آب مایع در سطح مریخ وجود ندارد ؛ وقتی ناسا هم اشتباه می‌کند!

پیدا کردن حیات فرازمینی در سیاره سرخ همواره یکی از رویاهای بشر بوده است و اگر وجود آب در مریخ اثبات شود، این رویا می‌تواند به حقیقت تبدیل شود، اما به نظر می‌رسد که رویا همچنان رویا باقی خواهد ماند!

چهارمین سیاره منظومه شمسی، مریخ، که هر ۶۸۷ روز یکبار به دور خورشید می‌‌گردد، در کنار ماه از معدود مناطقی در ورای اتمسفر زمین است که به زندگی در آن امیدوار هستیم.

ماموریت‌های فرصت (Oppurtunity)، کنجکاوی (Curiosity)، ماون (Maven) و چندین ماموریت دیگر که تا کنون انجام گرفته همه و همه از امیدواری بشر برای یافتن شرایط حیات در سطح این سیاره سرخ خبر می‌هد. ماموریت مریخ ۲۰۲۰ تازه‌ترین و به احتمال زیاد پر سروصدا‌ترین این کاوش‌ها خواهد بود.

 

بیشتر بخوانید: مریخ ۲۰۲۰ با ۲۳ چشم؛ با مریخ‌نورد جدید ناسا آشنا شوید

 

در سال ۲۰۱۵ دانشمندان ناسا خبر از کشفی شگفت‌انگیز دادند؛ آنها از وجود شواهدی قدرتمند از حضور جریان‌های‌ آب مایع در سطح سیاره سرخ خبر دادند. چنین کشفی از احتمال وجود بیگانگان بر سطح این سیاره حمایت می‌کرد و از وجود منابع لازم برای ماموریت‌های آینده و خدمه‌ای که احتمالا باید در سطح آن زندگی کنند، سخن به میان آورد.

اما اکنون با توجه به مطالعه جدیدی که نتایج آن در مجله Nature Geoscience به چاپ رسیده است، باید بگوییم دیگر نباید مانند گذشته به این احتمالات امیدوار بود.

لازم به توضیح است که این مطالعات عدم وجود ذرات کوچک بخار آب در اتمسفر سیاره، وجود یخ در کلاهک قطب جنوب و نواحی استوایی و نیز آب شور که تا پیش از وجودش در عمق کم مریخ اعلام شده بود، را زیر سوال نمی‌برد.

 

بیشتر بخوانید: کشف آب در مریخ ؛ نواحی استوایی مریخ دارای یخ آب است!

 

مطالعات قبلی از وجود خطوط تیره رنگ اسرار آمیزی در سطح مریخ حکایت می‌کردند که نام “خطوط شیب‌دار تکرارشونده” (recurring slope lineae) را یدک می‌کشیدند. این خطوط شیبدار، که نخستین بار در سال ۲۰۱۱ و توسط “مدارگرد اکتشافی مریخ” (Mars Reconnaissance Orbiter) شناسایی شدند، متناسب با فصول سال تغییر وضعیت می‌دهند؛ در فصول گرم تیره‌تر و طویل‌تر می‌شوند و در هنگام سرما تقریبا ناپدید.

در سال ۲۰۱۵، دانشمندان چنین تجزیه و تحلیل کردند که خطوط شیبدار متناوب سطح مریخ که عمدتا بر روی کوه‌ها و تپه‌ها مشاهده می‌شوند، جریان‌هایی از آب مایع هستند که بر روی سطح شنی این سیاره سرخ ایجاد شده‌اند.

اما شواهد جدید این آنالیزها را زیر سوال می‌برد؛ چرا که نشان می‌دهند این جریان‌ها فقط در مناطقی در مریخ رخ می‌دهد که شیب آنجا بیش از ۲۷ درجه باشد. محققان چنین استدلال می‌کنند که اگر این جریانات از آب تشکیل شده باشند باید در شیب‌های کمتر و نیز در دامنه‌ها وجود داشته باشند.

اعتبار: (NASA / Caltech)

مطالعات جدید، که توسط سازمان زمین شناسی ایالات متحده (United States Geological Survey) انجام گرفته است، گزارش می‌دهد که به احتمال زیاد این رگه‌ها و خطوط جریان‌هایی از تل ماسه‌ها و گرد و خاک هستند؛ دقیقا شبیه به آن چیزی که در نواحی بیابانی سطح زمین نیز یافت می‌شود. به نظر می‌رسد ذراتی که این جریان‌ها را ایجاد کرده‌اند انواعی از نمک‌های آب‌پوشیده (هیدرات نمک) باشند؛ ملکول‌هایی از ماسه و ریگ که توسط ملکول‌های آب احاطه شده‌اند.

کالین دونداس، نویسنده ارشد این مقاله، می‌گوید:

این یافته جدید از شواهد پیشین مبنی بر خشک بودن سطح مریخ، حمایت می‌کند. من به همراه تیم‌ خود، ده‌ها آزمایش گوناگون را بر روی تصاویر به دست آمده از این رگه‌ها انجام دادیم و نشان دادیم که رفتار آنها مانند رفتار آب جاری نیست. رفتار این جریان‌ها به احتمال زیاد شبیه به دانه‌های ریگی است که از شیب‌های زیاد به پایین حرکت می‌کنند.

با این وجود این تحلیل، تغییرات این جریان‌ها در فصول مختلف و مطابق با آب و هوا را توجیه نمی‌کند. این مطالعات همچنین وجود آب در سیاره مریخ را انکار نمی‌کند، اما نشان می‌دهد که آب در صورت وجود باید به صورت ذرات کوچک باشد.

تفاسیر بیان شده به معنی پایان جستجو برای منشا حیات انسانی در سطح مریخ نیست. شاید دیگر امیدی به سطح مریخ باقی نمانده باشد، اما لایه‌های زیرین این سیاره، به دلیل دمای بیشتری که دارند، بستر مناسبی برای شکل‌گیری آب مایع هستند.

مطمئنا تا زمانی که ما نتوانیم این ویژگی اسرار آمیز سیاره سرخ را از نزدیکتر لمس کنیم؛ کماکان جزء اسرار سر به مهر آن باقی خواهد ماند.

 

بیشتر بخوانید:

.

منبع : BusinessInsider, DailyStar

مطلب آب مایع در سطح مریخ وجود ندارد ؛ وقتی ناسا هم اشتباه می‌کند! برای اولین بار در وب سایت تکراتو - اخبار روز تکنولوژی نوشته شده است.

دوون آیلند، جزیره قطبی در کانادا که انسان‌ها را برای نخستین سفر به مریخ آماده می‌کند

دوون آیلند، جزیره قطبی در کانادا که انسان‌ها را برای نخستین سفر به مریخ آماده می‌کند
در دو دهه اخیر، هر تابستان، صدها محقق به دوون آیلند در بخش قطبی کانادا گرد هم می‌آیند تا برخی از تکنولوژی پیشرفته موردنیاز برای سفر انسان به مریخ را مورد آزمایش قرار دهند. دوون آیلند که در ناحیه قطبی نزدیک به شمالگان، کانادا واقع‌شده، بزرگ‌ترین جزیره خالی از سکنه جهان و محل دهانه برخوردی هاتون است که نزدیک به ۴۰ میلیون سال قبل مورد اصابت، سیارکی با قطر تقریبا ۱.۶ کیلومتر قرار گرفت و گودالی به قطر ۱۹ کیلومتر از خود بر جای گذاشت.
به‌جز دورافتادگی خود دوون آیلند، دهانه برخوردی، آب‌وهوای سرد و خشک، محیط دوون آیلند، شباهتی بی‌نظیری به مریخ دارد، به همین دلیل است که به مکان ایدئالی برای ایستگاه تحقیقاتی پروژه مارس هاتون (HMP) تبدیل‌شده است.

پاسکال لی، دانشمند علوم سیاره‌ای که در سال ۱۹۹۷، پروژه مارس هاتون را راه‌اندازی کرده، می‌گوید:” دوون آیلند، همه نیازهای اولیه برای یک پروژه شبیه‌سازی آنالوگ مریخ را در خود دارد. هنگامی‌که برای اولین تابستان به اینجا آمدم، در همان یک ساعت ابتدایی راهپیمایی، متوجه شدم؛ اینجا مکان شگفت‌انگیزی برای شبیه‌سازی اکتشاف مریخ است. واضح بود، برای تابستان آینده هم به اینجا برمی‌گردیم.”

به گفته لی، درزمانی که او، جزئیات این ایستگاه تحقیقاتی در شمالگان را طرح‌ریزی می‌کرد، ناسا هیچ برنامه‌ای برای اعزام انسان به مریخ نداشت. اکثر بودجه ناسا، صرف ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌شد. اما لی متوجه شده بود که اگر می‌خواهد، به ترویج سفر آینده انسان به مریخ کمک کند، باید، ناسا و دیگر سازمان‌ها را متقاعد کند.

و اکنون به لطف شرکت‌های فضای خصوصی مانند اسپیس ایکس که می‌خواهد تا سال ۲۰۳۰، بر روی سیاره سرخ گام بگذارد، دیگر سفر به سیاره سرخ، شبیه به داستان‌های علمی تخیلی به نظر نمی‌رسد. به‌این‌ترتیب، بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌های فضایی، تحقیقات مربوط به مریخ را در ایستگاه تحقیقاتی مارس هاتون انجام می‌دهند.

مکان شگفت‌انگیزی برای شبیه‌سازی اکتشاف مریخ
هر تابستان، صدها محقق از دانشگاه‌ها، ناسا و سازمان‌های مستقلی همچون موسسه جستجوی هوش فرازمینی (SETI) برای اقامت در اینجا، وارد دوون آیلند می‌شوند. از دوون آیلند تا ایستگاه تحقیقاتی اتاوا، کانادا، سه روز سفر هوایی با هواپیمای چارتر است. در طول فصل زمستان، تمام راه‌های ارتباطی به دوون آیلند به دلیل سرما و یخبندان مسدود می‌شود، اما در تابستان، امکان پرواز وجود دارد.

اگرچه تعداد انگشت‌شماری از محققان، تمام تابستان را در این ناحیه سپری می‌کنند؛ اما بسیاری از محققان تنها یک هفته یا دو هفته در ایستگاه اقامت می‌کنند. پروژه‌های تحقیقاتی که در آیلند، صورت می‌گیرد، بسیار متنوع است؛ اما به‌طورکلی تمام پروژه‌ها به گروه مجزا تقسیم می‌شوند: علمی و اکتشافی. در این روزها، حداکثر ۱۴ محقق در دوون آیلند دیده می‌شوند که به گفته لی، نشان‌دهنده، اولویت‌های در حال تغییر مؤسساتی است که مأموریت‌های مریخ را طرح‌ریزی می‌کنند.
لی می‌گوید: “ما به‌اندازه کافی در این ناحیه تحقیق کرده‌ایم، در این زمان، ما بیشتر علاقه‌مندیم؛ به‌جای تلاش برای ایجاد زیرساخت‌های بزرگ‌تر؛ چگونگی اکتشاف توسط گروه‌های کوچک را موردبررسی قرار دهیم.”

درواقع، برخی از موفق‌ترین آزمایش‌های پروژه مارس هاتون در بخش اکتشاف فضایی انجام‌شده است. همچون سفر ۳۲۱ کیلومتری در ناحیه شمال غربی دوون آیلند که لی و همکارانش با یک خودروی هاموی انجام دادند. آن‌ها از این خودرو به‌عنوان شبیه‌ساز، وسایل نقلیه تحت‌فشار در سفرهای طولانی در مریخ بهره بردند.
لی در مورد این سفر که مضمون فیلم مستندی به نام “گذر به‌سوی مریخ” شد، می‌گوید، آن‌ها اساسا سیستم‌های نقلیه موردنیاز برای اکتشاف مریخ را مورد آزمایش قرار داده‌اند. در سیاره سرخ، اگر فضانوردان بخواهند، سفر طولانی را بافاصله زیادی از پایگاه خود انجام دهند، آن‌ها باید سوار یک وسیله نقلیه تحت‌فشار شوند و لباس‌های کامل بپوشند و تنها زمانی که لازم بود، خودرو را ترک کنند، باید لباس‌های فضانوردی خود را بپوشند.

پروژه مارس هاتون همچنین ایده‌های زیادی در مورد لباس‌های مخصوص فضانوردی که فضانوردان باید در سیاره سرخ بپوشند دارد، یا به تعبیر لی "پوشیدنی‌های فضاپیمایی"
لی می‌گوید:”این سفر، یک برنامه شبیه‌سازی مریخ نبود، ما لباس‌های مخصوص سفرهای فضایی نپوشیده بودیم و وانمود نمی‌کردیم در مریخ هستیم. اما باوجودی که این‌یک سفر شبیه‌سازی مریخ‌نورد نبود، بازهم درس‌های ارزشمندی برای سفر در مریخ آموختیم. ازجمله، اندازه متناسب خدمه، ساختار سلسله‌مراتب خدمه، ساختار تصمیم‌گیری متناسب برای گروه. به‌این‌ترتیب، باوجودی که این‌یک سفر شبیه‌سازی‌شده نبود، بازهم به ناسا، چیزهای زیادی در مورد چگونگی سفرهای جاده‌ای در مریخ آموخت.”

پروژه مارس هاتون همچنین ایده‌های زیادی در مورد لباس‌های مخصوص فضانوردی که فضانوردان باید در سیاره سرخ بپوشند دارد، یا به تعبیر لی “پوشیدنی‌های فضاپیمایی” به گفته لی، لباس‌های فضایی که در بازدید از ماه در طول سری مأموریت‌های آپولو و یا راه‌پیمایی‌های فضایی در ایستگاه فضایی بین‌المللی، توسط فضانوردان پوشیده شده، در زمین حدود ۳۰۰ پوند (۱۳۶ کیلوگرم) وزن داشته‌اند. درحالی‌که این وزن، در شرایط گرانش صفر در مدار پایین زمین و یا بر روی ماه که گرانش تنها یک‌ششم گرانش زمین است، مسئله مهمی به‌حساب نمی‌آید. اما در مریخ باوجود گرانش سطحی ۰٫۳۸ برابر گرانش زمین، وزنی حدود ۱۲۵ پوند (۵۶ کیلوگرم) احساس می‌شود، این بار سنگینی برای فضانوردانی که می‌خواهند، به کاوش سطح مریخ بپردازند، محسوب می‌شود.

هر تابستان، صدها محقق از دانشگاه‌ها، ناسا و سازمان‌های مستقلی همچون موسسه جستجوی هوش فرازمینی (SETI) برای اقامت در اینجا، وارد دوون آیلند می‌شوند
لی می‌گوید:”چالش پیش روی ما ساخت لباس‌های فضانوردی بود که حدود نصف این لباس‌ها وزن داشته باشند. لباس‌های فضانوردی، سیستم هوا و فضای بسیار پیچیده‌ای دارند. این لباس‌ها دارای سیستم زیست‌محیطی، کامپیوتر، لایه‌های متعدد با انواع مختلف پارچه برای محافظت از چیزهای مختلف، سیستم تشخیص فشار مثانه و سیستم خنک‌کننده هستند. باوجود همه این‌ها، باید وزن لباس فضانوردی تا نصف کاهش یابد که چالش بزرگی محسوب می‌شود.”

برای رفع این مشکل، لی و همکاران مهندسی فضایی‌اش، نه‌تنها لباس‌های فضانوردی را از موادی سبک‌تر بازطراحی کرده‌اند؛ بلکه به دنبال این بوده‌اند که چگونه می‌توانند سیستم پویای کوچکی را با سطح‌نوردهای شبیه موتورهای صحراگردی ATV ترکیب کنند. اگر ATV قادر باشد، بخش عمده‌ای از تجهیزات سنگین فضانوردان، همچون مخزن‌های بزرگ اکسیژن، باتری کوله‌پشتی را نگه دارد. فضانوردان تنها باید اتصال لازم به این تجهیزات را داشته باشند.

به گفته لی، فکر کردن در مورد وسایل نقلیه یکی از نکات برجسته تابستان امسال در پایگاه بود. در حال حاضر، دو خودروی هاموی به‌عنوان شبیه‌ساز مریخ‌نورد مورداستفاده محققان قرار می‌گیرد. اکنون، لی و همکارانش، مأموریتی به همراه دو مریخ‌نورد را برای آزمایش تکنولوژی‌ها و بررسی‌های دیگر طراحی کرده‌اند.

در طول این مأموریت، دو مریخ‌نورد، پایگاه مارس هاتون را ترک خواهند کرد و به قسمت‌هایی از دوون آیلند می‌روند که تقریبا نقشه‌برداری نشده‌اند. مریخ‌نورد اول، سه خدمه را حمل می‌کند و به کاوش‌های زمین‌شناختی می‌پردازد؛ یا به گفته لی، به‌عنوان وسیله نقلیه‌ای عمل می‌کند که خود را برای کاوش به دردسر می‌اندازد. دلیل این امر، تست مریخ‌نورد دوم است که به‌عنوان وسیله نقلیه پشتیبان و تقویت‌کننده رادیویی برای ارتباطات اولین وسیله نقلیه به پایگاه انجام‌وظیفه می‌کند. این مریخ‌نورد، همچنین یک دِرون (هواپیمای بدون سرنشین) را حمل می‌کند که بر روند پیشرفت دو وسیله نقلیه از آسمان نظارت می‌کند.

پروژه مارس هاتون همچنین ایده‌های زیادی در مورد لباس‌های مخصوص فضانوردی که فضانوردان باید در سیاره سرخ بپوشند دارد، یا به تعبیر لی "پوشیدنی‌های فضاپیمایی"
اگرچه برخی دانشمندان اعتقاددارند که باید اکتشاف منظومه شمسی را به ربات‌ها واگذار کرد، چراکه هم امن‌تر هستند و هم به‌مراتب هزینه کمتری خواهند داشت. اما لی نظر دیگری دارد، او انسان‌ها را تنها قادر به انجام این کار می‌داند؛ خصوصا وقتی صحبت از جستجوی حیات در سیاره سرخ باشد. لی می‌گوید، بهترین امید برای کشف حیات در مریخ در زیر سطح است و انجام چنین کاوش‌هایی با ربات‌ها به‌سادگی امکان‌پذیر نیست.

لی می‌گوید:”اگر انسان‌ها به مریخ بروند، فرصت بزرگی برای علم و به‌خصوص برای جستجوی حیات فراهم خواهد شد. این گام بزرگی برای انسان خواهد بود، اگر انسان بتواند به مریخ برسد، قادر به کاوش زیرسطحی سیاره خواهد بود، کاری که انجام رباتیک آن بسیار دشوار است. اما اگر قصد پیدا کردن حیات در مریخ را داریم، باید به‌جایی که امروز گرم و مرطوب است، یعنی زیر سطح آن برویم.”

به لطف دو دهه آزمایش‌هایی مانند آنچه در پایگاه مارس هاتون انجام می‌شود، نه‌تنها امیدوار به انجام بزرگ‌ترین ماجراجویی که تابه‌حال گونه ما انجام داده و شاید بزرگ‌ترین اکتشاف علمی تمام دوران‌ها خواهیم بود؛ بلکه به‌طور مستمر به اینکه چنین سفری واقعیت دارد؛ واقف می‌شویم.

.

منبع: motherboard

نوشته دوون آیلند، جزیره قطبی در کانادا که انسان‌ها را برای نخستین سفر به مریخ آماده می‌کند اولین بار در تکرا - اخبار روز تکنولوژی پدیدار شد.