کمک به افراد معلول و فلج به منظور حرکت دادن اندام‌هایشان یکی از موضوعاتی بود که در دهه‌ ۷۰ میلادی ذهن بسیاری از فیلمسازان را به خود معطوف کرده بود و حتی آثار فاخری نیز در این زمینه ساخته شد.

اکنون باید گفت که این رویا به واقعیت پیوسته است. محققان با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته (که الکترود شبیه‌ساز ذهنی نام دارد) توانسته‌اند بر عدم توانایی این افراد در تکان دادن اعضای خود، غلبه کنند. با استفاده از این فناوری نوین به آنها کمک می‌شود تا بتوانند دستشان را با استفاده از ذهن خود و بدون هیچ کمکی از سوی دیگران، حرکت دهند.

آقای لی هاشبرگ (Leigh Hochberg) که خود یک محقق ارشد در این زمینه است می‌گوید:

الکترود شبیه‌ساز ذهنی می‌تواند نسل جدیدی از فناوری‌های عصبی را به وجود آورد و ما امیدواریم روزی از راه برسد تا بتوانیم توانایی حرکت و استقلال افرادی که به هر دلیلی فلج شده‌اند را به آنها باز گردانیم؛ به طوری که آنها برای کارهای روزمره‌ی خود به هیچ کس یا هیچ چیز دیگری نیاز نداشته باشند.

این آزمایش توسط محققان دانشگاه Case Western Reserve و مرکز شبیه سازی الکترونیکی عملکرد Cleveland انجام شد.

یکی از بیماران ۵۶ ساله‌ای که بر اثر یک تصادف در حین دوچرخه سواری از شانه به پایین فلج شده بود، گفت:

 برای افرادی که حدود هشت سال پیش آسیب دیده بودند و نمی‌توانستند حرکتی انجام دهند، تکان دادن اعضایشان، هرچند هم که اندک باشد،  بسیار امیدوار کننده است و به نظر من بهتر از این هم خواهد شد.

محققان کارها و تحقیقات بسیاری انجام داده و به نتایج کوچک، ولی با اهمیتی نیز رسیده‌اند. دانشمندان سال‌ها است که به دنبال توسعه‌ ارتباطی میان مغز و کامپیوتر هستند که در نتیجه‌ آن بیماران توانسته‌اند از این تکنولوژی برای کنترل تصاویر بر روی یک صفحه‌ نمایش استفاده کنند؛ اما اخیرا محققان رباتی را به شکل یک بازوی متحرک طراحی کرده‌اند که بیماران می‌توانند با کنترل آن از طریق مغز خود، قهوه بنوشند.

از دیگر پژوهش‌های شبیه سازی الکترونیکی، عملکرد آن بود که با شبیه سازی عصب‌های اندام‌ها، معلولین می‌توانند بازوها، پاها و انگشتان خود را تکان دهند؛ اما تاکنون، کارکرد این دستگاه به شکلی بوده است که بیماران باید با تکان دادن شانه حرکت‌های خود را آغاز می‌کردند و نه با دستورات ذهنی!

اما مطالعاتی نیز بعد از آن به منظور ایجاد یک دستور ذهنی انجام شد. بدین منطور محققان برای استفاده از داده‌های مغزی، یک سری الکترود شبیه‌ساز ذهنی را بر روی قسمت‌های مختلفی از سر یکی از بیماران معلول قرار دادند و آن را به یک کامپیوتر وصل کردند که در نهایت از طریق آن توانستند فرمان‌های مغزی وی را دریافت و کشف کنند.

در یک آزمایش، یکی از معلولین حرکتی، از این الکترودها استفاده کرد تا یک اندام مجازی را بر روی یک صفحه نمایش به حرکت درآورد و با استفاده از همان افکار یا دستورات ذهنی، توانست بازوی خودش را کمی تکان دهد.

بیماری که بر روی او این آزمایش انجام شد، گفت:

من یاد گرفتم که چگونه این کار را به روش صحیح آن انجام دهم و همینطور بهتر و بهتر شدم.

درست در هنگام آزمایش، محققان با استفاده از ۳۶ الکترود که دارای کنترل از راه دور بود، تلاش می‌کردند تا عضلات بازو و دست بیمار مورد نظر را تقویت کنند تا توانایی او بیشتر شود.

زمانی که الکترود شبیه‌ساز ذهنی در بدن بیمار کار گذاشته شد، او توانست غذا بخورد، آب بنوشد و با دست بینی خود را بخاراند

او گفت:

تجربه و حسی که من دارم، دقیقا شبیه همان حسی است که قبلا از اندام‌هایم برای کارهای روزمره‌ام استفاده می‌کردم؛ ولی با استفاده از این الکترود شبیه‌ساز کمی تاخیر در انجام کارها وجود دارد.

بیمار هیچ حس لامسه‌ای ندارد و البته این شگفت انگیز است که این ضعف او را آزار نمی‌دهد.

او گفت:

در یک آزمایش دیگری من چشم‌هایم را بستم و توانستم دقیقا همان کارهایی را انجام دهم که قبل از آن با چشم باز انجام داده بودم

اگرچه این سیستم، آزمایش خود را پس داده است و کار می‌کند، ولی پیاده سازی آن برای کل جهان بسیار پیچیده است و همچنین جابجا کردن ابزارها و دستگاه‌های لازم در آزمایشگاه‌ها برای کار گذاشتن الکترود شبیه‌ساز ذهنی بر روی بیماران معلول، بدلیل بزرگ بودن و زیاد بودن این وسایل، کمی سخت و هزینه‌بر است.

قدم بعدی آن است که این تکنولوژی به لحاظ اندازه کمی کوچکتر شود؛ طوری که بتوان آن را در بدن فرد قرار داد و همچنین بتوان از آن برای توان بخشی پاهای بیمار نیز استفاده کرد. در انتها باید گفت که این آزمایشات، قدم بزرگی به منظور توان بخشی بیماران معلول بوده است.

.

منبع: engadget

نوشته معلولین با استفاده از الکترود شبیه‌ساز ذهنی قادرند دست خود را با ذهنشان به حرکت در آورند اولین بار در تکرا - اخبار روز تکنولوژی پدیدار شد.