سازمان اطلاعاتی آمریکا در مورد تهدیدهای جدید جهانی و احتمال وقوع جنگ فضایی بر علیه آمریکا هشدار داد : روسیه و چین در عرض دو، سه سال آینده قادر خواهند بود با سلاح ضدماهواره ماهوارههای ما را سرنگون کنند.
این امکان به طور جدی ناوگان ایالات متحده شامل، سیستم ماهوارههای موقعیتیاب جهانی (GPS)، ماهوارههای نظامی و غیرنظامی و همچنین ماهوارههای جاسوسی را به خطر خواهند انداخت. اما آیا هر دو کشور از این امکان بهره خواهند گرفت؟ و اگر این چنین شود، آیا احتمال دارد که ریسک آسیب رساندن به شبکههای ماهوارهای یکدیگر را بپذیرند؟
بر اساس اسناد ارزیابی تهدیدات جهانی کمیته سازمان اطلاعاتی ایالات متحده، این کمیته فکر میکند که تسلیحات ضدماهوارهای (ASAT) روسیه و چین، در چند سال آینده امکان اولیه برای عملیاتی شدن را بدست خواهند آورد. در این سند همچنین ادعا شده است که ارتش آزادیبخش جمهوری خلق چین، یگان نظامی ضدماهواره را ایجاد کرده است که از هماکنون آموزشهای اولیه را شروع نمودهاند تا بتوانند با استفاده از سلاحهای ضدماهواره از روی زمین، ماهوارههای دشمن را هدف قرار دهند. به علاوه در این سند آورده شده است که روسیه نیز پیشرفتهای مشابهی در این زمینه داشته است.
فنآوری مورد بحث چین در این رابطه مربوط به سلاح ضدماهواره SC-19 است. SC-19 از طریق یک پرتابکننده موشک سیار، شلیک میشود و با کمک گرفتن از یک موشک بالستیک میانبرد تغییر یافته DF-21 تا ارتفاع بالا به درون فضا پیش خواهد رفت. این موشک ضدماهواره، یک نوع سلاح جنبشی است به این معنا که خود را به هدف میکوبد تا در اثر ضربه آن را نابود نماید.
سلاح ضدماهواره SC-19 بیش از ۱۲۰۰ پوند (حدود ۵۴۵ کیلوگرم) وزن دارد و از یک جستجوگر تصویری مادون قرمز برای شناسایی و رساندن خود به هدف بهره میگیرد و گفته میشود که تاکنون بیش از هفت بار مورد آزمایش قرار گرفته است و در سال ۲۰۰۷، یک ماهواره قدیمی رصد آب و هوای چینی به اسم Fengyun 1C که در ارتفاع ۵۳۷ مایلی (حدود ۸۶۵ کیلومتری) سطح زمین، در حال سقوط به سمت زمین بوده را هدف قرار داده و نابود کرده است. این تصادم موجب ایجاد ابری از زبالههای فضایی شد و موجب محکومیت چین در سراسر جهان گردید.
در مورد سلاحهای ضدماهواره روسیه اطلاعات کمتری در دست است. احتمالا سلاح PL-19 Nudol یکی از این سیستمهاست که آخرین بار در ماه دسامبر ۲۰۱۶ مورد آزمایش قرار گرفت. البته مسکو اعلام نمود که این سلاح یک ضدموشک است که برای سرنگونی کلاهکهای تهاجمی شلیک شده توسط دشمن به سمت اهداف فضایی، استفاده میشود.
در هر حال تمام این سلاحهای ضدماهواره برای مقابله با ماجراجوییهای آمریکا در مدار کره زمین طراحی و تولید شده است، چرا که با توجه به ویژگی نیرویهای ارتش آمریکا که همیشه هزاران کیلومتر دورتر از سرزمین خود فعالیت میکنند، استفاده از ماهواره برای موقعیتیابی (GPS)، ارتباطات و جاسوسی و جمعآوری اطلاعات از مردم کره زمین، امری اجتناب ناپذیر است.
در یک کلام جان نیرویهای ایالات متحده به ماهوارههایش وابسته است و برای کلیه عملیاتهای روزمره از ماهوارهها سود میبرند. اما در حال تمرین هستند تا در زمان جنگ بدون آنها نیز قادر به عملیات باشند. برای مثال نیروی هوایی ایالات متحده در مانور اخیر خود با نام عملیات پرچم سرخ، خلبانان را مجبور کرد تا بدون استفاده از GPS، اقدام به تمرین و عملیات کنند. به علاوه نیروی دریایی ایالات متحده نیر در حال مطالعه و بررسی آن است که بتواند در صورت از مدار خارج شدن ماهوارهها، راه حلی در راستای حفظ ارتباط و مسیریابی برای استفاده ملوانان و شناورهای روی آب پیدا کند.
این سلاحها تا چه حد خطرناک هستند؟
بدون تردید در صورتی که رقبای آمریکا از سلاحهای ضدماهواره برای ساقط کردن ماهوارههای جاسوسی و نظامی ایالات متحده استفاده کنند، ضربه مهلکی بر بدنه نظامی آمریکا وارد خواهد شد. اما در اینجا موارد دیگری نیز وجود دارد که باید در نظر گرفته شود: روسیه و چین نیز اگر بیشتر از آمریکا به ماهوارههای خود وابسته نباشند، قطعا کمتر نخواهند بود.
شبکه ماهوارهای آنها نیز به همین میزان آسیبپذیر است و در صورت نابودی با دشواریهای بیشتری امکان جایگزینی ماهوارههای جدید دارند، اما آمریکا به دلیل قدرت بیشتر خود در زمینه فضایی، میتواند فرایند بازسازی و تعمیر شکافهای ایجاد شده در شبکه ماهوارهای با جایگزین کردن ماهوارههای جدید را با سرعت بیشتری انجام دهد.
در هر حال هر کشوری که از سلاح ضد ماهواره برای پیشبرد اهداف خود سود ببرد، ممکن است دچار مشکلات عدیدهای در طولانی مدت شود چرا که دیگر رقبا نیز میتوانند بر علیه آنها از همین استراتژی نظامی استفاده کنند. در هر حال آمریکا تلاش میکند تا شبکه ماهوارهای خود را به هر قیمتی سرپا نگاه دارد و با منعطفتر کردن آن و جایگزینی سریع ماهوارههای جدید، در صورت حمله و آسیب، اجازه ندهد تا از دسترس خارج شود.
تاکنون نیز شواهد کمی وجود دارد که دیگر کشورها برای حملات فضایی اقدام به تولید سلاح فضایی کنند. مانند هر نوع سلاح دیگری، سیستمهای ضدماهواره ای روسیه و چین به عنوان یک توانمندی بازدارنده و بیمه در مقابل زیادیخواهیهای آمریکا در صورت گسترش جنگ به فضا استفاده خواهد شد. در این حالت وضعیت برای همه کشورهای درگیر فاجعهبار خواهد بود و روسیه و چین بهتر از هر کشور دیگری به این مسئله آگاه هستند (فعلا تنها سه کشور آمریکا، روسیه و چین از سلاح ضدماهواره برخوردار هستند).
البته باید این نکته را نیز یادآور شد که ایالات متحده خود اولین کشوری بود که در دهه ۱۹۵۰ میلادی اقدام به تحقیق و توسعه سلاحهای ضدماهواره نمود. در آن زمان همه آزمایشهایش با شکست روبرو گردید. در ادامه نیز صدها آزمایش دیگر انجام شد تا اینکه سرانجام در سال ۱۹۸۵ با کمک گرفتن از یک جنگنده F-15 Eagle توانستند با استفاده از موشک ASM-135 ASAT، اقدام به سرنگونی ماهواره P78-1 نمایند (تصویر بالا).
با این حال آمریکا، از ترس اقدام متقابل دیگر قدرتهای جهان، این برنامه را در سال ۱۹۸۸ کنار گذاشت. اما بار دیگر در سال ۲۰۰۸ آنها اقدام به سرنگونی ماهواره جاسوسی خود با نام USA-193 با استفاده از موشک ضدماهواره RIM-161 Standard Missile 3 نمودند.
نوشته روسیه و چین سلاحهای ضد ماهواره خود را عملیاتی میکنند اولین بار در پدیدار شد.