لیوان یکبارمصرف ۳۵۰۰ ساله ثابت کرد که نیاکان ما نیز علاقهای به ظرف شستن نداشتهاند!
این دو فنجان که اختلافی 3500 ساله با یکدیگر دارند، در قلب نمایشگاه موزه لندن و در کنار یکدیگر قرار داده شدهاند. یکی از آنها جنسی کاغذی داشته و مربوط به دهه 1990 است. محققان بر این باورند که دیگری نیز از خشت ساخته شده و اینکه پس از یک جشن باستانی که در جزیره کرت برگزار شده، دور انداخته شده است.
هر دوی این فنجانها در یک چیز مشترک هستند. کارشناسان میگویند که هر دوی آنها حاصل تولید انبوه لوازم یکبارمصرف هستند. هر دو آنها در واقع پس از یکبار استفاده، دور انداخته شده و بهنوعی نشاندهنده بیزاری از شستوشوی ظروف هستند.
جولیا فارلی (Julia Farley) در رابطه با قوم مینوانها گفت: “درست همانند ما، آنها نیز ظرف شستن را دوست نداشتهاند.” مکانهای تاریخی، نوشتهها و هنر غنی نشان میدهند که مینوانها در عصر پیشرفته برنز بوده، و به همین دلیل توانستهاند که هزاران ظرف خشتی مشابه را دور بیندازند.
کارمندان موزه بریتانیا امیدوار هستند که نمایش این فنجان بتواند بازدیدکنندگان را مجبور کند تا عواقب لوازم یکبارمصرف را در نظر بگیرند.
فارلی به روزنامه واشینگتن پست گفت: “ازیکطرف، این وسیله میل به راحتی را در سرتاسر جهان نشان میدهد. اما امروزه ما بهعنوان یک گونه در حال حیات، هر ساله بیش از 300 میلیارد فنجان کاغذی یکبارمصرف را تولید میکنیم. از لحاظ مقیاس، این میزان با تولیدات باستانی بسیار متفاوت است.”
فارلی گفت: “این فنجان مینوانی که بازدیدکنندگان را به سوی خود فرا میخواند، در موزه بریتانیا بارها مورد پنهانسازی قرار گرفته است. این شیء توسط فردی به نام جان والنتین سالوج (John Valentine Salvage) و در دهه 1950، به این موزه آورده شده است.
فارلی میگوید که این فنجان کوچک سفالی قهوهای، در ظاهر نسبت به اشیای غالب این موزه، کمتر متقاعدکننده است. فارلی بهعنوان یک باستانشناس میداند که روشنیبخشترین اشیای گذشته، اغلب برجستهترینها آنها نیستند. وی گفت که وسایل دور انداختهشده نسبت به مجسمههای مرمری باشکوه، اطلاعات بیشتری را درباره زندگی روزمره مردم در اختیار ما قرار میدهد.
یک فنجان مینوانی در عین سادگی، اطلاعات زیادی را به اشخاصی همانند فارلی منتقل میکند.
وی میگوید که ظرافت کمتر، بافت زمخت و پیدا شدن اثرانگشتهای کسی که آن را بر روی چرخ کوزهگری قرار داده، نشان میدهد که این فنجان با عجله ساخته شده است. محققان بر این باور هستند که طراحی نامرتب و وجود اشیای مشابه بسیار در زبالهدانهای اطراف، نشان میدهد که این لیوان فقط برای نوشیدنی یک شب، مورداستفاده قرار گرفته است.
فارلی میگوید که استفاده از این لیوانها، احتمالا شیوه مینوانیها برای پاکسازی پس از جشنها بوده؛ مراسماتی که صدها و یا شاید هزاران میهمان داشتهاند. با توجه به مواد موردنیاز برای تولید انبوه این وسایل و نیز دور انداختن آنها، این اشیاء را میتوان نشانهای از وفور ثروت دانست. این باستانشناس میگوید که شاید به این دلیل باشد که پیدا کردن چنین اشیا و ظروف یکبارمصرفی، دشوار است.
این فنجان، قدیمیترین ظرف نیست، اما همچنان توجهات را به خود جلب کرده است.
در نمایشگاه موزه بریتانیا، سایر دور ریختنیهای انسانها نیز به نمایش گذاشته میشوند. این موزه اعلام میدارد که یک سبد ماهیگیری هنرمندانه، که از زبالههای ساحلی تولید شده، میتواند به معنای وجود آلودگی در گذشته باشد. عکاسان مختلف، تصاویری را از انباشت زبالهها در اقیانوسها گرفتهاند.
فارلی میگوید: “انسانها همیشه زباله تولید کرده و همچنان به این کار ادامه خواهند داد. فکر نمیکنم که ما بهصورت فردی دراینباره احساس گناه بکنیم. اما برای ما بسیار مهم خواهد بود که به عنوان یک گونه از جانداران، به چگونگی حرکت در مسیری پایدارتر فکر کنیم.”
موزه بریتانیا میگوید که با توجه به بررسیهای موشکافانه متوجه این نهاد، به پایداری خود نیز فکر خواهد کرد. اوایل سال 2019 میلادی، خبرگزاری گاردین گزارش داد که مردم در اعتراض به روابط این موزه با یکی از حامیان مالی خود؛ یعنی شرکت نفت و گاز BP، در این مکان تجمع کردهاند.
این موزه طی بیانیهای اعلام کرد که سعی دارد تا با بازیافت یا سوزاندن زبالهها و تبدیل آنها به انرژی الکتریکی، تأثیر خود بر محیط را کاهش دهد. این نهاد همچنین افزود که بیش از 90 درصد مواد بهکاررفته در نمایشگاه جدید خود را، از رویداد پیشین بازیافت کرده است.
همانند اشیای برجسته، مدتزمان به نمایش گذاشتن زبالهها نیز کوتاه خواهد بود. این کار یک اقدام موقتی بوده و بیشتر نمایشهای آزمایشی این چنینی نیز توسط روزنامه ژاپنی Asahi Shimbun تأمین مالی میشوند. این نمایشگاه از تاریخ 4 اسفندماه (23 فوریه) در یک بخش برگزار خواهد شد. فارلی درباره این نمایشگاه میگوید: “فضایی کوچک، اما ایدههایی بزرگ.”
نوشته لیوان یکبارمصرف 3500 ساله ثابت کرد که نیاکان ما نیز علاقهای به ظرف شستن نداشتهاند! اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.