انگلیس نحوه نمایش کوکی های وب سایت ها و اپ ها را تغییر می دهد

 
کمیسیونر اطلاعات انگلیس طرحی پیشنهاد کرده تا تعداد پیام های پاپ آپ مربوط به کوکی هایی که در وب سایت ها و اپ ها برای کاربران نشان داده می شود، کاهش یابد.
 
 به نقل از دیلی میل، کمیسیونر اطلاعات انگلیس معتقد است کاربران اینترنت باید بتوانند با یک کلیک تمام کوکی ها را قبول کنند تا از نمایش بی پایان پیام‌های پاپ آپ اجتناب شود.
 
طی یک جلسه مجازی سران G۷، الیزابت دنهام کمیسیونر اطلاعات انگلیس پیشنهادی برای تغییر قوانین حریم خصوصی این کشور به اعضا ارائه کرده که موارد مختلفی را شامل می‌شود از جمله آنکه یک وب سایت برای ذخیره کوکی ها چند بار پیام درخواست نشان دهد. این کوکی ها اطلاعات کاربران را جمع آوری و فراوری می‌کنند. بنابراین باید پیام پاپ آپی نشان داده می‌شود تا در این باره از کاربران اجازه بگیرد.
 
دنهام معتقد است این ایده به افراد اجازه می‌دهد ترجیحات حریم خصوصی خود در مرورگرهای وب، نرم افزارها دستگاه‌ها را برای بلند مدت تنظیم کنند. به این ترتیب نیازی نیست هربار که کاربر وارد وب سایتی می‌شود روی یک پیام پاپ آپ کلیک کند.
 
قوانین مربوط به کوکی ها بخشی کلیدی از مقررات عمومی حفاظت از اطلاعات اتحادیه اروپا (GDPR) است که در ۲۰۱۸ میلادی وارد مرحله اجرایی شد.
 
این قوانین بر شیوه جمع آوری اطلاعات خصوصی افراد نظارت می‌کند. در این میان دولت انگلیس مشغول بررسی قانون حفاظت از اطلاعات پس از خروج از اتحادیه اروپاست تا بتواند قوانین ارائه کند که به همکاری نزدیک تری با آمریکا در خصوص اشتراک گذاری اطلاعات دست یابد.
 
در حال حاضر طبق قوانینGDPR سایت‌ها باید به کاربران اجازه دهند درباره فعالیت کوکی هایی تصمیم بگیرند که اطلاعات کاربران را فراوری می‌کنند و به اشتراک می‌گذارند.
 
با این وجود کمیسیونر اطلاعات انگلیس معتقد است کاربران از فرایندهای تکراری خسته هستند و نیاز است مکانیسم ساده‌تری ایجاد شود.
 
او در این باره می‌گوید: خستگی سبب می‌شود مردم بیشتر از آنچه تمایل دارند اطلاعات شخصی شأن را فاش کنند. از سوی دیگر تغییر این روند برای کسب وکارها و دیگر سازمان‌هایی که وب سایتی اداره می‌کنند، مفید تر است زیر از هزینه‌ها می کاهد.
 
اجلاس‌های گروه G۷ در کنار جلسات سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) و مجمع جهانی اقتصاد (WEF) برگزار می‌شود.
 
سازمان‌های ناظر هرکدام از کشورها فناوری یا مورد خاصی را بررسی می‌کنند که نیازمند همکاری بیشتر است.
 
پیشنهاد انگلیس نیز آن است که به جای تاکید حریم خصوصی از طریق وب سایت‌ها یا سرویس‌های جداگانه، روی تنظیمات گسترده دستگاه‌ها تمرکز شود. کمیسیونر اطلاعات انگلیس معتقد است این امر از لحاظ فناوری ممکن است و در راستای قوانین حفاظت از اطلاعات است.

مدیر سازمان فضایی روسیه ایلان ماسک را برای صحبت درباره حیات فرازمینی به خانه‌اش دعوت کرد

 
«دیمیتری راگوزین»، مدیر سازمان فضایی روسیه، «روسکوسموس» (Roscosmos) در مصاحبه‌ای با CNN ضمن تحسین ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس ایکس و تسلا، او را به خانه‌اش دعوت کرده تا درباره اکتشاف جهان و حیات فرازمینی صحبت کنند. ماسک بخاطر چنین دعوتی از راگوزین تشکر کرده است.
 
ثروتمندان ایالات متحده آمریکا یعنی جف بزوس و ریچارد برانسون اخیرا توانسته‌اند برای مدت کوتاهی به فضا سفر کنند و مدیر سازمان فضایی روسیه هم چنین سفرهایی را مشاهده کرده. به گفته راگوزین، میلیاردرهای روسی بجای فضاپیما روی یات سرمایه‌گذاری می‌کنند:
 
«میلیاردرهای ما ترجیح می‌دهند بجای فضاپیماها، روی یات‌ها سرمایه‌گذاری کنند. اما شاید روزی فرزندان این افراد ثروتمند تبدیل به موجودات بسیار عاقل‌تری شوند.»
 
 
دیمیتری راگوزین
مدیر سازمان فضایی روسیه سفر ثروتمندان آمریکایی به فضا را اقدامی مثبت برای کل جامعه می‌داند، با این حال بیش از همه از ایلان ماسک تعریف کرده. راگوزین علت عدم پیشرفت چشمگیر روسیه در صنعت فضایی را فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی عنوان کرده:
 
«آقای ایلان ماسک به بسیاری از ایده‌ها و افکاری که ما می‌خواستیم به آن‌ها دست پیدا کنیم، پی برده. ما به علت فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی با وقفه‌ای در برنامه فضایی مواجه شدیم و نتوانستیم ایده‌هایمان را عملی کنیم. ما به ماسک به عنوان یک سازمان‌دهنده صنعت فضایی و یک مخترع که از ریسک کردن هراسی ندارد، احترام می‌گذاریم.»
 
راگوزین در ادامه ایلان ماسک را به خانه‌اش دعوت کرده تا مهمان خودش و خانواده‌اش باشد. راگوزین گفته می‌خواهد با ماسک درباره اکتشاف جهان، حیات فرازمینی و همچنین نحوه استفاده از فضا برای حفظ حیات روی زمین صحبت کند:
 
«من کتری چای را روی آتش گذاشته‌ام.»
 
البته این گفته راگوزین از سوی مدیرعامل اسپیس ایکس بی‌جواب نمانده است. ایلان ماسک در توییتی از این دعوت راگوزین تشکر کرده و درباره چای مورد علاقه مدیر سازمان فضایی روسیه پرسیده:
 
«تشکر! چای مورد علاقه‌ات چیست؟»
 
 
با وجود چنین گفته‌هایی، رابط راگوزین و ماسک همیشه دوستانه نبوده. دسامبر سال گذشته راگوزین در توییتر و فیسبوک تصاویری از متخصصان روسکوسموس در میان برف و هنگام بازیابی بخشی از راکت سایوز منتشر کرد و نوشت:
 
«اینجا بوکا چیکا نیست. اینجا زمستان یاکوتیه است. دوست دارم بدانم اسپیس ایکس هم می‌تواند در چنین شرایطی کار کند؟»
 
بوکا چیکا منطقه‌ای در تگزاس است و اسپیس ایکس در همین ناحیه روی بزرگترین و قدرتمندترین راکت دنیا یعنی استارشیپ کار می‌کند

نقش قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی دچار خدشه است

رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی با اشاره به تاثیر تحولات فضای مجازی بر مقوله حکمرانی گفت: به یک الگوی جامع و یکپارچه برای بازطراحی حکمرانی با توجه به تحولات فضای مجازی نرسیده ایم.
 
دومین نشست سمینار علمی حکمرانی فضای مجازی در ایران با موضوع «ابعاد حکمرانی – سیاستی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» توسط دانشگاه امام صادق، پژوهشگاه فضای مجازی و واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.
 
در این نشست که با مدیریت محمدصادق نصراللهی عضو هیأت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق برگزار شد، امیر ناظمی رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران، محمدرضا بهمنی رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی و عزیز نجف پور آقابیگلو دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی و سرپرست واحد الکترونیکی این دانشگاه حضور داشتند.
 
در ابتدای این جلسه محمدصادق نصراللهی با طرح مساله ضرورت حکمرانی فضای مجازی با توجه به تجربه ۸ سال گذشته کشور در این حوزه، از حاضران در این نشست خواست که به بررسی موضوع طرح صیانت از منظر حکمرانی و مباحث سیاسی و تصمیم سازی حاکمیتی بپردازند و به این سوال پاسخ دهند که آیا حکمرانی را ضروری می‌دانند و یا با توجه به ماهیت فضای مجازی آن را غیرممکن و یا ممتنع تلقی می‌کنند.
 
در این جلسه حاضران به نقاط قوت و ضعف طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی از منظر حکمرانی پرداختند و اینکه در صورت اجرای این طرح، چه آینده‌ای را می‌توان برای کشور ترسیم کرد.
 
تأثیر تحولات فضای مجازی بر مقوله حکمرانی
 
محمدرضا بهمنی رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی در این نشست با بیان اینکه مقوله حکمرانی نوپدید نیست و موضوعی است که همواره در قلمروهای مختلف حاکمیتی وجود داشته است، گفت: شاید آنچه که هم اکنون به طور خاص محل بحث است به تأثیر تحولات فضای مجازی بر مقوله حکمرانی بازمی گردد.
 
وی با تاکید بر اینکه به جای عنوان «حکمرانی فضای مجازی» باید از واژه «بازآفرینی حکمرانی کشور با توجه به تحولات فضای مجازی» استفاده کنیم، اظهار داشت: این پدیده نیاز به مدیریت دارد؛ باید از محل تحولات فضای مجازی حکمرانی را مشاهده کنیم، چالش موجود حل خواهد شد.
 
بهمنی با اشاره به اینکه از دهه ۷۰ تاکنون با گونه‌های مختلفی از چالش حکمرانی در حوزه فضای مجازی مواجه بوده ایم، ادامه داد: زمانی نگاه فناورانه به موضوع داشتیم و در زمان دیگر نگاه فرهنگی. حاصل این نگاه‌های متعدد، ایجاد شورای عالی انفورماتیک، شورای عالی اطلاع رسانی و پس از آن شورای عالی فضای مجازی را رقم زد.
 
وی افزود: ایجاد شوراهای عالی در این حوزه نوع مواجهه حاکمیت با سیر تحولات فضای مجازی را نشان می‌دهد اما سوال این است که این سیر تطور و دگرگونی آیا به بلوغ رسیده است؟ به نظر می‌رسد که پاسخ خیر است. چرا که من معتقدم هنوز به یک الگوی جامع و یکپارچه برای بازطراحی حکمرانی با توجه به تحولات فضای مجازی نرسیده ایم.
 
نقش قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی دچار خدشه است
 
بهمنی با اشاره به اینکه خمیرمایه اولیه وجود دارد اما یک تدبیر مرکزی در سیر ساختارسازی ها وجود ندارد، گفت: نقش قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی برای مواجهه با این فضا، دچار خدشه شده و این نقش قرارگاهی، هنوز عملیاتی نشده است. به همین دلیل است که حتی بعد از شکل گیری شورای عالی فضای مجازی و بعد از ابلاغیه صریح برای تعطیلی شوراها، همچنان شاهد فعالیت شوراها و کمیسیون‌های موازی در این حوزه هستیم که نقش قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی را مختل کرده است.
 
وی با پیشنهاد اینکه دبیر شورای عالی فضای مجازی باید در هیأت دولت حضور داشته باشد، گفت: هم اکنون شاهد حضور دستگاه‌های موضوعی و منطقه‌ای در هیأت دولت هستیم اما دبیر شورای عالی فضای مجازی در هیأت دولت حضور ندارد و این موضوع نشان می‌دهد که نقش قرارگاهی این شورا معنی پیدا نکرده است.
 
بهمنی افزود: حتی مقررات گذاری در مجلس و سایر دستگاه‌ها به موازات شورای عالی فضای مجازی نشان می‌دهد که نقش قرارگاهی این شورا شکل نگرفته است. به همین دلیل می‌توانیم بگوییم که مدل مرکز قرارگاهی و حکمرانی فضای مجازی نداریم و دستگاه‌های اجرایی در این زمینه سلیقه‌ای عمل می‌کنند.
 
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر قرارگاه حکمرانی فضای مجازی کشور ظهور و بروز بیرونی ندارد، گفت: به همین دلیل است که در دستگاه‌های اجرایی رفتار نوین شکل نگرفته و در درون دستگاه‌های اجرایی مقاومت بر تغییر و تحول دیده می‌شود. مجموع این چالش‌ها حکایت از نوعی اختلال حکمرانی است و ما در کشور در برزخ حکمرانی کلاسیک و حکمرانی نوین گیر افتاده ایم.
 
بی اعتنایی دستگاه‌های اجرایی به نقش قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی
 
وی با تاکید بر اینکه یک الگوی مفهومی از حکمرانی فضای مجازی در این قرارگاه مرکزی رخ نداده است، گفت: ما دچار فقدان الگوی مفهومی متأثر از رویکرد تمدنی و فقدان ساختار قرارگاهی در حوزه فضای مجازی هستیم و در این عرصه شاهد بی اعتنایی دستگاه‌های اجرایی نسبت به نقش قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی و عدم پذیرش آن هستیم. به همین دلیل اعتقاد عملی و رفتاری در بسیاری دستگاه‌ها برای اجرای مصوبات شورا شکل نگرفته است.
 
بهمنی تصریح کرد: برخی از این ناکامی‌ها نیز مربوط به عوامل داخلی شورای عالی فضای مجازی است و به نظر می‌رسد ترکیب این شورا جامعیت کامل ندارد. بنابراین ۳ مؤلفه شامل ساختار مرکز ملی فضای مجازی، ظرفیت نیروی انسانی و روش‌مندی و دستورکار سازی شورای عالی فضای مجازی باید اصلاح شود.
 
ظهور بازیگران جدید در نقش حکمرانی فضای مجازی
 
وی مساله امروز حکمرانی فضای مجازی را ظهور و بروز بازیگران جدیدی عنوان کرد که تا دهه پیش نقشی در حکمرانی نداشتند و با اشاره به اینکه امروزه اپراتورها هم در موضوع حکمرانی نقش دارند، بر ضرورت وجود یک الگوی مفهومی تمدنی با تاکید بر نگاه به تحولات آینده و تنظیم مناسبات در این عرصه تاکید کرد.
 
به گفته بهمنی در فضای امروز، مردم، مولدان فناوری از منظر کسب و کار و فعالان این حوزه، دیگر مخاطب حکمرانی نیستند بلکه بخشی از حکمرانی فضای مجازی هستند. در کنار آن شاهد حضور بازیگران فراقلمرویی و خارجی مؤثر از جمله پلتفرم‌ها و سازمان‌هایی مانند آیکان نیز در این فضا هستیم. بنابراین باید به الگوی حکمرانی به شیوه نوین تنظیم مناسبات با بازیگران جدید بپردازیم.
 
رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی خاطرنشان کرد: در این ساختار باید مناسبات مردم با مردم و مردم با حاکمیت و بالعکس، مناسبات حاکمیت با مولدان فناوری و توسعه دهندگان و مناسبات حاکمیت با حاکمیت (قلمرو کشور با قلمرو سایر کشورها) تنظیم شود.
 
وی مدل فعلی شبکه ملی اطلاعات را نقشه الگوی حکمرانی کشور ندانست و با بیان اینکه این مدل باید ترمیم شود، تاکید کرد: به صلاح دولت و مجلس است که به جایگاه قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی پایبند باشند و به آن احترام بگذارند. این شورا مکمل نظام تقنینی در حوزه تخصصی فضای مجازی کشور است.
 
طرح صیانت مبتنی بر نقشه و مدل قابل دفاع نیست
 
وی با انتقاد از عدم تمکین برخی نهادها و دستگاه‌ها در اجرای مصوبات شورای عالی فضای مجازی، در مورد نسبت طرح صیانت و تحقق حکمرانی فضای مجازی نیز گفت: این طرح از ترکیب چند طرح مختلف در مجلس به نتیجه رسیده و با توجه به اینکه هم در مجلس قبلی و هم در این مجلس، دوستان در حوزه حکمرانی فضای مجازی دغدغه داشته اند این طرح تدوین شده است. اما به نظر می‌رسد که در کلیت، یک طرح مبتنی بر نقشه و مدل قابل دفاع نیست.
 
بهمنی با اشاره به اینکه این طرح با دقت به موضوعات فضای مجازی می‌پردازد افزود: اما موضوع این است که ۷۰ درصد این طرح در مقام تقنین است و مابقی آن مربوط به مقررات گذاری است که جای آن در مجلس نیست. همچنین بخشی از مفادی که در این طرح مطرح شده، مصوباتی است که به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسیده و سوال این است که چه ارزش افزوده ای ایجاد می‌کند. نکته دیگر این است که مفاد این طرح به لایه تنظیم گری تاکید دارد که با توجه به تحولات فناورانه، ثبات در لایه تنظیم گری غیرممکن است و این قانون باید با توجه به تحولات تغییر یابد.
 
وی با تاکید بر اینکه این طرح جایگاه قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی را تضعیف می‌کند، تصریح کرد: دوستان به این سوال پاسخ دهند که چه خلائی در جایگاه شورای عالی فضای مجازی وجود داشت که قرار است کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی آن را تکمیل کند؟
 
بهمنی به چالش‌هایی از دید مردم در این طرح اشاره کرد و گفت: حکمرانی فضای مجازی مساله مناسبات مردم با مردم و مردم با حاکمیت است. اما در این طرح به موضوعاتی اشاره شده که تنها برای مردم دغدغه ایجاد کرده است. برای مثال مساله گیت وی موضوعی است که لازم نبود در طرح حمایت از کاربران مطرح شود. با طرح این مساله، تنها باعث دغدغه افزایی در زیست مردم می‌شویم.
 
وی خلأ مربوط به مصوبات شورای عالی فضای مجازی را بحث جرم انگاری عنوان کرد و افزود: خوب بود که مجلس در تکمیل مصوبات شورای عالی فضای مجازی به کاستی‌های مربوط به جرم انگاری می‌پرداخت.
 
بهمنی ادامه داد: اگر تفهیم شود که در این طرح، صیانت از حریم خصوصی کاربران چگونه می‌تواند اتفاق بیافتد، مطمئناً شاهد اقبال مردم به طرح خواهیم بود.

کاربرد هوش مصنوعی در حمل و نقل ریلی چیست؟

 
بکار بردن هوش مصنوعی در صنعت حمل‌ونقل ریلی موجب کاهش تصادفات و ترافیک، افزایش امنیت، کاهش آلودگی هوا و به حداقل رساندن هزینه‌ها شده است.
 
 دیجیتالی سازی صنعت حمل و نقل علاوه بر کاربری های ساده مانند تسهیل ارتباط یا مدیریت منابع، «خلق مدل های کسب و کاری نوین»، «تولید فرآیند های پویا» و «ایجاد انواع جدید تراکنش‌ها و مکان هایی که تراکنش ها در آن شکل می گیرند» را نیز به همراه دارد. این تحول با استفاده از سکوها و فناوری‌های نوینی همچون اینترنت اشیاء، زنجیره بلوکی و هوش مصنوعی، دسترسی به بازارها و منابع درآمدی جدید و افزایش بهره‌وری این صنعت را نوید می‌دهد.  به کار بردن هوش مصنوعی در صنعت حمل‌ونقل موجب کاهش تصادفات و ترافیک، افزایش امنیت، کاهش آلودگی هوا و به حداقل رساندن هزینه‌ها شده است.
 
کاربرد هوش مصنوعی در صنعت حمل و نقل ریلی
 
ابزارهای هوش مصنوعی در صنعت حمل و نقل ریلی چند وجهی است. آنها از سیستم های کمکی مانند رانندگی و کنترل ترمز گرفته تا سیستم های ایمنی مانند حفاظت در برابر تصادف و رانندگی خودکار یا نیمه مستقل را شامل می شوند. علاوه بر این ، تعمیر و نگهداری پیش بینی کننده یا نظارت مبتنی بر شرایط را می توان با الگوریتم های هوش مصنوعی و سخت افزار مناسب کامل کرد. همچنین یک عامل کلیدی در اینجا سیستم های جاسازی شده با قابلیت هوش مصنوعی است. آنها قادرند به طور مستقل بر اساس حجم زیادی از داده های جمع آوری شده ، تصمیمات هوشمندانه ای اتخاذ کنند که فوراً با هم مقایسه و ارزیابی می شوند.
از جمله بارزترین کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت حمل و نقل ریلی، کمک به خودکارسازی عملیات قطار یا ATO است. ATO مسئولیت مدیریت عملیات قطار را با درجات مختلفی از خودکار بودن، از راننده به سیستم کنترل واگذار می‌کند. کمسیون بین‌المللی الکتروتکنیکال چهار درجه‌ی استاندارد خودکار بودن قطار را مشخص کرده است که درجه‌ی سوم مربوط به عملیات بدون راننده ولی با حضور اعضای خدمه قطار در کابین و درجه‌ی چهارم مربوط به قطارهای کاملا مستقل و بدون مراقب است.
برای اپراتورهای ریلی و مدیران زیرساخت، آگاهی از خرابی‌های احتمالی قبل از وقوع، برای جلوگیری از هرگونه وقفه‌ در ارائه خدمات بسیار باارزش است. امروزه هوش مصنوعی می‌تواند از قدرت داده‌های ارائه شده توسط سنسورهای مستقر در قطارهای بحرانی یا مؤلفه‌های زیرساخت استفاده کند تا در زمان مناسب اطلاعات را استخراج و اقداماتی را برای نگهداری از قطار پیشنهاد دهد که مزایای زیادی به همراه دارد از جمله تعمیر سریع‌تر، کاهش هزینه‌های نگهداری و رضایت بهتر مشتریان. علاوه بر آن اپراتورهای قطار می‌توانند خدمه رزرو مورد نیاز برای مواقع خرابی را کاهش دهند و از هوش مصنوعی برای افزایش قابلیت اطمینان و اثربخشی استفاده کنند.
 
مثال‌های کاربردی کاربرد هوش مصنوعی در حمل و نقل ریلی
 
در سال 2018 حدود 1000 کیلومتر خط متروی خودکار در 41 شهر 19 کشور جهان وجود داشت و پیش‌بینی می‌شود در سال 2025 مقدار آن به بیش از 2300 کیلومتر خط خودکار با استفاده از فناوری هوش مصنوعی برسد. همچنین موسسه فناوری Railenium (فرانسوی، با حروف اختصاری SNCF) دو کنسرسیوم برای توسعه دو نمونه قطار بدون راننده راه‌اندازی کرده‌است: اولین کنسرسیوم وظیفه طراحی قطار باربری خودمختار و دومی وظیفه طراحی قطار مسافربری پرسرعت خودمختار را برعهده دارد. در حالت دوم، هدف طراحی ماژولی است که عملکرد مسافران در سکوهای راه‌آهن را درک کرده و امکان بسته‌شدن بی‌خطر درب واگن‌های‌ قطار را فراهم کند. SNCF تصمیم دارد قطارهای نیمه‌ خودمختار را تا پایان سال 2023 راه‌اندازی کند. نمونه دیگر موسسه SurferLab است؛ از جمله پروژه‌های هوش مصنوعی این موسسه امکان ارسال «وضعیت امنیت و سلامت» قطار به سرپرست ناوگان است تا بتواند از راه دور و از طریق نرم‌افزارهای تشخیص صدا، تعمیر و نگهداری قطار را ساماندهی کند. همچنین در برخی از شهرهای چین با استفاده از هوش مصنوعی در مترو، عبور از گیت مترو به آسانی صورت گرفته است.
 
نکته آخر اینکه تعلل در بهره‌گیری از این فناوری‌ها نه تنها موجب تسلط نمونه‌های مشابه خارجی بر این صنعت می‌شود، بلکه خطر از دست دادن بازارهای ترانزیتی موجود و امکان دسترسی و نفوذ شرکت های بزرگ فناوری بر داده های حمل و نقل به خصوص در بخشی ریلی در کشور و سوء استفاده از آن را به دنبال خواهد داشت.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات: طرح حمایت از کاربران فضای مجازی یک مانیفست سیاسی است

 
رئیس سازمان فناوری اطلاعات گفت: طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی بیشتر یک مانیفست سیاسی است که نه تنها از حریم خصوصی صیانت نمی‌کند بلکه یک اکوسیستم مناسب و منصفانه را نیز شکل نمی دهد.
 
دومین نشست سمینار علمی حکمرانی فضای مجازی در ایران با موضوع «ابعاد حکمرانی – سیاستی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» توسط دانشگاه امام صادق، پژوهشگاه فضای مجازی و واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.
 
در این نشست که با مدیریت محمدصادق نصراللهی عضو هیأت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق برگزار شد، امیر ناظمی رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران، محمدرضا بهمنی رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی و عزیز نجف پور آقابیگلو دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی و سرپرست واحد الکترونیکی این دانشگاه حضور داشتند.
 
در ابتدای این جلسه محمدصادق نصراللهی با طرح مساله ضرورت حکمرانی فضای مجازی با توجه به تجربه ۸ سال گذشته کشور در این حوزه، از حاضران در این نشست خواست که به بررسی موضوع طرح صیانت از منظر حکمرانی و مباحث سیاسی و تصمیم سازی حاکمیتی بپردازند و به این سوال پاسخ دهند که آیا حکمرانی را ضروری می‌دانند و یا با توجه به ماهیت فضای مجازی آن را غیرممکن و یا ممتنع تلقی می‌کنند.
 
در این جلسه حاضران به نقاط قوت و ضعف طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی از منظر حکمرانی پرداختند و اینکه در صورت اجرای این طرح، چه آینده‌ای را می‌توان برای کشور ترسیم کرد.
 
مفهوم حکمرانی متفاوت از حاکمیت است
 
در این نشست امیر ناظمی رئیس سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه مفهوم حکمرانی از ساختارها و فرآیندهای یک تصمیم تا اجرا و مؤلفه‌های آن را دربرمی گیرد، گفت: در این مفهوم باید به این سوالات پاسخ داد که چه کسانی و چگونه تصمیم می‌گیرند و چه کسانی و چگونه آن را اجرا می‌کنند و چه کسانی و چگونه این تصمیمات را نظارت و کنترل می‌کنند. حتی امروز در نظامات حکمرانی منوط به این تعریف، مفاهیم دیگری نیز شکل گرفته است.
 
وی با تاکید بر اینکه مفهوم حکمرانی متفاوت از حاکمیت است، خاطرنشان کرد: حکمرانی از زمانی مورد توجه قرار گرفته است که حاکمیت دیگر در قلمروهای ملی فعال نیست. به بیان دیگر جهانی شدن در حکمرانی ویژگی ذاتی مفهوم حکمرانی در دنیای امروز است و نمی‌توان بدون توجه به جهانی شدن در مورد حکمرانی حرف زد.
 
ناظمی با تعمیم این مفاهیم به موضوع حکمرانی فضای مجازی اشاره کرد و گفت: در این زمینه نیز باید ابتدا به این سوال پاسخ دهیم که می‌خواهیم در کشور حکمرانی بر فضای مجازی داشته باشیم و یا اینکه حکمرانی از طریق فضای مجازی؟ به نظر می‌رسد گزینه دوم مدنظر است و کشور قصد دارد از ابزار فضای مجازی برای بهینه سازی حکمرانی استفاده کند.
 
شورای فضای مجازی در حیطه تئوری‌های حاکمیتی قرار می‌گیرد نه حکمرانی
 
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با تاکید بر اینکه دنیا موضوع حکمرانی فضای مجازی را تجربه کرده و ما پذیرفته ایم که دیگر تصمیم گیری را دولت انجام نمی‌دهد و تاثیرگذاران و ذی‌نفعان نیز در این تصمیم گیری میل به مشارکت دارند؛ مانند اکوسیستم استارت‌آپی، ادامه داد: اگر قرار است در کشور حکمرانی با فضای مجازی اتفاق بیافتد یعنی پای بازیگران خارج از حاکمیت، باید به مساله حکمرانی باز شود. اما در طرح حمایت از کاربران فضای مجازی این بدیهیات نادیده گرفته شده است.
 
وی با اشاره به اینکه در ادبیات «حکمرانی خوب» شاهد موضوعاتی مانند شفافیت و مشارکت جویی در فرآیندها و ساختارها هستیم. به نظر می‌رسد سیاست شورای عالی فضای مجازی مبتنی بر حکمرانی از طریق فضای مجازی است. اما سوال اینجاست که آیا اعضایی که در این شورا تصمیم می‌گیرند دارای شفافیت هستند و پاسخگوی موفقیت و عدم موفقیت سیاست‌هایشان در فضای مجازی بوده‌اند؟ آیا در این شورا نماینده ذی‌نفعان بخش خصوصی حضور دارد؟
 
رئیس سازمان فناوری اطلاعات با انتقاد از عملکرد شورای عالی فضای مجازی که با مفهوم حکمرانی فاصله دارد، خاطرنشان کرد: حتی اعضای حقیقی این شورا هم بر اساس حکم حاکمیتی انتخاب می‌شوند و کسب و کارها در این شورا حق رأی ندارند. با این وجود بهتر است بگوییم که شورای عالی فضای مجازی در حیطه تئوری‌های حاکمیتی قرار می‌گیرد نه حکمرانی.
 
ناظمی بیان اینکه اگر شورای عالی فضای مجازی بخواهد حکمرانی را از طریق فضای مجازی گسترش دهد باید مکانیزم شفاف سازی و پاسخگویی داشته باشد، تاکید کرد: زایش اولیه شورای عالی فضای مجازی با این هدف بوده که چگونه تصمیمات بهتر اتخاذ و چگونه به صورت بهتری اجرا شود. اما به مرور زمان می‌بینیم که این شورا بدون مشارکت ذی‌نفعان تصمیم می‌گیرد و روز به روز با کاهش اختیارات دستگاه‌های اجرایی از دولت توانمند می‌کاهد. این موضوع در هیچ کشوری سابقه ندارد.
 
وی با اشاره به اینکه در اغلب کشورها شاهد وجود تنها ۳ یا ۴ شورای عالی برای امنیت، اقتصاد و علم و فناوری هستیم، گفت: اما در کشور ما متأسفانه با تعدد شوراهایی مواجه هستیم که در تعارض با یکدیگر هستند و تصمیماتشان بنای قانون اساسی ندارد. این در حالی است که در مفهوم اولیه شورا باید ویژگی مشورتی داشته باشد. در غیر این‌صورت حکمرانی شورایی نتیجه‌ای جز کاهش توانمندی حکمرانی در پی نخواهد داشت.
 
وی با تاکید بر اینکه منظورم از واژه «حکمرانی خوب» با آنچه که در اجماع واشنگتن بر آن تاکید شده است، متفاوت است، گفت: من مخالف آن حکمرانی خوبی هستم که به تضعیف کشورهای در حال توسعه می‌انجامد. بلکه منظورم از حکمرانی خوب توسعه کشورها بر مبنای مشارکت و شفافیت است و توانمندسازی دولت‌ها و حاکمیت‌ها مدنظر است. اما در عملکرد شورای عالی فضای مجازی شاهد کاهش توانمندی دولت و حکومت در اعمال حاکمیت و کند شدن فرآیندها هستیم.
 
نصب ۴۰ میلیون فیلترشکن امنیت را به مخاطره می‌اندازد
 
وی گفت: متأسفانه در شورای عالی فضای مجازی عده‌ای در یک حاشیه امن تصمیمی می‌گیرند و به کسی پاسخگو نیستند و در مورد تصمیماتشان مسئولیت نمی‌پذیرند. مثال این موضوع، تصمیم برای فیلتر تلگرام است که باعث نصب ۴۰ میلیون فیلترشکن روی گوشی‌های مردم شد که بدافزارهایی است که امنیت کشور را به مخاطره می‌اندازد. اما کسی مسئولیت این تصمیم را برعهده نگرفت.
 
وی با بیان اینکه فرآیند تصمیم گیری و گزارش خروجی مصوبات شورای عالی فضای مجازی به عنوان یک شورای فراقوه ای شفاف نیست، گفت: ممکن است نیت خیر باشد اما الزاماً نتیجه خوب نخواهد بود.
 
ناظمی با اشاره به اینکه اصلی ترین دستگاه اجرایی فناوری اطلاعات کشور که سازمان فناوری اطلاعات ایران است در این شورا عضو نیست، ادامه داد: کارکردهای مناسبی از این شورا انتظار می‌رود اما به نظر می‌رسد با توجه به فرآیندهای موجود و ساختار فعلی، این کارکردها به نتیجه نرسیده است.
 
طرح صیانت روی اعتماد و سرمایه اجتماعی دست گذاشته است
 
ناظمی با انتقاد از طرح حمایت از کاربران فضای مجازی گفت: این طرح روی بزرگترین چالش فعلی نظام حکمرانی ایران که همان اعتماد و سرمایه اجتماعی است دست گذاشته است و این هم راستا با خواسته مخالفان نظام در خارج کشور است.
 
وی با اشاره به پیامدهای اجرای این طرح، گفت: از فردا شاهد تعارض بین شرکت‌ها و مردم و شرکت‌ها با حاکمیت خواهیم بود. به نظر می‌رسد آنهایی که این طرح را نوشته اند در این جامعه زندگی نمی‌کنند. این موضوع واضح است که مادامی که در مردم اعتماد ایجاد نشود نمی‌توان توقع داشت که مردم به پیام رسان های بومی اعتماد کرده و جایگزینی بومی برای اینستاگرام را بپذیرند.
 
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با بیان اینکه با این طرح تنها شکاف بین مردم و حکمرانان و شرکت‌ها را افزایش می‌دهیم، گفت: باید توجه داشته باشیم که هر فیلترینگ که روی یک پلتفرم خارجی صورت می‌گیرد، میزان استفاده مردم از پلتفرم‌های داخلی کاهش می‌یابد.
 
وی با انتقاد از سیاستگذاری شورای عالی فضای مجازی در خصوص خدمات پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات، گفت: این خدمات پایه شامل ۴ موضوع مسیریاب، خدمات ابری، جستجوگر و پیام رسان است که دو خدمت از آن با روش مدنظر این شورا پیش رفته و شاهد عدم موفقیت پیام رسان و جستجوگر بومی به دلیل این تقسیم کار بوده ایم. اما برای دو خدمت دیگر، روش دیگری اتخاذ شد و بخش خصوصی واقعی توانست دو خدمات مسیریاب و ابری را با موفقیت پیاده سازی کند و هم اکنون نیز کاربران آن را پذیرفته اند و استفاده می‌کنند.
 
ناظمی با بیان اینکه طرح صیانت، دوگانگی ایجاد می‌کند، به ترکیب اعضای کمیسیون عالی تنظیم مقررات مدنظر در این طرح نیز انتقاد کرد و گفت: از میان ۳۰ عضو تنها یک صندلی برای مشروعیت بخشی مردم درنظر گرفته شده است. ایجاد صندوق حمایتی جدید در این طرح نیز به ایجاد رانت می‌انجامد. چرا این مدل حمایتی را از طریق صندوق‌های موجود پیش نمی‌برند؟
 
وی گفت: برخلاف آنچه که مطرح می‌شود طرح حمایت از کاربران فضای مجازی اصلاً حقوق کاربران را به رسمیت نشناخته و بیشتر یک مانیفست سیاسی است که نه تنها از حریم خصوصی صیانت نمی‌کند بلکه یک اکوسیستم مناسب و منصفانه را نیز شکل نداده است و برخلاف آنکه نام این طرح مربوط به خدمات پایه کاربردی است اما قابلیت تعمیم به کل اینترنت را دارد.

بی سوادی در حکمرانی فضای مجازی گریبانگیر طرح صیانت

 
 
یک پژوهشگر حکمرانی فضای مجازی با بیان اینکه آزاد و دموکراتیک بودن اینترنت افسانه‌ای بیش نیست، گفت: متاسفانه در کشور با بیماری «فناوری شیفتگی» و «حکمرانی هراسی» مواجه هستیم.
 
 دومین نشست سمینار علمی حکمرانی فضای مجازی در ایران با موضوع «ابعاد حکمرانی – سیاستی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» توسط دانشگاه امام صادق، پژوهشگاه فضای مجازی و واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.
 
در این نشست که با مدیریت محمدصادق نصراللهی عضو هیأت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق برگزار شد، امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران، محمدرضا بهمنی رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی و عزیز نجف پور آقابیگلو دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی و سرپرست واحد الکترونیکی این دانشگاه حضور داشتند.
 
در ابتدای این جلسه محمدصادق نصراللهی با طرح مساله ضرورت حکمرانی فضای مجازی با توجه به تجربه ۸ سال گذشته کشور در این حوزه، از حاضران در این نشست خواست که به بررسی موضوع طرح صیانت از منظر حکمرانی و مباحث سیاسی و تصمیم سازی حاکمیتی بپردازند و به این سوال پاسخ دهند که آیا حکمرانی را ضروری می‌دانند و یا با توجه به ماهیت فضای مجازی آن را غیرممکن و یا ممتنع تلقی می‌کنند.
 
در این جلسه حاضران به نقاط قوت و ضعف طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی از منظر حکمرانی پرداختند و اینکه در صورت اجرای این طرح، چه آینده‌ای را می‌توان برای کشور ترسیم کرد.
 
بی سوادی در حکمرانی فضای مجازی گریبانگیر طرح صیانت
 
عزیز نجف پور آقابیگلو دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی در این نشست با تاکید بر اینکه در باب موضوعات مربوط به فضای مجازی نیازمند گفتگوهای روش‌مند ملی هستیم تا به یک مفاهمه جمعی برسیم، گفت: این مفاهمه می‌تواند مقدمه اتفاقات مثبت بعدی باشد. در غیر این‌صورت شاهد بروز حکمرانی فردی خواهیم بود؛ اتفاقی که طی ۸ سال گذشته شاهد آن بودیم.
 
وی با بیان اینکه مخالفان و موافقان طرح حمایت از کاربران فضای مجازی عموماً از بی سوادی حکمرانی فضای مجازی رنج می‌برند، گفت: ما در حوزه فضای مجازی در طلیعه استعمار هستیم چرا که با آن آشنا نیستیم.
 
این پژوهشگر حکمرانی فضای مجازی با تاکید بر اینکه در فضای مجازی شاهد قدرت گرفتن ذی‌نفعان خارج از حاکمیت هستیم، ادامه داد: باید ادبیات مربوط به حکمرانی و حاکمیت را از هم متمایز کرد.
 
وی با بیان اینکه در ادبیات حکمرانی ملزم نیستیم که به آخرین ویرایش بانک جهانی مبنی بر «حکمرانی خوب» تن دهیم، اضافه کرد: به کار بردن واژه «حکمرانی خوب» نباید ما را به اشتباه بیاندازد. چرا که این واژه بعد از سیاست‌های موسوم به اجماع واشنگتن و تلاش برای کوچک سازی و تضعیف کشورهای در حال توسعه، باب شده است. به همین دلیل نباید از مفهوم حکمرانی به «حکمرانی خوب» سقوط آزاد داشته باشیم.
 
نجف پور ادامه داد: مشکل ما در باب فضای مجازی و فناوری اطلاعات این است که ناخودآگاه کلماتی را به زبان می‌آوریم که عمق مفهومی آن را نشناخته ایم. به دلیل این ناآشنایی است که اغلب، فضای مجازی را با فناوری اطلاعات و ارتباطات یکسان تلقی می‌کنند.
 
دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه مدل مفهومی فضای مجازی را نباید فقط به شکل مهندسی دید، افزود: فضای مجازی در ساده‌ترین مفهوم یک جامعه و عرصه دوم زندگی محسوب می‌شود و هر نظام سیاسی با هر مدل حاکمیتی، بر اساس بدیهیات عقلی ناچار است که به سمت حکمرانی این فضا حرکت کند.
 
کشور با بیماری «فناوری شیفتگی» و «حکمرانی هراسی» مواجه است
 
وی گفت: متأسفانه در کشور علاوه بر بی سوادی در خصوص موضوع حکمرانی، با بیماری «فناوری شیفتگی» هم مواجه هستیم. «فناوری هراسی» و «فناوری شیفتگی» هر دو دو روی سکه فناوری ناشناختگی هستند.
 
نجف پور ادامه داد: بیماری بعدی که کشور با آن مواجه است مربوط به «حکمرانی هراسی» است و فکر می‌کنیم هر گونه اعمال حاکمیت نگران کننده است و باید از آن عبور کرد.
 
وی گفت: برای حل بسیاری از چالش‌ها و تنش‌های موجود در طرح حمایت از کاربران فضای مجازی، ابتدا بهتر است به چند سوال جدی پاسخ دهیم و آن را اثبات کنیم؛ مبنی بر اینکه آیا در جامعه ایرانی نیازمند حکمرانی در فضای مجازی و یا حکمرانی با و از طریق فضای مجازی هستیم یا خیر؟ و اینکه آیا لازم به ورود کشور با رویکرد سیاستی در این عرصه هستیم یا خیر؟
 
این پژوهشگر فضای مجازی با اشاره به اینکه در عرصه فضای مجازی متأسفانه کشور با چند افسانه مواجه شده است، خاطرنشان کرد: آزاد و دموکراتیک بودن اینترنت افسانه‌ای بیش نیست؛ تمام کسانی که از الگوریتم، پلتفرم و حکمرانی صحبت می‌کنند نیز به این نکته اذعان دارند که بی طرفی در این فضا یک افسانه است؛ کما اینکه شاهد هستیم که پلتفرمی مانند اینستاگرام به خود اجازه می‌دهد که انتشار محتوای کاربران ایرانی را با رویکرد خود تنظیم و رگولاتوری کند. پس باید قبول کنیم که نبود حکمرانی در فضای مجازی افسانه است و تا زمانی که این موضوعات شفاف نشود نمی‌توان از مشکلات عبور کرد.
 
وی اضافه کرد: در این فضا شاهد هستیم که حکمرانان خارجی (پلتفرم‌های خارجی) خارج از چارچوب کشور روی کاربران اعمال حکمرانی می‌کنند.
 
نجف پور گفت: باید پذیرفت که بدون صیانت از منافع ملی، مردم را به سمت پلتفرم‌های خارجی سوق می‌دهیم. وظیفه حاکمیت این است که امکان تحقق آزادی مردم را فراهم کند اما تحقق دموکراسی شرایط دارد.
 
وی با اشاره به اینکه سوق دادن مردم به سمت پلتفرم خارجی و عدم هشدار درباره آن، اشتباهی کلان است، تصریح کرد: کسانی که از پلتفرم بومی و تحقق حکمرانی فضای مجازی حرف می‌زنند به دنبال ایجاد ساختاری روشمند هستند تا حقوق اقشار جامعه در آن محفوظ شود.
 
عدم پیشبرد اهداف شورای عالی فضای مجازی به دلیل منافع حزبی
 
نجف پور با بیان اینکه ما در سربالایی مدرنیته قرار داریم و نباید به عقب بازگردیم و نه تن به تمدن دنیای غرب دهیم، ادامه داد: خوشبختانه با تدبیر رهبری، نطفه اولیه مشارکت ذی‌نفعان در مدیریت اینترنت پایه گذاری شد و شورای عالی فضای مجازی در راستای این تدبیر شکل گرفت. اما متأسفانه در ۸ سال گذشته این حکمرانی شورایی در ابعاد مختلف تبدیل به حکومت تک بعدی و پیشبرد منویات دولت شد.
 
وی گفت: شورای عالی فضای مجازی به درستی تشکیل نشد و روال مناسبی را طی نکرد و دستگاه‌ها نیز مصوبات شورا را اجرا نکردند. دلیل آن نیز باز می‌گردد به اینکه عده‌ای منافع ملی را فدای منافع حزبی و گروهی کرده اند. عده‌ای به دنبال این بودند که به دور از دسترسی نظارت و کنترل دستگاه‌های نظارتی، فضای سیاسی مطلوب خود را پیش ببرند.
 
نجف پور با بیان اینکه به دلیل این نگرش بود که تلگرام در کشور فیلتر شد اما پس از آن تلاشی برای جلوگیری از فروش ابزارهای فیلترشکن صورت نگرفت، ادامه داد: به دلیل این نگرش است که وزرا و مجلسیان در توئیتری حضور دارند که فیلتر است.
 
وی تاکید کرد: به طور کل اولویت منافع حزبی بر منافع ملی ریشه اصلی عدم پیشبرد اهداف شورای عالی فضای مجازی بوده است.
 
دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه سیاستگذاری کلان، سیاستگذاری تقنینی و سیاستگذاری اجرایی باید از هم تفکیک شوند، خاطرنشان کرد: در طرح صیانت، مجلس سعی کرده در سیاستگذاری تقنینی ورود کند و این اقدام قابل دفاع است.
 
نیازمند کمیسیون تخصصی فضای مجازی در مجلس هستیم
 
وی گفت: ما از ابتدای آغاز به کار مجلس یازدهم گفته ایم که جای خالی کمیسیون تخصصی فضای مجازی که نگاه کلان به معماری فضای مجازی داشته باشد و در راستای مصوبات شورای عالی فضای مجازی اقدام به قانونگذاری و سیاستگذاری تقنینی کند احساس می‌شود اما متأسفانه این اتفاق نیافتاد.
 
نجف پور تصریح کرد: طرح صیانت توسط برخی رسانه‌های روشنفکر به معنای قطع اینترنت مطرح و بازنمایی شد و به همین دلیل توده مردم که حتی یک بند از طرح را ندیده اند فکر کردند که اینترنت قرار است قطع شود. به همین علت است که معتقدم توده جامعه ما در بعد حکمرانانه فضای مجازی، سواد کافی وجود ندارد. حتی این کم سوادی و ضعف در معلومات حکمرانی در میان مسئولان دولتی و مجلسیان هم دیده می‌شود.
 
وی با اشاره به اینکه صحبت از بی اعتمادی مردم به خدمات بومی مانند پیام رسان های داخلی تنها یک پروپاگاندا است، گفت: پس از فیلتر شدن تلگرام یک نظرسنجی توسط مرکز پژوهش‌های مجلس انجام شد که در آن تنها یک نهم از مخاطبان برای استفاده از پیام رسان های بومی نگران امنیت بودند و مابقی به دنبال سرویس خوب بودند که به پیام رسان های خارجی مراجعه می‌کردند.
 
نجف پور خاطرنشان کرد: ما با دنیا قهر نیستیم؛ بلکه به دنبال داشتن هویت اصیل ایرانی در فضای مجازی هستیم.

بی سوادی در حکمرانی فضای مجازی گریبانگیر طرح صیانت

 
 
یک پژوهشگر حکمرانی فضای مجازی با بیان اینکه آزاد و دموکراتیک بودن اینترنت افسانه‌ای بیش نیست، گفت: متاسفانه در کشور با بیماری «فناوری شیفتگی» و «حکمرانی هراسی» مواجه هستیم.
 
 دومین نشست سمینار علمی حکمرانی فضای مجازی در ایران با موضوع «ابعاد حکمرانی – سیاستی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» توسط دانشگاه امام صادق، پژوهشگاه فضای مجازی و واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.
 
در این نشست که با مدیریت محمدصادق نصراللهی عضو هیأت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق برگزار شد، امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران، محمدرضا بهمنی رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی و عزیز نجف پور آقابیگلو دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی و سرپرست واحد الکترونیکی این دانشگاه حضور داشتند.
 
در ابتدای این جلسه محمدصادق نصراللهی با طرح مساله ضرورت حکمرانی فضای مجازی با توجه به تجربه ۸ سال گذشته کشور در این حوزه، از حاضران در این نشست خواست که به بررسی موضوع طرح صیانت از منظر حکمرانی و مباحث سیاسی و تصمیم سازی حاکمیتی بپردازند و به این سوال پاسخ دهند که آیا حکمرانی را ضروری می‌دانند و یا با توجه به ماهیت فضای مجازی آن را غیرممکن و یا ممتنع تلقی می‌کنند.
 
در این جلسه حاضران به نقاط قوت و ضعف طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی از منظر حکمرانی پرداختند و اینکه در صورت اجرای این طرح، چه آینده‌ای را می‌توان برای کشور ترسیم کرد.
 
بی سوادی در حکمرانی فضای مجازی گریبانگیر طرح صیانت
 
عزیز نجف پور آقابیگلو دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی در این نشست با تاکید بر اینکه در باب موضوعات مربوط به فضای مجازی نیازمند گفتگوهای روش‌مند ملی هستیم تا به یک مفاهمه جمعی برسیم، گفت: این مفاهمه می‌تواند مقدمه اتفاقات مثبت بعدی باشد. در غیر این‌صورت شاهد بروز حکمرانی فردی خواهیم بود؛ اتفاقی که طی ۸ سال گذشته شاهد آن بودیم.
 
وی با بیان اینکه مخالفان و موافقان طرح حمایت از کاربران فضای مجازی عموماً از بی سوادی حکمرانی فضای مجازی رنج می‌برند، گفت: ما در حوزه فضای مجازی در طلیعه استعمار هستیم چرا که با آن آشنا نیستیم.
 
این پژوهشگر حکمرانی فضای مجازی با تاکید بر اینکه در فضای مجازی شاهد قدرت گرفتن ذی‌نفعان خارج از حاکمیت هستیم، ادامه داد: باید ادبیات مربوط به حکمرانی و حاکمیت را از هم متمایز کرد.
 
وی با بیان اینکه در ادبیات حکمرانی ملزم نیستیم که به آخرین ویرایش بانک جهانی مبنی بر «حکمرانی خوب» تن دهیم، اضافه کرد: به کار بردن واژه «حکمرانی خوب» نباید ما را به اشتباه بیاندازد. چرا که این واژه بعد از سیاست‌های موسوم به اجماع واشنگتن و تلاش برای کوچک سازی و تضعیف کشورهای در حال توسعه، باب شده است. به همین دلیل نباید از مفهوم حکمرانی به «حکمرانی خوب» سقوط آزاد داشته باشیم.
 
نجف پور ادامه داد: مشکل ما در باب فضای مجازی و فناوری اطلاعات این است که ناخودآگاه کلماتی را به زبان می‌آوریم که عمق مفهومی آن را نشناخته ایم. به دلیل این ناآشنایی است که اغلب، فضای مجازی را با فناوری اطلاعات و ارتباطات یکسان تلقی می‌کنند.
 
دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه مدل مفهومی فضای مجازی را نباید فقط به شکل مهندسی دید، افزود: فضای مجازی در ساده‌ترین مفهوم یک جامعه و عرصه دوم زندگی محسوب می‌شود و هر نظام سیاسی با هر مدل حاکمیتی، بر اساس بدیهیات عقلی ناچار است که به سمت حکمرانی این فضا حرکت کند.
 
کشور با بیماری «فناوری شیفتگی» و «حکمرانی هراسی» مواجه است
 
وی گفت: متأسفانه در کشور علاوه بر بی سوادی در خصوص موضوع حکمرانی، با بیماری «فناوری شیفتگی» هم مواجه هستیم. «فناوری هراسی» و «فناوری شیفتگی» هر دو دو روی سکه فناوری ناشناختگی هستند.
 
نجف پور ادامه داد: بیماری بعدی که کشور با آن مواجه است مربوط به «حکمرانی هراسی» است و فکر می‌کنیم هر گونه اعمال حاکمیت نگران کننده است و باید از آن عبور کرد.
 
وی گفت: برای حل بسیاری از چالش‌ها و تنش‌های موجود در طرح حمایت از کاربران فضای مجازی، ابتدا بهتر است به چند سوال جدی پاسخ دهیم و آن را اثبات کنیم؛ مبنی بر اینکه آیا در جامعه ایرانی نیازمند حکمرانی در فضای مجازی و یا حکمرانی با و از طریق فضای مجازی هستیم یا خیر؟ و اینکه آیا لازم به ورود کشور با رویکرد سیاستی در این عرصه هستیم یا خیر؟
 
این پژوهشگر فضای مجازی با اشاره به اینکه در عرصه فضای مجازی متأسفانه کشور با چند افسانه مواجه شده است، خاطرنشان کرد: آزاد و دموکراتیک بودن اینترنت افسانه‌ای بیش نیست؛ تمام کسانی که از الگوریتم، پلتفرم و حکمرانی صحبت می‌کنند نیز به این نکته اذعان دارند که بی طرفی در این فضا یک افسانه است؛ کما اینکه شاهد هستیم که پلتفرمی مانند اینستاگرام به خود اجازه می‌دهد که انتشار محتوای کاربران ایرانی را با رویکرد خود تنظیم و رگولاتوری کند. پس باید قبول کنیم که نبود حکمرانی در فضای مجازی افسانه است و تا زمانی که این موضوعات شفاف نشود نمی‌توان از مشکلات عبور کرد.
 
وی اضافه کرد: در این فضا شاهد هستیم که حکمرانان خارجی (پلتفرم‌های خارجی) خارج از چارچوب کشور روی کاربران اعمال حکمرانی می‌کنند.
 
نجف پور گفت: باید پذیرفت که بدون صیانت از منافع ملی، مردم را به سمت پلتفرم‌های خارجی سوق می‌دهیم. وظیفه حاکمیت این است که امکان تحقق آزادی مردم را فراهم کند اما تحقق دموکراسی شرایط دارد.
 
وی با اشاره به اینکه سوق دادن مردم به سمت پلتفرم خارجی و عدم هشدار درباره آن، اشتباهی کلان است، تصریح کرد: کسانی که از پلتفرم بومی و تحقق حکمرانی فضای مجازی حرف می‌زنند به دنبال ایجاد ساختاری روشمند هستند تا حقوق اقشار جامعه در آن محفوظ شود.
 
عدم پیشبرد اهداف شورای عالی فضای مجازی به دلیل منافع حزبی
 
نجف پور با بیان اینکه ما در سربالایی مدرنیته قرار داریم و نباید به عقب بازگردیم و نه تن به تمدن دنیای غرب دهیم، ادامه داد: خوشبختانه با تدبیر رهبری، نطفه اولیه مشارکت ذی‌نفعان در مدیریت اینترنت پایه گذاری شد و شورای عالی فضای مجازی در راستای این تدبیر شکل گرفت. اما متأسفانه در ۸ سال گذشته این حکمرانی شورایی در ابعاد مختلف تبدیل به حکومت تک بعدی و پیشبرد منویات دولت شد.
 
وی گفت: شورای عالی فضای مجازی به درستی تشکیل نشد و روال مناسبی را طی نکرد و دستگاه‌ها نیز مصوبات شورا را اجرا نکردند. دلیل آن نیز باز می‌گردد به اینکه عده‌ای منافع ملی را فدای منافع حزبی و گروهی کرده اند. عده‌ای به دنبال این بودند که به دور از دسترسی نظارت و کنترل دستگاه‌های نظارتی، فضای سیاسی مطلوب خود را پیش ببرند.
 
نجف پور با بیان اینکه به دلیل این نگرش بود که تلگرام در کشور فیلتر شد اما پس از آن تلاشی برای جلوگیری از فروش ابزارهای فیلترشکن صورت نگرفت، ادامه داد: به دلیل این نگرش است که وزرا و مجلسیان در توئیتری حضور دارند که فیلتر است.
 
وی تاکید کرد: به طور کل اولویت منافع حزبی بر منافع ملی ریشه اصلی عدم پیشبرد اهداف شورای عالی فضای مجازی بوده است.
 
دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه سیاستگذاری کلان، سیاستگذاری تقنینی و سیاستگذاری اجرایی باید از هم تفکیک شوند، خاطرنشان کرد: در طرح صیانت، مجلس سعی کرده در سیاستگذاری تقنینی ورود کند و این اقدام قابل دفاع است.
 
نیازمند کمیسیون تخصصی فضای مجازی در مجلس هستیم
 
وی گفت: ما از ابتدای آغاز به کار مجلس یازدهم گفته ایم که جای خالی کمیسیون تخصصی فضای مجازی که نگاه کلان به معماری فضای مجازی داشته باشد و در راستای مصوبات شورای عالی فضای مجازی اقدام به قانونگذاری و سیاستگذاری تقنینی کند احساس می‌شود اما متأسفانه این اتفاق نیافتاد.
 
نجف پور تصریح کرد: طرح صیانت توسط برخی رسانه‌های روشنفکر به معنای قطع اینترنت مطرح و بازنمایی شد و به همین دلیل توده مردم که حتی یک بند از طرح را ندیده اند فکر کردند که اینترنت قرار است قطع شود. به همین علت است که معتقدم توده جامعه ما در بعد حکمرانانه فضای مجازی، سواد کافی وجود ندارد. حتی این کم سوادی و ضعف در معلومات حکمرانی در میان مسئولان دولتی و مجلسیان هم دیده می‌شود.
 
وی با اشاره به اینکه صحبت از بی اعتمادی مردم به خدمات بومی مانند پیام رسان های داخلی تنها یک پروپاگاندا است، گفت: پس از فیلتر شدن تلگرام یک نظرسنجی توسط مرکز پژوهش‌های مجلس انجام شد که در آن تنها یک نهم از مخاطبان برای استفاده از پیام رسان های بومی نگران امنیت بودند و مابقی به دنبال سرویس خوب بودند که به پیام رسان های خارجی مراجعه می‌کردند.
 
نجف پور خاطرنشان کرد: ما با دنیا قهر نیستیم؛ بلکه به دنبال داشتن هویت اصیل ایرانی در فضای مجازی هستیم.

اعضای کمیسیون‌مشترک طرح صیانت تا پایان هفته مشخص می شوند

 

202006101033858196.jpg

 مجید نصیرایی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس

سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی از مشخص شدن اعضای نه کمیسیون تخصصی مجلس تا پایان هفته برای عضویت در کمیسیون مشترک برای بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی خبر داد.
 
مجید نصیرایی در گفت و گو با ایرنا گفت: بعد از انتخاب وزرای دولت توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی و تشکیل کابینه سیزدهم، موضوع پیش نویس دوباره طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی در دستور کار کمیسیون فرهنگی قرار گرفت.
 
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی افزود: پیش از این مجلس شورای اسلامی مصوب کرده بود که این طرح در کمیسیون مشترک پیگیری شود. بر همین اساس ۹ کمیسیون تخصصی مجلس از سوی هیات رییسه مشخص شدند که این کمیسیون‌ها درحال تعیین منتخبان خود برای عضویت در کمیسیون مشترک این طرح هستند. نصیرایی افزود: برخی از کمیسیون‌های اعضای منتخب خود را مشخص و معرفی کردند و برخی دیگر از کمیسیون‌ها تا پایان این هفته منتخبان خود را برای حضور در کمیسیون مشترک انتخاب خواهند کرد.
 
فعلا نام احمدحسین فلاحی و مهرداد ویس‌کرمی از کمیسیون آموزش؛ احمد امیرآبادی فراهانی و محمد باقری‌بناب از کمیسیون اقتصادی؛ غلام‌رضا منتظری، بیژن نوباوه وطن، حسین میرزایی و علی یزدی‌خواه از کمیسیون فرهنگی؛ لطف‌الله سیاه‌کلی، رضا تقی‌پور، علی جدی و مصطفی طاهری از کمیسیون صنایع برای عضویت در کمیسیون مشترکی که قرار است طرح صیانت را بررسی کنند منتشر شده است.
 
وی یادآور شد: باید پیش نویس طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی با دقت کامل انجام شود و نظرات فنی و کارشناسی نمایندگان عضو کمیسیون مشترک گرفته شده تا این طرح به بهترین شکلی بررسی شود. نماینده مردم طبس، فردوس، سرایان و  بشرویه درباره میزان تغییرات احتمالی که در این طرح بوجود خواهد آمد، ‌خاطرنشان کرد: این مسائل در کمیسیون مشترک بحث می‌شود و از کمیسیون فرهنگی هم فقط ۴ نماینده عضو هستند و کمیسیون‌های دیگر به زودی نمایندگان خود برای حضور در کمیسیون مشترک معرفی می‌کنند. باید پیش نویس طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی با دقت کامل انجام شود و نظرات فنی و کارشناسی نمایندگان عضو کمیسیون مشترک گرفته شده تا این طرح به بهترین شکلی بررسی شود.
 
در جلسه علنی ششم مرداد ماه، تقاضای جمعی از نمایندگان برای بررسی طرح ۳۷ ماده ای «حمایت از  حقوق کاربران در فضای مجازی» در چارچوب اصل ۸۵ قانون اساسی، در دستور کار قرار گرفت و نمایندگان مصوب کردند این طرح در کمیسیون مشترکی متشکل از چند کمیسیون تخصصی مجلس بررسی و برای اجرا در مدت آزمایشی ۳ تا ۵ سال (پس از تایید شورای نگهبان) تصویب شود.

دبیر شورای عالی فضای مجازی: مسئولیت پیگیری اخبار جعلی فضای مجازی برعهده وزارت ارشاد است

 
دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئول ساماندهی تولید و توزیع محتوا است و مسئولیت پیگیری اخبار جعلی در فضای مجازی به این وزارتخانه محول شده است.
 
به گزارش مرکز ملی فضای مجازی، سید ابوالحسن فیروزآبادی به همراه جمعی از معاونان و مدیران مرکز ملی فضای مجازی با محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دیدار و درباره تحولات فضای مجازی و تأثیر آن بر حوزه فرهنگ تاکید کرد.
 
وی در این دیدار با اشاره به ضرورت پیگیری طرح تحول در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید متناسب با تحولات فضای مجازی در دنیا و بر اساس مأموریت‌های خود نسبت به اجرای طرح تحول در این وزارتخانه اقدام کند و نیاز است تا سایر دستگاه‌ها برای پیشبرد برنامه تحول آن به خصوص سازمان اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه و بودجه حمایت و همراهی لازم را انجام دهند.
 
فیروزآبادی با اشاره به تولید و توزیع محتوا در فضای مجازی افزود: بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی کشور مسئولیت بررسی و پیگیری اخبار جعلی بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. همچنین این وزارتخانه می‌تواند برای ساماندهی تولید و توزیع محتوا از سوی کاربران غیرحرفه‌ای (UGC) و افزایش کاربر محور شدن این فضا نقش مؤثری ایفا کند.
 
دبیر شورای عالی فضای مجازی با تاکید بر ضرورت تقسیم کار حاکمیتی و شفاف سازی مأموریت‌های حوزه‌های فرهنگی و محتوایی با توجه به تعارض و تداخل مأموریت دستگاه‌های مشمول در این حوزه تصریح کرد: باید در روش‌های ممیزی با توجه به گسترش عرضه محصولات در فضای مجازی بازنگری شود.
 
اهتمام به رفع چالش‌های فرهنگی ناشی از توسعه فضای مجازی
 
در این دیدار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز گفت: این وزارتخانه اهتمام جدی برای رفع چالش‌های فرهنگی ناشی از توسعه فضای مجازی در کشور و تقسیم کار دستگاهی متناسب با تحولات فضای مجازی دارد.
 
اسماعیلی با تاکید بر اینکه وزارت ارشاد برای تحول ساختاری نیازمند پشتیبانی شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی است، افزود: این وزارتخانه آمادگی دارد تا با شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی در حوزه‌های مأموریتی و در جهت منافع نظام مقدس جمهوری اسلامی برای حمایت و دفاع از حقوق کاربران و تولیدکنندگان محتوا همکاری و هماهنگی بیشتر داشته باشد.
 
وی با اشاره به اینکه شورای عالی فضای مجازی می‌تواند نقش بسیار مهمی در تقسیم کار تخصصی و حرفه ای بین دستگاه‌های دولتی و حاکمیتی در حوزه فرهنگ و محتوا در فضای مجازی ایفا کند، تصریح کرد: با توجه به طراحی و ارائه طرح جامع نظام رسانه‌ای کشور به مجلس شورای اسلامی، آمادگی همکاری در این موضوع با مرکز ملی فضای مجازی در این وزارتخانه وجود دارد.

ناتوانی طرح حمایت از کاربران فضای مجازی در اقناع افکار عمومی

 
یک کارشناس فناوری اطلاعات با انتقاد از ناتوانی طرح حمایت از کاربران فضای مجازی در اقناع افکار عمومی، گفت: کلی گویی در این طرح به سردرگمی در حوزه حکمرانی فضای مجازی کشور دامن می‌زند.
 
 نخستین جلسه از سمینار علمی حکمرانی فضای مجازی با موضوع «طرح حمایت از حقوق کاربران از منظر کلی (گذشته، حال و آینده)» توسط پژوهشگاه فضای مجازی، دانشگاه امام صادق و دانشگاه آزاد برگزار شد.
 
در این جلسه که با مدیریت علمی محمدصادق نصراللهی عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار شد، صادق ستاری فرد مدیر حوزه تقنین معاونت مطالعات فرهنگ و آموزش مرکز پژوهش‌های مجلس، محمد کشوری کارشناس فناوری اطلاعات و محمدحسین انتظاری مدیر گروه سیاستگذاری و حکمرانی فضای مجازی اندیشکده تداوم، به بحث و تبادل نظر در این مورد پرداختند.
 
نصرالهی در مقدمه بحث با اشاره به اهمیت مقطع زمانی فعلی در حکمرانی فضای مجازی، گفت: ورود مجلس به موضوع حکمرانی فضای مجازی ورود میمون و مبارکی است. متأسفانه فضای رسانه‌ای مسمومی در مورد این ورود شکل گرفته است. این سمینار با همکاری دانشگاه آزاد و دانشگاه امام صادق و پژوهشگاه مرکز ملی فضای مجازی برگزار می‌شود تا در فضای علمی و منصفانه و همه جانبه گرا به این مسئله نگاه شود.
 
ناتوانی طرح صیانت در اقناع افکار عمومی
 
محمد کشوری کارشناس فناوری اطلاعات در این نشست با اشاره به پیشینه گفتگوهای موجود پیرامون طرح گفت: ما با اصل موضوع و قانون گذاری موافقیم. ما قانون جرایم رایانه‌ای را در سال ۸۸ تصویب کردیم و همچنین قانون تجارت الکترونیک را در سال ۸۲ داریم. ما در حوزه قانونگذاری مانند کشورهایی چون افغانستان و انگولا نبودیم. همه موافقند که فضای مجازی به قانون نیاز دارد. در اروپا نیز قوانین حفاظت از داده GDPR در حال اجرا هستند. حتی آن قوانین نیز منتقدینی دارند و به صورت مداوم در حال اصلاح هستند.
 
وی به عنوان منتقد طرح حمایت از کاربران فضای مجازی گفت: مشروعیت اصل قانونگذاری در فضای مجازی امری ثابت شده است. اما ارتباطی با طرح صیانت ندارد. بهتر است قوانین این حوزه از سوی دولت به مرکز ارائه شود و تنظیم گر باید قابلیت مورد پرسش قرار گرفتن را داشته باشد و در این زمینه پاسخگو باشد.
 
این کارشناس گفت: یکی از ایرادات اساسی طرح، این است که کمیسیون مورد نظر طرح، شانیت قانونگذاری ندارد و در متن و عنوان طرح یاد شده تناقض آشکار وجود دارد.
 
کشوری تصریح کرد: موضوع اقبال کاربران به شبکه‌های داخلی از طریق کاهش حساسیت در مورد محتوا امکان پذیر است و همکاری با رسانه‌هایی چون توئیتر نیز از همین طریق میسر می‌شود.
 
وی ناتوانی طرح را در اقناع افکار عمومی مورد انتقاد قرار داد و گفت: به طرح انتقاداتی وارد است از این جهت که قابلیت اقناع افکار را نداشته است. این طرح در مورد تمام مسائل نظر می‌دهد و کمیسیونی با اختیارات زیاد به وجود آورده و اهداف بسیار گسترده ای دارد که فقط در ارتباط با حمایت از کاربران نیست.
 
کشوری در جمع بندی بحث خود گفت: کلی گویی طرح، سبب تعدد تفاسیر موجود شده و سردرگمی را در حوزه حکمرانی فضای مجازی کشور دامن می‌زند. انشاالله فضایی ایجاد شود که این طرح از طریق دولت به چند طرح تبدیل شود و با کارشناسی دقیق مورد بررسی قرار گیرد.