رگولاتوری غیر شفاف و اختلالات رمز پویا و همچنین مشکلات سرمایه‌گذاری روی فین‌تک‌ها مهمترین موضوعاتی بود که روز گذشته (اول اسفند ماه) در رویداد فیناپ به آنها اشاره شد. برخی از کارشناسان فین‌تک‌ها را به بازتعریف خدمات ارائه شده از سوی خود سوق دادند و روی نوآوری ارائه خدمات و دیدن بازارهای جدید تاکید کردند و برخی دیگر از سخنرانان به درس گرفتن از اشتباهات گذشته اشاره کردند و نیاز به دیدی باز برای تفکر مجدد. اما آنچه در تمامی این سخنرانی‌ها و پنل‌ها به چشم می‌خورد انتقاد از رگولاتوری بود که نتوانسته‌است با تصمیمات خود به بازار فین‌تک نظم دهد. اما آنچه در تمامی سخنرانی‌ها و نشست‌ها پنهان بود اعتقاد به تغییر زمین بازی از سوی فین‌تک‌ها در آینده‌ای نزدیک بود.
به گزارش پیوست نیما نامداری معاون توسعه و نوآوری شرکت ارتباط فردا سخنان خود در این رویداد را با اشاره به حقوق ناچیز بازنشستگان دولت آغاز کرد. او با اشاره به اینکه طی ۱۰ سال گذشته فقر به موضوعی فراگیر در ایران تبدیل شده است تاکید کرد: «فعالان فین‌تکی موظفند در این زمینه با دقت نظر بیشتری برخورد کنند.»
نیما نامداری معاون توسعه و نوآوری شرکت ارتباط فردا معتقد است که فین‌تک‌ها نباید فقط به فکر پولدار کردن بانک‌ها باشند
او اضافه کرد: «وقتی استارتآپهای فین‌تکی بیشتر در حوزه موبایل و بانک‌ها کار می‌کنند یعنی تنها به بانک‌ها و پولدارترشدن پولدارها کمک کرده‌اند اما ما در حوزه فین‌تک به نوآوری و مسئولیت پذیری مدنی بیشتری نیاز داریم. فصل مشترک تمام کسب وکارهای فین‌تکی باید کاهش فقر باشد.»
او ادامه داد: «استارتآپهای فین‌تکی باید در زمینه مستمری بگیران، فعالیت‌هایی همچون توانمندسازی آنان انجام دهند همچنین برای استارتآپهای خانگی هم چاره‌ای بیندیشند و این مهمترین و انسانی‌ترین وظیفه فناوران حوزه فین‌تک است.»
همه چیز تکنولوژی نیست
محمد آجدانی مدیرعامل سیمرغ تجارت تاکید کرد که با ورود تکنولوژی نباید انسانها را فراموش کنیم
محمد آجدانی مدیرعامل سیمرغ تجارت نیز به عنوان سخنران دیگر مراسم با اشاره به اینکه همه چیز تکنولوژی نیست گفت: «فناوری با ورود به زندگی انسانها گاه به حذف و نادیده شدن خود انسانها منجر شده است.»
او برای مثال از حذف آدم‌ها در مشاغل مختلف پس از ورود تکنولوژی سخن گفت؛ یا از زمانی یاد کرد که استفاده از تاکسی مترها موجب شد برخی از افراد از سوار شدن تاکسی‌های دارای تاکسی‌متر بپرهیزند. او همچنین افزود: «باید در زمان ورود هر تکنولوژی در کشور تحقیقات بازار در مورد آن به درستی صورت گیرد و در نظر نگرفتن این بدیهیات مسلما به شکست کسب و کار هم منجر خواهد شد و فین‌تکی‌ها که تمام درآمدهایشان بر اساس تکنولوژی‌های مالیست باید بیش از گذشته به این امر توجه داشته باشند.»
ایران هنوز سرزمین فرصت هاست
پنل گفتگوی سرمایه گذاری و فین‌تک در فیناپ ۹۸
بخش دیگر این رویداد به پنل گفتگوی سرمایه گذاری و فین‌تک و تغییر در ادبیات مفهومی سرمایه گذار و سرمایه پذیر اختصاص داشت. حسین خسروی مدیر عامل ادونچرز در این پنل گفت: «ما در شرایط فعلی به شدت در زمینه تعریف مفاهیم میان سرمایه گذارو سرمایه پذیر دچار مشکل هستیم.» او تاکید کرد: «سرمایه گذاری فقط دادن سرمایه به سرمایه پذیر نیست توانمندکردن و همراهی با سرمایه پذیر رکن اصلی سرمایه گذاری‌ست و کار با سرمایه‌پذیرانی که فهم درستی از منطق مالی و صورت‌های مالی ندارند و یک جانبه به موضوعات می‌نگرند هم کار ساده‌ای نیست.»
او ادامه داد: «گرچه شرایط اقتصادی جامعه مساعد نیست اما همچنان برای تیم‌های خوب سرمایه گذار و جود دارد و من معتقدم ایران هنوز سرزمین فرصت‌هاست.»
آرین افشار مدیر فینوا نیز همین موضوع را تایید کرد و گفت: «اگر تیمی راهش را درست انتخاب کرده باشد و به هدفش اعتقاد داشته باشد سرمایه گذاران نیز مشتاق به همکاری با تیم مورد نظر هستند.»
اما مصطفی امیری مدیر عامل زرین پال در کنار تایید موضوعات فوق به مشکلات جذب سرمایه در میان فین‌تکی‌ها پرداخت که وقتی برای جذب سرمایه به سرمایه گذاران و یا علی الخصوص بانک‌ها رجوع می‌کنند با مشکل بلعیدن از سمت سرمایه‌گذار روبرو می‌شوند.
او با طرح این مشکل از رگولاتوری و محدودیت‌های قانونگذاری به عنوان عاملی که شروع هر کسب و کاری را سخت کرده است هم نام برد. امیری گفت: «تمام این محدودیت‌ها و انحصارطلبی‌ها بالاخره با پیشرفت تکنولوژی برداشته خواهد شد و ظرف چهار سال آینده نظم بازار پولی به شدت تغییر می‌کند و هر انحصار و رگولاتوری تسلیم تغییرات زمین جدید بازی خواهد شد.»
باز اندیشی در حوزه فین‌تک
صادق فرامرزی مدیر عامل فرا بوم تاکید کرد که باید مدل فکری خود را تغییر دهیم
در میانه رویداد صادق فرامرزی مدیر عامل فرا بوم هم با ارائه‌ای تحت عنوان لطفا تتو کنیم! به اشتباهات انجام شده در حوزه بانکی و فین‌تکی ایران اشاره کرد و گفت: «در سال ۹۰ تصمیم گرفتیم کارمزد تراکنش‌ها را صفر کنیم چون هرگز به نگاه بلند مدت عادت نداشتیم و حالا که نیاز به دوباره فکرکردن با ذهنی باز است به دلیل عدم بلوغ فکری کافی قادر به ایجاد و پذیرش تغییر نیستیم.»
او ادامه داد: «چند سال گذشته بانک‌ها با شعار حمایت از کارآفرینان شروع به دادن وام و سرمایه بدون در نظر گرفتن جوانب امر به فعالان حوزه استارت‌آپی کردند. اما پس از مدتی کسب و کارها شکست خوردند و چون هنوز هیچ کدام از ما به درستی مفهوم و ارزش شکست را درک نکرده ایم…با عده‌ای بدهکار به بانک‌ها و کسانی روبرو شدیم که رفتن را به ساختن ترجیح دادند.»
او تاکید کرد: «ما باید تعارف را کنار گذاشته و بپذیریم دچار دگماتیسم اقتصادی هستیم . عده ای از انحصار و ممنوعیت سود می برند و این بدنه بیمار جلوی باز فکر کردن را از تک تک ما گرفته است. اما به واقع باید تغییر را بپذیریم و نگاهی مجدد به تمام قوانین دست و پاگیر مالی کشور بیندازیم.»
رگولاتورها تنظیم گر نیستند
پنل رگولاتوری و فین‌تک فیناپ ۹۸
در بخش پایانی رویداد فیناپ نشستی با عنوان رگولاتوری و فین‌تک برگزارشد. در این پنل مهدی عبادی دبیر انجمن فین‌تک عنوان کرد: «گرچه طرح رمزپویا با مشکلات عدیده‌ای روبه‌روست اما فعلا برای قضاوت دراین بخش بسیار زود است و باید منتظر اسفند و شب عید باشیم .»
او صحبت‌های خود را اینگونه ادامه داد: «اما به هرحال در طرح‌هایی که طی یک شب اجرا می‌شوند معضلات زیادی نهفته است. متاسفانه عادت کرده‌ایم تنها در زمان خطر تصمیم بگیریم و اغلب برای اینکه هیچ اشتباهی رخ ندهد هیچ تصمیمی نمی‌گیریم و فقط با ممنوعیت صورت مسائل را پاک می کنیم.»
او گفت: «دوباره طرح استفاده از نماد اعتماد الکترونیکی مطرح شده است و این یعنی هیچ کسب و کار خانگی در این شرایط بحرانی اقتصادی نمی‌تواند با این مدل پرداختیاری کار کند.» او ادامه داد: «به دلیل وجود قوانین غیر شفاف و تصمیم‌های غیر شفاف در ایران شاهد کمترین سرمایه گذاری در بخش فین‌تک‌ها هستیم.» او برای اثبات این گفته خود به اجرایی شدن رمز پویا و تغییراتی که در مدل کسب وکارها طی یک دوره زمانی کوتاه ایجاد شد اشاره کرد.
مرتضی ترک تبریزی مدیر فناوری اطلاعات بانک ملت نیز در مقابل حرفهای عبادی گفت : «بانک مرکزی با ارسال دستورالعملی به بانک‌ها تمام خسارت‌های ناشی از فیشینگ را بر عهده ما دانست و ما هیچ راهی به جز اجرایی کردن طرح رمز پویا نداشتیم. اما هیچ کس متوجه این موضوع نیست که ما نه تنها به دنبال منفعت نیستیم که ضررها و هزینه‌های ما برای اجرایی شدن این بخش به چه میزان سنگین بوده است. اضافه شدن هزینه روزانه یک میلیون پیامک به هزینه‌های بانک و هزینه زیرساخت‌های رمزپویا بسیار سنگین بوده است و نباید یک سویه به قاضی رفت.»
مهران محرمیان معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی نیز در این پنل گفت: «به هرحال رمزپویا طرح تاز ای است و به مرور زمان مشکلات مربوط به آن کم خواهد شدو هرگز بانک مرکزی نخواسته است سنگی بر سرراه استارت‌آپها و یا فین‌تکی ها باشد.» او ادامه داد: «اصالت با نوآوریست و بان کمرکزی نیز همیشه مدافع حقوق فعالان این حوزه بوده است و حتی از آنها خواسته در زمینه رگولاتوری و تنظیم قوانین به بانک مرکزی کمک کنند تا قوانینی عادلانه را به اجرا درآورد.»
مهدی عبادی اما با تکرار مجدد حرفهای تبریزی خطاب به وی و محرمیان گفت: «خودتان گفتید تا زمانی که موضوع پرداخت خسارت از سوی بانک‌ها مطرح نشده بود رمزپویا اجرایی نمی شد، از همین رو می‌توان نتیجه گرفت تا زمانی که فین‌تک تبدیل به اولویت بانک مرکزی نشود در رگولاتوری نیز برایش زمان کافی نمی گذارند چون در شرایط فعلی رگولاتوری ما تنطیم گر نیست فقط ممنوع کننده و محدودگر است.» او تاکید کرد در صورتیکه سهم بازار فین‌تک بالا برود و اعدادو ارقام قابل توجهی را به خود اختصاص بدهیم جزو اولویت‌های بانک مرکزی قرار می‌گیریم.»
نیما امیرشکاری پژوهشگر وکارشناس بانکداری الکترونیکی و فین‌تک نیز با نگاهی به سخنان مطرح شده آینده فین‌تک ایران را هم مانند پیش‌بینی وضعیت ایران غیرقابل پیش‌بینی و در برخی موارد ناامید کننده دانست. او افزود: «در زمینه رگولاتوری برنامه بلند مدتی نداشته‌ایم و روی برنامه ریزی‌های بلند مدت سخت با متغیرهای عجیب و نامتعارف روبه‌رو هستیم و بیشتر بر اساس حدسیات و تصادفات عمل کرده ایم و این یعنی متاسفانه بر اساس آمارها و تحلیل‌ها نمی‌توان آینده فین‌تک ایران را تحلیل یا وضعیت فعلی را جمع بندی کرد اما فقط می‌توانم بگویم در شرایط فعلی صنعت فین‌تک در جای خوبی قرار نگرفته است و از لحاظ بستر و زیرساخت به شدت دچار مشکل هستیم.
هر کسب و کار یک فین‌تک
رضا قربانی مدیر عامل رضا موسسه تراکنش نیز با اشاره به این موضوع که ۷۲درصد از مردم به بانک‌ها اعتماد ندارند این موضوع را فرصتی قابل تامل دانست تا فین‌تک بتواند با ساده‌تر کردن امور مالی کاربران و شخصی‌سازی آن از واسطی به نام فناوری به نفع خود بهره مند شود. به اعتقاد قربانی در آینده نزدیک هر کسب و کاری یک فین‌تک خواهد شد. او با اشاره به این موضوع که در فین‌تک حتی تاسیس یک بانک هم دیگر کار ساده‌ای است گفت: «شاید به همین دلیل است که قوانین رگولاتوری در ارتباط با آن در این حد سخت و محدودکننده است.»
او با اشاره به بیت‌کوین و خصوصیات آن گفت: «با بیت کوین بدون هیچ پیچیدگی، بدون نیاز به هیچ قاعده و قانون از پیش نوشته‌ای می‌توان آن را نقل و انتقال داد. اما چه بخواهیم و چه نخواهیم به زودی این زمین بازی تغییر خواهد کرد. فین‌تک زمین بازی آینده است.»
