رئیس مرکز فنآوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد در برنامه "گفت‌وگوی فرهنگی" رادیو گفت‌وگو گفت: با این حجم از داده که وجود دارد هیچ فیلترینگی جوابگو نخواهد بود و آنچه که جوابگوست ساختن فرد است. یعنی اگر فرد ساخته شده در هر فضایی قرار بگیرد و قدرت تحلیل داشته باشد و بتواند هنجار را از ناهنجار تمیز دهد او قطعا گرفتار نخواهد شد.
برنامه "گفت‌وگوی فرهنگی" با حضور دکتر سید مرتضی موسویان رئیس مرکز فنآوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد، سید محمدرضا آقا میری مدیر عامل موسسه فرهنگی تبیان و مهندس سید محمدرضا اصنافی کارشناس فضای مجازی، خوراکیان عضو شورای عالی فضای مجازی به بررسی لزوم حضور و تولید محتوای اسلامی در فضای مجازی پرداخت.
دکتر سید مرتضی موسویان با اشاره به یکی از سیاست های ابلاغی برنامه ششم که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است، گفت: خواست مقام معظم رهبری، پنج برابر شدن حجم تولید محتوا در کشور است. اصلی ترین نقش را در فضای جدید، محتوا بازی می کند و کشوری برنده است که محتوا تولید می کند.
وی به اهمیت تولید محتوا در کشورهای مختلف پرداخت و اظهار داشت: آنچه که در حال انجام است، توانایی کشورها برای تولید و همچنین برای تحلیل محتوا در فضای مجازی است به شکلی که امروز دو کشور آمریکا و چین در زمینه تحلیل داده ها برای استفاده در زمینه های مختلف در حال رقابت هستند به شکلی که در حال حاضر 88 هزار دانشجو در دانشگاه پکن مشغول تحصیل در زمینه رشته ای بنام بیگ دیتا هستند.
رئیس مرکز فنآوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد، با بیان اینکه ساخت و یا تولید محتوا در دنیا تعیین کننده آینده بشر است، عنوان داشت: آنچه که به عنوان دایره المعارف آنلاین یا ویکیا می بینیم اگر دقت کنیم، می بینیم قصد دارند فرهنگ را آنگونه تعریف کنند که می خواهند. در آینده نزدیک، آنچه که به صورت مکتوب و تاریخی وجود داشته شاید مرجع رجوع واقع نشود و چیزی با عنوان مرجع مطرح شود که استفاده از آنها دارد رایج می شود.
وی در خصوص تولید محتوای اسلامی گفت: فرصت بسیار مغتنمی برای کشورهایی مثل ما است که دارای فرهنگ بسیار غنی از قرآن و عترت هستیم. سال ها تلاش بی وقفه علمای ما می تواند دستمایه بسیار گرانقدری باشد برای حوزه فضای مجازی کما اینکه واقعا در این زمینه کار شده است.
در ادامه سید محمدرضا آقا میری با بیان اینکه باید توجه خود را به شبکه ملی اطلاعات و تولید محتوا متمرکز کنیم، گفت: عمدتا تولید اطلاعات، بومی است. هاستینگ سرورهای ما خارج از ایران میزبانی می شوند اما امیدواریم با حمایت اندک دولت و برنامه ریزی خاص این اتفاق بیافتد.
وی با اظهار به اینکه شبکه ملی اطلاعات هم بستر محتوایی می خواهد و هم بستر نرم افزاری و زیرساخت، توضیح داد: شبکه ملی اطلاعات، آمیخته در هم تنیده ای از همه اینها است، یعنی اگر محتوا را تولید کردیم اما بستر زیرساختی را آماده نکردیم در حقیقت داریم این اطلاعات را به خارجی ها واگذار می کنیم و باز دوباره آن را می خریم.
مدیر عامل موسسه فرهنگی تبیان توجه به ذخیره سازی اطلاعات را مهم برشمرد و بیان داشت: تولید اطلاعات و تجمیع اطلاعات هزینه بر هستند و از سویی نباید از بسترهای برخطی که در جهان روال شده نسبت به بحث کشینگ و ذخیره سازی اطلاعات بی توجه باشیم چون این موضوع هم هزینه بومی سازی را برای ما کم می کند و هم ما را نزدیک به شبکه ملی اطلاعات می کند.
موسویان در خصوص آموزش برای گرایش افراد به سمت تولید محتوا تشریح کرد: برای ناشران قدیم آموزش هایی را گذاشته ایم که صرفا کلاسیک نیست بلکه رجوع به این افراد را در برنامه داریم و به کسانی که در زمینه نشر ادبیات اسلامی و فرهنگ اسلامی، پیش قدم بوده اند و کار کرده اند به طور مستقیم به اینها رجوع کنیم و بستری که آماده کردیم به نام نشر آفتاب در اختیارشان بگذاریم تا بتوانند با تحلیلی که ما الان داریم و در اختیارشان می گذاریم که چگونه کاری که از نظر ما ارزش متوسط داشته توانسته اقبال زیادی را در فضای جدید به خودش جلب کند و تعداد افرادی که از این اثر نسبتا متوسط بهره برده اند اصلا قابل مقایسه با تیراژهای فعلی که برای کتاب است، نیست.
وی افزود: بنابراین تابوی ترس ورود به صحنه جدید را از ذهن کسانی که عنصر اصلی هستند، یعنی اینکه تجربه بسیار خوب در تولید و نوع محصولی که مردم از آن استقبال خواهند کرد، دارند و فقط با بستر جدید بیگانه هستند و کمی می ترسند که وارد این وادی شوند و بخشی از این ترس به دلیل عدم آشنایی است و بخشی هم از این است که احساس امنیت در فضای مجازی نسبت به کاری که عرضه می کنند را هنوز ندارند دور کنیم.
مهندس سید محمدرضا اصنافی با بیان اینکه سه نوع محتوای مفید از نگاه تولیدکننده در فضای مجازی تولید می شود، عنوان داشت: یکی اینکه مردم محتوا را تولیدکننده فضای تولید و مصرف در حال ادغام شدن است بنابراین بخش اعظمی از تولید کننده های فضای مجازی خود مردم هستند.
وی افزود: دسته دیگر، بخش خصوصی است و در بستری که حاکمیت و دولت فراهم می کند با توجه به نیاز مردم و حوزه مصرف مردم اقدام به تولید محتوا می کند و گروه سوم خود حاکمیت است که وارد می شود و تولید محتوا می کند.
این کارشناس فضای مجازی حرکت در بخش خصوصی را اجبارا به سمت آنلاین شدن خواند و گفت: ما همین الان هم عقب هستیم و این بخاطر جبر فنی است که داریم و محدودیت هایی که در حوزه پهنای باند داریم تقریبا از همه برنامه‌ها از جمله چشم انداز 20 ساله عقب هستیم این دلیل شده بود تا مردم محتوای تصویری و مولتی مدیا را روی حامل بتوانند دریافت کنند.
وی متذکر شد: ما در این حوزه مشکلی داریم که اگر آن را حل نکنیم توفیقی نخواهیم داشت و فقط داریم فضا را برای محتوای خارجی باز می کنیم و آن هم رگولاتوری اینها است. منظور از رگولاتوری مجموعه نهادهای کشور است. به نظر می آید ما خیلی عقب هستیم به طوریکه وقتی فنآوری می آید و مردم را جذب می کند تازه به دنبال راهکار ها می رویم.
آقا میری به بررسی تطور رخداد اینترنت و رویکرد مردم به سمت وب پرداخت و تصریح کرد: روزهای اول که دسترسی به اینترنت داشتند عده ای دست به تولید محتوا می زدند. بعد از اینکه حجم تولید اطلاعات زیاد شد بحث کامنت و نظر خواهی از افراد هم در ذیل مقالات و یادداشت ها ایجاد شد و پس از گذشت مدتی شاهد بودیم اگر سایتی اقدام به درج اطلاعاتی می کرد که صرفا خودش تولید کرده بود، خیلی استقبال نمی شد و بحث تعامل مطرح شد. یعنی بخش خصوصی تولید می کرد و اگر کاربر مشارکتی برای دریافت تولید نمی کرد خیلی موفق نبود.
وی یادآور شد: کم کم بخش خصوصی جایگاه تولید اطلاعات را به کاربر واگذار کرد. الان تولید کننده اطلاعات بخش خصوصی و صاحبان سایت ها نیستند و خود کاربران هستند. یعنی بخش خصوصی صرفا دارد بستر ایجاد می کند. این رخداد نه چندان مبارکی که اتفاق افتاده این است یعنی جریان اطلاعات بیشتر در دست افرادی که کارشناس نیستند افتاده است.
موسویان با اشاره به دورنمای فضای مجازی در سال 2030، خاطر نشان کرد: آنچه که در سال 2030 اتفاق خواهد افتاد و بلوغ جامعه شبکه ای مبتنی بر شبکه عصبی و هوش مصنوعی است، این است که هرچقدر جدایی بین فضای فیزیکی و فضای مجازی وجود داشته باشد واسطه این دو فضا مغز انسان است و هرآنچه که در مغز انسان وجود دارد مورد نظر ما است و آنچه که می گوییم باید برای یک فرد هزینه کنیم تا او به لحاظ فرهنگی به سطحی از دانش و فرهنگی که بیان می شود برسد، ارتباط با این مغز دارند.
وی تاکید کرد: بنابراین فعالیت ما نباید متوقف شود بلکه باید بیشتر فعالیت کنیم و هرچه رو به جلو می رویم خطراتی که جامعه جوان ما با آن روبه رو است به شدت رادیکالتر می شود.
رئیس مرکز فنآوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد اظهار داشت: آنچه که باید فراموش کنیم قدرت سلب است، امکان اینکه همه چیز را از در دسترس بودن خارج کنیم وجود ندارد با این حجم از داده که وجود دارد هیچ فیلترینگی جوابگو نخواهد بود و آنچه که جوابگوست ساختن فرد است. یعنی اگر فرد ساخته شده در هر فضایی قرار بگیرد و قدرت تحلیل داشته باشد و بتواند هنجار را از ناهنجار تمیز دهد او قطعا گرفتار نخواهد شد.
شایان ذکر است؛ برنامه "گفت‌وگوی فرهنگی" از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 20 به مدت 75 دقیقه از شبکه رادیویی گفت‌وگو پخش می شود. علاقمندان می توانند برای شنیدن فایل صوتی به سایت شبکه مراجعه نمایند.
