پاک کردن دیتا و پاک کردن کش برنامه هر کدام به چه معناست و تفاوتشان چیست؟

شاید شما هم با دو اصطلاح «پاک کردن کش برنامه» و «پاک کردن دیتای برنامه»، خصوصاً زمانی که یکی از اپلیکیشن های اندرویدیتان به مشکل بر می خورد مواجه شده باشید. این دو اصطلاح علی رغم تشابه ظاهری و عملکردی ای که دارند تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند. در این نوشته قصد داریم تا به تعریف این دو اصطلاح و بیان تفاوت بین آن ها بپردازیم.

مفهوم اصلاح پاک کردن کش برنامه چیست؟

منظور از کش (cache) مکانی است که در آن اطلاعات به صورت موقت ذخیره می شوند. از کش برای افزایش سرعت وسایل دیجیتال و کارکرد روان تر آن ها استفاده می شود. گذشته از این، استفاده از کش باعث می شود تا مقدار اطلاعات پردازشی و همچنین اطلاعات مصرفی کاهش یابند. یک نمونه از تأثیر کش بر افزایش سرعت دستگاه ها این است که پس از یک بار ریست گوشی زمانی که شما قصد دارید تا اپلیکیشن دوربین را اجرا نمایید، این برنامه برای بار اول به آهستگی بیشتری نسبت به بار دوم و سوم و … اجرا می شود. علت این امر آن است که پس از یک بار اجرای یک برنامه اطلاعات مربوط به آن در کش ذخیره شده و برای دفعات بعد مورد استفاده قرار می گیرد. چنین امری در مورد بارگیری اولیه ی یک وب سایت نیز صدق می کند. در این مورد نیز بعضی از فایل ها و تصاویر آن وب سایت در کش مرورگر ذخیره شده و بارگیری را برای دفعات بعد آسان تر و سریع تر می نماید.
به طور کلی و در اغلب موارد نیازی به مدیریت دستی داده های کش وجود ندارد و سیستم عامل اندروید می تواند به خوبی از عهده ی مدیریت آن برآید. با این حال در برخی موارد مانند زمان عملکرد بد و یا توقف اجرای یک برنامه ممکن است که مدیریت دستی کش کارساز باشد.
برای پاک کردن کش یک اپلیکیشن باید وارد قسمت تنظیمات شده و در بخش ذخیره سازی اطلاعات کش را انتخاب نمایید. در این جا شما می توانید حافظه ی کش تمام اپلیکشن ها را پاک کنید. پس از پاک کردن حافظه ی کش مربوط به یک نرم افزار تمامی فایل های موقتی که در این حافظه ذخیره شده اند حذف می گردند. این کار ممکن است برخی از مشکلات پیش آمده در اجرای یک نرم افزار را مرتفع نماید. البته که این مزیت همیشه کارایی ندارد و حتی ممکن است گاهی باعث شود که در اجرای بعدی، نرم افزار به صورت موقتی کندتر از همیشه کار کند.
علاوه بر این پاک کردن مکرر کش می تواند باعث آسیب رساندن به گوشی شود و توصیه می شود که این عمل به صورت مکرر انجام نشود.

مفهوم اصطلاح پاکسازی داده های اپلیکیشن چیست؟

پاکسازی داده های اپلیکیشن(App Data) در مقایسه با پاک کردن کش اپلیکیشن ها سخت گیرانه تر است. سخت گیرانه بدین سبب که پاک کرده داده های اپلیکیشن باعث می شود تا این اطلاعات به کلی حذف شوند. در حقیقت می توان گفت که پاکسازی داده ها، اپلیکیشن را به وضعیت پیش فرض خود باز می گرداند، یعنی به حالت اولیه پس از دانلود و نصب آن نرم افزار. برای نمونه پاک کردن اطلاعات کش در مورد یک نرم افزار تناسب اندام باعث نمی شود تا اطلاعات مربوط به تمرینات ورزشی و تغذیه ی شما حذف شوند، اما در صورتی که شما داده های مربوط به این نرم افزار را پاک کنید تمامی این اطلاعات و تنظیمات هم پاک خواهند شد.

موارد استفاده ی این دو روش

یکی از موارد استفاده از این روش ها صرفه جویی در حافظه است. برخی از اپلیکیشن ها حتی تا چندین گیگابایت از فضای دستگاه را به خود اختصاص می دهند در حالی که شما احتیاجی به آن داده ها ندارید. در این شرایط با پاک کردن داده های برنامه می توان مقداری از فضای اشغال شده را بازیابی کرد. گذشته از این در صورتی که شما بخواهید به تنظیمات پیش فرض نرم افزار برگردید نیز می توانید داده های برنامه را پاک کنید.

چگونه داده ها و کش اپلیکیشن ها را پاک کنیم؟

یکی از اقدامات مفید برای خالی کردن فضای حافظه ی دستگاه های هوشمند پاک کردن کش برنامه هاست. این کار خصوصاً در مورد اپلیکیشن هایی کاربرد دارد که اطلاعات ذخیره شده ی بیشتری دارند. برای پاک کردن کش نرم افزارها مراحل زیر را دنبال نمایید:
به منوی تنظیمات بروید.
گزینه ی Apps را انتخاب نموده و تب همه یا همان All را برگزینید.
در این قسمت باید اپلیکیشنی که بیشترین فضا را اشغال کرده است را انتخاب نمایید.
در مرحله ی بعدی گزینه ی پاک کردن کش یا Clear Cache را انتخاب کنید. دقت داشته باشید که اگر از اندروید ۶ استفاده می کنید باید پیش از پاکسازی کش، گزینه ی ذخیره سازی را انتخاب کنید.
با استفاده از این شیوه می توانید کش تمام نرم افزارها را به صورت مجزا و یک به یک پاک کنید.
برای پاک کردن یکجای کش تمامی اپلیکیشن های نصب شده مراحل زیر را دنبال کنید:
وارد منوی تنظیمات شوید.
ذخیره سازی یا Storage را انتخاب نمایید.
گزینه ی داده های کش شده Cached Data یا ذخیره شده Saved Data را انتخاب نمایید.
در این مرحله صفحه ای برای شما نمایش داده خواهد شد که در مورد حذف کردن همه ی اطلاعات ذخیره شده در حافظه ی کش از شما سؤال می کند. در صورتی که این صفحه را تأیید کنید کش مربوط به تمام نرم افزارهای نصب شده حذف خواهند شد.

آیا اپلیکیشن های افزایش دهنده ی کارایی سیستم مفیدند؟

احتمالاً شما نیز به اپلیکیشن هایی که ادعا می کنند کارایی دستگاه هوشمند شما را افزایش می دهند، برخورده اید. بد نیست بدانید که اغلب این نرم افزارها کاری جز پایان دادن به برنامه های در حال اجرا و پاک کردن کش انجام نمی دهند. همان طور که گفتیم پاک کردن کش نیازی به برنامه ی جانبی ندارد؛ همین طور است پایان دادن به یک اپلیکیشن در حال اجرا. اگرچه ممکن است استفاده از این نرم افزارها گاهی اوقات اجتناب ناپذیر باشد، با این حال بهتر است استفاده از آن ها تبدیل به یک عادت نشود.

پاک کردن کش یا پاک کردن داده؟

باید گفت که هر کدام از این اقدامات دارای هدف خاص خود است و مقایسه ی آن ها به طور کلی کار اشتباهی است. بهترین کار این است که پس از آن که یک نرم افزار با مشکل مواجه شد در درجه ی اول کش آن را پاکسازی نمایید. در صورتی که به فضای بیشتری نیاز دارید و یا می خواهید به تنظیمات اولیه برگردید داده های نرم افزار را پاک کنید. البته پیش از پاک کردن داده های نرم افزار به خاطر داشته باشید که ممکن است اطلاعات ضروری موجود در آن را از دست بدهید.