از زمانی که انگلستان نزدیک به یک قرن پیش ”لوکوموتیوهای جاده“ را ساخت، تغییر چندانی در نحوه جابجایی مردم و رفتن از نقطه‌ای به نقطه‌ی دیگر ایجاد نشده است. اما وقت آن رسیده که فناوری این حوزه را هم به طور کامل متحول کند.

گویا آی تی – ۶ فناوری جدید در صنعت حمل‌ونقل پدیدار شده‌اند و توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده‌اند. سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر تنها در سال گذشته مبلغی نزدیک به ۷/۵ میلیارد دلار را در حوزه حمل‌ونقل هزینه کرده‌اند، نزدیک به دو برابر بیشتر از مجموع کل سرمایه‌گذاری‌های دو سال پیش. شرکت Uber با جذب ۳ میلیارد دلار برنده بزرگ این سرمایه‌گذاری‌ها بود. اما سایر استارت‌آپ‌ها هم مبالغ قابل توجهی را جذب کردند، مثل شرکت GrabTaxi با جذب ۳۳۴، شرکت Lyft حدود ۲۵۰، BlaBlaCar با ۱۰۰ و INRIX با ۶۵ میلیون دلار در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند.
اما این ۶ فناوری دقیقا چه کاری انجام می‌دهند و چرا صنعت حمل‌ونقل در آینده آنها را در آغوش خواهد کشید؟ در ادامه به بررسی این فناوری‌ها خواهیم پرداخت.

خودروهای خودران
امکان هدایت خودرو بدون نیاز به استفاده از دست‌ها و پاها که شرکت‌ها اسم‌های جذابی مثل Autopilot (سیستم شرکت تسلا) و Super Cruise (سیستم شرکت جنرال موتورز) به زودی در اختیار مشتری‌ها خواهند بود. متخصصان معتقدند فاصله چندانی با خودروهای کاملا خودکار نداریم و در آینده‌ای بسیار نزدیک شاید ظهور جنبش آنها خواهیم بود. برای مثال سه سال قبل حسگرهای لیزری اختصاصی LiDAR که گوگل از آنها در خودروهای خودران‌اش استفاده می‌کنید هزینه‌ای معادل ۷۰ هزار دلار داشتند. در سال جاری شرکت تولید کننده این حسگرها نمونه‌ی کوچک شده‌ی آنها را با قیمتی معادل یک دهم مدل اصلی به فروش می‌رساند. با توجه به سایر فناوری‌هایی که شرکت‌های مختلف در حال طراحی و توسعه آنها هستند و احتمالا ارزش آنها تنها چند صد دلار باشد، باید منتظر یک کاهش قیمت اساسی دیگر هم باشیم.
از آن جایی که تجربه نشستن در خودروهای خودران و جابه‌جایی توسط آنها را داشته‌ایم با اطمینان می‌گوییم که این خودروها دنیا را متحول خواهند کرد. افراد سالخورده امکان جابه‌جایی بی‌دردسر را خواهند یافت، شدت ترافیکی بسیار کمتر خواهد شد، ایمنی و صرفه‌جویی در سوخت افزایش خواهند یافت، خدمات لحظه‌ای و تحویل کالاها امری رایج خواهد شد و شهرها می‌توانند فضاهای عمومی که در حال حاضر باید به محل پارک وسایل نقلیه اختصاص دهند را پس بگیرند. و در زمانی که یک فرد معمولی ساکن سانفرانسیسکو حدود یک ساعت را در ترافیک تلف می‌کند با ورود خودروهای خودران سالانه صدها ساعت صرفه‌جویی خواهد داشت.

خودروهای متصل
در ماه‌های پایانی سال ۲۰۱۴، شرکت‌ مخابراتی AT&T موفق به جذب ۵۰۰ هزار مشترک داده‌هایی خودرویی شد؛ این آمار برای مشترکان تلفن‌های هوشمند ۴۶۶ و مشترکان تبلت‌ها ۳۴۲ هزار نفر بود. این طرح‌های اطلاعاتی کارهایی مثل ارائه به‌روز رسانی‌ها نرم‌افزاری به خودروها، اطلاعات عبورومرور به سیستم‌های راهبری و اتصال اینترنتی را به مسافران (مشترکان خودرویی) انجام می‌دهند. اتصالات با سایر خودروها و زیرساخت موجب کاهش تراکم ترافیکی و آمار مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات جاده‌ای خواهد شد. ضمنا این امکان را برای شرکت‌های خودروسازی فراهم می‌کنند که ابزارهایی جدید برای نگهداری پیشگویانه و پیشگیرانه طراحی کنند.
مزایای متصل بودن خودروها به اینترنت و زیرساخت جاده‌ای فراتر از تصور هستند. برای مثال شرکت Telogis از داده‌های مکان و خودرو به‌منظور برنامه‌ریزی خریدهای دسته‌ای و همچنین مسیردهی، مدیریت و نگهداری خودروها استفاده می‌کند. یکی دیگر از شرکت‌ها به نام INRIX برای کمک به انتخاب مسیرهای کوتاه‌تر و ایمن‌تر، داده‌های ترافیکی را در اختیار خودروهای مسافران قرار می‌دهد. قابلیت اتصال بازار بیمه خودروها را هم متحول خواهد کرد چرا که شرکت‌های بیمه قادر به شناسایی رانندگان محتاط و متخلف خواهند بود. احتمالا بیمه‌ی خودرو که مبتنی بر نحوه‌ی استفاده راننده از وسیله نقلیه است تا سال ۲۰۲۰ یک چهارم از کل بازار بیمه امریکا را به خود اختصاص خواهد داد.
قابلیت اتصال احتمالا رابطه‌ی شرکت‌های سازنده خودرو و مشتریان را هم دستخوش تغییر و تحول خواهد کرد. سرویس‌هایی مثل Car Play شرکت اپل و Android Auto گوگل احتمالا توجه کاربران را به خود جلب کرده و تمام هوش و حواس او را به جای خودرو، معطوف به صفحه‌نمایش خواهند کرد. توانایی‌های دستیار مجازی بازخورد مستقیمی برای راننده فراهم خواهند کرد تا تجربه لذت‌بخشی از نشستن در خودرو داشته باشد، از اعلان‌های تقویم که توسط به‌روزرسانی‌های ترافیکی نمایش داده می‌شوند تا پیشنهاد رستوران‌ها بر حسب علاقه تاریخی کاربر. اگر سیستم‌عامل‌های آی‌او‌اس و اندروید جزئی از خودروی ما شوند، شرکت‌های تولید کننده خودروها چه وضعیتی پیدا خواهند کرد؟

مصرف مشترک
در مقام مقایسه افراد عصر حاضر نسبت به نسل‌های پیشین مالک خودروهای کمتری هستند. در حال حاضر در بسیاری از کشورهای توسعه یافته به اوج سرانه مسافت پیموده شده توسط وسایل نقلیه موتوری رسیده‌ایم. از نظر جهانی بازار خودرو یک طبقه‌ی دارایی به ارزش ۲۰ تریلیون دلار با نرخ بهره‌برداری تنها ۴ تا ۵ درصد است. باید از خودمان این سوال بزرگ را بپرسیم: با توجه به این که طی یک دهه‌ی آینده نزدیک به ۲ میلیارد راننده در طبقه متوسط جامعه قرار می‌گیرند، آیا باید ۲۰ تریلیون دیگر به دارایی‌ها اضافه کرد، یا بهتر است سعی کنیم نرخ بهره‌برداری (از خودرو) را به ۱۰ درصد برسانیم؟
سرویس‌هایی مثل Uber و ZipCar این امکان را برای افراد فراهم می‌کنند که قابلیت جابه‌جایی در هر لحظه از شبانه‌روز را بدون نیاز به خرج نزدیک به ۳۰ هزار دلار برای خرید خودرو داشته باشند. رواج این خدمات فروش خودروها را کاهش خواهد داد و معنا و مفهوم لوکس بودن مالکیت خودرو را هم تغییر خواهد داد. بهترین مکان خودرو دیگر صندلی راننده که هدایت وسیله را عهده‌دار است نخواهد بود. بلکه بهترین جا صندلی عقب خودروست، جایی که شما اضطرابی برای عبور خودرو از میان ترافیک سنگین جاده‌ها ندارید و دیگر نگران جریمه‌های پلیس، پیدا کردن محل پارک خودرو، تهیه سوخت، پرداخت بیمه و سایر موارد نیستید.

خودروهای الکتریکی
خودروهای الکتریکی از خودروهای معمولی که با سوخت فسیلی کار می‌کنند قدرتمندتر، جمع‌ وجورتر و کارآمدتر بوده و هیچ‌گونه آلودگی تولید نمی‌کنند. برای مثال، موتورهای دوگانه القایی AC شرکت تسلا در خودروی Model SD قادر به تولید توان ۶۹۱ اسب‌بخار و ۶۸۷ پوند-فوت نیروی گشتاور هستند؛ این موتور تقریبا ۹۱ کیلو از موتور خودروهای فسیلی سبک‌تر بوده و درست بین چرخ‌های خودرو قرار گرفته و از این رو فضای بیشتری برای صندوق عقب و صندلی‌های عقب خودرو فراهم می‌کند. خودروهای الکتریکی ترکیبی منحصربه‌فرد از عملکرد و بهره‌وری ارائه می‌دهند؛ راندمان انرژی از چاه تا چرخ در این مدل‌ها به هیچ عنوان قابل قیاس با نمونه‌ موتورهای احتراق داخلی نیست. این خودروها در هر سرعتی که باشند بالاترین میزان گشتاور را تولید کرده و با استفاده از سیستم سیستم ترمزگیری احیاکننده‌ قادر به بازیافت انرژی هنگام کاهش سرعت خودرو هستند.
سرمایه‌گذای در فناوری‌های باتری‌ها مثل کارخانه Gigafactory شرکت تسلا در ترکیب با نوآوری‌های متحول‌کننده‌‌ای که از سوی شرکت‌های فعال در حوزه ساخت باتری عرضه می‌شوند، هزینه ذخیره‌سازی انرژی را به طرز قابل توجهی کاهش خواهند داد. جریان الکتریسته با کربن پائین همچنان به کاهش قیمت ادامه خواهد داد در حالی که هزینه تهیه و استفاده از سوخت‌های فسیلی در دراز مدت افزایش خواهد یافت. در نتیجه بخش‌های بیشتری از صنعت حمل‌ونقل در برابر بازار خودروهای الکتریکی تسلیم خواهند شد.
بخش‌ خودروهای سنگین مثل اتوبوس‌های ترانزیتی و کامیون‌های حمل بار پیشگام الکتریکی‌سازی حمل‌ونقل‌ خواهند بود زیرا از نظر اقتصادی خودروهای الکتریکی بهترین گزینه برای مسیرهای کوتاه محسوب می‌شوند. شرکت‌هایی مثل Proterra امکان حمل‌ونقل ارزان، بی‌ سر‌وصدا و فاقد هر نوع آلودگی را فراهم کرده و جذابیت حمل‌ونقل خودروهای سنگین را چند برابر خواهند کرد. و شرکت‌هایی مثل ChargePoint و ابزارهایی مثل Constellation Energy and Southern California Edison در حال برطرف کردن مشکلات و حصول اطمینان از در دسترس بودن ایستگاه‌های شارژ کافی در تمام نقاط مورد نیاز خودروهای الکتریکی هستند.

شبکه‌ی حمل‌ونقل چند وجهی بهینه
خودروها در آینده‌ای نه چندان دور با یک شبکه‌ی حمل‌ونقل چند وجهی بهینه شده یکپارچه خواهند شد. مدل‌های BMW iSeries اولین تلاش جدی یک شرکت برای ترکیب حمل‌ونقل عمومی به تجربه رانندگی هستند. شرکت‌های متعددی مثل INRIX و Waze در تلاش‌اند بهره‌وری ما در رانندگی را ارتقا دهند. حال استارت‌آپ‌ها در حال کار برای بهبود شفافیت در حمل‌ونقل عمومی و کاهش اصطکاک از طریق جمع‌سپاری انتقال داده‌ها، امکان تهیه بلیت از طریق گوشی‌های هوشمند، و محاسبه هزینه برای راه‌های مختلف مسافرت هستند.
خطوط ریلی Caltrain که بین دو شهر سانفرانسیسکو و سن‌جو قرار گرفته، به خاطر ترافیک شدید خودروها، معمولا سریع‌ترین (و ارزان‌ترین) راه برای مسافرت بین این دو شهر محسوب می‌شود. هر چند زمان طولانی انتظار و محدودیت‌های جداول زمانی قطارها، موجب محدودیت‌هایی در استفاده از این خط ریلی شده‌اند. حال با به‌کارگیری داده‌های تقویم کاربران، مکان‌ها و ترجیحات مسافرتی، اپلیکیشن‌های موبایل قادر به برنامه‌ریزی خودکار بهترین شیوه برای مسافرت با استفاده از داده‌های لحظه‌ای هستند. با ترکیب این داده‌ها با سرویس‌های به‌اشتراک‌گذاری خودرو و سایر روش‌های حمل‌ونقل شخصی مثل اسکوتر و دوچرخه، می‌توان چالش آخرین بخش دسترسی در حمل‌ونقل عمومی را از میان برداشت.

مواد جدید
طی دهه آینده ”سبک‌سازی“ شدت بسیار بیشتری پیدا خواهد کرد. استانداردهای بهره‌وری سوخت به این معنی خواهند بود که شرکت‌های تولید کننده مشتاق کاهش وزن خودروها خواهند بود: امروزه وزن در مقایسه با قیمت، نقش مهمی در تصمیم‌گیری برای خرید وسیله نقلیه بازی می‌کنند. خودروهای الکتریکی به خاطر سبکی مسافت بیشتری را طی کرده و موجب کاهش اندازه باتری خواهند شد؛ به همین خاطر است که اولین خودروی الکتریکی تولید شده توسط شرکت BMW یعنی i3 ، با استفاده از فیبر کربن فشرده ساخته شده است. جالب اینجاست که تقاضا برای سبک‌سازی محصولات درست در زمانی افزایش یافته که هزینه تولید بخش‌های مختلف خودرو با استفاده از فیبر کربن کاهش قابل توجهی یافته است.
در دراز مدت فناوری‌های جدید ساخت خودرو مثل چاپ ۳بعدی، شیوه طراحی خودروها و اتصال قطعات مختلف‌ آنها به یکدیگر را تغییر خواهند داد و همه اینها موجب عملکرد بهتر، وزن سبک‌تر و طراحی زیباتر آنها خواهد شد. با رویارویی این روندهای جدید شاهد پیشرفت هر چه بیشتر صنعت حمل‌ونقل خواهیم بود. در حال حاضر شاهد گسترش روزافزون خودروهای خودکار و همچنین استفاده اشتراکی از انواع وسایل نقلیه هستیم؛ بیشتر خودروها و وسایل نقلیه قابلیت اتصال به زیر ساخت جاده‌ای، اینترنت و سایر شبکه‌های حمل‌ونقل عمومی هستند؛ همه اینها ارزشی باورنکردنی ایجاد خواهند کرد.
تنها سوال اینجاست که چه کسانی قادر به بهره‌برداری هر چه بیشتر از تمام این نوآوری‌ها خواهد بود؟