در ۱۷ دسامبر ۱۹۰۳، ارویل رایت به چیزی دست یافت که در کل تاریخ زندگی بشر برای انسان ها رویا بوده است. او اولین هواپیمای پایدار و قابل کنترل را ساخت و در اولین پرواز با آن توانست مسافت کوتاهی به اندازه ۱۲۰ فوت را بپیماید. کارهای اورویل و برادرش ادگار، در سالهای بعد از این دستاورد تاریخی، برای هزاران نفر دیگر الهام بخش بود تا بتوانند ماشین پرنده ای بزرگتر، بهتر و مهم تر از همه، سریعتر، بسازند.
گویا آی تی – هر چند که اولین پرواز چشم گیر انسان با هواپیما همین ۱۰۰ سال پیش اتفاق افتاد، اما از آن تاریخ به بعد، بشر در پیشرفت فناوری ها و استفاده از شیوه های مهندسی برتر این حوزه فراز و نشیب های زیادی را پیموده است. تحقق آرزوی پرواز، جنگ ها، سفر ها و پیشرفت های علمی را بیش از اندازه متحول کرد، و به ساخت جامعه جهانی امروز کمک شایانی نمود. هر انسانی که امروزه با هواپیما سفر می کند یا از دیدن شگفتی های اکتشافات فضایی حیرت زده می شود، باید از آن دو برادر شجاع و برجسته به خاطر میراثی که برای بشر بر جا گذاشتند ، متشکر باشد.
اما تلاش جمعی ما انسان ها برای دستیابی به ماشین های پرنده سریع تر، تاکنون ما را به چه حدی از سرعت ها رسانده؛ و در آینده هر چند وقت یک بار می توانیم مرزهای فناوری و علم را جابجا کنیم؟ ادامه مقاله را بخوانید تا با ۱۰ هواپیما که عنوان سریع ترین هواپیماهای جهان امروز را به خود اختصاص داده اند، آشنا شوید.
شماره ۱۰ – McDonnell Douglas F-15 Eagle – حداکثر سرعت ۱۶۵۰ مایل در ساعت
اف – ۱۵، در سال ۱۹۶۷ توسط شرکت مک دانل داگلاس (بوئینگ امروزی) ساخته شد تا در نبردهای هوایی بهتر از هر هواپیمای دیگری جولان دهد. این جنگنده تاکتیکی دو موتوره، ابتدا در سال ۱۹۷۶ در نیروی هوایی ایالات متحده به خدمت گرفته شد، و از آن زمان به بعد، به یکی از وفادارترین جنگنده های این کشور تبدیل گشت. این هواپیما به کشورهای متعددی از جمله عربستان سعودی، ژاپن و اسرائیل صادر شده و انتظار می رود تولید آن تا سال ۲۰۱۹، یعنی تا ۴۷ سال بعد از اولین پروازش، ادامه یابد. نیروی هوایی ایالات متحده قصد دارد حداقل تا سال ۲۰۲۵ از عقاب اف – ۱۵ استفاده کند. برخی از خریداران خارجی آن مدتی بسیار طولانی تر از این را متصور شده اند. رکوردهای ثبت شده برای این جنگنده، نشان می دهد از هر جنگنده مدرن دیگری بهتر است، تاکنون هیچ یک از هواپیماهای این مدل در صحنه نبرد از دست نرفته، و حداقل ۱۰۰ پیروزی در نبردهای هوا به هوا برای آنها ثبت شده است. البته اکثر این آمارها را نیروی هوایی اسرائیل اعلام کرده است.
شماره ۹ – Mikoyan MiG-31 Foxhound – حداکثر سرعت ۱۸۶۴ مایل در ساعت
این هواپیما که ناتو اسم رمز “تازی مخصوص شکار روباه (Foxhound)” را روی آن گذاشته، یکی از سریع ترین جت های جنگی جهان است. این مدل بر اساس نمونه قدیمی تر MiG25 Foxbat ساخته شده و طراحی برخی از بخش های خود را از نمونه قبلی به ودیعه گرفته است. این هواپیما برای اولین در سال ۱۹۷۵ پرواز کرد و خیلی سریع به عنصر کلیدی دارایی های نیروی هوایی اتحاد جماهیر شوروی در دوران جنگ سرد تبدیل شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، استفاده از MiG-31 در نیروی هوایی روسیه و قزاقستان به شکل گسترده ای ادامه پیدا کرد. هر چند که تعداد MiG-31 هایی که هنوز در حال پرواز هستند مشخص نیست، اما برخی آمارها می گوید پیش از آنکه خط تولید آن در اواسط دهه ۱۹۹۰ متوقف شود، حدود ۵۰۰ فروند از آن تولید شده بود. نیروی هوایی روسیه انتظار دارد این هواپیما تا سال ۲۰۳۰ یا بعد از آن به ماموریت خود ادامه دهد.
شماره ۸ – North American XB-70 Valkyrie – حداکثر سرعت ۲۰۵۶ مایل در ساعت
افسانه XB-70، توسط سازمان حمل و نقل هوایی آمریکای شمالی و در اواخر دهه ۱۹۵۰ طراحی شد. این هواپیما جانشین نمونه قدیمی تر بمب افکن های B-52 بود. این نمونه جدید شش موتوره، به گونه ای طراحی شد که بتواند در ارتفاع ۷۰ هزار پایی، به سرعت های بالاتر از ماخ ۳ برسد. به این ترتیب، از دسترس همه جنگنده های اتحاد جماهیر شوروی در آن زمان خارج می شد. اما پیش از استفاده از این هواپیما در خاک دشمن، توسعه سیستم های دفاع موشکی زمین به هوا (SAM) روسی، به دوران ایمن ماندن این هواپیما از گزنده حملات مختلف پایان داد. سپس یک نفش دیگر برای آن در نظر گرفتند واز آن به عنوان هواپیمایی با نفوذ سطح پایین استفاده کردند. اما XB-70 در ارتفاع پایین، مزیت های کمی نسبت به B-52 داشت. در نهایت نیروی هوایی ایالات متحده در سال ۱۹۶۱ تصمیم گرفت این پروژه را دنبال نکند، اما دو فروند XB-70 ساخت تا برای مطالعه پروازهای طولانی مدت در ارتفاعات بالا و اثر آنها بر بدن انسان از آنها استفاده نماید. یک نمونه از این هواپیما، در طی یک پرواز نمایشی در سال ۱۹۶۶ با هواپیمای دیگری برخورد کرد و در حال حاضر تنها بازمانده XB-70ها، در موزه ملی نیروی هوایی ایالات متحده در منطقه دیتون ایالت اوهایو در معرض نمایش گذاشته شده است.
شماره ۷ – – حداکثر سرعت ۲۰۹۴ مایل در ساعت
Bell-X2، یک هواپیمای تحقیقاتی مجهز به موشک بود که به طور مشترک توسط شرکت هواپیمایی Bell، نیروی هوایی ایالات متحده، و کمیته ملی مشورتی هوانوردی (NACA) ساخته شد. هدف از ساخت آن، بررسی ویژگی های آئرودینامیک و ویژگی های پرواز هواپیماهایی بود که در محدوده بالاتر از ماخ ۲ پرواز می کنند. این هواپیما، نمونه اصلاح شده بمب افکن B-50 بوده و در اصل از سال ۱۹۵۰ برای نمایش پرواز هواپیماهای بدون موتور به کار می رفت. پرواز اولین هواپیمای مجهز X-2 در نوامبر سال ۱۹۵۵ انجام گرفت، و بعد از ۹ پرواز آزمایشی، این Starbuster رکورد جدید سرعت ۱۹۰۰ مایل در ساعت را ثبت کرد. در سپتامبر ۱۹۵۶، کاپیتان ایون کینچلو، اولین خلبانی بود که توانست با این هواپیما تا ارتفاع بالاتر از ۱۰۰ هزار فوت پرواز کند و در نهایت به ارتفاع ۱۲۶ هزار فوتی رسید. کاپیتان مل آپت، درست ۲۰ روز بعد با همان هواپیما پرواز کرد و با یک عملکرد بی نقص رکورد جدیدی برای این هواپیما ثبت نمود: ماخ ۳٫۲ یا سرعت ۲۰۹۴ مایل در ساعت. اما بعد از آن شاهد حادثه غم انگیزی بودیم. کاپیتان اپت در حالی که هنوز در سرعت بالاتر از ماخ ۳ قرار داشت، هواپیما را کج کرد. قبل از پرواز صراحتا به او توصیه شده بود این کار را انجام ندهد. او کنترل هواپیما را از دست داد و در نهایت هواپیمایش سقوط کرد. کاپیتان اپت تلاش کرد مکانیزم بیرون پریدن از هواپیما را به کار بگیرد و جان خود را نجات دهد، اما نتوانست پیش از برخورد هواپیما با زمین، خود را رها کند و بلافاصه درگذشت. در فاصله کمی پس از آن اتفاق، نیروی هوایی ایالات متحده این پروژه را تعطیل کرد.
شماره ۶- Mikoyan-Gurevich MiG-25 Foxbat – حداکثر سرعت ۲۱۹۰ مایل در ساعت
MiG-25 شوروی را ناتو با اسم رمز Foxbat می شناسد. این هواپیمای مافوق صوت که در ماموریت های شناسایی و رهگیری انجام وظیفه می کند، سرعت فوق العاده را با سیستم های تشخیص رادار پیشرفته ترکیب کرده است. وقتی این هواپیما برای اولین بار در عکس های شناسایی ناتو دیده شد، توجه رهبران نظامی غربی به بالهای بزرگ آن جلب شد. این بالها نشان می داد با هواپیمایی با قدرت مانور بالا روبرو هستند. یک خلبان روسی به نام ویکتور بلنکو، در سال ۱۹۷۶ با یک MiG-25 به غرب فرار کرد و به این ترتیب نقطه ضعف بنیادی این هواپیما کشف شد. بالهای بزرگ آن باید یک هواپیمای فوق العاده سنگین را به هوا بلند می کردند. از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۴، هزار و دویست MiG-25 ساخته شد و هر چند این هواپیما در ابتدا نماد جنگ سرد بود، اما بعد از آن در چندین ایالت شوروی سابق و همچنین در روسیه، با فعالیت محدود به حیات خود ادامه داد.
شماره ۵- – حداکثر سرعت ۲۲۷۵ مایل در ساعت
YF-12 یک هواپیمای رهگیر بود که به عنوان جایگزین احتمالی دلتا دارت F-106 رهگیر در اواخر دهه ۱۹۵۰ ساخته شد. برای این هواپیما، رکورد پرواز با سرعت ۲۰۰۰ مایل در ساعت و در ارتفاع بیش از ۸۰ هزار پایی در طی پروازهای آزمایشی ثبت شده است. به نظر می رسد هدف از ساخت این هواپیما، تبدیل شدن آن به عنصر اصلی دفاعی قاره ایالات متحده، از دهه ۱۹۶۰ به بعد بوده است. در ماه می ۱۹۶۵، نیروی هوایی ایالات متحده دستور تولید ۹۳ فروند YF-12 را به فرماندهی دفاع هوایی ایالات متحده ابلاغ نمود، اما رابرت مک نامارا، وزیر امور خارجه وقت، درخواست تامین بودجه برای ساخت این هواپیماها را رد کرد. او تامین بودجه جنگ ویتنام را به هزینه برای حفاظت از خاک کشور ترجیح می داد. نیروی هوایی با مک نامارا مذاکره کرد، اما جنگ پرهزینه ویتنام، پول بسیار کمی در صندوق بودجه دفاعی ایالات متحده باقی گذاشته بود و به همین دلیل، این پروژه در ژانویه ۱۹۶۸ رسما تعطیل شد.
شماره ۴- SR-71 Blackbird– حداکثر سرعت ۲۶۰۰ مایل در ساعت
پروژه ساخت پرنده سیاه SR-71، با نام “پروژه سیاه” در دهه ۱۹۶۰ در Lockheed Skunk Works آغاز شد. این هواپیما، یک هواپیمای شناسایی استراتژیک دوربرد بود که از لحاظ نظری می توانست با سرعت بیش از ۳ ماخ (۲۳۰۰ مایل در ساعت) پرواز کند. در عمل، به سرعت ۲۶۰۰ مایل در ساعت دست یافت. البته نمی توانست در مدت زمان زیادی به پرواز با این سرعت ادامه دهد. SR-71 می توانست با شتابگیری در حدی فراتر از موشک های زمین به هوای دشمن، از آنها پیشی بگیرد و خلبان آن راههای زیادی برای فرار از این تهدید داشت. SR-71 در طی جنگ ویتنام ماموریت های زیادی در آسمان این کشور انجام داد. علی رغم آنکه برآوردها می گوید ۸۰۰ موشک SAM از این پرنده سیاه شلیک می شود، اما هیچ هواپیمای منفردی تا بحال نتوانسته با چنین قوایی به شلیک بپردازد. البته شکست های مکانیکی، قابلیت اطمینان این هواپیما را کاهش داده و از میان ۳۲ هواپیمای ساخته شده از این مدل، ۱۲ هواپیما به دلیل شکست مکانیکی از دست رفتند.
X-51 Waverider shown under the wing of the Air Force Flight Test Center B-52H as the aircraft takes the runway at Edwards AFB, CA. on 26 Mary 2010. USAF photo by Greg L. Davis.
شماره ۳- Boeing X-51 Waverider – حداکثر سرعت ۳۸۵۳ مایل در ساعت
ویورایدر X-51، یک هواپیمای بدون سرنشین آزمایشی است که هدف از ساخت آن ، دستیابی به سرعت مافوق صوت در حد فراتر از ۵ ماخ بوده است. موتور جت بسیار سریع آن، به گونه ای طراحی شده که هواپیما در هر سرعتی با بیشترین بازدهی ممکن پرواز کند. فناوری به کار رفته در ساخت X-51 در سلاح HSSW نیز به کار خواهد رفت. این سلاح یک موشک است که در ماخ ۵ و بالاتر پرواز می کند و تا سال ۲۰۲۵ مراحل ساخت آن تکمیل شده و وارد ماموریت می شود. X-51، با همکاری نیروی هوایی ایالات متحده و سازمان ناسا و DARPA، شرکت Pratt and Witney، و همچنین بوئینگ، ساخته شد و در ماه می ۲۰۱۰ برای اولین بار پرواز کرد. آزمایش های پروازی دیگری هم روی این هواپیما انجام شد و برخی از آنها ناموفق بودند، اما در ماه می ۲۰۱۳، این هواپیما توانست برای مدت ۲۱۰ ثانیه با سرعتی فراتر از ماخ ۵ پرواز کند. این مدت زمان، بیشترین زمان ثبت شده در تاریخ برای پرواز با سرعت مافوق صوت است. در نهایت، وقتی فرآیند X-51 تکمیل شد، توانست با حداکثر سرعت بیش از ۳۹۰۰ مایل در ساعت پرواز کند.
شماره ۲-North American X-15 – حداکثر سرعت ۴۵۱۹ مایل در ساعت
X-15 آمریکای شمالی در اواخر دهه ۱۹۵۰ ساخته شد. این هواپیما حاصل همکاری سازمان حمل و نقل هوایی آمریکای شمالی (ساخت بدنه) و شرکت Reaction motors ( سازنده موتورها) بود. این هواپیمای مجهز به موشک، می توانست با سرعت های مافوق صوت فراتر از ماخ ۶ (۴۵۰۰ مایل در ساعت) پرواز کند. X-15 توانست رکورد سریع ترین سرعتی که یک هواپیمای سرنشین دار به آن دست یافته را بکشند و مرزهای ارتفاع پرواز را نیز جابجا کرد. در طی مراحل ساخت آن، سیزده پرواز آزمایشی توسط هشت خلبان مختلف صورت گرفت. به دلیل آنکه این پرواز ها در ارتفاع بیش از ۵۰ مایلی انجام شد، معیارهای نیروی هوایی برای پرواز به فضا را نیز تامین کرد. آن هشت خلبان به دلیل موفقیتشان جایزه بال فضانورد را دریافت کردند و X-15 به اولین هواپیمای فضایی عملیاتی جهان تبدیل شد. آزمایش های نیروی هوایی ایالات متحده عمدتا توسط خلبان میکال آدامز صورت می گرفت. وی در نوامبر ۱۹۶۷، در حین اینکه قصد فرود با X-15 را داشت، هواپیمایش به چرخش در آمد، و تحت نیروی عظیم G شکست و سقوط کرد و تکه های لاشه آن در منطقه ای به مساحت ۵۰ مایل مربع پخش شد. X-15 در اوایل سال بعد از این اتفاق بازنشسته شد.
شماره ۱- NASA X-43 – حداکثر سرعت ۷۳۱۰ مایل در ساعت
X-43 ناسا، یک هواپیمای مافوق صوت بدون سرنشین آزمایشی بود که توسط ناسا و به عنوان بخشی از برنامه هایپر-X این سازمان ساخته شد. این هواپیما سریع ترین هواپیمای جهان بوده و حداکثر سرعت آن، سرعت فوق العاده بالای ماخ ۹٫۶ (۷۳۱۰ مایل در ساعت) است. X-43 در بالای یک موشک تقویت کننده سوخت جامد قرار گرفته که خود آن نیز نسخه اصلاح شده موشک پگاسوس است. این موشک از یک هواپیمای حامل شلیک می شود. بعد از شلیک شدن این موشک تقویت کننده، X-43 شتاب می گیرد و به سرعت مورد نیاز می رسد و پیش از جدا شدن از موشک به ارتفاع مورد نظر می رسد. سپس جت تعبیه شده در خود را به کار می گیرد تا به سرعت فوق العاده بالایی که ذکر کردیم، برسد.
۳ فروند X-15 ساخته شد و در طراحی هر نمونه جدید، اصلاحاتی صورت گرفت. اولین فروند، بعد از بعد بروز نقص در حین پرواز نابود شد، و دو فروند دیگر پیش از آنکه عامدانه در اقیانوس سقوط کنند، همه آزمایش های پروازی را گذراندند. در آخرین پرواز این هواپیما، رکوردی برای سرعت ثبت شد که تا به امروز شکسته نشده است. این هواپیما به سرعت تقریبی ۷۳۱۰ مایل در ساعت دست یافت.