قطر سوراخ لایه اوزون به کوچکترین مقدار خود در سال های اخیر رسید

سوراخ لایه ی اوزون شکافی است که در لایه ی اوزون، که در حقیقت محافظی برای کره ی زمین به شمار می آید، ایجاد شده است. سال های بسیاری است که محققان از بزرگ تر و بزرگ تر شدن این سوراخ، به سبب شرایط بد جو کره ی زمین خبر می دهند. اما اخیراً دانشمندان ناسا اعلام کرده اند که قطر این سوراخ به کمترین مقدار خود از سال ۱۹۸۸ تا کنون رسیده است. این سوراخ پیش تر در سال ۲۰۰۰ به بزرگترین حالت خود رسید و قطر آن در حدود ۲۹٫۸ میلیون کیلومتر اندازه گیری شد.

گویا آی تی – این اخبار مصادف با سی امین سالگرد کشف سوراخ لایه ی اوزون اعلام شد. این کشف سبب شد تا توافقی جهانی برای محدود ساختن عواملی که باعث آسیب رساندن به لایه ی اوزون می شود، صورت گیرد.
تحقیقات جدید در مورد اندازه ی سوراخ لایه ی اوزون نشان می دهد که بیشترین ابعاد این حفره در سال ۲۰۱۷، مربوط به ماه سپتامبر است و قطر آن ۱۹٫۷ میلیون کیلومتر مربع اندازه گیری شده است. این مقدار تقریباً ۲٫۵ برابر مساحت کشور آمریکاست. اندازه ی لایه ی اوزون نسبت به سال گذشته ۳٫۴ میلیون کیلومتر کاهش نشان می دهد.
علت کوچکتر شدن سوراخ لایه ی اوزون این است که از سال ۲۰۱۶ هوا در جو کره ی زمین گرم تر شده است و در نتیجه ی این افزایش دما، مواد شیمیایی مانند کلورین و برومین که از جمله عوامل مضر برای لایه ی اوزون هستند، کاهش پیدا کرده اند.
البته می توان گفت که بهبود شرایط کلی لایه ی اوزون در حقیقت مدیون تلاش های صورت گرفته در سطح بین المللی، از دهه ی هشتاد میلادی برای هر چه کمتر نمودن میزان مواد شیمیایی مخرب موجود در جو کره ی زمین است.
یکی از دانشمندان ناسا به نام پل ای نیومن در این خصوص می گوید که در حال حاضر شرایط آب و هوایی منطقه ی قطب جنوب به گونه ای است که سبب بهبود یافتن وضعیت لایه ی اوزون گشته است. چنین بهبودی در وضعیت لایه ی اوزون شباهت زیادی به تغییرات صورت گرفته در وقوع طوفان در هر سال نسبت به سال های گذشته دارد، چرا که این شرایط دمایی مختص امسال است که سبب شده تا شرایط لایه ی اوزون بهبود یابد.

 

توضیحات بیشتر در رابطه با لایه ی اوزون

لایه ی اوزون، پوششی متشکل از گازهای بی رنگ است. این لایه از ساکنان کره ی زمین در برابر اشعه ی فرابنفش خورشید حفاظت می نماید. در صورت وارد آمدن آسیب جدی به این لایه، بیماری هایی نظیر سرطان پوست و آب مروارید شیوع بیشتری پیدا خواهند کرد.
در حال حاضر بیشترین آسیب وارد آمده به لایه ی اوزون در قسمت قطب جنوب اتفاق افتاده است و ساکنان این بخش از کره ی زمین در معرض آسیب های بیشتری از این بابت هستند.
کلروفلوئوروکربن ها تأثیر مخربی بر مولکول های تشکیل دهنده ی لایه ی اوزون دارند. این مولکول ها به واسطه ی استفاده از آن ها در یخچال ها، اسپری ها و دستگاه های تهویه ی هوا وارد جو شده و از آن جا که در حدود صد سال زمان لازم است تا در جو از بین بروند، باعث ایجاد تخریب های بسیاری در لایه ی اوزون گشته اند. تأثیر مخرب این گاز بر لایه ی اوزون برای نخستین بار در دهه ی هفتاد میلادی کشف شد. پس از بیست سال ایجاد سوراخی در لایه ی اوزون تبدیل به مسئله ای جهانی شد و افکار عمومی در سراسر جهان نگران افزایش میزان بیماری ها در نتیجه ی آسیب دیدن لایه ی اوزون گشت. چنین شد که ۲۴ کشور جهان توافق نامه ای را امضا کردند که بر اساس آن تولید کلروفلوئورکربن ها منع شد. تعداد کشورهای امضا کننده ی این توافق بعدها به ۱۹۷ کشور رسید. ظاهراً این توافق تا حدودی توانسته است به اهداف تعیین شده ی خود در جهت حفاظت از لایه ی اوزون دست پیدا کند.
ماریو مولینا یکی از دانشمندانی است که در موضوع کشف سوراخ لایه ی اوزون نقشی مؤثر ایفا نموده و به خاطر تحقیقات و یافته های خود در این زمینه موفق به دریافت جایزه ی نوبل شد. وی در خصوص تحقیقات جدید صورت گرفته در مورد سوراخ لایه ی اوزون می گوید که ناظر به نتیجه رسیدن جنبش جهانی برای حفاظت از لایه ی اوزون بودن بسیار لذت بخش است.
لازم به ذکر است که تحقیق دیگری که اخیراً در ژورنال Nature Communications منتشر شده است، خبر از تأثیر ماده ی مضر دیگری به نام دیکلورومتان بر لایه ی اوزون می دهد. میزان این ماده در جو کره ی زمین در طول ده سال گذشته دو برابر شده است و در صورتی که این افزایش به همین روال ادامه یابد، بازگشتن شرایط لایه ی اوزون به شرایط پیش از دهه ی هشتاد می تواند بیش از سی سال به تعویق افتد.