یک سیگنال رادیویی ناشناخته از فضا، ذهن دانشمندان را مشغول کرده است
شکاف سریع داریویی، شکافتهای درخشان انرژی هستند که تنها چند میلی ثانیه به طور می انجامند، اما میلیاردها برابر از هر چیزی که تا به حال در کهکشان خود دیدهایم درخشانتر هستند؛ در حال حاضر ۲۲ مورد از آن ها ثبت شده است، و ما هنوز نمیدانیم چه هستند، چه معنایی دارند، یا از کجای جهان فرستاده شده اند.
گویا آی تی – تازه ترین شکافت رادیویی سریع، یا همان FRB، که تشخیص داده شده است، ممکن است پیچیده ترین آنها باشد – حتی پس از مشاهدهی آن از میان لنز تمام تلسکوپهای موجود، دانشمندان هنوز هیچ قدمی برای حل این معما بر نداشته اند.
امیلی پتروف، از موسسه فضاشناسی رادیویی در هلند، به رایان اف. مندلباوم، در گیزمودو گفته است: ” ما زمان زیادی را با استفاده از تلسکوپهای متعدد برای درک این امواج سپری کردیم،”
“ما محدوده طول موجهایی را دریافت کردهایم که پیش از آن هرگز ندیده بودیم. هنوز در حال تلاش برای یافتن منبع این امواج هستیم.”
FRB ها، برخی از مرموزترین و انفجاری ترین سیگنالها در جهان هستند، و تا به حال به هر چیزی که فکرش را بکنید، از امواج مایکرو ویو تا فضاپیماهای ناشناخته نسبت داده شده اند.
با توجه به اینکه تاکنون تنها ۲۲ نوع از این سیگنالها به دست آمده است، ممکن است نادر به نظر برسند، اما دانشمندان معتقدند که این سیگنالها در جهان، بسیار متداول هستند – پیش بینی شده است که هر روز در حدود ۲۰۰۰ عدد از این سیگنالها، در جای جای جهان، آن را روشن کرده اند.
دلیل اینکه ما در یافتن این سیگنالها موفق نیستیم، آن است که آن ها تنها ۵ میلی ثانیه به طول می انجامند و از بین می روند، و تنها در ابتدای امسال بود که دانشمندان تأیید کردند این سیگنال ها از فضا میآیند، و منشأ زمینی ندارند.
اما این واقعیت که این سیگنال ها از فضا میآیند، شاید تنها چیزی باشد که ما در مورد خصوصیات آن ها می دانیم.
اخیرا مقاله جدیدی منتشر شده است و یک شکافت رادیویی سریع با نام FRB 150215 را توضیح میدهد، که در ۱۵ فوریه سال ۲۰۱۵، توسط تلسکوپ رادیویی پارکز، شناسایی شد.
تصویر این سیگنال، با تمام مشخصات آن در شکل زیر آورده شده است:
اولین دلیلی که برای عجیب و غریب بودن این سیگنال وجود دارد، و مشابه هیچ یک از FRB هایی نیست که تا به حال شناسایی شده اند، آن است که پتروف، و تیم او توانسته اند این سیگنال را از چند تلسکوپ در سراسر دنیا ببینند، اما نتوانستند هیچگونه سیگنال یا ردی از نور به جای مانده از آن را شناسایی کنند.
محققان گزارش میدهند: ” پس از ثبت این شکافت، جست و جوها با استفاده از ۱۱ تلسکوپ برای یافتن امواج رادیویی، نوری، پرتو ایکس، اشعه گاما، و یا انتشار نوترینو، آغاز شد.”
” هیچ گونه پرتو یا سیگنال متغیر یا گذرایی مرتبط با این شکافت پیدا نشد، و در ۱۷٫۲۵ ساعت مشاهده پس از این شکافت، هیچ نوع پالس تکراری ، مشاهده نشد.”
چگونه ممکن است پدیدهای که به اندازه ۵۰۰ میلیون خورشید انرژی آزاد میکند، هیچ نوری از خود به جای نگذارد؟
دومین دلیل برای عجیب بودن FRB 150215 آن است که با توجه به جهتی که این شکافت در فضا داشته است، اساسا ما نباید می توانستیم آن را تشخیص دهیم – این سیگنال باید از یک منطقه بسیار متراکم از راه شیری عبور کرده باشد تا به ما برسد.
همانطور که پتروف در توئیتر توضیح می دهد، یکی از مشخصاتی که دانشمندان توانسته اند آن را در FRB 150215 اندازه گیری کنند، میزان قطبش آن بوده است، ” که فهم آن بسیار مشکل است”.
یکی از جنبههای اندازه گیری قطبش، – کمیتی که معیار چرخش یا دوران (RM) نام دارد – تیم تحقیقاتی را به بخشی از راه شیری که سیگنال از آن عبور کرده، هدایت کرده است.
در چنین ناحیه متراکمی از فضا، تیم تحقیقاتی انتظار تداخلات مغناطیسی بسیاری زیادی را داشت و به دنبال آن مقدار RM را بالا تصور میکرد، اما نتیجه دقیقا عکس انتظارات تیم بود. امیلی پتروف، در تاریخ ۹ می ۲۰۱۷، در اکانت توئیتر خود منتشر کرد:
برای FRB 150215، مقدار RM=0
عجیب است، چون FRB از مسیری متراکم در میان راه شیری عبور کرده است، بنابراین باید مقداری RM داشته باشد!!
اینطور که به نظر میرسد، محققان در مورد دریافت این سیگنال بسیار خوش شانس بودهاند، چرا که به طور اتفاقی از ” نوعی حفره” در راه شیری عبور کرده است که احتمالا RM آن برابر با صفر بوده است.
و اما در مورد کاری که قرار است در آینده انجام شود، به نظر میرسد که چاره کشف معمای FRM، افزایش اندازه نمونه باشد – ما تنها ۲۲ نوع از این سیگنالها را در اختیار داریم، و دانشمندان به تعداد بسیار بیشتری نیاز دارند تا متوجه شوند که این سیگنالها از کجا میآیند.
باید اشاره کنیم که مقاله منتشر شده در این رابطه، هنوز باید مورد داوری متخصصان این رشته قرار بگیرد، بنابراین ممکن است تفاسیر انجام شده در حال حاضر با دسترسی افراد متخصص بیشتر به این دادهها، قدری تغییر کند و ممکن است در ماههای آینده، معماهای بیشتری مطرح شود.
همانطور که پتروف به گیزمیدو میگوید: ” در دنیای علم، این فرصت زیاد پیش نمیآید شما بتوانید روی مسئلهای آن چنان جدید و ناشناخته کار کنید، که لازم باشد پرسش های بنیادین و اساسی را در آن رابطه پاسخ دهید.”
البته در ابتدای امسال، پیشنهادی در این رابطه مطرح شد که ممکن است شکافتهای رادیویی سریع، برای تقویت فضاپیماهای ناشناخته به کار رفته باشند. پتروف در این رابطه نیز اظهاراتی داشته است که اگر علاقه مندید میتوانید به اکانت توئیتر او مراجعه کنید.