با رشد فناوریهای نوین و دستگاههای مبتنیبر اینترنت اشیاء، کاربران در معرض تهدیدهای سایبری مختلفی قرار دارند.
معمولا سارقان و متجاوزان در جستوجوی ضعفهای واحدهای مسکونی و اداری هستند تا بتوانند راه نفوذی برای سرقت به آن مکانها پیدا کنند و کار خود را پیش ببرند. درهای ورودی بدون قفل یا پنجرههای باز یا ورودیهایی که بهراحتی باز میشوند، گزینههایی خوبی برای ورود سارقان هستند.
صد سال پیش نیز سارقان از همین ضعفها برای ورود به منازل و سرقت استفاده میکردند. هرچه ورود به مکانی سهلالوصولتر باشد، احتمال سرقت و ورود غیرمجاز به آن محل افزایش پیدا میکند.
جالب است بدانید هکرهای امروزی نیز طرزفکری مشابه سارقان صد سال قبل دارند و از ضعفها یا بهاصطلاح باگ سیستم برای ورود و نفوذ غیرقانونی استفاده میکنند. تا همین اواخر، تنها تعداد محدودی نقاط آسیبپذیر و دردسترس برای هکرها وجود داشت. سیستمهای کامپیوتری با نرمافزارهای آنتیویروس محافظت میشوند و برای مودمها نیز اقدامات امنیتی پیچیدهای در نظر گرفته میشود؛ اما با پیشرفت فناوری و افزایش دستگاههایی که به شبکهی اینترنت متصل میشوند، سطح دسترسی برای حملات هکری نیز افزایش مییابد.
در خانههای هوشمند، دستگاههای متعددی به اینترنت متصل میشوند و درنتیجه، نقاط دسترسی بیشتری درمقایسهبا قبل در معرض حملات هکری قرار دارند. سیستمهای روشنایی هوشمند بیسیم، انواع ترموستات، حسگرهای امنیتی منازل، چراغهای روشنایی هوشمند، کنتورهای هوشمند و... در خانههای هوشمند استفاده میشوند و فرصتی عالی برای هکرها ایجاد میکنند تا بتوانند از آسیبپذیری آنها سوءاستفاده کنند. اینترنت اشیاءء به ما امکان میدهد فعالیتهای مختلف را بهمراتب آسانتر و سریعتر از گذشته انجام دهیم. بااینهمه، آیا این اطمینان وجود دارد که امنیت کاربران نیز بهصورت کامل در نظر گرفته شود و صدمهای به آن وارد نشود؟ باتوجهبه اینکه هرروز شاهد استفاده از دستگاههای بیشتری با قابلیت اتصال به اینترنت هستیم، این سؤال پیش میآید که اینترنت اشیاء ممکن است چه تهدیدهای امنیتیای در سال ۲۰۲۰ بهوجود بیاورد؟
حفظ حریم خصوصی و امنیت موضوعات بسیار مهمی هستند
هرروز شاید معرفی و عرضهی دستگاههای مختلفی به بازار هستیم که دادههای کاربران را در زمینههای مختلف جمعآوری میکنند. برخی از این محصولات اطلاعات سلامتی کاربران را ذخیره میکنند. با ظهور شبکهی اینترنت پرسرعت نسل پنجم، انتظار میرود شاهد عرضهی دستگاههای بیشتری به بازار باشیم که دادههای کاربران را در خود ذخیره میکنند. آیا این امکان وجود دارد که اطلاعات هویتی، سود بانکی، درآمد یا حتی اطلاعاتی همچون وضعیت سلامتی کاربران، بهعمد یا بهصورت تصادفی دردسترس هکرها قرار گیرد؟ بیشک حفظ امنیت دادههای کاربران موضوع بسیار مهمی است که باید به آن توجه شود.
امنیت فیزیکی و امنیت سایبری یکپارچه میشوند
یکپارچهشدن امنیت فیزیکی و امنیت سایبری، یکی از موضوعاتی است که این روزها به آن توجه ویژهای نشان داده میشود. فناوریهایی در کانون توجه قرار دارند که بتوانند خدمات امنیتی و حفاظتی یکپارچهای را بهصورت کامل و در راهکاری حفاظتیامنیتی ارائه دهند. با یکپارچهشدن امنیت فیزیکی و امنیت سایبری، میتوان انتظار داشت شاهد عرضهی محصولات ایمنتری به بازار خواهیم بود؛ درنتیجه، دیگر نیازی نیست تا خانوادهها و کاربران نگران مسائل امنیتی دستگاههای مبتنیبر اینترنت اشیاء باشند. خانوادهها میتوانند در آرامش بیشتر و بدون ترس از حملات فیزیکی یا حملات سایبری زندگی کنند.
یکپارچهشدن امنیت فیزیکی و امنیت سایبری مزایای مختلفی دارد. بهعنوان مثال، هنگامیکه رفتاری غیرطبیعی یا حملهی متجاوزانهای در شبکه مشاهده میشود، سیستم هشدار تحت نظارت میتواند بهصورت خودکار برای مواجهه با دزد آماده شود. اگر فردی بخواهد به شبکهی داخلی منزل دسترسی غیرمجاز پیدا کند، زنگ خطر سیستم مربوط به دستگاه مبتنیبر اینترنت اشیاء قبل از ورود متجاوز به منزل بهصدا درخواهد آمد. درواقع، همان سیستمی که از منزل درمقابل ورود سارقان محافظت میکند، در زمان لازم هشدارهای امنیتی سایبری میدهد.
متخصصان فناوری اطلاعات با نگرانیهای جدیدی روبهرو هستند
هرچه تعداد دستگاههای متصل به اینترنت در سازمانها و منازل بیشتر باشد، نگرانیهای امنیتی نیز بیشتر میشود. درحالیکه برای حفظ امنیت شبکههای مبتنیبر اینترنت اشیاء مشکلات فراوانی وجود دارد، امنیت چنین شبکههایی بسیار مهم است. بسیاری از دستگاههای مبتنیبر اینترنت اشیای امروزی، فاقد اقدامات و راهکارهای حفظ امنیت سنتی هستند. قویترین شبکهی اینترنت اشیاء در وهلهی اول باید از امنیت فراوانی برخوردار باشد. باتوجهبه یکپارچهبودن چنین سیستمهایی، امنیت باید در کل سیستم و حتی در ضعیفترین لینکها نیز در نظر گرفته شود. کوچکترین باگی در سیستم میتواند به حملهی سایبری منجر شود و کل شبکه را تحتتأثیر قرار دهد. دستگاههای مبتنیبر اینترنت اشیاء میتوانند بهعنوان دروازههایی برای دستگاههای IT و برعکس استفاده شوند. حملات سایبری بیشتر ازطریق شبکهی اینترنت اشیاء انجام میشود که مکانیزمهای حفاظتی و امنیتی برای آن درنظر گرفته نشده باشد.
کمبود تعداد متخصصان امنیت سایبری و مشکلات پیش رو
این روزها بیشتر اکوسیستمهای امنیت سایبری با جمعآوری حجم زیادی از اطلاعات شبکه و دستگاههای مختلف کاربران، بهراحتی میتوانند فعالیتهای مخرب و نامطمئن در شبکههای اینترنت اشیاء را شناسایی کنند و راهکارهای سایبری متنوعی ارائه دهند. بااینحال، با وجود سیستمهای مبتنیبر هوش مصنوعی بهعنوان بخشی از فرایند تصمیمگیری، هنوز نیاز به حضور نیروی انسانی بهصورت کامل مرتفع نشده است و کمبود تعداد متخصصان امنیت سایبری بهوفور دیده میشود. بیشتر متخصصان امنیت سایبری جذب شرکتهای بزرگ میشوند و شرکتهای کوچک با توان مالی کمتر نمیتوانند از حضور چنین متخصصانی بهره ببرند.
بهنظر میرسد در سال ۲۰۲۰ شاهد افزایش راهکارهای امنیتی خواهیم بود؛ ازاینرو، احتمالا شاهد حملات هکری و نفوذپذیری کمتری خواهیم بود. درصورتیکه شبکهی اینترنت اشیاء از سطح امنیتی بیشتری برخوردار باشد، آسیبپذیری شبکهها بهشدت کاهش خواهد یافت.
با نفوذ فناوری در بیشتر حوزههای زندگی، موضوع امنیت دستگاههایی اهمیت پیدا میکند که با آنها سروکار داریم. امنیت فقط بستن قفل بر در خانه یا محافظت از کیفپول دستی نیست. در سال ۲۰۲۰، نوآوریهای جدیدی در حوزهی ارتقای امنیت شبکههای اینترنت اشیاء را شاهد خواهیم بود. متخصصان امنیت سایبری سخت در تلاش هستند که دستگاههای مبتنیبر فناوریهای نوین را از هر نظر ایمن و نفوذناپذیر کنند.