قائم مقام رییس و معاون امور حقوقی «ساترا» ضمن اشاره به سرفصلهای قانونی جدید مرتبط با نظارت این سازمان در حوزه تولیدات شبکه خانگی تأکید کرد ساترا مجوزهای ارشاد را دیگر به رسمیت نمیشناسد.
فرآیند ارائه مجوز برای تولید فیلم پس از انقلاب اسلامی تا همین حالا موضوعی مناقشه انگیز بوده و این روزها وارد فاز تازهای شده است. با کشمکشهایی که اخیرا بر سر سریال زخم کاری بین وزارت ارشاد و ساترا پیش آمده، حالا ساترا صریحا اعلام کرده که شبکه خانگی از جمله محتوای VODها را کاملا نظارت میکند و مجوزهای ارشاد را به رسمیت نمیشناسد؛ این موضوع در حالی انجام میشود که خود ساترا را برخی سازمانهای دولتی نظیر وزارت ارتباطات به رسمیت نمیشناسند و حواشی زیادی در دولت دوازدهم گریبانگیر ساترا شد. حالا در آخرین روزهای دولت دوازدهم، ساترا رسما اعلام کرد دیگر مجوزهای تولید وزارت ارشاد در شبکه خانگی کارکرد ندارد و با اعلام مدیریت علی اصغر پورمحمدی در شوراهای تخصصی، فیلمنامهها را تصویب و مجوز تولید میدهد
چندی پیش نامهای از سوی سازمان سینمایی درباره سریال زخم کاری زده شد و در آن بهصورت ضمنی نسبت به «مجوز» های صادر شده از طرف ساترا انتقاد شد و این مساله «خارج از چارچوب قانون» توصیف شده بود. باید گفت زخم کاری مجوز رسمی خود را تنها و تنها از ساترا دریافت کرده و این مساله چندان به دل سازمان سینمایی خوش نیامده است؛ از آنسو نباید فراموش کرد سریالهایی مانند قورباغه که با مجوزهای ارشاد کار خود را شروع کرده بودند مورد هجمه انتقاد فراوانی برای نمایش خشونت گرفته بودند و حواشی زیادی درگیر این سریال و برخی از دیگر تولیدها نیز پیش آمده بود.
ساترا اما در برابر نامه اخیر وزارت ارشاد سکوت نکرده و با استناد به قوانین جدید معتقد است مسئولیت تولید محتوای حرفهای فضای مجازی به آنها سپرده شده و از ابتدای امسال دست به تاسیس و تشکیل شوراهای محتوایی در این راستا هم زده است. شورایی که در راس آن علی اصغر پورمحمدی از یکی از باسابقهترین مدیران سازمان صداوسیما قرار دارد که البته از اهل تعامل ترین آنها با هنرمندان هم بوده است. «وحید فرهمند» قائم مقام رییس ساترا و معاون تدوین مقررات و امور حقوقی در گفتگو با مهر ضمن انتقاد نسبت به رویه پیشین اعطای مجوز که به اذعان او گاهی بدون خواندن فیلمنامه از سوی ارشاد اعطا میشد، اعلام کرده که اساسا دیگر مجوزهای این سازمان را به رسمیت نمیشناسد: «من موردی دیدهام که حتی فیلمنامه نداشته، اما مجوز تولید داشته است یا حتی موردی دیدهام که شخصی درباره موضوع «الف» پروانه گرفته است، اما به این نتیجه رسیده که درباره موضوع «ب» سریال بسازد و بعد پروانه را هم تغییر نام داده است.»
وی در پاسخ به این سؤال که الان شما دیگر مجوز ارشاد را به رسمیت نمیشناسید؟ عنوان میکند از یک تاریخی به بعد، به رسمیت نمیشناسیم. ما برای اینکه به سرمایه گذاری بخش خصوصی و حتی تصمیمات وزارت ارشاد احترام بگذاریم، همان مجوزها را مد نظر قرار میدادیم ولی الان دیگر مجوز تولید یا همان پروانه ساخت صادر شده توسط وزارت ارشاد کارکرد ندارد.
به گفته فرهمند از بهمن ماه سال گذشته جلسات متعددی با صاحبنظران برگزار شد و نهایتاً ساترا به جمعی از افراد متخصص برای بررسی و تصمیمگیری در حوزه صدور پروانه تولید رسیده است. او میگوید نام این شورا «شورای تخصصی سیاستگذاری محتوای حرفهای» است که دکتر علیاصغر پورمحمدی مسئولیت این شورا را برعهده دارد و آقایان محمدرضا جعفریجلوه از مدیران با دانش شبکههای تلویزیونی، دکتر عبدالکریم خیامی از مدیران سابق و بعضاً میزبان استاد دکتر محسن مهاجرانی از معاونان قبلی و خوشنام صدا و سیما در این شورا حضور دارند.
به گفته فرهمند از ابتدای سال سه فیلمنامه توسط این شورا رد شده است و از آنسو حدود ۶ یا ۷ سریال هم برای تولید مجوز گرفته است و هنوز تولید نشده یا در مرحله پیش تولید است.
با اظهارات فرهمند به نظر میرسد ساترا دیگر به طور کامل در محتوای نمایش خانگی نظارت دارد و تمامی سریالها و برنامهها باید از تاریخ مشخصی در آینده نزدیک که به زودی اعلام خواهد شد، با مجوز ساترا فعالیت کنند. این موضوع باعث شده که به عنوان مثال در سال گذشته برنامه عادل فردوسی پور نتواند مجوز ساترا را برای پخش در VODها دریافت کند. البته پیش از این ارشاد نسبت به نظارت ساترا روی محتواهای نمایش خانگی اعتراض کرده بود و نامه بلندبالایی درباره این موضوع نوشته بود اما ساترا از همان زمان با استناد به سه دلیل حکم رهبری، رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری و نظر شورای نگهبان نظارت خود را کاملا قانونی میداند؛ موضوعی که بسیاری از کارشناسان حقوقی در گفتگو با دیجیاتو آن را چندان درست نمیدانند.
حمله وسیع سولارویندز، داستان سایبری قرن
بسیاری از شرکتهای مطرح حوزه امنیت اطلاعات برای شناسایی بدافزارهای مرتبط با حملات سایبری، روشها و دستورالعملهایی را صادر کردهاند، با وجود این، هنوز بسیاری از سازمانها اقدام به بهروزرسانی سیستمهای خود نکردهاند، درحالی که حمله به زیرساختهای شرکتهای مهم و مطرحی مانند سولارویندز، مایکروسافت و سیسکو نشان میدهد حمله به هر شرکت یا سازمان دیگر هم ممکن است.
اگرچه به دلیل شیوع کرونا و شرایط دوکاری انتظار میرفت که سال ۱۳۹۹ سالی پرهیاهو در حوزه فناوری اطلاعات باشد، اما شاید کمتری کسی حدس میزد که این سال حتی در نخستین روزهای خود در حوزه امنیت سایبری غوغا به پا کند. در اولین روزهای فروردین سال ۱۳۹۹، نه اخبار مربوط به کرونا، بلکه خبر نشت اطلاعات ۴۲ میلیون کاربر ایرانی تلگرام فضای مجازی کشور را تکان داد.
اما این تنها روزهای ابتدایی سال بود. با نگاهی به اخبار و رخدادهای سال ۱۳۹۹ میتوان دریافت که این سال یکی از پرهیجانترین و پرالتهابترین سالها از دید امنیت سایبری چه برای مردم ایران و چه مردم جهان بوده است.
حملات سولارویندز، zerologon، نشتهای اطلاعاتی گسترده و پیشرفت پروژههای کلان کشوری در حوزه فناوری اطلاعات تنها بخشی از اخبار داغ سال ۱۳۹۹ بودند. مرکز تخصصی آپا دانشگاه صنعتی اصفهان در گزارش خود به حمله وسیع سولارویندز تحت عنوان داستان سال پرداخته و معتقد است اهمیت این حمله میتوان آن را به داستان سایبری قرن هم تبدیل کند.
داستان سال، حملات سولارویندز
شرکت فایرآی در هجدهم آذرماه سال ۱۳۹۹ اعلام کرد مورد هجوم حملات گستردهای واقع شده که طی این حملات، بسیاری از ابزارها و اطلاعات حساس این شرکت به سرقت رفته است. پنج روز بعد، کریس بینگ از رویترز از نفوذ به وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا پرده برداشت. الن ناکاشیما، تحلیلگر امنیت اطلاعات واشنگتن پست با ارائه مدرکی، این دو حمله را به هم مرتبط دانست و مدعی شد که هر دو توسط یک گروه تهدید روسی به نام APT۲۹ پیاده شدهاند و در هر دو حمله از پلتفرم SolarWinds Orion سوءاستفاده شده است.
محصول Orion شرکت سولارویندز، یک سیستم مدیریت شبکه (Network Management System) یا NMS است که قابلیتهای بسیاری برای نظارت و مدیریت سیستمهای شبکه از سرورها و ایستگاههای کاری، تا تجهیزات شبکه مانند مسیریابها، دیوار آتش و ... دارد. برای مهاجمین، NMSها اهداف بسیار مهمی هستند؛ چرا که: سیستم NMS بایستی با تمامی دستگاههای شبکه درارتباط باشد و از این حیث مکانیزمهای لیست دسترسی یا ACLs بر آن اثر ندارد.
به علاوه، NMSها اغلب به گونهای پیکربندی میشوند که بتوانند شبکه را نظارت کنند و به رویدادهای آن پاسخ دهند. در صورت نفوذ به NMS این امکان، قابلیتهای بسیاری را در اختیار مهاجم قرار خواهد داد. حتی اگر NMS فقط برای نظارت شبکه پیکربندی شده باشد، با به دست آوردن اعتبارنامهها، مهاجم سطح دسترسی خوبی در شبکه هدف خواهد داشت. «در صورت نفوذ، هر کاری که NMS قادر به انجام آن است؛ مهاجم نیز میتواند انجام دهد.»
حمله زنجیره تامین، حملهای است که برای نفوذ به یک نهاد،سازمان یا شرکت از ضعیفترین عنصر (ضعیفترین حلقه) در زنجیره هدف سوءاستفاده میشود. در حمله زنجیره تامین سولارویندز نیز از سولارویندز به عنوان حلقه ضعیف برای نفوذ به بزرگترین شرکتها، نهادها و سازمانها مانند پنتاگون ایالات متحده آمریکا، ناتو، اتحادیه اروپا، چندین وزارتخانه ایالات متحده آمریکا، چندین شرکت دارویی فعال در تولید واکسن کووید ۱۹ و خوشنامترین شرکتها مانند مایکروسافت، VMware، سیسکو، اینتل، فایرآی و ... استفاده شد.
روایت حمله سولارویندز برای اولین بار در آذرماه سال ۱۳۹۹ گفته شد؛ ولی در حقیقت زمان این حمله به ماهها قبل تر یعنی اواخر ۱۳۹۸ باز میگردد. مایکروسافت لیستی از DLL۱۹ آلوده سولارویندز را در گزارشی منتشر کرد که زمان دیده شدن این فایلها بهمنماه و اسفندماه ۱۳۹۸ است. هنوز مشخص نیست در این بازه زمانی، مهاجمین چه اطلاعاتی را به سرقت بردهاند؟ تا چه اندازه کنترل شبکههای تسخیر شده را به دست گرفتهاند و در آینده با توجه به قابلیتهای جدید چه میکنند؟
نیمه پر این داستان این است که بسیاری از شرکتهای مطرح حوزه امنیت اطلاعات برای شناسایی بدافزارهای مرتبط با این حملات روشها و دستورالعملهایی را صادر کردهاند. همچنین شرکت سولارویندز وصلههایی را برای رفع آسیبپذیریهای مورد سوءاستفاده در این حملات منتشر کرد. اما نیمه خالی لیوان آن است که هنوز بسیاری از سازمانها اقدام به بهروزرسانی سیستمهای خود نکردهاند. برای مثال با گذشت چندین ماه از انتشار اخبار مرتبط با این حملات پیچیده و گسترده، هنوز نسخه آسیبپذیر سولارویندز بر ۳۰ آدرس IP ایرانی نصب است.
درسهایی برای مدیران امنیت و ناظران شبکه
حملاتی مانند زنجیره تامین سولارویندز درسهایی زیادی برای مدیران امنیت و ناظران شبکه دارند. اینکه حتی بهترینها، کامل نیستند. محصول Solarwinds Orion از مهمترین و محبوبترین محصولات NMS است که در سراسر جهان استفاده میشود ولیکن این بدین معنی نیست که از همه نظر – از جمله از نظر امنیتی – بینقص باشد. در نتیجه برای استفاده از چنین محصولاتی با استفاده از رویکردهای اعتماد صفر یا Zero Trust، بایستی ورودی و خروجیهایشان کاملا کنترل و نظارت شود.
گزارش وقوع حمله، کمک به خود و سایر قربانیان است. اگر چه هنوز ابعاد دقیق این حمله کاملا روشن نیست؛ ولیکن چراغ اول شناخت حمله را فایرآی با انتشار وقوع حملات به زیرساختهایش روشن کرد. اگر شرکتها و سازمانهای قربانی حملات سایبری به جای توضیح و تشریح حمله، وقوع آن را کتمان کنند نه تنها به جای سایر قربانیان به مهاجم کمک میکنند؛ بلکه کمک دیگران را از خود دریغ کردهاند. برای مثال در حمله سولارویندز، بدافزار Sunburst توسط FireEye شناسایی و معرفی شد. پس از آن CrowdStrike بدافزار SunSpot را شناسایی کرد؛ شرکتهایی مانند مایکروسافت آنها را تحلیل و روشهایی برای شناساییشان ارائه کردند و این روند همافزایی همچنان ادامه دارد.
از آنجا که کد بدخواهانه در این حمله به فایل بهروزرسانی محصول Solarwinds Orion تزریق شده بود؛ سوال معمول آن است که آیا بهروزرسانیها نباید نصب و اعمال شوند؟! در پاسخ باید گفت حتما باید بهروزرسانیها اعمال شوند ولی نه به صورت خودکار و بدون تحلیل. در رویکرد اعتماد صفر، شما نباید هر وصله یا فایل را بدون تحلیل بارگذاری و نصب کنید. علاوه بر این بدافزار Sunburst با دوره خاموشی ۱۴ روزهاش نشان داده است که تحلیل و بررسی کوتاه مدت ابدا کافی نیست.
مهمتر از همه آنکه اهمیت شرکت یا سازمان وابستهتان را جدی بگیرید. به زنجیره تامین شرکت یا سازمان خود توجه کنید و هرگونه ارتباط با حلقههای ضعیفتر این زنجیره را رصد کنید. توجه کنید که اگر به زیرساختهای پیچیده شرکتهای مطرح و مهمی مانند سولارویندز، فایرآی، مایکروسافت، سیسکو و سازمانهایی مانند پنتاگون، وزارتخانههای ایالات متحده، ناتو حمله شده است؛ حمله به شرکت یا سازمان شما نیز ممکن است.
روند رو به رشد ثبت اختراعات در پژوهشگاه فضایی
رئیس پژوهشگاه فضایی ایران از روند رو به رشد ثبت و اعتبارسنجی اختراعات در پژوهشگاه فضایی ایران خبر داد.
حسین صمیمی با اعلام خبر فوق گفت: در سالهای اخیر پژوهشگاه فضایی ایران اهتمام ویژهای به فرآیند تجاریسازی نتایج حاصل از پژوهش و تحقیقات داشته است. تجاریسازی نتایج تحقیقات از سویی، به توسعه پایدار و مستمر فناوری در پژوهشگاه کمک میکند و از سوی دیگر میتواند بستر مناسبی برای تامین منابع مالی مورد نیاز در توسعه فناوریها شود.
دکتر صمیمی تصریح کرد: اولین گام در تجاریسازی فناوریهای نوین، ثبت حقوقی این دستاوردها با هدف حفظ مالکیت فکری و صیانت از دستاوردهای علمی متخصصان است که با اخذ گواهی ثبت اختراع از مرکز مالکیت معنوی ایران محقق میشود.
وی افزود: پس از اثبات حق مالکیت فکری و دریافت گواهی حقوقی ثبت اختراع، در ادامه مسیر تجاریسازی فناوریها، الگوهای مختلفی از جمله اعطای لیسانس و دریافت حق بهرهبرداری، همکاری مشترک، سرمایهگذاری مشترک و دیگر روشها بهکارگرفته میشود تا در نهایت، چرخه تجاریسازی نتایج تحقیقات تکمیل شود.
رئیس پژوهشگاه فضایی ایران با اشاره به اینکه تحقق هر چه بهتر تجاریسازی نیازمند اهتمام تمامی پژوهشگران به موضوع "ثبت اختراع" است، روند ثبت و اعتبارسنجی اختراعات را طی سالهای گذشته مثبت ارزیابی کرد و گزارشی آماری از میزان گواهی ثبت و اعتبارسنجی اختراعات اخذ شده از سال ۹۶ تاکنون ارائه کرد.
دکتر صمیمی ضمن تقدیر از تلاش همکاران اداره تجاریسازی این پژوهشگاه ابراز امیدواری کرد: در سال ۱۴۰۰ نیز ثبت مالکیت فکری دستاوردهای پژوهشگاه با جدیت دنبال شود.
به گزارش پژوهشگاه فضایی ایران ، وی تصریح کرد: در سه ماهه اول سالجاری ۳ گو اهی ثبت اخترا ع و یک گواهی اعتبارسنجی اختراع اخذ شده و ۱۴ پرونده ثبت اختراع و ۱۰ پرونده اعتبا رسنجی اختراعات نیز در دستور کار قرار د ارد.
مرکز ماهر به حملات سایبری اخیر واکنش نشان داد
در پی وقوع حملات سایبری چند روز اخیر به برخی سامانههای کشور، مرکز ماهر با اعلام شناسایی ۳ آسیبپذیری در سرورهای مدیریتیHP، پیکربندی نادرست برخی شبکهها را دلیل اصلی این ضعف عنوان کرد.
وقوع حملات سایبری به برخی سامانههای کشور از جمله سامانههای شرکت راه آهن و ستاد وزارت راه و شهرسازی به دلیل ضعف لایههای امنیتی از روز جمعه رسانهای شده است. به نحوی که گفته شد که هک سامانههای شرکت راه آهن باعث شد تا این شرکت به ناچار گراف (مدیریت سیر و حرکت) قطارهای باری و مسافری را از حالت سیستمی به دستی تغییر دهد.
یک روز پس از آن نیز وبسایت رسمی وزارت راه و شهرسازی دچار اختلال و پیامی روی آن درج شد که از هک شدن این وبسایت حکایت داشت. این وبسایت ساعاتی بعد از دسترس هم خارج شد و وزارت راه و شهرسازی در اطلاعیهای اعلام کرد که موضوع بروز اختلال سایبری در سیستمهای کامپیوتری ستاد وزارت راه و سایتهای زیر پورتال آن، در دست بررسی است.
در همین حال برخی منابع خبری از حمله سایبری به وبسایت برخی دستگاههای دولتی نیز خبر دادهاند.
پس از گذشت دو روز از این رخدادها، شب گذشته مرکز ماهر در اطلاعیهای نسبت به کنترل دسترسی به سرویس HP-INTEGERATED LIGHTS OUT و پیکربندی نادرست آن هشدار داده است.
در این اطلاعیه آمده است: بررسی سه آسیبپذیری out HP-Integerated lights با شناسههای CVE-۲۰۱۷-۱۲۵۴۲، CVE-۲۰۱۸-۷۱۰۵ ،CVE-۲۰۱۸-۷۰۷۸ در سطح کشور نشان میدهد، برخی از شبکههای کشور در برابر این ضعفها به درستی محافظت نشدهاند.
بر اساس اعلام مرکز ماهر، پیکربندی نادرست، عدم بهروزرسانی به موقع و عدم اعمال سیاستهای صحیح امنیتی در هنگام استفاده از HP Integrated Lights-Out از دلایل اصلی این ضعف در شبکههای رایانهای کشور است.
جدول زیر مشخصات این سه آسیبپذیری را نمایش میدهد.
روز شنبه نیز وزیر ارتباطات در پستی در شبکههای اجتماعی از تحرک جدید مهاجمان سایبری در حمله به درگاه مدیریتی سرورهای HP با سوءاستفاده از نقص iLo خبر داد و تاکید کرد که مجدداً هشدار اردیبهشت ۹۷ در مورد حملات باجافزاری با سوءاستفاده از درگاه مدیریتی iLo سرورهای HP را یادآوری میکنیم.
اردیبهشت سال ۹۷ نیز انتشار باجافزار با سوءاستفاده از درگاه مدیریتی iLO سرورهای شرکت HP خبرساز شده بود.
سرویس iLo یک درگاه مستقل فیزیکی برای استفاده مدیریتی و نظارتی سرورهای شرکت HP از سوی مدیران شبکه است . این سرویس حتی در صورت خاموش بودن سرورها به مهاجم قابلیت راه اندازی مجدد و دسترسی غیر مجاز را میدهد.
توصیههای مرکز ماهر به کاربران
- اگر دسترسی به این سرویس از طریق اینترنت ضروری نیست، دسترسی به آن را محدود به شبکه داخلی خود کنند.
- با بهروزرسانی محصولات خود مطمئن شوند که تحت تأثیر این سه آسیبپذیری قرار ندارند.
- با توجه به امکان نفوذ به این سرویس توسط گرههای آلوده شده شبکه داخلی، سیاستهای امنیتی سخت گیرانهای از جمله vlanبندی مجزا برای دسترسی به این سرویس از طریق شبکه داخلی اکیداً توصیه میشود.
- با تنظیم تجهیزات امنیتی و رویدادنگاری حساسیت ویژه نسبت به تلاش برای دسترسی به پورتهای ILO یا SSH سرورها در نظر گرفته شود.
جزئیات بیشتر در سایت مرکز ماهر قرار دارد.
امکان تعویض اینترنتی پلاک در تهران
رئیس مرکز شمارهگذاری و تعویض پلاک پلیس راهور ناجا از تعطیلی مراکز شمارهگذاری و تعویض پلاک در شهرهای دارای وضعیت قرمز کرونایی خبر داد و گفت: امکان استفاده از خدمات آنلاین تعویض پلاک در تهران بهصورت آزمایشی فراهم شده است.
سرهنگ علی محمدی دراین باره گفت: برابر مصوبه ابلاغی از سوی ستادملی مقابله با کرونا، مراکز شمارهگذاری در شهرهای دارای وضعیت قرمز باید تعطیل شوند و از این رو این مراکز در تهران و دیگر شهرهای دارای وضعیت قرمز کرونایی تعطیل هستند. وی با اشاره به اجرای طرح پایلوت شمارهگذاری اینترنتی در تهران گفت: با توجه به اینکه در اجرای این طرح نیازی به مراجعه حضوری وجود ندارد، بنابراین شهروندانی که به سایت راهور ۱۲۰ مراجعه کرده باشند میتوانند از خدمات آنلاین تعویض پلاک در تهران استفاده کنند اما امکان مراجعه حضوری به مراکز تعویض پلاک در تهران و دیگر شهرهای دارای وضعیت قرمز کرونایی وجود ندارد و همانطور که گفته شد این مراکز تعطیل هستند. رئیس مرکز شمارهگذاری و تعویض پلاک پلیس راهور ناجا در همین راستا به شهروندان توصیه کرد که تا جای ممکن در این ایام از خرید و فروش وکالتی خودرو خودداری کنند و در صورتی که چارهای جز معامله از این طریق ندارند، مدت آن را حداقل سه ماه قید کنند.
محمدی درباره وکالتنامههایی که طی مدت تعطیلی مراکز شمارهگذاری موعدشان به پایان میرسد نیز گفت: طول مدت تعطیلات به اعتبار زمانی وکالتنامهها اضافه خواهد شد و جای نگرانی وجود ندارد. وی درباره اینکه چرا خدمات آنلاین تعویض پلاک در دیگر شهرها ارائه نمیشود نیز گفت: اجرای این طرح به شکل پایلوت در تهران آغاز شده و پس از طی دوره آزمایشی در شهرهای دیگر نیز اجرا خواهد شد. رئیس مرکز شمارهگذاری و تعویض پلاک پلیس راهور ناجا درباره زمان بازگشایی مراکز تعویض پلاک نیز گفت: با تغییر وضعیت شهرها از قرمز به نارنجی یا زرد این مراکز نیز بازگشایی خواهد شد.
مهلت سهماههی کاربران سامسونگ کلاد برای مهاجرت به وان درایو
روند غیر فعال کردن بعضی از سرویسهای سامسونگ کلاد به مراحل پایانی رسیده است و کاربران آن تا ۳۰ سپتامبر (۸ مهر) امسال فرصت دارند دادههای خود را مستقیما به واندرایو منتقل کنند.
ویرجین گلکتیک دو نفر را به قید قرعه بهصورت رایگان به فضا میفرستد
ویرجین گلکتیک شب گذشته با موفقیت موسس خود را به لبه فضا فرستاد و دوباره به زمین برگرداند. این شرکت حالا با همکاری پلتفرم Omaze به افراد اجازه میدهد بهصورت رایگان در قرعهکشی سفر به فضا شرکت کنند.
قرعهکشی برای دو صندلی در یکی از اولین پروازهای تجاری ویرجین گلکتیک از امروز شروع شده و تا اول سپتامبر مصادف با ۱۰ شهریور ادامه پیدا میکند. برنده این قرعهکشی ۷ مهر معرفی خواهد شد و میتواند یکی از دوستان خود را همراهش به فضا ببرد. شرکت در این قرعهکشی رایگان است، اما کاربران با کمک به خیریه Space for Humanity میتوانند شانس بیشتری برای برنده شدن داشته باشند. البته حداکثر ظرفیت شانس برای هر نفر از ۶۰۰۰ فراتر نمیرود.
کسی که برنده قرعهکشی ویرجین گلکتیک میشود باید تمرینات در نظر گرفته شده برای همه مسافران فضایی را پشت سر بگذارد. برنده در نهایت سوار بر فضاپیمای VSS Unity یعنی همان فضاپیمایی میشود که «ریچارد برانسون» دیشب با آن به فضا رفت. افزون بر این، خود برانسون برنده را در فرودگاه فضایی Spaceport America در ایالت نیو مکزیکو آمریکا همراهی میکند و بخشهای مختلف آن را به او نشان میدهد.
برای شرکت در این قرعهکشی باید حداقل ۱۸ سال داشته باشید و در صورت برنده شدن بتوانید اثبات کنید که واکسن کرونا را دریافت کردهاید. برنده احتمالا در حوالی زمانی ابتدای ۲۰۲۲ راهی این سفر به یاد ماندنی خواهد شد.
پرواز شب گذشته لحظه حساسی برای آغاز عصر سفرهای خصوصی بود. ایده قرعهکشی و فروش بلیت سفرهای فضایی تا پیش از این توسط ناسا و سایر سازمانهای فضایی دولتی قابل اجرا نبود، اما حالا که شرکتهای خصوصی وارد این حوزه شدهاند، مردم عادی هم میتوانند فرصت رفتن به فضا را داشته باشند.
پس از برانسون باید منتظر پرواز جف بزوس مدیرعامل قبلی آمازون و موسس بلو اوریجین باشد. بزوس در این پرواز همراه با برادرش راهی فضا میشود اما با فضاپیمایی متفاوت و در ارتفاعی بالاتر این تجربه تکرارنشدنی را لمس خواهد کرد.
آتشبس شش ساله گوگل و مایکروسافت تمام شد
آخرین گزارشهای منتشر شده نشان میدهد مایکروسافت و گوگل به آتشبس شش ساله خود در نبردهای حقوقی پایان دادند.
روزنامه «فایننشال تایمز» و خبرگزاری «بلومبرگ» در گزارشهای مجزا اعلام کردند که مایکروسافت و گوگل در سال 2015 میلادی قراردادی را برای یک آتشبس غیرمعمول به امضا رساندند که آوریل امسال منقضی شد.
این طور گفته میشود که پیمان مذکور برای جلوگیری از درگیریهای قانونی و شکایت به نهادهای نظارتی در این بازه زمانی منعقد شد. این مسئله به آن معنی است که از زمان امضای این قرارداد تا امروز شاهد هیچ گونه دعوای قانونی بین دو شرکت گوگل و مایکروسافت نبودیم و بر این اساس در بازه زمانی یاد شده مایکروسافت و گوگل هیچگونه شکایت قانونی را علیه یکدیگر امضا نکردند.
هم اکنون که قرارداد مذکور منقضی شده برخی دعاوی قانونی را علیه این دو شرکت شاهد هستیم. پس از حمایت عمومی مایکروسافت از قانونی در استرالیا که گوگل را مجبور به پرداخت هزینه ناشران برای محتوای خود میکرد، شرکت گوگل غول نرمافزاری جهان را به دلیل تلاش برای «نقض راهکار وب باز» در اوایل سال جاری میلادی مورد انتقاد قرار داد.
مایکروسافت نیز از کنترل گوگل در بازار تبلیغات انتقاد کرد و این ادعا را مطرح کرد که ناشران برای افزایش درآمدهای گوگل مجبور میشوند از ابزارهای این شرکت استفاده کنند.
جدال میان بلو اوریجین و ویرجین گلکتیک؛ از سفرهای فضایی تا پلتفرم توییتر
رقابت میان میلیاردرهای جهان در هر حوزهای دیدنی است و حال اگر این رقابت «فرازمینی» باشد و به عرصه فضا کشیده شود، دیدنیتر و داغتر هم خواهد بود.
اگرچه دارایی ریچارد برانسون با جف بزوس، ثروتمندترین مرد جهان چند ده میلیارد دلار فاصله دارد، اما او شرکتی را تحت عنوان ویرجین گلکتیک هدایت میکند که اکنون به رقیبی جدی برای بلو اوریجین، شرکت فضایی جف بزوس تبدیل شده است.
بلو اوریجین و ویرجین گلکتیک سعی دارند تا شرایطی را فراهم کنند که هر انسانی بتواند رویای سفر به فضا را که البته چندان هم ارزان نخواهد بود، تجربه کند. چندی پیش جف بزوس، مالک بلو اوریجین اعلام کرد که در تاریخ 20 ژوئیه (29 تیرماه) مسافر فضا خواهد شد.
اما ریچارد برانسون دیروز یعنی 11 ژوئیه (20 تیرماه) به فضا سفر کرد تا این افتخار را ابتدا برای شرکت ویرجین گلکتیک و شخص خود ثبت کند. با این حال، بلو اوریجین که نتوانست زودتر از ویرجین گلکتیک، جف بزوس را به فضا بفرستد، اخیرا در واکنش به این خبر که چندان به مذاق مدیران این شرکت خوش نیامد، با اظهارنظرها و توییتهایی، در صدد کماهمیت جلوه دادن سفر فضایی وریجین گلکتیک برآمد.
بلو اوریجین علناً از بخشهای مختلف این سفر فضایی ایراد گرفت و علاوه بر اشاره به پایین بودن حداکثر ارتفاع قابل پیمایش توسط فضاپیمای اسپیسشیپ 2 ویرجین گلکتیک، حتی به اندازه پنجرههای این فضاپیما نیز رحم نکرد و آنها را برای چنین سفری، کوچک دانست.
باب اسمیت، مدیر بلو اوریجین نیز اخیرا در مصاحبهای ضمن آرزوی موفقیت برای برانسون، به کنایه عنوان کرد که او در واقع به فضا سفر نمیکند؛ آنها از خط کارمان عبور نمیکنند و این یک تجربه متفاوت با یک سفر فضایی خواهد بود.
خط کارمان یک خط فرضی است که در ارتفاع تقریبی 100 کیلومتری زمین ترسیم شده و مرزی است که توسط فدراسیون بینالمللی هوانوردی به عنوان مرز فضا تعیین شده است. به گفته بلو اوریجین، فضاپیمای نیو شپرد این شرکت از خط کارمان عبور میکند و سرنشینان حس بیوزنی را تجربه خواهند کرد.
این در حالی است که طبق گفته ویرجین گلکتیک، فضاپیمای اسپیسشیپ 2 تا ارتفاع 88.5 کیلومتری زمین بالا خواهد رفت و این یعنی از خط کارمان عبور نخواهد کرد. البته طبق تعریفی که توسط دولت آمریکا از لبه فضا ارائه شده، این ارتفاع جزو فضا محسوب میشود. بنابراین، هر دو شرکت ادعا میکنند که به فضا سفر میکنند؛ تفاوت تنها در معیار و نهاد تعیینکننده مرز فضاست.
همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، بلو اوریجین چند روز قبل با انتشار یک نمودار مقایسهای، فضاپیمای این شرکت با فضاپیمای ویرجین گلکتیک را از زوایای مختلف بررسی و مقایسه کرد. در اینجا اندازه پنجرهها، نوع فضاپیما، سیستم فرار و دیگر فاکتورها لحاظ شده است.
بلو اوریجین در این باره میگوید: از همان ابتدا، فضاپیمای نیو شپرد به منظور عبور از خط کارمان طراحی شده بود، بنابراین هیچ یک از فضانوردانمان علامت ستاره را کنار نام خود ندارند. در این توییت، بلو اوریجین طعنهای به سرنشینان فضاپیمای اسپیسشیپ2 ویرجین گلکتیک زد و به طور تلویحی گفت که نمیتوان آنها را فضانورد نامید. همچنین در بخش دیگری از این توییت عنوان شده که فضا برای 96 درصد از جمعیت جهان، از ارتفاع 100 کیلومتری آغاز میشود.
وقتی از این شرکت در این باره که آمار 96 درصد از چه منبع به دست آمده، سوال شد، سخنگوی بلو اوریجین اعلام کرد که آنها برای رسیدن به این عدد، جمعیت امریکا را از جمعیت جهان کم کردند چراکه تنها آمریکاست که فاصله متفاوتی را برای خط کارمان و ورود به فضا تعیین کرده است.
سخنگوی این شرکت گفت: «نیروی هوایی ارتش آمریکا تنها نهاد دولتی در جهان است که ارتفاع پایینتر را به عنوان مرز فضا تعیین کرده است.» این صحبتها در حالی مطرح میشود که بلو اوریجین یک شرکت آمریکایی است و باید تابع قوانین این کشور باشد.
البته ویرجین گلکتیک واکنش فوری را در قبال توییتهای شرکت رقیب نشان نداد. اما نیکولا پسیل، از خلبانان ویرجین گلکتیک با انتشار توییتهایی که بعداً حذف شد، اعلام کرد که این بحث و جدل بر سر خط کارمان بسیار کودکانه است و پرداختن به آن نیز جای تاسف دارد.
این تقابل میان بلو اوریجین و ویرجین گلکتیک، جدیدترین مورد از تقابل میان این دو شرکت پیشرو در عرصه علوم فضایی محسوب میشود که قصد دارند صاحبان میلیاردر خود را به فضا بفرستند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، اقدام اخیر ویرجین گلکتیک در اعزام برانسون به فضا قبل از اعزام جف بزوس، تلاشی برای قدرتنمایی این شرکت در مقابل یاران بزوس بوده است.
گفتنی است چندی پیش وقتی از برانسون، این سوال پرسیده شد که آیا به دنبال رقابت با جف بزوس در حوزه فضا است، وی عنوان کرد: «جف کی؟- Jeff Who?»؛ دقیقا همان پاسخی که ایلان ماسک در خلال مصاحبهای که از او درباره جف بزوس سوال شد، ارائه کرد.
ایلان ماسک برای سفر به فضا، بلیت فضاپیمای ویرجین گلکتیک را رزرو کرده است
پس از سفر موفقیت آمیز «ریچارد برانسون»، بنیانگذار ویرجین گلکتیک به فضا، «ایلان ماسک»، مدیرعامل تسلا نیز قصد دارد با فضاپیمای این شرکت سفر به فضا را تجربه کند و بلیت سفر فضایی خود را رزرو کرده است.
ریچارد برانسون در بین میلیاردرهای جهان توانست اولین سفر فضایی سرنشیندار با فضاپیمای ویرجین گلکتیک را با موفقیت به انجام برساند و راه را برای سفرهای توریستی در فضا هموار کند. وی به همراه چند نفر دیگر در ماموریت یونیتی ۲۲ با فضاپیمای اسپیس شیپتو موفق شدند سفر فضایی متفاوتی را تجربه کنند.
ریچارد برانسون در مصاحبه مطبوعاتی با نشریه «ساندی تایمز» تایید کرد که ایلان ماسک، بنیانگذار و مدیرعامل اسپیس ایکس برای پرواز فضایی با فضاپیمای این شرکت بلیت رزرو کرده است. وی همچنین اضافه کرد:
«ایلان دوست من است و شاید روزی با یکی از فضاپیماهایش سفر کنم.»
از زمان انتشار این خبر، هیچ اطلاعاتی در مورد زمان سفر ایلان ماسک به فضا با فضاپیمای ویرجین گلکتیک منتشر نشده است. گزارشها حاکی از آن هستند که هزینه سفر حداکثر ۴ دقیقهای با فضاپیمای ویرجین گلکتیک، ۲۵۰ هزار دلار و هزینه در نظر گرفته شده برای رزرو صندلی ۱۰ هزار دلار است.
رزرو بلیت سفر به فضا با فضاپیمای ویرجین گلکتیک، اعتماد ایلان ماسک و مهر تایید او به تلاشهای ریچارد برانسون را نشان میدهد. در این سفر، ریچارد برانسون توانست ۹ روز زودتر از جف بزوس به فضا برود و در رقابت برای سفر توریستی به فضا، او را شکست دهد.
حالا باید منتظر سفر جف بزوس به فضا بمانیم. مدیرعامل سابق آمازون در تاریخ ۲۹ تیر ماه طی اولین ماموریت سرنشیندار بلو اوریجین با راکت «نیو شپرد» به همراه برادرش راهی فضا میشود. اگرچه بزوس دیرتر از برانسون به فضا سفر میکند، اما به ارتفاع بالاتری یعنی بالاتر از خط کارمان با ارتفاع ۱۰۰ کیلومتری از سطح زمین میرود.