آیا مردم در گذشته تنها تا ۳۰ سالگی عمر می‌کردند؟
کافی است در جمعی از افراد در مورد طول عمر انسان و امید به زندگی شروع به صبحت کنید و احتمالا یکی به شما خواهد گفت اجداد ما به ندرت به سی سالگی می‌رسیدند (البته مطمئنا در ایران اینطور نیست چون حتما به شما می‌گویند قدیمی‌ها به خاطر خوردن روغن درجه یک کرمانشاهی صد سال عمر می‌کردند و جوانان امروزی به خاطر خوردن روغن نباتی در سی سالگی سکته می‌کنند و می‌میرند!).
بگذریم، انسان‌های اولیه قطعا به خاطر شکار شدن توسط دندان خنجری به سی سالگی نمی‌رسیدند (هر چند نظریه‌های فعلی، انسان‌ها را علت انقراض این دندان خنجری‌ها می‌داند!) و انسان‌های چند قرن اخیر نیز به خاطر طاعون، گرسنگی، جنگ و یا دیگر بیماری‌ها سی‌امین بهار زندگی را مشاهده نمی‌کردند. اما واقعا میزان امید به زندگی تا این حد پایین بود؟
جواب مشخص است: نه! تمام آمار‌های مربوط به امید به زندگی، یک تصویر حقیقی از واقعیت را به نمایش نمی‌گذارند بلکه بیشتر صحبت از میانگین‌هاست. اگر سن تمام افراد فوت شده را یادداشت نمایید، سپس تمامی اعداد را با یکدیگر جمع بزنید و بر تعداد افراد تقسیم نمایید، عددی به دست می‌آید که میانگین امید به زندگی آن افراد است. یعنی هر شخصی در آن گروه به طور میانگین تا آن سن عمر خواهد کرد. اما آمار می‌تواند گمراه کننده باشد؛ چرا؟
در این آمار، میزان مرگ و میر نوزادان حساب نمی‌شود. به این معنا که کلیه نوزادانی که قبل از رسیدن به اولین سال تولدشان فوت شوند، در این آمار منظور نمی‌شوند. میزان مرگ و میر کودکان، یک معضل بزرگ برای نسل‌های پیشین محسوب می‌شد و همچنان نیز به یک عامل بازدارنده موثر در رشد جمعیت ملت‌های در حال توسعه به حساب می‌آید.
از لحاظ تاریخی، بسیاری از کودکان به علت ابتلا به بیماری‌هایی مانند آبله، قبل از رسیدن به سن یک‌سالگی، جان خود را از دست می‌دادند و از طرف دیگر در کشور‌های در‌حال توسعه، همچنان اغلب کودکان به علت نوشیدن آب‌های آلوده و دچار شدن به بیماری‌های مرتبط به آن مانند وبا، می‌میرند. پس اگر شما میزان بالای نرخ مرگ و میر کودکان را برای محاسبه امید به زندگی در اجتماعی اضافه کنید، عدد امید به زندگی آن گروه به طرز معناداری پایین می‌آید.
برای مثال شما میزان امید به زندگی گروهی ۱۲ نفره را محاسبه کنید که شش نفر آنها در سن هفتادسالگی و شش نفر آنها در یک‌سالگی فوت شده‌‌اند. حاصل ۳۵.۵ سال خواهد شد که میانگین سن امید به زندگی این افراد خواهد بود. همانطور که سن این افراد را مشاهده می‌کنیم، نیمی از آنها تا سال‌های طلایی خود عمر کرده‌اند و نیمی از آنها در نوزادی مرده‌اند. به مانند این مثال، بسیاری از میانگین‌های امید به زندگی، نماد واقعی از سن افراد آن جامعه را به نمایش نمی‌گذارد.
واقعیت بسیار متفاوت‌تر است. در حقیقت اگر شما بیش از سن یک‌سالگی زنده بمانید، شانس بسیار خوبی دارید که به راحتی تا هفتاد و هشتاد سالگی و حتی بیشتر هم زندگی کنید. به عنوان مثال طی ۱۵۰ سال گذشته در ایالات متحده، طول عمر افراد به لطف بهبود شرایط بهداشتی و پزشکی از حدود ۳۵ – ۴۰ سال به حدود ۸۰ سال افزایش یافته است (میزان طول عمر افراد برای ایران طبق آمار جهانی سال ۲۰۱۵، ۷۵.۵ سال بود و کشور ژاپن با ۸۳.۷ سال بالاترین طول عمر را دارند).
نوشته آیا مردم در گذشته تنها تا ۳۰ سالگی عمر می‌کردند؟ اولین بار در پدیدار شد.