موشک هایپرسونیک جدید شرکت ریتیون سرعتی بالغ بر ۶ هزار کیلومتر در ساعت خواهد داشت!
ریتیون (Raytheon)، شرکت سازنده انواع موشک‌ها، یک موشک هایپرسونیک با پیشرانه اسکرم‌جت (scramjet) طراحی نموده است تا بتواند زمان واکنش نیروهای دفاعی دشمن را به حداقل برساند. این سلاحِ بدون نام، با سرعت‌هایی بالغ بر ۵ ماخ (۶۱۷۴ کیلومتر بر ساعت) حرکت خواهد کرد و دور از دسترس سامانه‌های ضدهوایی موجود، اهداف مهم و استراتژیک را ویران خواهد نمود.
مجله Aviation Week & Space Technology، برای اولین بار درباره آن گفته بود که «این سلاح، طراحی مشابه موشک وِیورایدر (waverider) دارد که قدرت خود را از موتوری با یک مرحله بوست (boost) نسبتا کوتاه می‌گیرد.» توضیحات مربوط به طراحی این موشک در وب‌سایت شرکت ریتیون در بخشی از یک مقاله مرتبط با سیستم‌های سلاح هایپرسونیک آمده است. نکته جالب اینکه، قرار گرفتن این مطلب بر روی این سایت، درست همزمان با شروع رویداد Paris Air Show بوده است.
در حال حاضر، دو نوع پیشرانه هایپرسونیک وجود دارد: بوست گلاید (boost glide) و اسکرم‌جت‌ها. سلاح‌های هایپرسونیکِ بوست گلاید، مانند AGM-183 ARRW که به‌طور اختصار «Arrow» نیز نامیده می‌شود، ابتدا به‌وسیله موشک‌های بالستیک تا ارتفاع مشخصی از جو زمین بالا برده می‌شوند و سپس با سرعتی فوق‌العاده زیاد به سمت هدف خود، سُر (glide) می‌خورند. سلاح‌های بوست گلاید اساسا بعد از جدا شدن از موشک، بدون موتور هستند و به‌صورت سُرشی به طرف اهداف خود نشانه می‌روند.
نوع دیگر پیشرانه هایپرسونیک، اسکرم‌جت‌ها هستند که نیروی محرکه موشک جدید شرکت ریتیون را تامین می‌کنند. این سلاح، یک مرحله بوست کوتاهی دارد که توسط یک موتور راکت متداول و به‌منظور افزایش شتاب موشک انجام می‌گیرد. این مرحله به این‌خاطر است که اسکروم‌جت بتواند کنترل موشک را در دست بگیرد. اسکرم‌جت هم مانند همه موتورهای تغذیه کننده از هوا، هوای پیش‌رونده را گرفته و آن را به‌داخل محفظه احتراق می‌راند و از خروجی آن به‌عنوان نیروی محرکه خود استفاده می‌کند.
اسکرم‌جت‌ها برخلاف توربین‌ها و رَم‌جت‌ها، به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند تا هوایی را که با سرعت‌های سوپرسونیک در حال حرکت است به درون خود بکشند. این کار باعث می‌شود که حجم بسیار عظیمی از هوا از داخل آنها عبور نماید. (اسکرم‌جت در واقع مخفف «supersonic combustion ramjet» است.) هوای بیشتر، به معنای سوخت بیشتر است و سوخت بیشتر، لااقل در این نوع طراحی، به معنای سرعت بیشتر است. بنابراین، مهندسان عقیده دارند که اسکرم‌جت‌ها امکان رسیدن به سرعت‌های تا ۲۴ ماخ (۲۹۶۳۵ کیلومتر بر ساعت) را دارند.
پنتاگون، که از شنیدن گزارش‌های مربوط به پیشی گرفتن روسیه و چین در زمینه ساخت سلاح‌های هایپرسونیک جا خورده است، حالا چندین سلاح هایپرسونیک مجهز به هر دو نوع پیشرانه بوست گلاید و اسکرم‌جت را در حال توسعه دارد. افزون‌بر موشک ARRW که هفته پیش آزمایش‌های حمل خود را توسط بمب‌افکن B-52 گذراند، نیروی هوایی آمریکا دارای سلاحی به نام Hypersonic Conventional Strike Weapon یا Hacksaw و نیروی دریایی آن نیز یک پروژه مرتبط یا سلام‌های بوست گلاید دارد. آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفتهٔ دفاعی آمریکا (DARPA) نیز در حال توسعه دو سلاح هایپرسونیک است: اولی سلاحی به نام Tactical Boost Glide و دومی یک سلاح اسکرم‌جت به اسم Hypersonic Air-Breathing Weapon Concept یا به اختصار HAWC (یا Hawk).
سلاح‌های هایپرسونیک، مرزهای جدید و نویی را در زمینه پیشرانه‌ها درنوردیده‌اند. آنها، پروازهای اتمسفریک فوق‌العاده سریعی را نوید می‌دهند. این فناوری، به سلاح‌ها اجازه می‌دهد تا از رهگیری توسط سامانه‌های پیشرفته دفاع موشکی در امان باشند. این سلاح‌ها برای سامانه‌های دفاع هوایی موجود در دنیا هدفی بسیار سخت محسوب می‌شوند.
یک موشک ۶ ماخی (سرعت ۷۴۰۹ کیلومتر بر ساعت)، در هر ثانیه بیش از یک مایل (بیش از ۱.۶ کیلومتر) سفر خواهد کرد؛ یعنی به‌عبارتی ۹۶ مایل در هر دقیقه (حدود ۱۵۵ کیلومتر در دقیقه). این میزان از سرعت، فقط مدت‌زمانی به‌اندازه ۳ دقیقه یا کمتر در اختیار بسیاری از سیستم‌های دفاع هوایی دوربرد قرار خواهد داد تا موشک موردنظر را شناسایی، رهگیری و منهدم کنند. بسیاری از سامانه‌های دفاع هوایی موجود که برای شلیک به هواپیماها و موشک‌های کروز طراحی شده‌اند، احتمالا از رهگیری سلاح‌های هایپرسونیک ناتوان هستند.
به نظر می‌رسد که سلاح جدید شرکت ریتیون، به پروژه موشک هایپرسونیک دیگری به نام X-51A Waverider شباهت دارد که بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۳ اجرا می‌شد. در آن زمان شرکت لاکهید مارتین، پیمانکار وزارت دفاع آمریکا، ۴ موشک X-51A ساخت که هر کدام از آنها سرعت حداکثری ۶ ماخ (۷۴۰۹ کیلومتر بر ساعت) و برد ۴۰۰ مایل (تقریبا ۶۴۴ کیلومتر) داشتند. پروژه مذکور ظاهرا بدون آنکه توسعه بیشتری پیدا بکند به پایان رسیده است.
در اواسط دهه ۲۰۱۰، درست زمانی که تحقیقات هایپرسونیک آمریکا کم‌کم داشت متوقف می‌شد، گزارش‌های رسیده از داخل روسیه و چین نشان می‌داد که هر دو کشور در حال توسعه تحقیقات خود در زمینه سلاح‌های هایپرسونیک هستند. اوایل امسال، گروهی از متخصصین و کارشناسان، چین را به‌عنوان کشور پیشرو در این زمینه اعلام کردند.
در آخر باید یادآور شویم که زمان‌بندی در نظر گرفته شده برای توسعه موشک اسکرم‌جت شرکت ریتیون هنوز نامشخص است، اما براساس مقاله‌ای که در ماه مه امسال در وب‌سایت این کمپانی منتشر گردیده، انتظار می‌رود که تست‌های پروازی این سلاح‌ها در دو تا چهار سال آینده انجام شوند.
نوشته موشک هایپرسونیک جدید شرکت ریتیون سرعتی بالغ بر ۶ هزار کیلومتر در ساعت خواهد داشت! اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.