آخرین شیرجه‌های کاسینی در اعماق دست‌نیافتنی جو زحل
کاسینی هم‌اکنون در ماموریت نهایی خود، پایان بزرگ (Grand Finale) به سر می‌برد. این فضاپیمای ناسا که اکنون میلیون‌ها کیلومتر دورتر از زمین و در اعماق منظومه شمسی است، ذهنیت ما انسان‌ها در مورد فضا دگرگون کرده است.
این فضاپیما تاکنون بین زحل و حلقه‌هایش، ۱۷ بار شیرجه زده و تا پایان ماموریتش ۵ شیرجه دیگر در پیش خواهد داشت و همچنان به جمع‌آوری اطلاعات علمی بی‌نظیرش به همراه تصاویر دیدنی ادامه می‌دهد و درنهایت، کاسینی پس از گذشت ۲۰ سال از آغاز اکتشافاتش در سیستم زحل است، در اواسط ماه آینده با شیرجه‌ای تاریخی بر فراز جو غول گازی منهدم خواهد شد.
کاسینی روز ۱۴ اوت (۲۳ مرداد) از اطراف زحل عبور می‌دهد و آغاز پایان بزرگش بسیار ملموس‌تر می‌شود. بااین‌حال، به گفته ناسا، بازهم چیزی‌های دوست‌داشتنی زیادی در مورد آخرین شیرجه‌های کاسینی وجود دارد. کاسنی هم‌اکنون در فاصله‌ای بین ۱،۶۳۰ و ۱،۷۱۰ کیلومتری ابرهای غول گازی زحل قرار دارد. در این ارتفاع از جو زحل، انتظار می‌رود که فضاپیما از موتورهای خود برای حفظ ثابت بهره ببرد. ناسا ممکن است، با توجه به میزان فشار هوایی این قسمت از غول گازی، موقعیت فضاپیما را تغییر دهد.
کاسینی همچون ماموریت‌های گذشته، در این شیرجه‌ها هم به بررسی توفان‌های قطبی و توفان‌های شش‌گوش در قطب شمال زحل می‌پردازد، اما با این تفاوت که این بار از فاصله‌ای نزدیک و با جزئیاتی بی‌سابقه دست به چنین اکتشافاتی می‌زند. کاسینی با ابزارهای خود تصاویر و اطلاعاتی در مورد توفان‌های عظیم قطب‌های سیاره و همچنین گردبادهای شش‌وجهی مرموز قطب شمال زحل جمع‌آوری خواهد کرد. کاوشگر می‌تواند، پاسخی برای پدید آمدن این شش‌وجهی‌ها داشته باشد، عمق بادهای سیاره و برای اولین بار هسته سنگی زحل را اندازه‌گیری کند.
ماموریت تاریخی فضاپیمای کاسینی با پرتاب از روی یک موشک تیتان آی وی بی در ۱۵ اکتبر ۱۹۹۷ آغاز شد. این فضاپیما تاکنون مسافتی حدود ۳.۵ میلیارد کیلومتر را در فضا پیموده است. پس از دو دهه حضور در فضا، مأموریت کاوشگر کاسینی روز ۱۵ سپتامبر(۲۴ شهریور) سال ۲۰۱۷، با شیرجه مرگ‌بار در جو سیاره زحل به پایان خواهد رسید
لیندا اسپیلکر دانشمند پروژه کاسینی از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، می‌گوید:”کاوشگر درواقع لایه‌های جو سیاره را مورد کاوش قرار می‌دهد. پرواز در چنین فاصله نزدیکی نسبت به حلقه‌های سیاره، فرصتی است که تنها یک‌بار در عمر دانشمندان امکان تجربه‌اش وجود دارد.”
اسپیلکر در ادامه گفت: “کاسینی با این پنج شیرجه و پس از آن ناپدید شدن تدریجی‌اش، به اولین فضاپیمای جو زحل تبدیل می‌شود. این هدف دیرینه‌ای در اکتشافات سیاره‌ای بود که فضاپیمایی را به‌صورت اختصاصی به جو زحل بفرستیم. از این اکتشافات به‌منظور سنگ بنای، اکتشافات آینده بهره خواهیم برد.”
بنابراین، اگرچه زمان به پایان رسیدن ماموریت کاسینی نزدیک است، اما قبل از اینکه چراغ‌های این فضاپیما برای همیشه خاموش شود، باید کارهای زیادی انجام دهد. کاسینی می‌تواند به دانشمندان در حل معمای طول روزهای زحل کمک کند.
روزی که زمین لبخند زد”یکی از مشهورترین عکس‌های فضایی است که تاکنون به ثبت رسیده در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۳ توسط کاوشگر کاسینی به ثبت رسید. در این تاریخ، کاسینی خود را در سایه زحل قرار داد و دوربین‌های خود را به سمت میزبان خود نشانه رفت. این دو دوربین، دوربین‌های تصویربرداری علوم گرافیک (ISS) و طیف‌سنج نقشه‌برداری مادون‌قرمز و بصری (VIMS) کاسینی بودند
اخترشناسان دریافته‌اند که میدان مغناطیسی زحل کمی انحراف دارد و تقریبا در راستای محور چرخش سیاره قرار می‌گیرد. این انحنا می‌تواند به محققان کمک کند، محاسبه کنند که چقدر طول می‌کشد که زحل به‌طور کامل به دور خودش بچرخد، چیزی که به عبارتی همان طول مدت یک روز در این سیاره است و به نظر نمی‌رسد، در حال حاضر، فضاپیما و ماموریت فضایی دیگری بتواند به این معما که بیش از یک دهه است که ذهن اخترشناسان را به خود مشغول کرده، پاسخ دهد.
ماموریت کاوشگر کاسینی روز ۱۵ سپتامبر (۲۴ شهریور) سال ۲۰۱۷، با شیرجه مرگ‌بار در جو سیاره زحل به پایان خواهد رسید. این رویداد دراماتیک، پایان یکی از موفق‌ترین سفرهای فضایی تاریخ ناسا را رغم خواهد زد.
به گفته کارولین پورکو دانشمند سیاره‌ای و مدیر بخش تصویربرداری ماموریت کاوشگر کاسینی: “دستاوردهای ماموریت کاسینی بی‌شمارند. ازلحاظ تکنولوژیکی، این (ماموریت کاسینی) یکی از فوق‌العاده‌ترین و ماهرانه‌ترین گردش‌های مداری در سیستم‌های سیاره‌ای است که تاکنون انجام‌شده است. این ماموریت دارای بیشترین گذرهای نزدیک از اجرام کیهانی است که تا به حال هر ماموریت دیگری در فضا انجام داده است. در واقع کاسینی ممکن است بیش از ۱۰۰ مانور گذر نزدیک به انجام رسانده باشد، چیزی که از تمام برنامه‌های سیاره‌ای بیشتر است.”
دانشمندانی که در سال ۲۰۰۶، عکس‌های کاسینی از زحل را مورد بررسی قرار می‌دادند، متوجه توفان عظیمی در قطب شمال زحل شدند. این کشفی فوق‌العاده قابل‌توجه محسوب می‌شد، چراکه خارج از زمین، هرگز چنین پدیده آب و هوایی در سیاره‌ای دیگر مشاهده نشده بود
درحالی‌که کاسینی از لحاظ فنی قابلیت رصد سیاره زحل را تا چندین سال آینده خواهد داشت، ولی با توجه به کمبود سوخت کاوشگر، ناچارا ماموریت آن‌هم به پایان خواهد رسید. در واقع، اگر سوخت کاسینی به پایان برسد، دانشمندان دیگر قادر به کنترل مدار آن نخواهند بود و خطر برخورد آن به یکی از دو قمر زحل که دارای پتانسیل زندگی هستند، بسیار بالا خواهد بود. به‌این‌ترتیب، به‌منظور جلوگیری از نشت هرگونه آلودگی میکروب‌های زمینی که کاسینی با خود حمل می‌کند، ناسا تصمیم دارد، به این روش فوق‌العاده دراماتیک با کاسینی خداحافظی کند.
تصویر دیجیتالی که توسط فضاپیمای کاسینی ثبت شده. این تصویر عبور حلقه‌های زحل را از افق این غول گازی نشان می‌دهد. تصویر فوق با استفاده از فیلترهای طیفی قرمز، سبز و فرابنفش فضاپیما در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۷، در حالی که گرفته شده که کاسینی در فاصله ۱.۲۵ میلیون کیلومتری زحل قرار داشته است. هر پیکسل از این تصویر، حدود ۷ کیلومتر است
کاسینی درنهایت، پس از ۲۲ گردش مداری بین سیاره و حلقه‌های آن، بر فراز ابرهای زحل سقوط می‌کند. به‌این‌ترتیب بیست سال پس‌ازاینکه دانشمندانی از ۱۹ کشور و سه آژانس فضایی، کاوشگر را با همکاری هم به فضا پرتاب کردند، ناپدید شدن کاوشگر را در عرض حدود سه دقیقه به‌اتفاق هم تماشا خواهند کرد.
ماموریت کاسینی پروژه‌ای مشترک بین ناسا، آژانس فضایی اروپا (اسا) و آژانس فضایی ایتالیا است. آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، بخشی از موسسه تکنولوژی کالیفرنیا در پاسادنا، بخش علمی ماموریت را مدیریت می‌کند. مدارگرد کاسینی و دو دوربین پردازنده آن در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا طراحی، توسعه و مونتاژ شده‌اند. همچنین مرکز عملیات تصویربرداری این ماموریت در موسسه علوم فضایی بولدر، کلرادو قرار دارد. فضاپیمای کاسینی در سال ۱۹۹۷ به فضا فرستاده شد و در سال ۲۰۰۴ در مدار سیاره زحل قرار گرفت.
.
منبع: gizmodo
مطلب آخرین شیرجه‌های کاسینی در اعماق دست‌نیافتنی جو زحل برای اولین بار در وب سایت تکراتو - اخبار روز تکنولوژی نوشته شده است.