فناورانه: حسگر عنبیه چشم چیست و چگونه کار می‌کند؟!
مدتی است سازندگان تلفنهای هوشمند به دنبال راه‌های مختلفی برای افزایش امنیت تولیدات‌شان هستند. در ابتدا این امر را به بخش نرم افزاری سپرده بودند و کاربران می‌توانستند با تعیین کردن رمز عبور و یا الگوی خاصی از اطلاعات و تلفن‌همراه‌شان محافظت کنند.
اما همان طور که می‌دانید، با توجه به گستردگی و قابل دسترس بودن بخش نرم افزاری، نمی‌توان به آن اعتماد زیادی کرد و سازندگان، این میزان امنیت را برای تلفنهای هوشمند کم می‌دانستند.
همین موضوع باعث شد تا به فکر ساخت یک قطعه سخت افزاری امنیتی بیفتند و آن حسگر اثر انگشت بود. حسگری که پیش‌تر بر روی رایانه‌های قابل حمل تعبیه شده بود این بار بر روی تلفنهای همراه قرار گرفت. این سنسور بسیار دقیق عمل می‌کرد و مشکل بزرگی که بخواهد آن را غیرقابل استفاده کند، وجود نداشت.
اما همان طور که می‌دانید دنیای دیجیتال به یک محدوده خاصی مربوط نمی‌شود و همچنان پیشرفت و توسعه دارد. بنابراین شاهد یک سنسور امنیتی دیگر با نام حسگر عنبیه چشم بودیم. حسگری که این بار به جای تشخیص شما از روی اثر انگشتتان، به سراغ عنبیه چشم‌تان می‌رود.
این حسگر برای اولین بار بر روی گوشی ساخته شده توسط کمپانی Fujitsu قرار گرفته بود و بعد از آن مایکروسافت و سامسونگ از آن بهره بردند.
طرز کار این حسگر عنبیه به چه صورت است؟
عنبیه بخشی از چشم شماست که رنگ کلی چشم‌تان را می‌سازد. اگر جلوی آینه با دقت به سیاهی چشم خود نگاهی بیندازید، متوجه شیارها و خط‌هایی در آن می‌شوید. این خط و شیارها در واقع همان الگو‌هایی هستند که مختص به شما هستند و این حسگرهای عنبیه از آنها برای شناسایی شما استفاده می‌کنند. این الگوها برای همیشه و در تمام طول عمرتان به همین صورت بوده و هیچ‌گاه تغییر نمی‌کند و بهتر است بگوییم هر شخص، الگوی خاصی را در چشمانش دارد. حتی جالب است بدانید خطوط قرار گرفته در چشم چپ شما با چشم راست‌تان متفاوت است.
سنسور تشخیص عنبیه این خطوط و الگو‌های موجود در داخل چشم شما را شناسایی می‌کند و از طریق بخش نرم افزاری به صورت کدهای خاصی، آن را به گوشی منتقل می‌کند و بدین ترتیب شما شناسایی خواهید شد.
امنیت سنسورهای عنبیه چشم چگونه است؟
همان طور که گفته شد با وجود خاص بودن عنبیه چشم هر شخص، نباید نگرانی خاصی در رابطه با امنیت آن داشته باشید. امنیت سنسور عنبیه به مراتب بیشتر از اثر انگشت است؛ چرا که اثر انگشت ما چیزی است که به طور روزانه بر روی اجسام و اشیای مختلف ثبت می‌شود و همین موضوع امنیتش را کاهش می‌دهد. اما در سنسور عنبیه این مورد وجود ندارد و در واقع ابزاری که با آن تلفن همراه‌تان را بازگشایی می‌کنید، همیشه در تصرف خودتان خواهد بود.
سرعت سنسور عنبیه چگونه است؟
همان طور که می‌دانید هنوز اول راه بهره‌برداری از این تکنولوژی بر روی تلفنهای همراه هستیم. بنابراین انتظار آن چنان بالایی را در این مورد از حسگر عنبیه نداریم. اما با این وجود این حسگر سرعت بسیار خوبی دارد. اگر بخواهیم سرعت آن را با حسگر اثر انگشت مقایسه کنیم، شاید تنها به اندازه چند میلی ثانیه، کندتر باشد.
اما نحوه کار با سنسور عنبیه باعث می‌شود تا فرآیند بازگشایی قفل گوشی، آسان‌تر صورت بگیرد. شما تنها نیاز دارید تا گوشی را با حالت عادی در دست و مقابل صورت‌تان بگیرید؛ کاری که همیشه آن را انجام می‌دهید. هیچ چیز اضافه‌ای وجود ندارد. با قرار گیری آن مقابل چشمانتان، قفل گوشی به سرعت باز می‌شود. اما این عملیات در حسگر اثر انگشت، به محل قرارگیری حسگر بستگی خواهد داشت. به این صورت که بعد از در دست گرفتن گوشی، شما نیاز دارید تا با قرار دادن انگشتتان بر روی حسگر آن را بازگشایی کنید. همان طور که مشاهده کردید، حسگر عنبیه در این امر، یک قدم جلوتر است.
البته موضوعی که وجود دارد این است که سرعت و عملکرد این حسگر‌ها نسل به نسل بهتر می‌شود و کمپانی‌های مختلف با روش‌های متعددی از آنها بهره می‌برند.
مشکلات حسگر عنبیه چیست؟
همان طور که می‌دانید این حسگر با چشمان شما کار می‌کند؛ به همین دلیل هم زمانی که از عینک چه طبی، چه آفتابی استفاده می‌کنید، شما را کمی با مشکل مواجه خواهد کرد.
همچنین عده‌ای عقیده دارند، اشعه تولید شده برای شناسایی کاربر مخصوصا برای کسانی که گوشی را بسیار نزدیک به چشمانشان می‌کنند، در طولانی مدت، مضر خواهد بود. البته این مورد کاملا تایید شده نیست و باید منتظر آزمایش‌های بیشتری در این زمینه باشیم.
علاوه بر این‌ها مشکلات مختلفی در شرایط محیطی خاص مانند کمبود نور و یا زاویه دید هم در این سنسور دیده می‌شود. البته تمامی این مشکلات با تولید نسل به نسل حل خواهند شد و مورد قابل توجهی وجود نخواهد داشت.
به عنوان مثال لومیا ۹۵۰XL که از این حسگر بهره برده است، قبل از آپدیت شدن مشکلات زیادی را در شناسایی کاربر، هنگامی که از عینک استفاده می‌کرد، داشت؛ اما بعد از آپدیت شدن نرم افزار آن به نسخه جدید، این مشکل کاملا رفع شد.
آینده حسگرهای عنبیه چشم چگونه خواهد بود؟
از آن‌جایی که تا به امروز تعداد تلفنهای همراهی که از این حسگر بهره برده‌اند بسیار کم بوده، هنوز نمی‌توان به طور قطع آینده این حسگر‌ها را پیش‌بینی کرد.
بیشتر سازندگان تلفنهای همراه در پرچمداران امسال خودشان، ترجیح دادند تا از حسگر اثر انگشت بهره ببرند. تنها نوت ۷ بود که دو حسگر اثر انگشت و عنبیه چشم را در خودش جای داده بود که آن هم راهی بازار نشد.
اما به نظر می‌رسد سال ۲۰۱۷ تلفنهای همراه بیشتری از این حسگر بهره‌مند شوند. شایعات مختلفی هم درباره استفاده اپل از این حسگر در آی‌فون جدیدش به گوش رسیده است. اما باید منتظر بمانیم تا ببینیم که این سازندگان چه تکنولوژی را در بخش حفاظتی تلفنهای هوشمندشان به کار می‌برند.
کلام آخر
همان طور که پیش‌تر هم گفته شد، دنیای تکنولوژی به یک جای خاص محدود نمی‌شود و همچنان در حال پیشرفت و توسعه است؛ مخصوصا در بخش امنیتی که یکی از مهم‌ترین و پر اهمیت‌ترین قسمت‌های موجود در یک تلفن هوشمند است.
در آینده نزدیک شاهد به پایان رسیدن نسل حسگرهای اثر انگشت در تلفنهای همراه خواهیم بود و به نسل بعدی حسگرهای امنیتی یعنی حسگر عنبیه چشم وارد خواهیم شد.
این تغییر به راحتی می‌تواند در پرچمداران سال آینده به‌وجود بیاید. یکی از کمپانی‌هایی که به احتمال خیلی زیاد از این حسگر استفاده خواهد کرد، سامسونگ خواهد بود چرا که پیش از این هم در مدل ناموفق نوت ۷ از آن بهره برده بود. به هر حال باید منتظر بمانیم تا تصمیم کمپانی‌های بزرگ را در این زمینه ببینیم.
نوشته فناورانه: حسگر عنبیه چشم چیست و چگونه کار می‌کند؟! اولین بار در پدیدار شد.