چرا بیشتر با افرادی که از نظر ژنتیکی شبیه ما هستند، دوست می‌شویم؟
طبیعی است که همه‌ی ما دوستانی انتخاب کنیم که با ما کاملا سازگار باشند. بعید است کسی به برقراری رابطه با افرادی که مرتبا با حرف‌ها و کارهای وی مخالفت می‌کنند علاقه‌ای داشته باشد.
گویا آی تی – با افزایش سن و پخته‌تر شدن قطعا متوجه اهمیت ایجاد حلقه‌ای از دوستان با نگرش‌هایی متفاوت با نظرات خودتان پی خواهید برد؛ در حقیقت تعامل با افرادی که دیدگاه‌هایی ضد باور شما دارند کمک شایانی به رشد فکری شما خواهد کرد و تاثیرات بسیار مثبتی روی نحوه‌ی تعامل با دیگران و چشم‌اندازتان از زندگی خواهد گذاشت.
هر چه تجربه‌های بیشتری پیدا کنید به همان اندازه ذهن بازتری هم خواهید داشت. هر چند داشتن دوستانی با علایق یکسان زندگی را قطعا زیباتر می‌کند. به اشتراک‌گذاری علایق و فعالیت‌ها (مثل خوردن غذاهایی مشابه، ورزش‌های یکسان، گوش کردن به موسیقی‌های مشترک و …) با شخصی دیگر کاری بسیار زیبا و پر معناست. اما آیا تا به حال در مورد حقایق علمی که پشت مساله‌ی انتخاب دوست وجود دارد مطالعه کرده‌اید؟
در یکی از پژوهش‌هایی که اخیرا توسط «نیکولاس کریستاکیس»، پروفسور جامعه‌شناس و پزشک دانشگاه ییل و «جیمز فاولر»، پروفسور ژنتیک پزشکی و علوم سیاسی دانشگاه کالیفرنیا انجام گرفته این طور نتیجه‌گیری شد که به نظر می‌رسد دوستان ما در مقایسه با غریبه‌ها از نظر ژنتیکی شباهت‌هایی با ما داشته باشند.
این تیم پژوهشی با تجزیه و تحلیل ژنوم ۱۹۳۲ نفر و مقایسه آنها با نمونه ژنوم‌های دوستان آنها و سایر غریبه‌ها به این نتیجه رسیده‌اند. نتایج یافته‌های پژوهش آنها در ژورنال آکادمی ملی علوم (PNAS) در این آدرس منتشر شده است.
در این پروژه‌ی تحقیقاتی کاشف به عمل آمد که به طور میانگین هر فردی دارای DNA مشابه بیشتری با دوستان در مقایسه با غریبه‌هاست. پژوهشگران معتقدند این نتیجه توضیح خوبی برای گرایش ما به دوست شدن با افرادی است که از نظر زمینه‌های نژادی شباهت‌های بیشتری با ما دارند.
پژوهش مذکور این طور نتیجه‌گیری می‌کند: از نظر ژنتیکی تقریبا دوستان، عمو زاده‌ی چهارم محسوب می‌شوند؛ به این معنی که تقریبا ۱ درصد از ژن‌هایمان کاملا شبیه به ژن‌های دوستان‌‌مان است.
کریستاکیس: ”شاید به نظر شما ۱ درصد رقم چندان بزرگی نباشد اما در اینجا صحبت از علم ژنتیک است. جالب اینجاست که اکثر مردم حتی نمی‌دانند عمو زاده‌ی چهارم آنها کیست اما با توجه به موارد بی‌شماری که بررسی شده، ما با افرادی دوست می‌شویم که از نظر ژنتیکی شبیه ما هستند.“
معمولا دانشمندان برای پیش‌بینی احتمال ابتلای افراد به چاقی یا جنون با توجه به ژن‌هایشان اقدام به تعریف مفاهیم مختلفی می‌کنند؛ کریستاکیس و فاولر هم رویه‌ای مشابه در پیش گرفته و برای پیش‌بینی این مساله که چه کسانی با یکدیگر دوست می‌شوند اقدام به ایجاد مفهومی به نام ”امتیاز دوستی“ بر اساس ژن‌ها کردند.
این تیم پژوهشی متوجه شد با توجه به ژن‌های تک‌تک افراد، به نظر می‌رسد ژن‌های بویایی در دوستان شباهت بسیاری با یکدیگر داشته اما ژن‌هایی که وظیفه‌ی کنترل سیستم ایمنی بدن را عهده‌دارند در دوستان متفاوت‌اند. دانشمندان با این یافته‌ها متوجه شدند که وضعیت دفاعی ژنتیکی در برابر بیماری‌های مختلف در دوستان تقریبا ناهمسان است. این مکانیزم تکاملی (ارتباط با افرادی که قادر به مقاومت در برابر عوامل بیماری‌زا هستند) به طور کلی برای جامعه مفید است چرا که شیوع میان‌فردی بیماری‌ها را کاهش خواهد داد.اما هنوز مشخص نشده که ما چگونه افرادی را به عنوان دوست انتخاب می‌کنیم که این مصونیت مفید را برای ما فراهم می‌کند.
ضمنا در این پژوهش مشخص شد ژن‌هایی که بین دوستان مشترک هستند در مقایسه با سایر ژن‌ها، سریع‌تر تکامل پیدا می‌کنند. طبق اظهارات کریستاکیس چنین یافته‌هایی احتمالا زوایای پنهان این مساله را روشن می‌کنند که چرا تکامل انسان‌ها طی ۳۰ هزار سال گذشته سرعت بسیار بیشتری را تجربه کرده است.
کریستاکیس: ”پژوهش جدید این نظریه را تقویت می‌کند که انسان‌ها موجوداتی «ترنس ژنتیک» هستند؛ نه تنها به خاطر وجود باکتری‌هایی که در بدن یا محیط اطراف‌مان وجود دارد بلکه به خاطر وجود افرادی که دور و بر ما زندگی می‌کنند. به نظر می‌رسد توانایی‌های ما نه تنها با ترکیب ژنتیکی‌مان مرتبط است بلکه ترکیب ژنتیکی دوستانی که انتخاب می‌کنیم هم روی آن موثر باشد.“