عدم توسعه ارتباطات ثابت به دلیل انحصار امکانات زیرساختی

 
اگرچه به گفته مسوولان در حال حاضر در عمده شاخص‌های زیرساخت‌های ارتباطی شبکه ملی اطلاعات وضعیت مناسبی داریم اما در حوزه ثابت به وضعیتی رسیده‌ایم که مردم ناراضی هستند و سرویس‌های ADSL نمی‌تواند مردم را راضی نگه دارد.
 
به زعم مسوولان حوزه ارتباطات، در عمده شاخص‌های زیرساخت‌های ارتباطی شبکه ملی اطلاعات وضعیت مناسبی داریم اما در حوزه ارتباطات پهن‌باند ثابت وضعیت مناسب نیست. عوامل مختلفی باعث شده تا وضعیت کنونی شکل بگیرد. یکی از دلایل بسیار مهم آن در دسترس نبودن امکانات پایه است که بیشتر به نحوه واگذاری شرکت مخابرات ایران برمی‌گردد. موضوعی که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم بارها به آن اشاره کرده است.
 
زمانی مخابرات یک شرکت دولتی بود و قوانین و بخش‌های مختلف از آن حمایت می‌کردند. در آن زمان هزاران کیلومتر کانال، سیم مسی، داکت زیر شهرهای کشور ایجاد شده بود که همزمان با خصوصی‌سازی به این شرکت واگذار شد و از نظر سرمایه‌گذاری، ایجاد مجدد آنها قابل توجیه نیست.
 
آذری جهرمی با تاکید بر اشتباهات رخ‌داده در واگذاری مخابرات، گفته بود: اشتباهات واگذاری در مجموعه مخابرات ایران در ایجاد برخی انحصارهاست. این اشتباه در سال ۱۳۸۸ در خصوصی‌سازی مخابرات انجام گرفت که داکت‌ها و سیم مسی که جوز اموال مردم است، به مخابرات واگذار شده و مخابرات هم سودهای ناشی از درآمد سالانه‌اش را به‌عنوان اقساط به دولت پرداخت کرد و سرمایه‌گذاری نکرد.
 
در این راستا حسین فلاح جوشقانی -رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی- درباره انحصار مخابراتی عنوان می‌کند: خاصیت امکانات پایه این است که هر شرکتی که آن را داشته باشد یک انحصار طبیعی هم دارد، البته تکنولوژی‌های جدید کار را راحت‌تر کرده‌اند و مانند قبل دیگر نیاز به کانال‌کشی‌های متعدد نیست اما باز هم این حوزه نیازمند سرمایه‌گذاری بالایی است. در تمام دنیا زمانی که این سرمایه‌ها وجود دارد سعی می‌کنند از آن به صورت بهینه استفاده کنند، به نوعی در دنیا بحث اشتراک منابع و اقتصاد مشارکتی بسیار مطرح است.
 
وی ادامه داد: این دیدگاه که امکانات زیرساختی باید به‌صورت عادلانه در دسترس همه بازیگران باشد، به هر دلیلی در کشور ما عملی نشده و این زیرساخت‌ها واگذار شده است. به دلیل انحصار طبیعی که در این حوزه وجود دارد به نظر یا باید این امکانات در دست دولت باقی می‌ماند، چون دولت با توجه به اینکه منافعی نداشت، می‌توانست آن را به خوبی مدیریت و توزیع کند یا باید جداسازی حسابداری (جداکردن حساب‌های عمده‌فروشی و خرده‌فروشی) و عملیاتی (نه جداسازی مالکیتی) در شرکت دارنده این امکانات رخ می‌داد که انجام نشده است.
 
معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه شرکت مخابرات ایران با در اختیار داشتن این امکانات پایه، در این سال‌ها عملکرد قابل قبولی نداشته، افزود:‌ البته این موضوع مربوط به دوره مدیریتی خاصی نیست و در همه زمان‌ها از ابتدای خصوصی‌سازی وجود داشته است. با این وجود مخابرات تعاملات و همکاری‌هایی انجام داده است که به موجب همین تعاملات در حال حاضر ۱۰ میلیون پورت ADSL در کشور داریم اما وضعیت کشور در این حوزه باید بسیار جلوتر از این باشد، در حال حاضر تغییر تکنولوژی و نیازهای متفاوت مردم، ما را مجبور می‌کند که تکنولوژی‌های به‌روزتر را به کار ببریم و ADSL دیگر پاسخگوی نیاز رو به رشد کاربران نیست.
 
انحصار امکانات زیرساختی، از دلایل عدم توسعه ارتباطات ثابت است
 
آنطور که کارشناسان ارتباطی عنوان می‌کنند، یکی از دلایل عمده وضعیت کنونی ارتباطات ثابت، انحصار ذاتی امکانات پایه زیرساختی در این حوزه و نحوه عملکرد آن است. نکته دوم بحث سرمایه‌گذاری است. معمولاً سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها بلندمدت است. پیش از این برآوردها نشان می‌داد سرمایه‌گذاری در حوزه‌ی پهن‌باند ثابت بین ۶ تا ۷ سال، دوره بازگشت سرمایه دارد اما در حال حاضر بازگشت سرمایه بین ۱۲ تا ۱۳ سال برآورد می‌شود. در واقع می‌توان گفت سرمایه‌گذاری در این حوزه دیربازده است از همین رو نوعی بی‌رغبتی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه وجود دارد.
 
فلاح جوشفانی درباره سرمایه‌گذاری این حوزه توضیح داد: سرمایه‌گذاری در این بخش باید هم در حوزه شبکه مادر مخابراتی توسط شرکت ارتباطات زیرساخت و هم در حوزه زیرساخت‌های مخابراتی شهری و دسترسی از سوی شرکت مخابرات انجام می‌شد. خوشبختانه در حوزه شبکه مادر مخابراتی مشکلی نداریم و توسعه‌های خوبی انجام شده است تا جایی که حتی در این حوزه بالاتر از نیاز کشور، ظرفیت وجود دارد.
 
وی ادامه داد: اما در حوزه زیرساخت‌های مخابراتی شهری و دسترسی این‌گونه نیست، چراکه نه تنها شرکت مخابرات در این حوزه سرمایه‌گذاری مناسبی نکرده، بلکه اجازه سرمایه‌گذاری به صورت اشتراکی با سایر شرکت‌های فعال در این حوزه را هم به صورت کارآمد نداده است. از همین رو در حوزه ثابت به وضعیتی رسیده‌ایم که مردم ناراضی هستند، چون سرویس‌های ADSL سرویسی نیست که مردم را راضی نگه دارد.
 
رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی خاطرنشان کرد: این در حالی است که در حوزه موبایل نمی‌توان بیشتر از این پیش رفت و توسعه ایجاد کرد، چرا که منابع فرکانسی ما در این بخش محدودیت دارند. ممکن است در آینده نزدیک، بر اساس نقشه راه ترسیم‌شده برای 5G تحولی ایجاد شود، ولی در حال حاضر با توجه به شرایط فعلی، باید اساس ارتباط را روی ارتباطات ثابت بگذاریم، چراکه اصولا تحقق 5G هم بدون توسعه زیرساخت‌های ثابت دسترسی و انتقال، امکان‌پذیر نیست.
 
وضعیت خوبی در حوزه ارتباطات ثابت نداریم
 
با وجود مقرراتی که در این چند سال تصویب شده، مسوولان ارتباطی و حتی وزیر ارتباطات و فناوری اطالعات هم معتقد است که در حال حاضر وضعیت خوبی در حوزه ارتباطات ثابت نداریم. در سال گذشته با اپراتورهای FCP و مخابرات جلسات متعددی داشتیم و قرار شد ۵ میلیون پورت VDSL و FTTx واگذار شود که بخش زیادی از تجهیزات این تعداد پورت، از طریق توان داخلی کشور قابل تامین بود، اما این اتفاق رخ نداد و اکنون در حد یک میلیون پورت VDSL نصب‌شده داریم.
 
فلاح جوشقانی درباره علت این موضوع توضیح داد: برنامه‌ریزی‌های خوبی هم در این زمینه انجام شد و شرکت‌های تولیدکننده حوزه ICT و اپراتورهای FCP هم پای کار آمدند و مخابرات ایران هم اعلام آمادگی کرد و قرار شد مصوبه‌های کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در این حوزه اجرایی شده و بالغ بر ۶۰۰۰ میلیارد تومان در این حوزه سرمایه‌گذاری شود اما به دلیل مشکلاتی که به آن اشاره کردم این برنامه به هدف خود نرسید. معتقدم تا زمانی که وضعیت انحصار در کشور این‌گونه باشد، در حوزه ارتباطات ثابت، پیشرفت خوبی نخواهیم داشت.
 
وی با بیان اینکه اساس ارتباطات کشور روی شبکه مخابرات است و باید توسعه پیدا کند،‌ گفت: اما مخابرات به تنهایی از عهده این کار بر نمی‌آید و اگر نگاه مسئولان مخابرات اقتصادی باشد که بدون شک باید باشد، از همکاری و تعامل با سایر شرکت‌های فعال در این حوزه استقبال می‌کنند تا با سرمایه‌گذاری مشترک، هم شرکت مخابرات خود را از وضعیت بن‌بستی که درگیر آن است، خارج کند و هم باعث توسعه این حوزه و بالارفتن کیفیت سرویس پهن‌باند ثابت شود.
 
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ادامه خاطرنشان کرد: تحقق این موضوع، نیازمند تغییر است. رگولاتوری هم با ظرفیت‌هایی که دارد در هموارکردن این راه قدم برخواهد داشت. ما به هیچ عنوان تقابلی با هیچ یک از اپراتورها و فعالان این حوزه نداریم و معتقدیم رگولاتوری باید نقش هماهنگ‌کننده و تسهیل‌گر داشته باشد و سعی کرده‌ایم این نقش را در حوزه ICT کشور داشته باشیم.

ظرفیت پهنای باند اینترنت آذربایجان‌غربی ۴۴۹ برابر شد

 
 
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان‌غربی گفت: ظرفیت پهنای باند ورودی استان طی هشت سال گذشته ۴۴۹ برابر شده که با توجه به ظرفیت، یک ششم زیر بار رفته و ‏پنج ششم آن آزاد ‏بوده و قابل بهره برداری است. ‎
 
قاسم جلیلی نژاد اظهار داشت: پهنای باند ورودی آذربایجان‌غربی در ابتدای دولت ۶.۷ گیگابیت بر ثانیه بود که امروز به سه هزار و هشت گیگابیت برثانیه رسیده است.
 
وی افزود: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در بحث شبکه ملی اطلاعات ۹۰ درصد ‏از تعهدات خود را ‏در زمینه تامین زیرساخت‌های ارتباطی در آذربایجان‌غربی انجام داده است.
 
 مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان‌غربی گفت: در این راستا امروز ظرفیت پهنای ‏باند بهره برداری شده این استان به ۴۶۶ گیگابایت بر ثانیه رسیده ‏است در حالی که هشت سال پیش ۳.۴ گیگابایت بر ثانیه ‏بود.
 
جلیلی نژاد با بیان اینکه پوشش اینترنت پرسرعت روستایی و دسترسی به شبکه ملی اطلاعات در ابتدای ‏فعالیت ‏دولت صفر بود، گفت: تاکنون یک هزار و ۶۸۴ روستای آذربایجان غربی به ‏شبکه ملی ‏اطلاعات متصل شده است‎. ‎
 
وی ادامه داد: طبق برنامه ششم توسعه مقرر ‏شده ۸۰ درصد روستاهای بالای۲۰ خانوار به ‏اینترنت دسترسی پیدا کنند و هم اکنون بیش از ۷۶ ‏درصد آن محقق شده است و در صورت تامین تجهیزات تا پایان سال ۱۰۰ درصد تعهد ‏وزارت متبوع تحقق می‌یابد.
 
مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان‌غربی گفت: در فاز نخست توسعه ‏ارتباطات روستایی یک هزار و ۱۵۰ روستا و در فاز دوم که فعلا ‏در حال انجام است، ۲۶۳ روستا در سطح استان از ‏اینترنت پرسرعت بهره‌مند شدند که با تامین تجهیزات مابقی روستاهای بالای ۲۰ خانوار نیز تحت پوشش قرا می گیرند.
 
جلیلی نژاد افزود: همه ۴۸ شهر آذربایجان‌غربی ‏از ‏امکانات آخرین نسل تلفن همراه برخوردار هستند. ‏
 
سرویس اینترنت پهن باند به دلیل سرعت آن بیشترین دسترسی را در اینترنت دارد که در چهار قالب DSL یا خط مشترک دیجیتال، فیبر نوری، کابل و ماهواره ارائه می‌شود.
 
زیرساخت‌های ارتباطی و اینترنتی ارایه شده به روستاها و مناطق محروم استان از جمله خدمات ارزنده و دستاوردهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در جهت توسعه دولت الکترونیک و ایجاد تسهیلات ارتباطی برای مردم مناطق محروم است.
 
در سال ۱۳۹۰ با تصویب مجلس شورای اسلامی و ابلاغ معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی رییس جمهوری ساختار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در استان ها تغییر کرد و ادارات کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان ها به عنوان نماینده تام الاختیار وزیر و ناظر بر زیرمجموعه های پست، پست بانک و شرکت ارتباطات زیر ساخت (بخش دولتی) و شرکت های خصوصی حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات تاسیس شد.
 
تمامی وظایف سازمان های وابسته به وزارت از قبیل سازمان تنظیم مقررات، سازمان فناوری اطلاعات و غیره از طریق این ادارات کل در استان ها پیگیری می شود و در همین راستا وظایف این ادارات کل جهت تحقق اهداف بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات در چهار بعد نظارت امنیتی و حفاظتی، نظارت مدیریتی، نظارت برنامه ای و نظارت مقرراتی تعریف شده است.
 
ادارات کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان به عنوان نماینده عالی بخش حاکمیت با هدف ایجاد هماهنگی در اجرای برنامه ها و سیاست های بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات بین کلیه واحدهای تابعه در استان تشکیل و مدیران کل استانی به عنوان نماینده ارشد وزارت متبوع وظیفه پاسخگویی به مقام محترم وزارت و مقامات ارشد استان را عهده دار است.

یوتیوب رفع فیلتر می‌شود؟

شورای عالی فضای مجازی طرحی را با عنوان مدیریت VPN و اینترنت کشور دنبال می‌کند. این پروژه بر مبنای ایجاد دسترسی متفاوتی برای چهار دسته خبرنگاران، پزشکان، دانشجویان و حوزه‌های علمیه قرار دارد.
 
به گزارش تابناک، مدیر یکی از اپراتور‌های ارائه‌دهنده اینترنت ادعا کرد به زودی «بسیاری از سایت‌ها از جمله یوتیوب برای خبرنگاران، اساتید دانشگاه‌ها و دانشجویان» رفع فیلتر می‌شود.
 
او توضیح بیشتری نداده است، اما شورای عالی فضای مجازی طرحی را با عنوان مدیریت VPN و اینترنت کشور دنبال می‌کند. این پروژه بر مبنای ایجاد دسترسی متفاوتی برای چهار دسته خبرنگاران، پزشکان، دانشجویان و حوزه‌های علمیه قرار دارد.
 
سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل نیز اخیرا اعلام کرده است شبکه ملی اطلاعات به دنبال قطع دسترسی به «اینترنت بین‌الملل» نیست بلکه قرار است سلسله مراتب دسترسی را برای کاربران ایجاد کند.

مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان اصفهان : بیش از ۵۴۱ شرکت فناور در سه پارک علم و فناوری در استان فعالیت دارند/ رشد ۲۵ برابری پهنای باند است

12.jpeg
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان اصفهان با اشاره به کشیده شدن بیش از دو هزار و 600 کیلومتر فیبر نوری، در این استان گفت: استان اصفهان یکی از زیرساختی ترین استان¬های کشور است.
به گزارش رواط عمومی اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان اصفهان، جعفرمطلب زاده مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات این استان با بیان اینکه یک هزار و 150 کیلومتر فیبرنوری در طرح توسعه ارتباطات روستایی (تار) طی برنامه شش ساله در نظر گرفته شده است،گفت: این طرح با هدف ایجاد دسترسی اینترنت پرسرعت در مناطق محروم و کمتر برخوردار کشور اجرا می شود و تا کنون 110 کیلومتر توسط مخابرات منطقه اصفهان به عنوان مجری طرح اجرا شده است .
 
مطلب زاده با تاکید بر اینکه پهنای باند ورودی به استان اصفهان در یک سال گذشته با 320 گیگابیت افزایش و رشد 25 برابری نسبت به ابتدای دولت تدبیر و امید به ظرفیت1080 گیگابیت برثانیه رسیده است، تصریح کرد: پهنای باند خروجی استان با 300گیگابیت افزایش نسبت به سال گذشته به بیش از 700 گیگابیت برثانیه رسیده است.
 
وی افزود: پهنای باند بین الملل استان اصفهان با رشد 40 درصدی نسبت به سال گذشته به 700 گیگابیت برثانیه افزایش یافته است و پهنای باند شبکه انتقال نیز با یک هزار و 223 گیگابیت برثانیه افزایش به یک هزار و 282 گیگابیت برثانیه رسیده است و با رشد 29 برابری نسبت به ابتدای دولت تدبیر و امید همراه بوده است.
 
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان اصفهان با اشاره به دسترسی به شبکه ملی اطلاعات در روستاهای بالای 20 خانوار استان گفت: امسال 87 سایت روستایی در استان احداث و ارتقا یافته است که دسترسی164 روستای استان به شبکه ملی اطلاعات را فراهم کرده است و جمعیتی بالغ بر 16هزار خانوار روستایی را تحت پوشش قرار می دهد.
 
وی افزود: هم اکنون بیش از 99.6 درصد روستاهای بالای 20 خانوار استان به ارتباط صوت و مکالمه تلفن همراه دسترسی دارند و برای920 روستا از مجموع 935 روستای بالای 20 خانوار استان دسترسی به اینترنت پرسرعت فراهم شده است و این روستاها به یکی از سرویس های اینترنت پرسرعت ثابت و سیار دسترسی دارند، این در حالی است که تعهد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این بخش بهره مندی 80 درصد از روستاهای بالای 20 خانوار تا پایان برنامه ششم توسعه از اینترنت پرسرعت بوده است و تلاش مجموعه ارتباطات در استان برقراری پوشش اینترنت پرسرعت روستای بالای 20 خانوار باقیمانده تا پایان سال است.
 
مطلب زاده با اشاره به توسعه خدمات اینترنت پر سرعت در شهرهای استان گفت: هم اینک 107 شهر استان با سه هزار و 355 سایت از خدمات نسل سوم و چهارم تلفن همراه برخوردارند.
 
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان اصفهان با اشاره به اینکه در حال حاضر پنج هزار و 26 کیلومتر از جاده های اصلی استان تحت پوشش اپراتور اول و چهار هزار و 10 کیلومتر نیز تحت پوشش اپراتور دوم قرار دارد، افزود: ضریب نفوذ اپراتور اول نیز نسبت به ابتدای دولت تدبیر و امید با رشد 36 درصدی به 97.35 و ضریب نفوذ اپراتور دوم با رشد 27 درصدی به 53.22 درصد رسیده است و همچنین تعداد مشترکین اینترنت پرسرعت ثابت و سیار در استان اصفهان شش میلیون و 48 هزار نفر است که از ابتدای دولت یازدهم با رشد 190 درصدی همراه بوده است.
 
وی با بیان اینکه پست بانک ایران برای گسترش بانکداری الکترونیکی  و کاهش شکاف دیجیتالی 62 دستگاه خودپرداز نصب کرده است، افزود: تمام اعتبارات لازم برای تهیه این دستگاه ها توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تامین شده است.
 
مطلب زاده همچنین از اتصال سه هزار و 481 مدرسه شهری و روستایی در استان به اینترنت رایگان در طرح هوشمندسازی مدارس خبر داد و گفت: از این تعداد یک هزار و 168 مدرسه در مناطق روستایی و دو هزار و 313 مدرسه در مناطق شهری استان به شبکه ملی اطلاعات متصل شده اند.
 
وی افزود: بیش از 541 شرکت فناور در سه پارک علم و فناوری در استان فعالیت دارند و از مجموع 800 شرکت ثبت شده در سازمان نظام صنفی رایانه ای استان 368  مورد آنها فعال هستند که از این تعداد 120شرکت دانش بنیان هستند و همچنین هشت مرکز رشد و پنج مرکز نوآوری و شکوفایی و سه شتاب دهنده در استان فعال هستند.
 
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان اصفهان با اشاره به فعالیت 270 استارت آپ در این استان گفت: با هدف حمایت از کسب و کارهای حوزه فناوری اطلاعات استان تاکنون هفت طرح از سازمان نظام صنفی و 11 طرح از شهرک علمی و تحقیقاتی برای دریافت تسهیلات تایید شده و در فاز اول 53600 میلیون ریال جذب اعتبار انجام شده است و در فاز دوم طرح از سازمان نظام صنفی 95900 میلیون ریال جذب اعتبار داشته است.
 

اختلال اینستاگرام، واتزاپ و توییتر جهانی است

attackdownd.jpg

 

ICTna.ir - از دقایقی پیش، سرویس های اینستاگرام، واتزاپ، فیس بوک و فیسبوک مسنجر در بسیاری از مناطق جهان با اختلال مواجه شدند.

به گزارش خبرنگار آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا)، از دقایقی پیش دسترسی به خدمات اینستاگرام، پیام رسان واتزاپ، فیس بوک و پیامرسان فیسبوک برای کاربران ایرانی به طور مستقیم و همینطور از طریق ابزارهای تغییر IP مختل شده است. 

براساس گزارش سرویس جهانی downdetector، این یک اختلال جهانی است و دقایقی است که دسترسی بیش از 70 درصد تقاضاها به این خدمات برای بخش قابل توجهی از کاربران با اختلال مواجه است. 

سرویس دان دیتکتور همزمان از اختلال جهانی همزمان در خدمات توییتر، اسنپ چت، تیک تاک و اپراتورهای مخابراتی تی موبایل، ای تی اند تی، ورایزون، آی نت، وی لاین، اسپرینت خبر داده است.

بروزرسانی ساعت 21:38 جمعه 29 اسفند 1399:

براساس بروزرسانی گزارش سرویس داون دیتکتور، به نظر میرسد بخشی از ترافیک سرویس های فوق در حال بهبود و بازگشت است. بعنوان مثال در این لحظه نرخ عدم دسترسی به واتزاپ از 70 درصد اختلال، به 61 درصد اختلال رسیده است.

(این خبر در حال تکمیل شدن است)

مودم‌های مبین‌نت پنهانی ارز دیجیتال استخراج می‌کردند!

ICTna.ir - با افشاگری یک کاربر توییتر و تایید ضمنی مبین نت، مشخص شده که برخی از مودم‌های اپراتور TD-LTE مبین نت به یک اسکریپت ماینینگ پنهانی برای استخراج بدون اطلاع ارز دیجیتال با استفاده از منابع مشترکین این اپراتور آلوده هستند و بدون اطلاع کاربر، این مودم ها اقدام به استخراج رمزارز می‌کنند. این موضوع نخستین بار، توسط یک توسعه دهنده ایرانی در توییتر افشا شده و مبین نت به طور ضمنی آن را تأیید کرده و قول پیگیری داده است.
 
به گزارش خبرنگار آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا)، مشخص نیست که این Firmware با اطلاع مدیران یا کارکنان مبین‌نت بر رروی بخشی از مودم‌های این اپراتور نصب شده، یا شرکت چینیِ فروشنده دستگاه‌های مودم به مبین‌نت به صورت پیشفرض یا با به‌روزرسانی غیرمجاز و یا آلوده، چنین دسترسی و امکان سوءاستفاده‌ای را برای استخراج رمزارز (ماینینگ) با استفاده پنهانی از منابع مشترکین این اپراتور، فراهم کرده است.
 
mobfirmbug.jpg
 
روابط عمومی مبین‌نت در توییتر و در پاسخ به کاربری که این موضوع را فاش ساخته قول پیگیری داده و پس از آن از بروزرسانی نرم افزار این مودم ها خبر داده است. این در حالی است که مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخدادهای رایانه ای سازمان فناوری اطلاعات ایران (ماهر) هنوز در این خصوص اعلام نظر نکرده و وب سایت این مرکز از 25 اسفندماه به روز رسانی نشده است.
 
ماجرا از چه قرار است؟
ماجرا از آنجا شروع شد که دو روز پیش، یک کاربر توییتر با شناسه MrOplus که خود را مهندس نرم افزار و شکارچی بدافزار معرفی کرده، با انتشار تصویری از سورس کد محتوی این اسکریپت در مودمهای SLC مبین نت با فرمور نسخه 13.0.1 نوشت: اینکه این ماجرا تقصیر مبین نت هست یا نه رو من نمیدونم قطعا، اما به شکل عجیبی تمام مودم های SLC مبین نت با Firmware 1.0.13 آلوده به Miner هستند، ماجرا هم به این شکل هست که بعد از لاگین به سیستم یک اسکریپت webminer اجرا میشود که در عکس زیر مشخص هست:
 
EwjRIJvWgAAPQEl.png
این کاربر در ادامه رشته توییت خود تاکید کرده بود: این داستان فقط و فقط دو حالت دارد، یا کسی در شرکت مبین نت دست گل به آب داده و از طریق TR069 یک فریمور آلوده بر روی دستگاهها ارسال کرده ، یا شرکت چینی که مبین نت از آن شرکت خرید کرده، فایل ها را به صورت ریموت آپدیت میکند.
 
وی تصریح کرده بود که در خصوص این حالت در سال 96 یا 97 هشدار داده بوده ولی گوش شنوایی برای تذکرش نبوده است.
 
EwjX_wiXAAUEoH_.jpg
 
 
مدتی بعد او از بررسی بیشتر خبر داد و نوشت: روی مودم هایی که خارج از شبکه مبین نت هست این داستان وجود ندارد. 
وی تحلیل کرده بود این مضووع یا بخاطر خاموش بودن قابلیت tr069 هست یا بخاطر عدم دسترسی به سرور update
 
به گفته کاربر افشا کننده این نقطه ضعف "حتی اگر بگویم صفحه بعد از ریبوت شدن برگردد به حالت قبل (که در مواردی که من تست کردم چنین چیزی نبود) باز هم باید پیگیر این باشند که چرا باید از 2018 تا به امروز Backdoor ها و bug ها رفع نشده؟
 
به گفته وی، این نشان دهنده آن است که شرکت وارد کننده (احتمالا) دسترسی به source code را ندارد یا از دانش کافی در این زمینه برخوردار نیست.
 
به گفته این کاربر "راهکار پیشنهادی هم این است که کاربران فعلا روی فایروال مودم پورت 443 / 80 را از WAN ببندند ؛ دسترسی TR069 را غیر فعال کنند ؛ آی پی آپدیت سرور را روی مودم مسدود سازند و در نهایت آدرس pool را هم توسط route یا url filtering ببندند.
 
چرخش در مبین نت
مبین نت در واکنش به این موضوع در ابتدا در یک بازخورد قابل قبول، اعلام کرد کارشناسان این شرکت از مدت‌ها قبل از وجود چنین مشکلی با خبر بوده‌اند و آپدیت کردن مودم‌ها در جریان است. 
 
اکانت رسمی شرکت مبین نت در توئیتر نوشت: اخیرا نگرانی‌هایی از سوی برخی مشترکین راجع به امنیت مودم‌های SLC در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که بدینوسیله به اطلاع می‌رساند این موضوع از پیش توسط کارشناسان  شناسایی و به‌روزرسانی فریم‌ویر مودم‌ها به‌صورت مرحله‌ای در حال انجام‌ است و به‌زودی به اتمام خواهد رسید.
 
پس از آن و در یک چرخش نسبی مبین نت در رشته توئیتی توضیح داد: پیرو اخبار درج شده در برخی رسانه‌های مجازی، مبنی‌بر احتمال وجود بدافزار در یکی از نسخه‌های نرم‌افزاری مودم‌های SLC، نکات زیر جهت اطلاع مشترکین اعلام می‌شود: خبر مذکور به استناد توییت یک فرد ناشناس و بدون ارائه شواهد معتبر فنی تنظیم شده و تاکنون صحت آن به تایید مبین‌نت نرسیده است.
 
به گفته مبین نت نسخه مذکور Firmware،  پیشتر در تیرماه سال 99 در فرآیند ارزیابی دوره‌ای مبین‌نت، برای بخش عمده مشترکین دارای این مودم به‌روزرسانی شده است؛ با این وجود و علیرغم تعداد بسیار محدود مودم‌های با مدل مذکور و  Firmware  قدیمی (کمتر از یک درصد) تیم مدیریت رخداد مبین‌نت به محض اطلاع از خبر مذکور (پیش از انتشار) علیرغم تایید نشدن خبر، اقدامات کنترلی پیشگیرانه را در این خصوص انجام داده است.
 
mobinnet.jpg
 
{بروزرسانی1: ساعت 21:13 روز جمعه 29/12/99}
مدیرعامل مبین نت: حتی یک مورد مودم مشکوک پیدا نکرده‌ایم
عصر روز 29 اسفندماه، حسین طهرانی، مدیرعامل شرکت مبین نت در توییتر و در پاسخ به خبرنگار آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات توضیحات جدیدی در خصوص این موضوع ارائه کرد.

مدیرعامل مبین نت در این خصوص تصریح کرد "مبین نت هیچگاه این مشکل را تایید ضمنی و یا غیر ضمنی نکرده است".
 
به گفته مدیرعامل مبین نت این شرکت، "از لحظه درج توئیت مذکور، تیم فنی مبین {نت} بررسی خود را شروع کرد و 
تا این لحظه علی رغم بررسی های گسترده حتی یک مورد مودم مشکوک و یا ترافیک به سمت آن مقصد در شبکه مشاهده نکردیم".
 
طهرانی تصریح کرد: ما مدتها قبل در بررسی های دوره ای یک آسیب پذیری در نسخه 1.0.13 مشاهده کردیم که همان زمان (تیرماه) بروزرسانی {ارسال} شد که این فرآیند، یک فرآیند روتین و دوره ای است.
 
به گفته مدیرعامل مبین نت، برای احتیاط به محض درج این توئیت، کارشناسان این اپراتور، مجدد بروزرسانی را کلید زده اند تا اگر مودمی در آن دوره زمانی آپدیت نشده، بروز شود.
 
از سوی دیگر، مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخدادهای رایانه ای سازمان فناوری اطلاعات ایران (ماهر)، بعنوان متولی بی طرف حوزه امنیت فناوری اطلاعات کشور، هنوز هم در این خصوص اعلام نظر نکرده و وب سایت این مرکز از 25 اسفندماه بروزرسانی نشده است.

مشکل کندی سرعت اینترنت در آستانه سال نو / پشت پرده اختلالات چیست

 
 
در روزهای پایانی سال ۹۹ سرعت اینترنت با کندی قابل توجهی همراه شده و کاربران در ساعات اوج مصرف قادر به برقراری ارتباط باکیفیت نیستند؛ دلیل بروز این اختلال از سوی مسئولان شفاف سازی نشده است.
 
همه ساله در آخرین روزهای سال و در آستانه سال نو، به دلیل افزایش حجم استفاده کاربران در ساعات پیک ترافیک از اینترنت، تلاش برای افزایش ظرفیت شبکه ارتباطی و کیفیت دسترسی بدون اختلال در دستور کار قرار می‌گیرد.
 
سال گذشته و با شیوع ویروس کرونا و کاهش رفت و آمدهای نوروزی، استفاده از اینترنت در ایام نوروز افزایش یافت و پیش بینی می‌شود که امسال نیز در آغاز سال ۱۴۰۰ شاهد افزایش حجم استفاده کاربران از اینترنت باشیم. اما با این وجود حدود یک هفته است که کاربران از سرعت و کیفیت اینترنت خود گلایه دارند و افت کیفیت اینترنت به خصوص در ساعات پیک ترافیک و شب‌ها کاملاً محسوس و قابل توجه است.
 
این در حالی است که دو روز گذشته وزیر ارتباطات از بازگشت بسته‌های شبانه اینترنت توسط اپراتورهای تلفن همراه خبر داده است که با وجود تداوم این اختلالات در اینترنت، به نظر می‌رسد که این بسته برای کاربران کاربردی نداشته باشد.
 
پشت پرده اختلالات اینترنت چیست؛ از ادعای مانور ناتو تا اختلاف بر سر پهنای باند
 
اپراتورهای اینترنت ثابت و موبایل در پاسخ به پیگیری کاربران از افت کیفیت و اختلال در دسترسی به اینترنت، دلیل آن را ایجاد اعمال محدودیت پهنای باند از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام می‌کنند اما با این وجود پیمان قره داغی مدیرکل دفتر حفاظت از حقوق مصرف‌کننده سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با تکذیب این اعمال محدودیت، دلیل اختلالات اخیر اینترنت را «قطعی مسیر ارتباطات بین‌الملل زیرساخت ایران (حدود ۸۵۰ گیگ ظرفیت) که از طریق قطر تأمین می شده» عنوان کرده است.
 
وی مدعی شده که «قطعی در دریای مدیترانه و حد فاصل مصر و ایتالیا رخ داده و اپراتور بالادست شرکت قطری اعلام کرده که تا ۴ فروردین به دلیل مانور نیروهای ناتو امکان ورود به حریم دریایی نقطه قطع شده را ندارد و به همین دلیل پیش بینی می‌شود که این قطعی که معادل ۲۰ درصد کل ارتباطات بین‌الملل کشور است حداقل تا ۱۵ فروردین به طول بیانجامد.»
 
صرف نظر از اینکه اعلام این خبر با توجه به اهمیت موضوع، به این شکل توسط مدیرکل حفاظت از حقوق مصرف‌کننده در سازمان رگولاتوری جای ابهام دارد، کارشناسان فنی می‌گویند که طی روزهای اخیر در پیک مصرف شاهد اختلال بیشتری در شبکه اینترنت هستند و به نظر نمی‌رسد که این اختلالات ارتباطی با قطعی لینک مسیر قطر داشته باشد.
 
برخی شنیده‌ها در فضای مجازی حکایت از آن دارد که این مشکل مربوط به درخواست وزارت ارتباطات از شورای عالی فضای مجازی برای دریافت مجوز افزایش ظرفیت پهنای باند بین الملل می‌شود. به نحوی که مرکز ملی فضای مجازی مطابق با مصوبه حمایت از افزایش ترافیک داخلی، با ایجاد ظرفیت جدید پهنای باند بین الملل موافقت نکرده است و از زمانی که این درخواست مورد پذیرش واقع نشده به نوعی شاهد اختلال در دسترسی کاربران هستیم!
 
ادعای قطعی فیبرنوری در دریای مدیترانه نیز در حالی مطرح می‌شود که تاکنون شرکت ارتباطات زیرساخت در این خصوص مستندانی منتشر نکرده است. این در حالی است که در نمونه‌های مشابه قبلی، مسئولان شرکت ارتباطات زیرساخت تصاویر گراف‌هایی را در این زمینه منتشر کرده و مشخص می‌شد که اختلال چگونه و از کجا صورت گرفته اما در مورد مشابه چیزی دیده نمی‌شود.
 
حتی اپراتورهای بین المللی نیز که همیشه شفاف عمل کرده و در صورت بروز اختلال و قطعی، به سرعت اطلاعیه می‌دهند تاکنون در مورد قطعی مسیر فیبر دریای مدیترانه مستندات رسمی منتشر نکرده‌اند.
 
اختلال شبکه اینترنت بیش از ۲۰ درصد است
 
میثم سیدصالحی مدیرعامل یک شرکت ارائه دهنده اینترنت به عنوان یکی از شرکت‌های دارای پروانه خدمات ارتباطی ثابت (servco) در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد بروز اختلال در شبکه زیرساخت کشور مطالبی مطرح کرد و گفت: بررسی‌های فنی ما نشان می‌دهد که این اختلالات به صورت کاملاً منظم اتفاق می‌افتد و نمی‌توان گفت که مربوط به یک قطعی کلی از یک مسیر است. نظم این اختلالات کاملاً قابل توجه است.
 
وی گفت: روز گذشته نیز یک حمله سراسری در شبکه ایجاد شد که برای خروج اطلاعات سایت‌هایی که دارای کاربر بالایی بودند، فشار زیادی را به شبکه اپراتورها تحمیل کرد و دسترسی از بیرون به داخل تمامی IP ها برای چند ساعت در زیرساخت قطع شد.
 
سیدصالحی در مورد اینکه آیا در این زمینه شرکت ارتباطات زیرساخت به اپراتورهای اینترنت اطلاع رسانی کرده است، گفت: اطلاع رسانی زیرساخت در این زمینه خیلی ضعیف بوده است. قاعدتاً زیرساخت به عنوان تأمین کننده اینترنت کشور باید اطلاع رسانی خیلی شفاف و دقیق در موضوعات اینچنینی در دسترس همگان قرار دهد. اما در مورد فوق اپراتورها بعد از اتفاق، با چند ساعت فاصله متوجه اختلال شده و در این چند ساعت مشترکان دچار آسیب می‌شوند.
 
وی در پاسخ به این سوال که آیا تنها ۲۰ درصد شبکه دچار اختلال شده است گفت: اختلال در چند روز اخیر بسیار بیشتر از ۲۰ درصد است و به نوعی کل شبکه را مختل کرده است. این اختلال در سایر اختلالات شبکه اپراتورها هم ضرب می‌شود و در نهایت کاربر نهایی عملاً از دسترس خارج می‌شود.
 
یاسر جلالی دستیار رئیس سازمان تبلیغات اسلامی نیز در توئیتر در واکنش به برخی توئیت ها درباره قطعی لینک دریایی قطر و ممنوعیت تعمیرات به دلیل عملیات ناتو این‌طور می‌نویسد: «ناتو؟! این حرف‌ها را خیلی جدی نگیریم! وقتش رسیده در مورد خط ترانزیت ترافیک قطر- ایران- ارمنستان، شفاف و واضح توضیح داده شود. اضافه کنید جزئیات سی‌دی‌ان فیس‌بوک (اینستاگرام و واتس‌اپ) در ارمنستان (یوکام) را و نسبت آن با توافقات مربوط به این خط ترانزیت و منافع مادی و معنوی ایجاد شده را.»
 
اسفندماه سال ۹۷ وزیر ارتباطات از امضای قرارداد سه جانبه ایران، ارمنستان و قطر برای ترانزیت دیتا خبر داد و اعلام کرد که در ملاقات با وزیر ارتباطات ارمنستان قرارداد سه جانبه قطر، ایران و ارمنستان برای ترانزیت دیتا جنوب به شمال امضا و تبادل شد. جزئیات بیشتری در خصوص این قرارداد اطلاع رسانی نشده است.
 
به هر ترتیب حتی در صورت قطعی فیبرنوری در دریای مدیترانه و دلیل آن برای بروز اختلال در کشور، شرکت زیرساخت که مدعی است تمهیدات لازم را برای ظرفیت پشتیبان پهنای باند در شرایط قطع مسیرهای ورودی به کشور، برنامه ریزی کرده، در مورد وضعیت فوق برای مسیرهای پشتیبان، چاره‌ای نیاندیشیده است.
 
پیگیری خبرنگار مهر از شرکت ارتباطات زیرساخت و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در روزهای اخیر به جایی نرسیده است و مسئولان وزارت ارتباطات حاضر به پاسخگویی در این زمینه و توضیح مشکل پیش آمده نیستند.
 
کارگروه نظارت بر خدمات ICT در نوروز ۱۴۰۰ تشکیل شد
 
با این وجود روز گذشته رگولاتوری در اطلاعیه‌ای از تشکیل کارگروه نظارت بر خدمات ICT در نوروز ۱۴۰۰ با هدف حفظ و ارتقای کیفیت خدمات در نوروز، مدیریت ترافیک و ارائه خدمات باکیفیت به مشترکان و با حضور رگولاتوری، شرکت ارتباطات زیرساخت، مخابرات و اپراتورهای اینترنت و موبایل خبر داده است.
 
مجید حقی معاون رگولاتوری در این باره گفته است: پیش از تشکیل کارگروه نوروز ۱۴۰۰، با هدف حفظ کیفیت خدمات به ویژه در ساعات پر ترافیک نزدیک تحویل سال، دریافت مجوزهای تردد برای تیم‌های فنی و عملیاتی اپراتورها و آمادگی برای افزایش حجم ترافیک صوت و دیتا در نوروز، بخشنامه‌ای به اپراتورها ابلاغ شد.
 
وی افزود: بر اساس تصمیمات این کارگروه، اپراتورها موظف شدند اقدامات لازم درباره بررسی و کنترل تغذیه سایت‌ها و تجهیزات ارتباطی و افزایش تاب آوری آنها در مواقع بحران را انجام داده و منابع تغذیه پشتیبان برای سایت‌ها را تأمین کنند.
 
حقی عنوان کرد: علاوه بر این، اپراتورها باید برای افزایش ظرفیت لینک‌های ارتباطی اقدام کرده و مشکل اشباع در لینک‌های انتقال و اینترنت را نیز رفع کنند.
 
به گفته وی، در این کارگروه شرکت ارتباطات زیرساخت و شرکت مخابرات ایران متعهد شده است لینک‌های مورد نیاز اپراتورها برای رفع مشکل اشباع و افزایش ظرفیت شبکه را در اختیار آنها قرار دهد و تیم‌های فنی و عملیاتی آنها در تمام ساعات شبانه روز پاسخگوی مشترکان خواهند بود.

سقوط سه پله‌ای سرعت اینترنت ثابت ایران/ سرعت اینترنت موبایل افزایش یافته است

 
 
گزارش سرعت اینترنت کشورها در ماه گذشته میلادی نشان می دهد سرعت اینترنت ثابت ایران کاهش و جایگاه کشور در این بخش ۳ پله سقوط کرده است اما سرعت اینترنت موبایل افزایش یافته است.
 
وب سایت اسپید تست جدیدترین رده بندی از سرعت اینترنت کشورهای جهان در فوریه ۲۰۲۱ میلادی را منتشر کرده است. طبق این گزارش در دومین ماه سال جاری میلادی متوسط سرعت موبایل در سراسر جهان ۴۶.۹۴ مگابیت بر ثانیه و متوسط سرعت اینترنت ثابت جهان ۹۷.۵۲ مگابیت بر ثانیه بوده است.
 
 
این در حالی است که در ژانویه سال جاری متوسط سرعت اینترنت موبایل در سراسر جهان ۴۶.۷۴ مگابیت بر ثانیه و متوسط جهانی سرعت اینترنت ثابت ۹۶.۹۸ مگابیت برثانیه بوده است. به عبارت دیگر در ماه فوریه متوسط سرعت جهانی اینترنت موبایل و ثابت نسبت به ماه گذشته اندکی رشد کرده است.
 
سقوط سه پله‌ای سرعت اینترنت ثابت ایران
 
براساس این گزارش متوسط سرعت موبایل ایران در ماه گذشته میلادی ۲۵.۲۷ مگابیت برثانیه بوده و جایگاه آن در رده بندی کشورها با یک پله صعود رده ۸۴ ذکر شده است.
 
 
از سوی دیگر سرعت اینترنت ثابت ایران ۱۹.۵۵ مگابیت بر ثانیه اعلام شده اما جایگاه ایران در این رده بندی ۳ پله سقوط کرده و در رده ۱۳۴ قرار گرفته است.
 
سقوط یک پله‌ای سرعت اینترنت موبایل کره جنوبی
 
در دومین ماه ۲۰۲۱ میلادی، امارات متحده عربی با سرعت اینترنت موبایل ۱۷۷.۱۶ مگابیت برثانیه، مانند ماه گذشته در رده نخست قرار است. در جایگاه دوم قطر با سرعت اینترنت ۱۷۱.۱۵ و در رده سوم کره جنوبی با سرعت ۱۶۶.۴۱ مگابیت برثانیه قرار گرفتند.
 
طبق اطلاعات موجود در این فهرست، جایگاه قطر یک پله رشد و کره جنوبی یک پله سقوط کرد. رده‌های چهارم، پنجم و ششم این فهرست بدون هیچ تغییری نسبت به ماه قبل به چین (۱۴۸.۶۲ مگابیت برثانیه)، عربستان سعودی (۱۱۹.۰۶ مگابیت برثانیه) و نروژ (۱۱۷.۰۱ مگابیت برثانیه) اختصاص داشت.
 
 
استرالیا و هلند با سرعت‌های اینترنت موبایل ۱۱۰.۳۴ و ۱۰۶.۳۴ مگابیت برثانیه به ترتیب در رده‌های هفتم و هشتم قرار داشتند. جایگاه هر دو کشور نسبت به ماه گذشته یک پله صعود کرده بود.
 
در رده نهم کویت با سرعت اینترنت موبایل ۱۰۴.۰۸ مگابیت برثانیه قرار داشت. البته جایگاه این کشور در رده بندی فوریه ۲۰۲۱ نسبت به ژانویه ،۲ پله سقوط کرده است.
 
در رده دهم فهرست نیز کشور بلغارستان با سرعت اینترنت موبایل ۹۷.۷۲ مگابیت برثانیه قرار دارد. جایگاه این کشور اروپایی نسبت به ماه گذشته ۳ پله رشد کرده است.
 
رشد ۳ پله‌ای سرعت اینترنت ثابت اسپانیا، مجارستان و لیختن اشتاین
 
در رده‌های نخست و دوم این فهرست دو کشور سنگاپور (با سرعت ۲۳۸.۵۹ مگابیت برثانیه) و هنگ کنگ (۲۳۱.۷۰ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه این دو کشور نسبت به ماه گذشته میلادی تغییری نکرده است.
 
در رده سوم تایلند با سرعت ۲۱۷.۷۰ مگابیت برثانیه قرار دارد. این درحالی است که ماه گذشته این کشور در رده چهارم قرار داشت.
 
رومانی نیز که در ژانویه در رده سوم بود در ماه فوریه یک پله سقوط کرد. سرعت اینترنت ثابت این کشور در گزارش ۲۰۵.۸۹ مگابیت برثانیه ثبت شده است.
 
 
دانمارک با سرعت اینترنت ۱۹۷.۲۷ مگابیت برثانیه در رده پنجم این فهرست قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه ژانویه تغییری نکرده است.
 
اما سه کشور اسپانیا (با سرعت ۱۸۹.۵۰ مگابیت برثانیه)، مجارستان (با سرعت ۱۸۷.۵۲ مگابیت برثانیه) و لیختن اشتاین (با سرعت ۱۸۶.۴۶ مگابیت برثانیه) که در رده‌های ششم، هفتم و هشتم قرار دارند، هرکدام نسبت به ماه گذشته ۳ پله صعود کرده‌اند.
 
موناکو با سرعت ۱۸۵.۴۸ مگابیت برثانیه در رده نهم جای دارد که جایگاه آن نسبت به ماه گذشته دو پله سقوط کرده است. سرعت اینترنت ثابت فرانسه در ماه جاری به ۱۸۴.۷۷ مگابیت برثانیه رسید و این کشور در رده دهم قرار گرفت. جایگاه این کشور اروپایی در رده بندی ۴ پله سقوط کرده است.

یک منبع آگاه در وزارت ارتباطات: کیفیت اینترنت به زودی به حالت عادی برمی‌گردد

 
افت کیفیت و سرعت اینترنت در روزهای اخیر باعث شکایت بسیاری از کاربران شده و برخی شایعات نیز بر این موضوع دامن می‌زند که کاهش سرعت اینترنت در ساعات شبانگاهی از عمد انجام می‌شود. پیگیری‌ها حکایت از این دارند که افت کیفیت و سرعت اینترنت به خاطر اختلال در مسیر ارتباطات بین‌الملل زیرساخت است که امکان حل آن نیز به خاطر مانور نیروهای دریایی ناتو تا اوایل فروردین ماه وجود ندارد؛ هرچند در هفته جاری با جایگزینی مسیر، نیمی از مشکل حل می‌شود.
 
یک منبع آگاه در وزارت ارتباطات به دیجیاتو می‌گوید ایران نزدیک ۸۵۰ گیگابیت ظرفیت پهنای باند را نزدیک کانال سوئز از داده است: «به علت مانور نظامی که در این منطقه وجود دارد نمی‌توانیم آن را تا اوایل فروردین تعمیر کنیم. در این بازه زمانی، کشتی‌های زیرساختی اجازه تردد ندارند.»
 
او  می‌گوید وزارت ارتباطات تقاضای رزرو کرده اما در ابتدای امر شورای عالی فضای مجازی با این مساله موافقت نکرده است: «با وجود اینکه وزارت ارتباطات تعهد کرده بود هیچ هزینه اضافه‌ای برای عرضه اینترنت نگیرد و با هزینه سرفصل قبلی اینترنت به فروش برسد اما با رزرو ۸۵۰ گیگ ظرفیت پهنای باند موافقت نشد. در نهایت با افزایش ظرفیت ۴۰۰ گیگابیتی موافقت شد که همین مسئله در روزهای اخیر چالش به وجود آورد.»
 
او اعلام می‌کند وزارت ارتباطات در تلاش است که ۴۰۰ گیگابیت ظرفیتی که مجوزش را گرفته‌اند را قبل از عید و در هفته جاری به شبکه ارتباطی کشور اضافه کنند. از سوی دیگر به گفته این منبع آگاه، مشکلات مربوط به تعمیرات نیز در بدترین حالت اواخر عید حل می‌شود. در بهترین حالت هم شاید تا ۸ فروردین مشکلات مسیر اصلی حل شود.
 
علت مخالفت اولیه با جایگزینی ظرفیت ۸۵۰ گیگابیتی پهن باند مشخص نیست. یک احتمال این است که نگرانی از «افزایش بی‌رویه‌ی پهنای باند پس از تعمیرات مسیر اصلی» وجود داشته است. گفتنی‌ست که در ماه‌های اخیر مخالفت‌هایی با افزایش پهنای باند در کشور توسط برخی مقامات رخ داده بود؛ به گونه‌ای که گفته می‌شد یکی از دلایل به دادگاه فراخوانده شدن وزیر ارتباطات همین موضوع بوده است. کار به جایی رسید که «حسن روحانی» رئیس جمهوری کشورمان نیز در این باره گفته بود که خودش شخصا دستور افزایش پهنای باند را صادر کرده است. او گفته بود: «اگر کسی قرار است بابت این افزایش پهنای باند مواخذه شود، من باید جواب پس دهم نه وزیر ارتباطات.»
 
این منبع آگاه در پاسخ به سوال دیگر که چرا شب‌ها بیشتر مشکل مربوط به کندی اینترنت مشهود است، اعلام کرد که علت کندی اینترنت در شب‌ها به خاطر پیک مصرف مردم از اینترنت است و ارتباطی به دخالت‌ها یا تعیین سیاست خاصی ندارد: «وقتی اینترنت به پیک مصرف خود می‌رسد این اتفاق می‌افتد که ناگهان همگی سرعت اینترنت‌شان کاهش پیدا می‌کند مخصوصا در شرایط فعلی که کشور با مشکل پهنای باند روبه‌روست.

اختلال فیبرنوری ایران – قطر تا ۱۵ فروردین ادامه خواهد داشت

 این بدترین پایان‌بندی برای سال پر از اختلال اینترنتی است. درحالی که گلایه‌ها از کیفیت اینترنت به امری دائمی بدل شده و به دلیل وجود انحصار در برخی بخش‌ها حداقل در کوتاه مدت امکان بهبود شرایط وجود ندارد، به تازگی اتفاق جدیدی کلکسیون اختلالات اینترنت کشور را کامل کرده است. مدتی است که کاربران اعلام می‌کنند شب‌ها خصوصا ساعت ۹ به بعد، کیفیت اینترنت به‌صورت جدی افت می‌کند و با کندی و قطعی مکرر اینترنت مواجه می‌شوند. در این راستا و درحالی که پیش‌تر اطلاعیه‌ای در‌این‌باره اعلام نشده بود، روز جمعه، مدیر‌کل دفتر حفاظت از حقوق مصرف‌کنندگان اعلام کرد که علت افت کیفیت اینترنت در مدت اخیر، قطعی مسیر ارتباطات اینترنت بین‌الملل زیرساخت از طریق قطر بوده است. وی تاکید کرد: در پی این اتفاق، چند هفته‌ای است که ۸۵۰ گیگابیت از ظرفیت اینترنت زیرساخت از دست رفته است.
 
 
براساس گزارش شرکت زیرساخت به سازمان رگولاتوری، احتمالا این قطعی تا ۱۵ فروردین ادامه خواهد داشت. در این گزارش اعلام شده است، «قطعی در دریای مدیترانه و حد فاصل مصر و ایتالیا رخ داده و اپراتور بالادست شرکت قطری اعلام کرده تا ۴ فروردین به‌دلیل مانور نیرو‌های ناتو امکان ورود به حریم دریایی نقطه قطع را ندارد.» با این حال این دفتر پیش‌بینی می‌کند که رسیدگی به شرایط تا ۱۵ فروردین طول بکشد و تا آن زمان این مشکل برطرف نشود. این درحالی است که در آستانه نوروز قرار داریم و احتمالا در ایام تعطیلات مصرف اینترنت کاربران افزایش پیدا خواهد کرد. بسیاری از مردم که به‌دلیل محدودیت‌های کرونایی در منزل خواهند ماند، برای سرگرمی و دید و بازدیدهای آنلاین سراغ اینترنت می‌روند و همین امر شرایط را بدتر نیز خواهد کرد.
 
  اختلال جدید این‌بار از سمت زیرساخت
پیمان قره‌داغی، مدیرکل دفتر حفاظت از حقوق مصرف‌کننده رگولاتوری در گفت‌وگو با همشهری اعلام کرده است که «این قطعی معادل ۲۰ درصد کل ارتباطات بین‌الملل کشور را شامل می‌شود.» مساله‌ای که پیش‌تر بارها به آن تاکید شده، آن است که چرا باید انحصار زیرساخت‌های اینترنتی در دست یک سازمان دولتی باشد و شرکت‌های اینترنتی نتوانند به‌صورت جداگانه برای فراهم کردن اتصال مستقیم اینترنتی اقدام کنند. در نظر نگرفتن مسیری جایگزین برای تعدیل بار ترافیک شبکه در مواقع اختلالات مقطعی، ایرادی است که سال‌ها پیش مکررا ایجاد مشکل می‌کرد و هیچ‌گاه چاره‌ای برای آن اندیشیده نشد. اما با توجه به بهبود ارتباطات زیرساخت مدتی بود که به فراموشی سپرده شده بود. وزیر ارتباطات اخیرا در یک سخنرانی گفته بود انحصار زیرساخت تا پایان دولت شکسته خواهد شد.
 
با این حال موضوع توسعه پهنای بند فقط به شرکت ارتباطات زیرساخت مربوط نمی‌شود و این شرکت برای توسعه پهنای باند به موافقت نهادهای دیگری مانند شورای‌عالی فضای مجازی نیاز دارد. مساله شبکه ملی اطلاعات مدتی است که به یکی از اولویت‌های شورای‌عالی فضای مجازی تبدیل شده، در نتیجه صدور مجوز برای توسعه پهنای باند اینترنت بین‌الملل چندان با سیاست‌های مدنظر این شورا هم خوانی ندارد. قره‌داغی اظهار کرده است که شرکت زیرساخت، علت فراهم نبودن پهنای باند رزرو برای شرایط قطعی را طولانی شدن فرآیند اخذ مجوز از مرکز ملی فضای مجازی برای افزایش ظرفیت بین‌الملل دانسته و همین امر باعث ایجاد این وضعیت شده است. با این‌حال شرکت زیرساخت گفته است، مرکز ملی فضای مجازی به‌تازگی مجوز ۴۰۰ گیگابیت ظرفیت ذخیره صادر کرده است که به زودی (حداکثر تا دوشنبه) به‌طور کامل وارد مدار خواهد شد. اعمال نظرهایی مانند موافقت نمایندگان مجلس با افزایش ۱۰ درصدی حق‌الامتیاز و حق‌السهم دولت از اپراتورهای ارائه‌دهنده خدمات مخابراتی و اختصاص آن به حمایت از تولید محتوا و فعالیت‌های نظارتی و فرهنگی در فضای مجازی نشان می‌دهد که نباید انتظار فراهم شدن تسهیلاتی برای بهبود کیفیت اینترنت بین‌الملل را داشته باشیم.
 
امید به اتخاذ تصمیماتی که باعث بهبود شرایط کیفیت اینترنت بین‌الملل شود به قدری کمرنگ است که حتی در یک ماه اخیر، نمایندگان با تهدید تلقی کردن اینترنت ماهواره‌ای، بخشی از افزایش ۱۰ درصدی حق‌السهم اپراتورها را به شرکت مخابرات ایران اختصاص دادند تا بتواند با آن مقابله و رقابت کند. بااین حال هفته گذشته، محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات در مراسم رونمایی از اولین اینترنت خانگی ۵G، یکی از راه‌های برون رفت از مشکل ایجاد شده ناشی از انحصار مخابرات و فشار بر شبکه اینترنت همراه را رفتن به سمت نسل پنجم اینترنت خواند.
 
 وزیر ارتباطات با تاکید بر اینکه استفاده از فناوری ۵G برای اینترنت خانگی می‌تواند کیفیت اینترنت را حتی تا ۳۰ برابر بهبود دهد، گفت: با هدف تعدیل فشاری که در مدت اخیر بر شبکه اینترنتی کشور وارد آمده و موجب نارضایتی مردم شده، رفتن به سمت تکنولوژی ۵G-FWA را در برنامه قرار داده‌ایم. وی افزود: بالا رفتن کیفیت تا این حد، ارتقای قابل‌توجهی است که می‌تواند تاثیر خوبی در شبکه تلفن همراه یا خانگی داشته باشد. بنابراین استراتژی ما بر این بود که برای حل این مشکلات به شرکت‌های FWA مجوز بدهیم که به سمت نسل پنجم حرکت کنند و پهنای باند بیشتری به اینترنت بدهند.
 
  فرار از پیشرفت
با وجود آنکه در کشورهای پیشرفته تمرکز بر ورود تکنولوژی‌های جدید برای ارائه اینترنتی با کیفیت بهتر و قیمت مقرون به صرفه تر است، نمایندگان مجلس نه تنها گامی در این راستا برنمی‌دارند بلکه با ایجاد شرایطی که هزینه نهایی آن با گران شدن تعرفه اینترنت به مصرف‌کننده نهایی تحمیل می‌شود، در تلاش برای محدود کردن هرچه بیشتر اینترنت بین‌الملل هستند. طبق مصوبه مجلس قرار است شرکت مخابرات ایران با هزینه مردم، شرایطی فراهم کند تا با یک تکنولوژی نسل قبل به جنگ با جدیدترین تکنولوژی دنیا در زمینه ارائه اینترنت، یعنی اینترنت ماهواره‌ای برود.
 
حمید ضیایی‌پرور، پژوهشگر رسانه، در گفت‌وگو با «ایرنا» گفته است، این فناوری بالاخره خواهد آمد و تمام دنیا را فرا خواهد گرفت. کسانی که برای مقابله با این فناوری مصوبه می‌دهند احتمالا شناخت درستی از پروژه اینترنت ماهواره استارلینک ندارند. وی ضمن مخالفت با مصوبه مجلس مبنی بر مقابله با فناوری اینترنت ماهواره‎‌ای گفته است: «مجلس از شرکت مخابرات خواسته این کار را انجام دهد. مخابرات چه کاری می‌تواند در زمینه اینترنت ماهواره‌ای انجام دهد؟ مثلا می‌خواهد پارازیت بیندازد؟ اگر این کار را هم بخواهند انجام دهند به سازمان فضایی ایران ارتباط دارد. البته اگر این بودجه را به پلیس فتا یا قوه‌قضائیه می‌دادند ممکن بود بتوانند این ماهواره‌ها را ردیابی کنند که تازه در این حالت هم اتفاق خاصی نمی‌افتد.» وی ضمن انتقاد از افزایش ۱۰ درصدی حق‌السهم پرداختی شرکت‌های اینترنتی تاکید کرده است: این افزایش حق‌السهم که از مردم و مشترکین تامین می‌شود با شعارهای مجلس مبنی بر مبارزه با گرانی مخالف است. در مصوبه مجلس آمده اپراتورها حق اضافه کردن قیمت اینترنت را ندارند. وقتی حق السهم ۱۰ درصد اضافه شود، شرکت اگر قیمت اینترنت را بالا نبرد ورشکسته می‌شود. شرکت یا باید سرعت اینترنت را پایین بیاورد یا قیمت را افزایش دهد که در هر دو صورت مردم ضرر خواهند کرد. ضیایی‌پرور در تشریح عظمت پروژه اینترنتی ماهواره استارلینک می‌گوید: ایلان ماسک(کارآفرین در زمینه فناوری اطلاعات و صاحب شرکت‌ اسپیس ایکس) به‌عنوان اولین دارنده ماهواره منظومه‌ای مدار پایین، قصد دارد بیش از ۱۲ هزار ماهواره به مدار زمین پرتاب کند که این تعداد در فاز اول خاک آمریکا و کانادا را پوشش می‌دهند و در فاز بعدی پوششی جهانی ایجاد خواهند کرد. وی می‌افزاید: الان ماهواره مدار پایین استار لینک در هر لحظه قادر است خاک آمریکا و کانادا را تحت پوشش اینترنت قرار دهد. این ماهواره‌ها به‌زودی کشورهای دیگر را هم تحت پوشش قرار می‌دهند. مدیرکل اسبق مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها با بیان اینکه ایلان ماسک تا الان ۹۰۰ ماهواره به فضا پرتاب کرده توضیح داد: برای آنکه به اهمیت این خبر پی ببریم باید بدانیم کل شبکه جی‌پی‌اس که در دنیا موقعیت‌یابی می‌کند، مشتمل بر ۶۰ ماهواره است. در آینده جی‌پی‌اس جمع می‌شود و روی ماهواره‌های استار لینک می‌رود. این اتفاق ابعاد عجیب و غریبی دارد و مقابله با آن با طرح‌های خنده‌دار ممکن نیست. این پژوهشگر رسانه‌ای با یادآوری اینکه ماهواره‌های مدار پایین به‌صورت مستقیم اینترنت را به کاربر نهایی می‌دهند تاکید کرد: کاربر اگر گیرنده کوچکی به قیمت ۱۵۰۰ دلار داشته باشد می‌تواند به اینترنت وصل شود. کسانی که این اینترنت را دریافت کرده‌اند از سرعتش خیلی راضی هستند. یک ایرانی در توییتر نوشته بسته اینترنت ماهواره‌ای را خریداری و دریافت کرده است. البته این اینترنت در ایران جواب نمی‌دهد. این استاد ارتباطات معتقد است: اینترنت ماهواره‌ای حاکمیت اینترنت در ایران و برنامه‌ریزی‌ها را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد و این حاکمیت را از حوزه دولت‌ها به حوزه شرکت‌ها منتقل می‌کند. فیلترینگ، قیمت اینترنت، اپراتورها و فروش تحت‌تاثیر اینترنت ماهواره‌ای قرار می‌گیرد.
 
  آمارهای رگولاتوری از کاربران اینترنت
آخرین گزارش رگولاتوری از وضعیت اینترنت کشور از نفوذ ۱۰۴ درصدی اینترنت حکایت دارد به نحوی که نزدیک به ۹۳ درصد مردم کاربر اینترنت موبایل هستند؛ اما نفوذ اینترنت ثابت خانگی همچنان ۱۱ درصد است. گزارش سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مربوط به توسعه ارتباطات پهن باند ثابت و سیار در کشور تا پایان آذر سال ۹۹ است. برآوردهای رگولاتوری نشان می‌دهد که ضریب نفوذ اینترنت پهن باند ثابت در کشور ۵۷/ ۱۱ درصد است و این آمار نسبت به ۳ ماهه قبل از این، تغییر محسوسی نداشته است. هم اکنون ۹ میلیون و ۷۱۸ هزار و ۴۳۹ نفر در کشور از فناوری‌های اینترنت ثابت استفاده می‌کنند و نسبت به ۳ ماهه دوم سال ۹۸ تنها حدود ۳۰۰ هزار نفر به این آمار اضافه شده است. کم اقبالی اینترنت ثابت به نارضایتی کاربران از کیفیت و قیمت این فناوری مربوط می‌شود و با وجودی که پیش‌بینی می‌شد در یک سال اخیر به دلیل شیوع ویروس کرونا و رواج آموزش مجازی، کاربران بسیاری به سمت استفاده از اینترنت ثابت سوق پیدا کنند، اما به‌دلیل عدم توسعه این بخش، کاربران استفاده از اینترنت موبایل را ترجیح داده‌اند. هم اکنون ضریب نفوذ اینترنت موبایل در کشور ۴۹/ ۹۲ درصد است و بیش از یک میلیون نفر در کمتر از ۳ ماهه گذشته به تعداد مشترکان اینترنت موبایل افزوده شده است.