هنر بازیگری مقوله ای مربوط به امروز و دیروز نیست، بلکه از روز ازل با انسان زاده شده و تا روز ابد با او خواهد ماند و با پایان انسان، هنر بازیگری او نیز به پایان می رسد. از لحظه ای که فرد متولد می‌شود، بازیگری تنها ابزار اوست . هر زمان که کودک دچار مشکلی شده، با ابزار گریه مقصود خود را رسانده است.

در واقع کودک در فرآیند استفاده از این ابزار ارتباطی و تبدیل آن به نماد و نشانه جهت ارسال پیام خود به گیرنده و انتقال مفهوم و موضوع مدنظرش به خانواده و اطرافیان، تماما از مکانیزم بازیگری استفاده کرده و ارتباط برقرار می نماید. از زمان انسان غار نشین که با برگزاری آیینهای مختلف و اجرای نقشهای انسان  و اهریمن و غلبه انسان غارنشین بر طبیعت و نیروهای ماورایی تا آیینهای مختلفی که تا امروز همچنان به قوت خود باقی است، هنر بازیگری بیشترین و مهمترین نقش را ایفا کرده است.

 

افراد بی خبر از همه جا تصور می‌کنند که توان بازیگری نداشته و تنها عده ای معدود دارای توان بازیگری بوده و بازیگری هنری خاص برای افرادی خاص است؛ اما همین اشخاص  هنگام  مصیبت می گریند و در زمان شادی می خندند، لحظاتی غمگین هستند و لحظاتی نیز عصبانی و برآشفته و اینها همگی حالاتی است که همه افراد در موقعیتهای مختلف به عنوان واکنش از خود نشان داده اند .

این کارها چیزی غیر از بازیگری است؟ زندگی خود سراسر نمایش است و آیینی است که انسان، طبق این آیین به دنیا می آید و رنج می کشد و مصیبت می بیند تا دچار کاتارسیس و یا تزکیه نفس گشته و با حالی خوش و سبکبال، طبق همان آیین به سفری بی بازگشت می‌رود.

 

زندگی سراسر صحنه است و انسان یک بازیگر تمام عیار در نقشها و حالات مختلف. می بینیم که هر کس نقش خود را به زیبایی تمام و با تبحر کامل ایفا کرده و هیچ نقصی در بازی او مشاهده نمی شود و در ضمن هرکسی تنها نقش خویش را بازی می‌کند و نکته اینست که با این شرایط، پس چرا تنها عده ای معدود پا در عرصه بازیگری گذاشته و بقیه را فاقد استعداد می نامیم.

مساله اینست که هرکس تنها نقش خود را با مهارت بازی می کند و این مهارت و توانایی ناشی از اعتقاد و ایمان فرد به آن موقعیت است؛ یعنی انسان هر موقعیتی را که در آن قرار گرفته، کاملا باور داشته و کلید طلایی در بازیگری همین باوری است که انسان به وقایع و حوادث و حالات و روحیات خود دارد و این باور او را به جایی می رساند که همیشه بهترین بازیگر برای نقش خود در زندگی باشد؛ اما بازی کردن روی صحنه یعنی آفرینش زندگی مجدد بر صحنه به عنوان بخشی از الگوی اصلی، یعنی زندگی، نیاز به باور مجدد و اعتقاد کامل دارد و در این مرحله است که بسیاری باز می مانند.

 

می گویند بهترین بازیگر کسی است که بهترین دروغگو باشد تا حدی که خود نیز دروغ خود را باور نماید و با این باور دروغ را همچون زندگی به مخاطب ارائه می نماید و از این جهت است که می گوییم بازیگری یعنی خوب دروغ گفتن، زیرا بازیگر تنها با قصه ای سرو کار داشته و اشخاصی که توسط نویسنده زاده شده، شاید نمونه عینی آن در جامعه مشاهده شود، ولی باز هم قصه یعنی فضا و مکان و جغرافیا و جامعه ساختگی و همه و همه، ساخته ذهن هنرمند بوده و لذا همه چیز در قالب ذهنیت است و بازیگر با باور نمودن این قصه ساختگی و اشخاص خیالی طی یک مکانیزم، ذهنیت را به عنیت تبدیل می کند.

 

 ارائه  نمایشی ساختگی و دروغین، اما با باور و اعتقاد کامل تا حدی که خود نیز دروغ خود را باور کرده و همراه با شخصیت ساختگی می خندد، می گرید، پرخاش می کند و یا مهر می ورزد و عاشق می شود، افسرده شده و انواع و اقسام حالتها و موقعیتها که در وهله اول خود باور کرده و لذا با این باور، به قدرتی دست می یابد که تماشاگر نیز با دیدن اعتقاد و باور وی، او نیز باور کرده و خود را به دست قصه می سپارد تا بواسطه و شخصیتها در خیال پرواز کند و افق های مختلف را تجربه کرده و در نهایت به یک آگاهی در خودآگاه و یا ناخودآگاه خود دست یافته و لذا همان گونه و به همان شدت که متاثر شده، تاثیر نیز می گذارد.

 

 به نوعی می توان گفت که افرادی که دارای هنر بازیگری هستند در واقع کسانی بوده که علاوه بر بازی در زندگیِ در حال جریان، در زندگی ساختگی و خیالی یک قصه در دل زندگی اصلی نیز مهارت و توانایی داشته و در اصل می‌توان گفت که این افراد خاص دارای توان بازی در بازی را داشته، یعنی خود دارای شخصیتی هستند که همواره با آن زندگی می کنند و حال تا حد امکان این شخصیت را پنهان نموده و قالبی دیگر به خود گرفته است. لذا ایشان می بایست دو شخصیت را همزمان کنترل و مدیریت نموده و یکی را پنهان کرده و تا حد امکان به دیگری اجازه بروز دهد و اینجاست که شاعر می گوید: “کار هر بز نیست خرمن کوفتن    گاو نر می خواهد و مرد کهن”

و بر همین اساس است که عده زیادی در این عرصه با شکست مواجه شده و یا نتوانسته اند به این حوزه راه یابند. در شروع بازیگری با همین سوال و پاسخ به آن،  تکلیف هر مخاطب علاقمندی روشن می شود. آیا دروغگوی خوبی بوده و آیا توان آن را دارد که خود نیز دروغ خود را باور کند؟

اگر پاسخ این سوالات مثبت باشد، فرد علاقمند به بازیگری می تواند در نقطه شروع بایستد. یکی از توانایی های دیگر او که توسط یک متخصص در امر بازیگری می بایست در همان ابتدا تکلیف را روشن سازد، دارا بودن جوهر و ” آن ” بازیگری شخص علاقمند است. ” آن ” که تعریف و تشریح آن بسیار امر مشکلی بوده و تنها با تجربه و تخصص مربی؛ اما بصورت کشف و شهود بدست می آید، شاید به معنای “حضور ” باشد.

اگر دقت کنید در محفلی با حضور افراد مختلف، برخی حضور پر رنگ و سنگین و یا جذاب و دوست داشتنی داشته و کشف و دریافت آن در فرد به عامل مشخصی مربوط نبوده و تنها با حس دریافت می شود؛ اما یک متخصص در زمینه بازیگری توان کشف آن را دارا است. خب به هر حال اگر شما دارای “آن ” بازیگری و یا ” حضور ” و یا جوهر آن بودید، می توانید نخستین قدم  را در مسیر دشوار بازیگری بردارید.

پس هرگاه که این توانایی هایی که گفته شد را شخص دارا باشد، حال باید به دنبال ابزار بازیگری بود. بازیگری نیز مانند هر شغل و حرفه دیگر، دارای ابزاری مختص خود است. همانطور که یک مهندس مکانیک علاوه بر علم و دانش و تخصص خود به آچار و ابزار خاص خود نیز جهت پیاده کردن موتور نیاز دارد و بدون ابزار و وسیله کاری از او کاری برنمی‌آید، در حوزه بازیگری نیز همین فرآیند وجود دارد.

ابزار بازیگر با تمرین مداوم و طولانی مدت بدست می آید. اگر می بینید که کسی یک شبه بازیگر می‌شود و بر سردر سینماها تصویرش خودنمایی می‌کند، مطمئن باشید که به همان سرعت نیز افول کرده و خاموش می شود. بازیگری ابزار خود را می خواهد و ابزار بازیگر، یعنی بیان مناسب، بدن پرورش یافته، حس تربیت شده و چهره ای که توان بروز هر حس و حالتی را به هر میزان داشته باشد. اینها ابزاری تخصصی است که هر فردی که فاقد این ابزار باشد، می بایست بازیگری را کنار گذاشته و به دنبال شغل دیگری برود .

حال شاید برای شما این سوال پیش آید که آیا همه این اشخاصی که به عنوان بازیگر در ایران معروف و مطرح بوده دارای این ابزار هستند یا نه؟ و من به شما می گویم نه، بسیاری از آنها فاقد این ابزار هستند؛ اما از آنجا که فیزیک و تصویر زیبایی داشته و می توانند گیشه اثر را تضمین نمایند، متاسفانه به عنوان بازیگر مطرح می شوند.

اما باید بگویم که دوران درخشش این دسته از به ظاهر بازیگران، طولانی نبوده و پس از چند صباحی که تصویر آنها تکراری شده و گیشه آنها از رونق می افتد یک شبه کنار گذاشته می شوند و افراد دیگری جای آنها را می گیرند و این سیستم تکرار می شود؛ اما در برخی مواقع نیز ممکن است افراد بااستعدادی وارد شوند که ماندگار خواهند بود.

شما خودتان اگر کمی فکر کنید بازیگران بسیاری در ذهنتان تصویر می شوند که دیگر حضور ندارند و تنها در یک دوره حضور داشته اند؛ اما از آنطرف بازیگرانی همچون پرویز پرستویی ، رضا کیانیان ، اکبر عبدی ، عزت الله انتظامی ، علی نصیریان و بسیاری دیگر همچنان در عرصه حضور داشته و دارند و خواهند داشت. زیرا این دسته از بازیگران یک شبه پدید نیامده اند و به قول معروف خاک صحنه خورده اند و به واسطه علم و دانش و تجربه و تبحر خود اینجا ایستاده اند و همواره ابزارشان تکمیل بوده و در اینجاست که میان ایشان و بسیاری از بازیگران یک شبه، تفاوت وجود دارد.

در قسمت بعدی این مطلب بیشتر به توانایی ها و استاندارد ها ی بازیگری و وضعیت سینما و تلویزیون می پردازیم.

نوشته حکایت پر فراز و نشیب هنر بازیگری (قسمت اول) اولین بار در تکرا - اخبار روز تکنولوژی پدیدار شد.

جایزه اسکار همیشه به کسی که بازی‌اش را دوستش داریم و مستحق آن هست نمی‌ رسد و ثابت شده که نظر منتقدین با نظر بینندگان بسیار فاصله دارد. در ادامه چند بازیگر که از نظر ببیندگان مستحق دریافت جایزه اسکار بوده‌اند را بررسی خواهیم کرد.

بازی بت دیویس را در فیلم بردگی انسانی (Of Human Bondage) و یا دنیس هارپر را برای فیلم مخمل آبی (Blue Velvet) و یا جودی گارلند را برای (The Wizard of Oz) یا جیمی استوارت را برای فیلم سرگیجه (Vertigo) در نظر بگیرید. مسلما این نقش آفرینی‌ها از نقش‌آفرینی‌هایی است که در ۱۰ سال گذشته در مراسم اسکار مطرح شده‌اند؛ اما توجهی به آن‌ها نشده است. اکنون می ‌خواهیم شما را با ۱۰ فیلم و بازیگرانی آشنا کنیم که به نظر ما به اشتباه به مراسم اسکار راه یافته‌اند. می‌ توانید خودتان فیلم‌ ها را ببینید و در مورد آن‌ ها قضاوت کنید.

ماریا بلو در فیلم تاریخ خشونت (A History of Violence) ساخته شده در سال ۲۰۰۵

لیست بهترین بازیگران مکمل زن در مراسم اسکار پر بود از افرادی که برای نامزدی در این بخش شایسته نبودند. فقط به بازی خوب میشل ویلیامز در فیلم کوهستان بروکبک (Brokeback Mountain) و یا امی آدامز در فیلم جونباگ (Junebug) فکر کنید؛ اما متاسفانه جایزه‌ی بهترین بازیگر مکمل زن به ماریا بلو برای بازی در فیلم تاریخ خشونت (A History of Violence) رسید.

ماریا در این فیلم نقش زنی جذاب را بازی می‌کند که نمی‌داند شوهرش یک قاتل است. نمی‌خواهیم ارزش کار او را پایین بیاوریم، چون بازی او در این فیلم به نسبت خوب بود و نظر منتقدان نیویورک را جذب کر؛د اما حرف ما این است که بازی او در حد برنده شدن جایزه‌ اسکار نبود.

ساشا بارون کوهن در فیلم بورات (Borat) ساخته شده در سال ۲۰۰۶

همه می‌دانیم که گرفتن جایزه اسکار برای نقش کمدی بسیار سخت است. هرچند که سال ‌های اخیر ملیسا مک کارتی و رابرت داونی جونیور، این قانون را عوض کرده‌اند؛ اما نامزدی ساشا بارون کوهن در سال ۲۰۰۶ یکی از عجیب‌ترین اتفاقات مراسم اسکار بود. او در نقش آقای بورات در فیلم «بورات: آموختن فرهنگ آمریکا برای پیشبرد ملت شریف قزاقستان» بازی کرد و واقعا خوش درخشید.

ساشا بارون کوهن، برای بازی و بازنویسی فیلمنامه‌ این فیلم علاوه بر جایزه اسکار، برای جوایز زیاد دیگری ( مثلا جایزه‌ی گلدن گلوب) هم نامزد شد و خیلی از آن‌ ها را از آن خود کرد. اگر دوستتان معتقد است که بازی ویل اسمیت در فیلم کمدی در جست و جوی خوشبختی (The Pursuit of Happyness) بهتر از بازی ساشا بوده، بهتر است که رابطه‌تان را با او قطع کنید!

جولی دلپی برای بازی در فیلم‌های قبل از طلوع (Before Sunset) و قبل از نیمه شب (Before Midnight) در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۱۳

مانند ساشا کوهن، نامزدی جولی دلپی آن هم برای دوبار در مراسم اسکار کمی عجیب به نظر می‌رسد. دلپی برای فیلمنامه‌ این دو فیلم که با همکاری ریچارد لینکلیتر و ایتان هاوک نوشته شده بود، نامزد دریافت جایزه شد؛ اما جالب اینجا است که فقط در مراسم اسکار از این فیلمنامه تعریف شده و در محافل ادبی دیگر، نامی از آن برده نشده است.

جولی دلپی در فیلم «قبل از طلوع» نقش سلین را بازی می‌کند که یکی از پیچیده‌ترین شخصیت‌های زن سال‌های اخیر سینما است. او این نقش را به خوبی بازی کرد و این بازی خوب فقط به خاطر فیلم‌نامه نبود بلکه هنر بازیگری جولی به کمک او آمد.

شریکا اپس برای بازی در فیلم نیمه نلسن (Half Nelson) ساخته شده در سال ۲۰۰۶

نقش آفرینی رایان گاسلینگ در نقش رایان فلک در فیلم «نیمه نلسون» حتی از بازی ساشا بارون کوهن هم تاثیر گذارتر بود. متاسفانه تنها فردی که از این فیلم برای جایزه‌ای نامزد شده بود، رایان بود و کار زیبای همکار او، شریکا اپس کاملا نادیده گرفته شد.

شریکا نقش دانش آموزی را بازی می‌کرد که با معلم معتاد خود رایان فلک رابطه‌ی دوستانه‌ای برقرار می‌کند و واقعا کار تحسین برانگیزی را در اجرای این نقش از خود نشان می‌دهد؛ اما داوران مراسم اسکار تصمیم می‌گیرند که کاملا او را نادیده بگیرند و جایزه را به ابیگیل برسلین برای بازی در فیلم خورشید خانوم کوچولو (Little Miss Sunshine) بدهند. البته شریکا برای بازی خوبش در این فیلم یک جایزه‌ اسپریت اوارد (Spirit Award) برنده شد. این جایزه به افرادی داده می‌شود که احتمال برنده شدنشان در مراسم اسکار بالا است.

مایکل فسبندر برای بازی در فیلم (Fish Tank) ساخته شده در سال ۲۰۱۰

مایکل بعد از چند بازی خوب که احتمال برنده شدن جایزه‌ اسکار داشت، بلاخره برای بازی در فیلم دوازده سال بردگی نامزد دریافت جایزه اسکار شد. بازی او در فیلم‌های شرم (Shame)، گرسنه (Hunger) و متد خطرناک (A Dangerous Method) واقعا تحسین برانگیز بود؛ اما او در فیلم «مخزن ماهی» واقعا بازی مستحق جایزه اسکار داشت.

این فیلم بریتانیایی که توسط آندریا آرنولد ساخته شده بود، داستان دختر نوجوانی (با بازی هنرمندانه‌ی کتی جرویس) است که با دوست مادرش کونر، وارد رابطه‌ای مخفیانه می‌شود. فسبندر نقش کونر را بازی می‌کند. فیلم مخزن ماهی اگر مایکل فسبندر را نداشت هیچ وقت این قدر موفق نمی‌شد، چون این بازی محسور کننده‌ی مایکل در نقش یک مرد منحرف و البته بسیار جذاب است که داستان را جالب کرده و باعث می‌ شود که نگاه کردن این فیلم به یکی از تجربه‌ های به یاد ماندنی تبدیل شود.

رایان گاسلینگ در فیلم ولنتاین آبی (Blue Valentine) ساخته شده در سال ۲۰۱۰

در پاراگراف‌ های قبل گفتیم که رایان گاسلینگ تنها بازیگر فیلم (Half Nelson) بود که برای گرفتن جایزه‌ اسکار نامزد شد. چند سال بعد از «نیمه نلسون» در سال ۲۰۱۰،  او در موقعیتی قرار گرفت که دقیقا برعکس بود. بازی رایان در فیلم درام «ولنتاین آبی» به کارگردانی درک سیانفرانسس، بسیار هنرمندانه و شگفت انگیز و یکی از بهترین بازی‌هایی بود که رایان تا به حال انجام داده است؛ اما با این وجود، همکارش میشل ویلیامز به نامزدی جایزه اسکار راه یافت.

رایان بعد از این فیلم، فیلم‌های خوب دیگری مثل «لارز و دختر واقعی» و «رانندگی» بازی کرده؛ اما با کمال تعجب در این فیلم‌ها هم به نامزدی جایزه اسکار نرسیده است. به نظر دیگر وقتش رسیده که رایان گاسلینگ دوباره نامزد دریافت جایزه‌ اسکار بشود.

سالی هاوکینگ و لزلی منویل در فیلم‌های خوشحال و خوش شانس (Happy-Go-Lucky) و سالی دیگر (Another Year) ساخته شده در سال ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰

تیموتی اسپال در سال جدید با افراد و کمپانی‌ های معروف زیادی همکاری کرده که از چشم داوران مراسم اسکار دور نمانده است. این یک رسم قدیمی است، هرکسی که با افراد معروف‌تری کار کند، بیشتر به چشم داوران خواهد آمد.

سالی هاوکینگ و لزلی منویل هم از این قائده مستثنا نبودند. این دو نفر که در فیلم‌ های «خوشحال و خوش شانس» و «سال دیگر» بازی حیرت انگیزی را ارائه کردند، مورد بی لطفی داوران واقع شدند؛ چرا که با افراد معروف همکار نبودند. هرچند که هاوکینگ یک جایزه‌ گلدن گلاب برای بازی در «خوشحال و خوش شانس» گرفت؛ اما او به نامزدی جایزه اسکار نرسید.

ژواکوین فونیکس در فیلم برای او (Her) ساخته شده در سال ۲۰۱۳

سال ۲۰۱۳ سالی بود که بسیاری از بازیگران توانمند مرد از لیست نامزد‌های جایزه اسکار بیرون ماندند. اسکار آیزاک برای بازی در فیلم درون لیان دیویس (Inside Llewyn Davis) ، رابرت ردفود برای بازی در فیلم همه چیز گم شده است (All is Lost) و یا تام هنکس برای بازی در فیلم کاپیتان فیلیپ (Captain Phillips) کسانی بودند که به نظر ما برای دریافت جایزه اسکار شایسته‌ تر از نامزد‌های انتخابی هستند.

البته هیچ کدام از این افراد به خوبی ژاکوین فونیکس در فیلم «برای او» بازی نکردند، چون بازی او واقعا هنرمندانه بود. حتما شنیده‌اید که برای فونیکس مهم نیست که چه جایزه‌ای ببرد و یا نبرد (که این خوب است چون او در سال ۲۰۱۴ هم نامزدی جایزه اسکار برای فیلم «گناه ذاتی» را از دست داد) اما واقعا مایه تاسف است. چون نقش آفرینی او در فیلم «برای او» واقعا حیرت انگیز بود. بازی او در نقش مردی که با یک سیستم اپراتور وارد رابطه‌ عاشقانه می‌شود همه ی ما را تحت تاثیر قرار داد و حتی در آخر باعث شد که اشکمان در بیاید.

تیلدا سوینتون در فیلم‌های (Julia) و (I Am Love) و (We Need To Talk About Kevin) ساخته شده در سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱

می دانیم که تیلدا سوینتون در حال حاضر یک جایزه‌ اسکار دارد؛ اما به نظر ما این کافی نیست و او مستحق گرفتن جایزه‌های بزرگ زیادی است. این منصفانه نیست که تنها نامزدی او برای جایزه اسکار به خاطر بازی در فیلم (The Grand Budapest Hotel) و (Only Lovers Left Alive) و (Snowpiercer) باشد چون او در سال‌های قبل، فیلم‌های خوب دیگری از جمله «جولیا» و «من عشقم» و «باید راجع به کوین صحبت کنیم» بازی کرده بود که از چشم داوران اسکار دور مانده است.

تیلدا در این سه فیلم، چهره‌های مختلف عشق را نشان می‌دهد و در هر سه فیلم بسیار خوب بازی کرده است. او حتی برای بازی در «من عشقم» یاد گرفت که ایتالیایی را با لهجه‌ی روسی صحبت کند.

.

منبع: indiewire

نوشته بازیگرانی که از نظر بینندگان مستحق دریافت جایزه اسکار بوده‌اند؛ اما نتوانسته اند منتقدین را راضی کنند اولین بار در تکرا - اخبار روز تکنولوژی پدیدار شد.