فیس‌بوک برای وادار کردن کاربران iOS به پذیرش ردیابی اطلاعات خود رویکرد غیر اخلاقی دارد
یک محقق با نام اشکان سلطانی با انتشار توئیتی در روز جمعه اعلام کرد که فیس‌بوک به‌دنبال دور زدن قابلیت جدیدا معرفی شده توسط شرکت اپل موسوم به شفافیت ردیابی برنامه (App Tracking Transparency) یا به اختصار ATT است. مشخصه ATT اپلیکیشن‌های متفرقه را ملزم می‌کند تا به منظور ردیابی اطلاعات کاربران حین وب‌گردی یا استفاده از سایر برنامه‌‌ها مجوزهای لازم را از آن‌ها دریافت نمایند. این اطلاعات ابتدا گردآوری شده و سپس جهت ارسال تبلیغات سفارشی و همچنین جمع‌آوری داده‌های شخصی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
فیس‌بوک در تلاش است تا کاربران را به پذیرش ردیابی اطلاعات خود از طریق مشخصه App Tracking Transparency متقاعد نماید
فرآیند درخواست مجوز همزمان با انتشار به‌روزرسانی iOS 14.5 در روز دوشنبه گذشته آغاز شد و اگرچه برای ارزیابی داده‌ها احتمالا هنوز خیلی زود است؛ اما 47 درصد از افراد شرکت‌کننده در نظرسنجی وبسایت AppFigures اعلام کردند که مجوز ردیابی خود توسط اپلیکیشن‌های متفرقه را صادر نموده‌اند. برآوردهای انجام شده پیش از انتشار به‌روزرسانی جدید نشان دادند که حدودا 32 درصد کاربران با ردیابی اطلاعات خود موافقت خواهند کرد؛ در حالی‌که حدودا 68 درصد از آن‌ها با این‌کار مخالفت می‌کنند.
هنگامی‌که اپل برای نخستین بار از تصمیم خود برای عرضه مشخصه App Tracking Transparency خبر داد؛ یکی از کمپانی‌های بزرگ جهان مشخصا انتقادات فراوانی را در این زمینه ابراز نمود. فیس‌بوک با انتشار 2 آگهی در روزنامه‌ها اعلام کرد که مشخصه ATT موجب نابودی کسب‌وکارهای کوچک خواهدشد؛ زیرا امکان دسترسی مشتریان به این شرکت‌ها از طریق تبلیغات آنلاین محدود خواهد شد. البته بایستی خاطرنشان کرد که در سال گذشته شرکت فیس‌بوک از طریق تبلیغات آنلاین به درآمد 84 میلیارد دلاری دست یافت.
به عقیده شما آیا فیس‌بوک واقعا در خصوص پیامدهای فعال‌سازی مشخصه ATT برای آینده کسب‌وکارهای کوچک نگران بوده است؟ در واقع غول رسانه اجتماعی و مدیر اجرایی آن؛ مارک زاکربرگ احتمالا بیش‌تر نگران آینده فیس‌بوک بوده‌اند. فیس‌بوک بیش از آنکه یک اپلیکیشن رسانه اجتماعی باشد؛ یک شرکت تبلیغاتی محسوب می‌شود.
برخی کمپانی‌ها در تلاش برای یافتن روش‌هایی هستند که به کاربران iOS کمک می‌کنند تا با ردیابی اطلاعات خود موافقت نمایند. با این‌حال اپل با وضع قوانین و دستورالعمل‌های ویژه‌ای کمپانی‌های مختلف را به رعایت دقیق کلیه پروتکل‌های ATT ملزم نموده است؛ در غیر این‌صورت اپلیکیشن‌های خاطی از فروشگاه اپ استور اخراج خواهند شد. با این‌حال برخی شرکت‌ها در اقدامی عجیب تنها یک گزینه یعنی موافقت کاربران با ردیابی اطلاعات خود را پیش روی آن‌ها قرار می‌دهند.
به گفته آقای سلطانی این همان اقدامی است که فیس‌بوک در حال انجام آن است. در واقع این شرکت برای متقاعد نمودن کاربران فیس‌بوک و اینستاگرام جهت ردیابی اطلاعات آن‌ها از تاکتیک‌های ایجاد هراس استفاده می‌کند. بر اساس گزارشات تصاویر مربوط به برخی اعلان‌ها نشان می‌دهند که محرومیت شرکت‌ها از مجوز ردیابی اطلاعات کاربران احتمالا موجب خواهد شد تا هر 2 اپلیکیشن رسانه اجتماعی یعنی فیس‌بوک و اینستاگرام بابت دسترسی کاربران به سرویس‌های خود از آن‌ها هزینه دریافت نمایند.
متن مندرج در صفحات پیش‌نمایشی فیس‌بوک و اینستاگرام خاطرنشان می‌کند: “این ورژن از سیستم‌عامل iOS ما را ملزم می‌کند تا برای ردیابی برخی داده‌ها در این دستگاه جهت بهبود تبلیغات شما درخواست کسب مجوز کنیم. فیس‌بوک و اینستاگرام به لطف اطلاعات دریافتی از کاربران ردیابی شده قادر به نمایش تبلیغات با سطوح بالاتر شخصی‌سازی هستند. در عین‌حال این موضوع امکان استفاده رایگان از فیس‌بوک و اینستاگرام را فراهم می‌کند.”
مضمون پیام فوق کاملا واضح است: چنان‌چه با ردیابی اطلاعات خود مخالفت نمایید؛ در این‌صورت برای استفاده از خدمات فیس‌بوک و اینستاگرام احتمالا ناچار به پرداخت هزینه خواهید بود. شرکت اپل پیش‌تر با تنظیم دستورالعمل‌های ویژه‌ای برای درخواست‌های ATT مواردی نظیر اعطاء رشوه به کاربران جهت دریافت مجوز ردیابی اطلاعات از آن‌ها را ممنوع اعلام کرد. اگرچه هنوز مشخص نیست که اینستاگرام و فیس‌بوک نهایتا از این ترفند استفاده خواهند کرد یا خیر؛ اما انجام این‌کار ظاهرا با قوانین وضع شده توسط اپل مغایرت نخواهد داشت.
همان‌طور که ملاحظه می‌کنید؛ فیس‌بوک به آسانی می‌تواند تصمیم تجاری احتمالی خود را توجیه نماید. از سوی دیگر قانون اعلام می‌کند که پیشنهاد، درخواست، دریافت یا ارائه رشوه برای تاثیرگذاری بر اقدامات یا تصمیمات شخصی سایرین مشمول جریمه‌های عمومی و قانونی خواهد بود. فیس‌بوک چنین پیشنهادی را به شکل مستقیم مطرح نکرده است؛ اما مضمون سیگنال ارسالی توسط این شرکت کاملا واضح است.
مارک زاکربرگ؛ مدیرعامل فیس‌بوک پیش‌تر در ماه مارس با تغییر موضع قبلی خود اعلام کرد که مشخصه ATT احتمالا به نفع فیس‌بوک عمل می‌کند. وی ضمن اظهارات خود خاطرنشان کرد: “چنان‌چه تغییرات اعمال شده توسط اپل موجب تشویق کسب‌وکارها به تجارت بیش‌تر در بستر پلتفرم‌های ما شوند؛ در این‌صورت مشخصه ATT احتمالا به تقویت جایگاه ما کمک خواهد کرد.” به عبارت دیگر ATT نهایتا می‌تواند ترافیک بیش‌تری را به سوی پلتفرم‌های فیس‌بوک سرازیر نماید. با این‌حال بر اساس یادداشت نگارش‌یافته طی هفته گذشته خطاب به تبلیغ‌کنندگان به‌نظر می‌رسد که فیس‌بوک به موضع تبلیغاتی پیشین خود بازگشته است. این یادداشت خاطرنشان می‌کند: “با مهاجرت تعداد بیش‌تری از کاربران به سیستم‌عامل iOS 14.5 افراد مخالف ردیابی اطلاعات خود به‌طور خودکار از فهرست مخاطبان هدف کنار گذاشته خواهند شد. این پدیده احتمالا موجب کاهش جمعیت مخاطبان فیس‌بوک خواهد شد.”
نوشته فیس‌بوک برای وادار کردن کاربران iOS به پذیرش ردیابی اطلاعات خود رویکرد غیر اخلاقی دارد اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.