnapDeal گذاشته است.
پشتیبانی دولتی
برنامه اجرایی دولت برای استارت آپهای هندی که با هدف ایجاد اکوسیستمی قدرتمند به منظور پرورش خلاقیت در استارت آپهای این کشور از تاریخ 16 ژانویه 2016 میلادی اجرایی شده، پشتیبانی سرسخت به نام نارندرا مودی (نخست‌وزیر این کشور) دارد. این در حالی است که همزمان با اجرایی شدن این طرح، مفاد آن نیز از سوی وزارت تجارت و صنعت هند به شرح زیر اعلام شد:
• اتخاذ راهکارهای ساده برای راه اندازی استارت آپها، برپایه سیستم صدور گواهی در داخل اکوسیستم خود استارت آپها
• راه اندازی نرم افزار همراه و پرتال به منظور راحتی هر چه بیشتر و تبادل آسان اطلاعات
• راه اندازی Startup India Hub به منظور کمک به استارت آپها در طول مراحل مختلف رشد و توسعه
• پشتیبانی قانونی و بررسی سریع ثبت اختراعات در مقابل هزینه های کاهش یافته
• ایجاد محیط آرام برای عرضه عمومی استارت آپها
• ساختارسازی برای گذر هرچه سریعتر استارت آپها.
در زمینه برنامه های مالی نیز برای حمایت از استارت‌آپ‌ها راهکارهایی در نظر گرفته شده که از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• فراهم کردن پشتیبانی مالی در قالب برنامه صندوق وجوه (Fund of Funds) با درنظرگرفتن مبلغ پایه
• راه اندازی صندوق ضمانت اعتبار برای استارت آپها
• معافیت مالیات بر سود سرمایه گذاریهای انجام شده در صندوق وجوه
• معافیت مالی استارت آپها برای سه سال.
این در حالی است که همکاریهای آکادمیک-صنعتی و پیاده سازی برنامه های مربوط به شتاب دهنده های استارت آپها نیز در دستور کار دولت هند قرار گرفته است. با بهره گیری از این روند، دولت امیدوار است توسعه استارت آپها از حوزه دیجیتال/ تکنولوژی به بخشهای مختلف کشاورزی، تولید، خدمات اجتماعی، خدمات درمانی و آموزش و پرورش را مدیریت کند. در کنار این تلاشها، ایندیا تایمز در تاریخ سوم ماه می از آغاز به کار کارگروهی متشکل از متخصصان مدیریتی و سرمایه گذاران، به منظور پشتیبانی از «کمپین استارت آپهای هند» خبر داده است.
در این راستا انستیتو مدیریت بنگلور نیز اولین شتاب دهنده استارت آپی در نوع خود که از پشتیبانی بنیاد مالی مایکل و سوزان دل بهره میبرد را به منظور کمک به استارت آپهایی غیرانتفاعی که در مراحل اولیه راه اندازی به سر میبرند (و البته در حوزه آموزش و مالی فعالیت میکنند تا به ایجاد اشتغال در نواحی فقیرنشین شهری بپردازند) راه اندازی کرده است.
تسهیل سرمایه گذاریهای خارجی
برنامه های دولت به منظور تسهیل روند سرمایه گذاری روی استارت آپها باعث شده شرکت‌های خارجی نیز به سرمایه گذاری روی استارت آپ های هندی علاقه‌مند شوند. به‌عنوان نمونه، بر این اساس، وبسایت ndtv از سرمایه گذاری پنج میلیون دلاری 15سرمایه گذار چینی از 9 شرکت معتبر، روی 10 استارت آپ هندی فعال در حوزه تکنولوژی های همراه، تجارت الکترونیک و تکنولوژی پزشکی خبر داده است.
اگرچه نام این استارت آپها به دلایل رقابتی افشا نشده اما هوتو، یکی از سرمایه گذاران چینی و مدیرعامل شرکت OnionFan درخصوص دلایل سرمایه گذاری خود میگوید: «ما برای شروع سرمایه گذاری، شهر بنگلور را به دیگر شهرها ترجیح دادیم و دلیل این امر، زیرساخت عالی این شهر و البته پشتیبانی دولت هند است.»
Pickup Wheat (Shimai) Finance, Harmony Invest, Grand (Daguan) Capital, Incapital, Zhejiang WenChuang Group, YeahMobi, Hangzhou Zhexin Information Technology , Cyber Carrier از جمله شرکت‌های چینی هستند که با شرکت در رویداد Mobile 10X Hub که توسط دولت هند برگزار شده وضعیت کارآفرینی چیزی بیش از 150 استارت آپ هندی را مورد بررسی قراردادند.
البته عملکرد کارآفرینان هندی به اینجا محدود نشده و نخبگان هندی در خارج از مرزهای این کشور نیز استارت آپهای مطرحی را راه اندازی کرده اند. به‌عنوان نمونه میتوان به استارت آپ Synergyse اشاره کرد که موسس و مدیرعامل آن Varun Malhotra اهل هند و البته ساکن در تورنتو کانادا است. این استارت آپ با راهکاری ساده و باهدف ارائه آموزشهای لازم به کاربران درخصوص استفاده از نرم افزارهای شرکت گوگل، مورد توجه مدیران ارشد گوگل قرارگرفت و در نهایت در تاریخ 3می‌توسط این شرکت خریداری شد.