۶ دلیل برای آنکه از پیام رسان ایتا استفاده نکنیم!

اپلیکیشن پیام رسان ایتا یکی از پیام رسان‌های ایرانی است که در روزهایی که تلگرام برای اولین بار فیلتر شده بود، با سرعت بسیار زیادی در حال رشد بود و در چند روز بیش از 500 هزار بار نصب موفق داشته است که نمودارهای مربوط به بازدید از این اپلیکیشن نشان می‌داد که شاید به‌زودی ایتا را جلوتر از پیام رسان‌های بزرگی مانند سروش، بله و گپ ببینیم.

در همان زمان‌ها و با شروع فیلترینگ تلگرام و آغاز موج جدیدی از پیام‌رسان‌های داخلی که با تبلیغات و از راه‌های مختلف، سعی در جذب مخاطبان داشتند. ما هم در همان مواقع این پیام‌رسان‌های مختلف را نقد و بررسی کردیم.

این مطلب در نقد ایتا را هم در فروردین ماه سال 1397 منتشر کردیم و 6 دلیل برای استفاده نکردن از این پیام رسان داخلی ایتا مطرح کردیم که از جمله آن‌ها می‌توان به نبود تایید دو مرحله‌ای و عدم وجود امکانات مالی و بانکی که مزیت پیام رسان‌های ایرانی حساب می‌شود، اشاره کردیم.

حال پس از گذشت چندین سال و مطرح شدن دوباره نام پیام‌رسان‌های داخلی، از جمله ایتا و همچنین برطرف شدن برخی از این ایرادات و تغییرات این برنامه، تصمیم گرفتیم این مطلب را به‌روزرسانی کنیم.

1. کپی بودن سورس نرم افزار؛ یک تلگرام قدیمی بی‌کیفیت

از جمله ویژگی‌های بد پیام رسان ایتا، کپی بودن سورس این نرم افزار است. با یک بررسی ساده می‌توان به این موضوع پی برد که مسئولین این پیام رسان برای آن‌که بتوانند یک پیام رسان قابل قبول برای کاربران ایرانی طراحی کنند، دست به استفاده از سورس تلگرام زده‌اند و بر خلاف پیام رسان سروش، بله و دیگر پیام‌رسان‌های ایرانی اقدام به برنامه نویسی صفر تا صد آن ننموده‌اند.

خود ایتا در توضیحات برنامه (تصویر پایین) نوشته است که ایتا تنها شباهت ظاهری به تلگرام دارد و دلیل آن را هم ارتباط خوب کاربران ایرانی با رابط کاربری تلگرام عنوان کرده است! از این موضوع که ایتا کپی کردن سورس خود از تلگرام را قبول نمی‌کند غافل نشویم؛ پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را بخوانید: اپلیکیشن پیام رسان ایتا نسخه غیررسمی تلگرام است! + سند

در سال 97 که این مطلب را منتشر کردیم، برای این قسمت این‌گونه نوشتیم: «اینکه این پیام رسان از یک اپلیکیشن قدرتمند کپی شده باشد، به خودی خود بد نیست ولی سوال اینجاست که در آینده‌ای نه چندان دور، برنامه نویسان ایتا چگونه می‌خواهند پیشرفت‌های تلگرام و امکاناتی که احتمالا مورد استفاده کاربران خواهد بود، در ایتا اعمال نمایند؟»

پس از گذر 4 سال دقیقاً شاهد ضعف ایتا در قسمتی که بالا عنوان کردیم، بودیم؛ برای همین هم در تیتر این بخش، «یک تلگرام قدیمی بی‌کیفیت» را ذکر کردیم. یعنی ایتا علی‌رغم آن‌که کپی تلگرام است، کپی از تلگرام قدیمی و حتی شباهت زیادی به برنامه‌های جانبی تلگرام در سال‌های گذشته، مانند موبوگرام دارد. به عنوان مثال می‌توان به امکانات فوروارد، حذف دوطرفه پیام‌ها و سایر قابلیت‌های جدید تلگرام اشاره کرد که در ایتا آپدیت نشده‌اند.

تا در بحث کپی از تلگرام هستیم، به یک نکته طنز هم در این رابطه اشاره کنیم. در بخش تنظیمات ایتا، بخش مربوط به دیلیت اکانت یا پاک کردن حساب کاربری، همان‌طور که انتظار داریم دقیقاً مانند تلگرام است، اما یک قابلیت این بخش در ایتا حذف شده، ولی به دلیل کپی بودن از تلگرام، گزینه آن موجود است اما زمانی که می‌خواهید آن را انتخاب کنید، غیرفعال و در حالت Loading است.

توجه داشته باشید که ایتا قابلیت حذف اکانت دارد که از طریق سایت آن ممکن است. در قسمت بعدی نگاهی به نکته طنز دیگری هم خواهیم داشت. همان‌طور که گفتیم، ایتا حتی یک کپی درست و کارآمد از تلگرام هم نیست؛ همچنان در همین مورد یک بمانیم و به چند ضعف بزرگ ایتا در کپی‌برداری از تلگرام اشاره کنیم.

• استیکرهای بدون پک!

از نکاتی که جای تعجب دارد، نبود امکانات پک‌های استیکر در برنامه‌ ایتا است. نکته طنز دیگر آن است که ایتا حتی گزینه‌ها و متنی که در قسمت استیکر در تنظیمات این برنامه نوشته شده است را هم حذف نکرده است و دقیقاً کپی همان تلگرام است!

همان‌طور که در وسط تصویر بالا مشاهده می‌کنید، نوشته شده که می‌توانید استیکرهای دلخواه خود را از طریق رباتی با نشانی stickers@ بسازید، اما این نشانی که در تلگرام مرتبط به یک ربات است، در ایتا متعلق به یک کانال متروکه است که هیچ ارتباطی هم به استیکر ندارد و امکانی برای شما مهیا نمی‌سازد.

گزینه‌های دیگری هم که در تصویر می‌بینید، مثل بخش «Tending Stickers» و «Masks»، در ایتا هیچ استفاده‌ای ندارند و به جایی نمی‌رسند و صرفاً چون از تلگرام کپی شده‌اند، وجود دارند. از آنجایی استیکر پیش‌فرضی هم روی برنامه وجود نداشت، ما نیاز به کمی سرچ برای پیدا کردن یک استیکر داشتیم تا آن‌که نکته عجیبی را متوجه شدیم.

استیکرهای ایتا به کل «پک» ندارند یا لااقل ما پس از کلی کار با آن، نتوانستیم یک پک استیکر پیدا کنیم؛ بلکه استیکرها به طور تک تک هستند و مطابق عکس، وقتی روی آن‌ها لمس می‌کنید، تنها گزینه که می‌توانید به وسیله آن استیکر مد نظر خود را برای خود نگه دارید، استفاده از «Add to Favorites» و اضافه کردن استیکر به علاقه‌مندی‌های شماست.

• عدم وجود سکرت چت

از دیگر نکات بسیار مهم که از ضعف‌های جدی پیام رسان ایتا محسوب می‌شود، عدم امکان استفاده از گفتگوی امن است! یکی از قابلیت‌های فوق‌العاده تلگرام در بخش گفتگوهای دو نفره وجود بخش Secret Chat بود که کاربران می‌توانستند با استفاده از آن و به صورت رمزنگاری شده با مخاطبین خود گفتگو کند و بدین ترتیب و به هیچ طریقی امکان دسترسی به محتوای گفتگو وجود نداشت.

امکان گفتگوی محرمانه در بعضی از پیام رسان‌های داخلی نیز وجود دارد که با الگوریتم‌های رمزنگاری بسیار پیشرفته انجام شده‌اند ولی پیام رسان ایتا در کمال تعجب، در بحث امنیت گفتگوها ضعیف عمل کرده است.

• عدم وجود تماس صوتی و تصویری

اپلیکیشن بیسفون که اولین پیام رسان ایرانی است و یا اپلیکیشن پیام رسان سروش که انتقادات زیادی به آن وارد می‌شود و یا حتی گپ نیز از قابلیت تماس صوتی برخوردار هستند ولی ایتا هیچ امکانی را برای تماس صوتی یا تصویری برای کاربران قرار نداده است.

این پیام رسان که از سرورهای داخل کشور بهره می‌برد، حتی بخش تماس صوتی و تصویری تلگرام را هم در خود نگجانده تا دوباره ما عبارت «کپی بی‌کیفیت» را تکرار کنیم و این بار صفت «ناکارآمد» را هم کنار نام ایتا بگذاریم. یعنی حتی اگر استانداردهای خود را آن‌قدر پایین آوریم که تماس تصویری را به کل کنار بگذاریم، ایتا حتی تماس صوتی هم ندارد و در عصر مدرنی که مشغول زندگی در آن هستیم، به نظر نمی‌آید کسی راضی به داشتن پیام رسانی بدون امکان تماس صوتی شود.

2. ایتا؛ یک پیام رسان متروکه

بدیهی اولین چیزی که برای استفاده از یک پیام رسان نیاز دارید، فردی برای دریافت پیام شما است! به احتمال خیلی زیاد مخاطبان مورد نظر شما در ایتا عضو نیستند، اگر هم عضو باشند، همان‌طور که در تصاویر زیر که خودمان به صورت رندوم گرفتیم، ماه‌ها و شاید سال‌هاست آن را از گوشی خود پاک کرده‌اند، ولی به دلیل نبود سیستم پاک کردن خودکار اکانت پس از دوری طولانی مدت که در بخش اول مقاله به آن اشاره کردیم، اکانت آن‌ها به شما نمایش داده می‌شود.

این ایراد در روزگاری که اولین نقد و بررسی پیام رسان ایتا و سایر مسنجرهای داخلی را می‌نوشتیم، مقداری ظالمانه بود و برای همین هم لحاظ نکرده بودیم، ولی الآن پس از گذشت چند سال ایتا هم مانند تمام پیام‌رسان‌های دیگر فرصت جذب مخاطب را داشته است و با توجه به نبود فیلترینگ و اینترنت نیم‌بها برای این برنامه، می‌توان گفت حتی خارج از یک فضای رقابتی این فرصت را داشته است. در هر صورت اکنون ایتا را که نصب کنید، احتمالاً مخاطبینی پیدا نمی‌کنید که واقعاً بخواهید مکالمه‌ای با آن‌ها شکل دهید، یا می‌توان گفت شانس آن کم است.

3. محتوای مناسب برای گروهی خاص

این مشکل را می‌توان تا حدی وابسته به مشکل قبلی دانست؛ نبود گستره وسیع‌تری از کاربران در پیام رسان ایتا. از بخش trending ایتا که با یک آیکون آتش مشخص است که استفاده کنید، هشتگ‌های درحال ترند در ایتا به شما نمایش داده می‌شوند.

این محتوا ممکن است مناسب با قشر خاصی باشد و بتوان گفت محتوای مناسب برای قشرهای مختلف جامعه را در ایتا نمی‌توان به کیفیت مورد نظر پیدا کرد؛ حتی در قسمت تبلیغات برنامه هم محتواها خارج از چیزی که انتظار داشتیم، نبودند. حرف تبلیغات شد، کم کم به مورد چهارم می‌رسیم.

4. تبلیغات پیام رسان ایتا

مورد چهارمی که به آن اشاره می‌کنیم، خود «تبلیغات» است! داشتن تبلیغات به خودی خود یک نقطه ضعف حساب می‌شود، آن هم وجود ثابت و همیشگی آن! در عصر مسنجرهای امروز، کم‌تر پیام رسانی پیدا می‌شود که تبلیغ ثابت، آن هم در ابتدای صفحه اصلی، یعنی بیشترین جایی که چشم شما می‌خورد، درج کرده باشد.

داستان تبلیغات این پیام رسان هم به خودی خود جالب است. اگر با پیام‌رسان‌هایی مانند تلگرام و واتس‌اپ کار کرده باشید، حتماً اولین و بالاترین چت شما، مهم‌ترین یا مورداستفاده‌ترین چت شماست که آن را پین کرده‌اید؛ ولی در ایتا اولین چیزی که می‌بینید تبلیغ است. تبلیغات ایتا تنها به تبلیغ یک کانال مشخص ختم نمی‌شود، بلکه ایتا حتی پست را هم تبلیغ می‌کند. چیزی که در عکس بالا می‌بینید، یک پست از کانالی با نام دیگر بود که به عنوان تبلیغ نشان داده شده بود.

5. باگ‌ها و اختلالات عجیب پیام رسان ایتا

این‌که ایتا به گونه‌ای مدیریت کرده است که با وجود آن‌که کپی تمام عیار تلگرام باشد، این‌قدر باگ و ایراد داشته باشد، به خودی خود قابل تحسین است. در تنها نصف روز استفاده از پیام رسان ایتا، به مشکلات عجیبی برخورد کردیم.

ازا ین مورد که یک بار برنامه متوقف شد بگذریم، با باگ جالبی در بخش ارسال تصاویر مواجه شدیم. هنگامی که یکی از اسکرین‌شات‌هایی که از برنامه گرفته بودیم را ارسال می‌کردیم، عکس دیگری ارسال می‌شد! این اتفاق برای دو مورد از تصاویر رخ داد و حتی برای رفع آن، روش‌های مختلفی مثل Force Stop و پاک کردن کش برنامه را امتحان کردیم؛ ولی همان‌طور که در تصاویر زیر می‌بینید، مشکل همچنان پابرجا باقی ماند.

از این باگ‌ها که بگذریم، پیام رسان ایتا نسبت به برنامه‌های مسنجر روز دنیا، در ارسال پیام کندتر است و اختلال چند ثانیه‌ای دارد. بارها هم با نسخه وب و هم با دو نسخه اندروید، زمان خوردن تیک پیام و رسیدن واقعی پیام به دست گیرنده را سنجیدیم و دائماً تاخیر چند ثانیه‌ای بین این دو اتفاق وجود داشت (از روشن نبودن VPN و اختلالات اینترنت هم مطمئن شدیم و حتی پس از آن، با مسنجرهای دیگر هم امتحان کردیم).

6. عدم مشخص بودن پشتیبانی و امنیت پیام رسان ایتا

شاید مطرح کردن این بخش همانند توضیحی که در پیام رسان سروش به آن اشاره کرده بودیم، تکراری باشد ولی قطعا این تکراری بودن از اهمیت این موضوع نمی‌کاهد. هدف از اشاره به این موضوع نیز صرفا شفاف‌سازی فعالیت این پیام رسان است که احتمالا قصد میزبانی از اطلاعات میلیون‌ها ایرانی را داشته و شاید بخواهد تبدیل به بزرگترین رسانه ایرانی شود!

در توضیحات سایت این اپلیکیشن به پشتیبانی اشاره شده است که توسط شرکت اندیشه یاوران تمدن امروز انجام می‌شود. بررسی‌های اولیه ما در همان زمان شروع به کار ایتا نشان داد که این شرکت نه تنها فعالیت و سابقه‌ای در زمینه ارائه راهکارهای نرم‌افزاری در بخش برنامه‌های موبایل و کامپیوتر نداشت، بلکه حتی به نظر می‌رسید به تازگی متولد شده بود!

بدیهی است که همان مقدار که ابهام در پشتیبانی از هر پیام رسانی در سراسر دنیا وجود دارد، در مورد ایتا نیز می‌بایست این ابهام‌زدایی انجام شود؛ چرا که برای ما به عنوان یک رسانه و قطعا برای بسیاری از کاربران ایرانی به عنوان مخاطبین این اپلیکیشن‌ها سوال پیش می‌آید که وقتی پیام‌رسان‌هایی مانند «بله» در کشور ما وجود دارند که به طور کامل پشتیبان و شرکت‌های تامین کننده بودجه آن مشخص است، حضور برنامه‌هایی مانند ایتا که به طور کلی پشتوانه آن‌ها در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، قانع کننده است؟ قطعا همین مورد یک دلیل محکم برای استفاده نکردن از پیام رسان ایتا محسوب می‌شود.

6 دلیل بالا مواردی بود که در تجربه کاربری ما و طبق تحقیقاتی که انجام دادیم مشخص شده و بدیهی است موارد دیگری نیز برای استفاده نکردن از ایتا می‌توان مطرح کرد. امیدواریم مسئولین این پیام رسان ایرانی با مطالعه این اشکالات نسبت به رفع آن‌ها اقدام کرده تا شانس خودشان را برای کسب کاربر از این بازار محبوب بالاتر ببرند؛ اما در ادامه به عنوان کلام آخر، حرفی به عنوان جمع‌بندی و مقداری توضیح داشته باشیم.

طلبکاری با وجود کیفیت پایین به اسم تولید داخلی!

گویا سندرومی در بین پیام‌رسان‌ها و به طور کلی، محصولات تولید داخل وجود دارد که هرچه کیفیت آن‌ها پایین‌تر باشد، طلبکارتر هستند! در خصوص پیام‌رسان‌ها این قضیه آن‌جایی جالب می‌شود آن‌ها مدعی نبوغ هستند، طلب حمایت دارند و خروجی کار آن‌ها کپی و پر از ایراد است.

یک نکته را به صراحت بگوییم؛ بدیهی است که کمک‌کننده پیشرفت، نقد است؛ هر کجا که نقد آزادانه‌تر، صریح‌تر و مستقیم‌تر صورت بگیرد، پیشرفت نزدیک‌تر خواهد شد. تعریف و تمجید الکی که به تازگی نام آن «حمایت» شده است، هیچ کمکی به هیچ صنعت، محصول و یا شرکتی نخواهد کرد، چه بسا که عامل ضرر است.

پیام‌رسان‌های داخلی مانند ایتا که ادعاهایی برای آن مطرح می‌شود که امکانات مناسبی برای رقابت با پیام‌رسان‌های مطرح فراهم می‌کنند ولی در عمل یک کپی تمام عیار، ولی بسیار ناکارآمد از تلگرام است، بهتر است به جای پنهان شدن پشت سنگر «تولید داخلی»، به ایده‌های اورجینال، امکانات مناسب و رفع مشکلات بپردازند.

از این موضوع هم غافل نشویم که با توجه به محدودیت‌ها و فیلترینگ برای پیام‌رسان‌های خارجی و تبلیغات، اینترنت نیم‌بها و اجبار برخی مراکز مانند دانشگاه‌ها، مردم همچنان ترجیح می‌دهند دردسر برنامه‌های تغییر آی‌پی و اختلالات گسترده اینترنت را به جان بخرند تا از پیام‌رسان‌های امن‌تر و با امکانات بیش‌تر استفاده کنند.

پیشنهاد می‌کنیم مطلب «مرثیه‌ای بر یک رویای بی‌خردانه؛ سرنوشت پیام رسان های ایرانی چه شد؟» را هم مطالعه کنید و نظر خود درباره برنامه ایتا را هم با ما در زیر این پست به اشتراک بگذارید.

نوشته 6 دلیل برای آنکه از پیام رسان ایتا استفاده نکنیم! اولین بار در آی‌ تی‌ رسان منتشر شد.