صداها در سیاره مریخ بسیار متفاوت نسبت به زمین هستند

گفت‌وگو کردن و انتقال صدا در سیاره مریخ دشوار خواهد بود. بخشی از آن به این خاطر است که هوای این کره قرمز بسیار سرد است، پس ممکن است مجبور شوید که تند و ناشمرده سخن بگویید. به غیر از آن، اتمسفر نازک سیاره مریخ غالباً شامل کربن دی‌اکسید می‌شود و همین اجازه نمی‌دهد که صدا به راحتی انتقال پیدا کند. درواقع، در مریخ اگر کسی که کنار شما است، شروع به صحبت کند، شما صدای او را در حالتی می‌شنوید که انگار ۶۰ متر (۲۰۰ فوت) از شما فاصله دارد.

بپتیست چاید می‌گوید: «تفاوت صدا در سیاره مریخ، نسبت به زمین آنقدر زیاد است که بهتر است اصلا صحبت نکنید!» او همچنین استفاده از میکروفون یا هدست را، حتی در فاصله‌ای بسیار کوتاه پیشنهاد می‌کند. چاید، دانشمند نجوم در آزمایشگاه ملی لوس آلاموس، واقع در مکزیک نو است. او و همکارانش تعدادی از یافته‌های جدیدشان را راجع به صدا در مریخ در شماره ۲۶ مجله Nature به اشتراک گذاشته‌اند.

چاید و گروهش برخی از اولین صداهای ضبط شده در سیاره قرمز را بررسی کردند. این صداها توسط میکروفون مریخ‌نورد استفامت ناسا ضبط شده‌اند. این ربات فضایی سیاره مریخ را از فوریه ۲۰۲۱ تحت نظر داشته است.

آنچه که مریخ‌نورد استقامت ضبط کرد، صدای رویدادها در مریخ نبود. بلکه صداهایی بودند که ربات هنگام ضربه زدن به سنگی کوچک ایجاد می‌کند. آن صدا تبدیل به موج صوتی شد؛ یعنی شبیه به رعد و برق، اما بسیار کوتاه‌تر. چاید و گروهش تقریبا یافته‌ای پنج ساعته از چنین صداهایی دارند.

زاپ‌های لیزری

این صداها توسط میکروفون مریخ‌نورد استفامت ناسا، با فاصله ۱۶۰ میلیون کیلومتر (۱۰۰ میلیون مایل) از زمین ضبط شده‌اند. هنگامی که ربات به سنگی که نزدیکش است برخورد می‌کند، چنین صدایی ایجاد می‌شود:

این یافته به سایر محققان اجازه داد تا سرعت صدا را روی مریخ اندازه‌گیری کنند که به چیزهایی جالب رسیدند. در محدوده شنوایی انسان، صداهای بلند تقریبا ۲۵۰ متر بر ثانیه (۵۳۷ مایل بر ساعت) حرکت می‌کنند. صداهای کم، آرام‌تر و با سرعت تقریبا ۲۴۰ متر بر ثانیه (۵۳۷ مایل بر ساعت) حرکت می‌کنند. موج‌های صداهایی که کمتر هستند تنها چند متر حرکت می‌کنند و بعد هم بی‌صدا می‌شوند. صداهای بلندتر هم هرچقدر در فاصله‌ی کمتری باشند، زودتر تمام می‌شوند.

اندی پیاسک، فیزیکدان دانشگاه واشنگتون، می‌گوید: «برای انسان‌هایی که روی زمین زندگی می‌کنند، ممکن است بسیار عجیب باشد. اما این موضوع بسیار منطقی است.» وی در تحقیقاتی که تازگی انجام شده دخالتی نداشته است، اما رشته مطالعاتش مربوط به چگونگی حرکت موج صدا از میان چیزهای مختلف است.

هنگامی که موج صدا از میان هوا و مایع حرکت می‌کند، به مولکول‌هایی که اطرافش را گرفته‌اند انرژی مضاعف می‌دهد. هوا هم آن انرژی را با خود حمل می‌کند. چنین مبحثی را اثر رهایش می‌گوییم.

برای آنکه موج‌های صدا در هوا حرکت کنند، رهایش به فرکانس صدا و مولکول‌هایی که در هوا هستند بستگی دارد. در مریخ، رهایش پس از صدای بلند سریع‌تر نسبت به صدای کم اتفاق می‌افتد. علتش این است که اتمسفر فشار کمتری دارد و اغلب از کربن دی‌اکسید ساخته شده است.

پیاسک می‌گوید «چنین مسئله‌ای روی زمین رخ نمی‌دهد،‌ چون اتمسفر زمین بسیار بیشتر از مریخ است.» به علاوه، بیشتر اتمسفر زمین را نیتروژن شامل می‌شود. تحت چنین شرایطی، اثر رهایش برای صداهای کم و زیاد به یک گونه عمل خواهد کرد. به طور کلی روی زمین، تمام اصوات ۳۴۳ متر بر ثانیه حرکت می‌کنند (۷۶۷ مایل بر ساعت). برای اینکه بشنوید چطور صداها میان زمین و مریخ تفاوت دارند، می‌توانید به این بخش از وبسایت ناسا بروید.

اگر در مریخ یک آهنگ از بلندگو پخش می‌شد، صداهای بلندتر زودتر به گوش شنوندگان می‌رسید، و بعد صداهای کم. چاید می‌گوید: «اینطور تصور کنید که مثلا روی سیاره مریخ، شهری با پرندگان بود. پرندگان فرکانس بسیار بالایی دارند و شما نمی‌توانستید صدایشان را بشنوید. تنها صدایی که به گوش‌تان می‌رسید صدای شهر بود.»

البته که در مریخ پرنده‌ای وجود ندارد؛ اما این مسئله دلیل مطالعات صوتی دانشمندان روی سیارات بیگانه نیست. به نظر بپتیست چاید، اندازه‌ گیری سرعت صدا می‌تواند به دانشمندان زمینه‌ای مناسب را برای شناخت اتمسفر مریخ دهد. فشار هوا، دما و رطوبت همگی بر میزان سرعت صدا موثر هستند. پس با مطالعه سرعت صدا در طی زمان، دانشمندان می‌توانند آب و هوای مریخ را هم بشناسند. چاید می‌گوید: «بدین وسیله ما قادر خواهیم بود تا کوچک‌ترین تغییرات آب و هوایی را تشخیص دهیم، حتی به‌طور روزانه.»

وی همچنین اضافه می‌کند: «به کمک مریخ‌نورد استفامت، صدای بیشتری از مریخ در زمین خواهیم داشت. دانمشندان می‌توانند تغییرات صوتی را در طی فصل‌های مختلف بررسی کنند. ما بسیار مشتاق هستیم تا تغییرات صوتی مریخ را در فصل‌های زمستان و پاییز بشنویم.»

اگر از خواندن این مطلب لذت بردید، حتماً تصاویر تازه کاوشگر فضایی چینی از مریخ را ببینید.

نوشته صداها در سیاره مریخ بسیار متفاوت نسبت به زمین هستند اولین بار در اخبار فناوری و موبایل منتشر شد.

صداها در سیاره مریخ بسیار متفاوت نسبت به زمین هستند

گفت‌وگو کردن و انتقال صدا در سیاره مریخ دشوار خواهد بود. بخشی از آن به این خاطر است که هوای این کره قرمز بسیار سرد است، پس ممکن است مجبور شوید که تند و ناشمرده سخن بگویید. به غیر از آن، اتمسفر نازک سیاره مریخ غالباً شامل کربن دی‌اکسید می‌شود و همین اجازه نمی‌دهد که صدا به راحتی انتقال پیدا کند. درواقع، در مریخ اگر کسی که کنار شما است، شروع به صحبت کند، شما صدای او را در حالتی می‌شنوید که انگار ۶۰ متر (۲۰۰ فوت) از شما فاصله دارد.

بپتیست چاید می‌گوید: «تفاوت صدا در سیاره مریخ، نسبت به زمین آنقدر زیاد است که بهتر است اصلا صحبت نکنید!» او همچنین استفاده از میکروفون یا هدست را، حتی در فاصله‌ای بسیار کوتاه پیشنهاد می‌کند. چاید، دانشمند نجوم در آزمایشگاه ملی لوس آلاموس، واقع در مکزیک نو است. او و همکارانش تعدادی از یافته‌های جدیدشان را راجع به صدا در مریخ در شماره ۲۶ مجله Nature به اشتراک گذاشته‌اند.

چاید و گروهش برخی از اولین صداهای ضبط شده در سیاره قرمز را بررسی کردند. این صداها توسط میکروفون مریخ‌نورد استفامت ناسا ضبط شده‌اند. این ربات فضایی سیاره مریخ را از فوریه ۲۰۲۱ تحت نظر داشته است.

آنچه که مریخ‌نورد استقامت ضبط کرد، صدای رویدادها در مریخ نبود. بلکه صداهایی بودند که ربات هنگام ضربه زدن به سنگی کوچک ایجاد می‌کند. آن صدا تبدیل به موج صوتی شد؛ یعنی شبیه به رعد و برق، اما بسیار کوتاه‌تر. چاید و گروهش تقریبا یافته‌ای پنج ساعته از چنین صداهایی دارند.

زاپ‌های لیزری

این صداها توسط میکروفون مریخ‌نورد استفامت ناسا، با فاصله ۱۶۰ میلیون کیلومتر (۱۰۰ میلیون مایل) از زمین ضبط شده‌اند. هنگامی که ربات به سنگی که نزدیکش است برخورد می‌کند، چنین صدایی ایجاد می‌شود:

این یافته به سایر محققان اجازه داد تا سرعت صدا را روی مریخ اندازه‌گیری کنند که به چیزهایی جالب رسیدند. در محدوده شنوایی انسان، صداهای بلند تقریبا ۲۵۰ متر بر ثانیه (۵۳۷ مایل بر ساعت) حرکت می‌کنند. صداهای کم، آرام‌تر و با سرعت تقریبا ۲۴۰ متر بر ثانیه (۵۳۷ مایل بر ساعت) حرکت می‌کنند. موج‌های صداهایی که کمتر هستند تنها چند متر حرکت می‌کنند و بعد هم بی‌صدا می‌شوند. صداهای بلندتر هم هرچقدر در فاصله‌ی کمتری باشند، زودتر تمام می‌شوند.

اندی پیاسک، فیزیکدان دانشگاه واشنگتون، می‌گوید: «برای انسان‌هایی که روی زمین زندگی می‌کنند، ممکن است بسیار عجیب باشد. اما این موضوع بسیار منطقی است.» وی در تحقیقاتی که تازگی انجام شده دخالتی نداشته است، اما رشته مطالعاتش مربوط به چگونگی حرکت موج صدا از میان چیزهای مختلف است.

هنگامی که موج صدا از میان هوا و مایع حرکت می‌کند، به مولکول‌هایی که اطرافش را گرفته‌اند انرژی مضاعف می‌دهد. هوا هم آن انرژی را با خود حمل می‌کند. چنین مبحثی را اثر رهایش می‌گوییم.

برای آنکه موج‌های صدا در هوا حرکت کنند، رهایش به فرکانس صدا و مولکول‌هایی که در هوا هستند بستگی دارد. در مریخ، رهایش پس از صدای بلند سریع‌تر نسبت به صدای کم اتفاق می‌افتد. علتش این است که اتمسفر فشار کمتری دارد و اغلب از کربن دی‌اکسید ساخته شده است.

پیاسک می‌گوید «چنین مسئله‌ای روی زمین رخ نمی‌دهد،‌ چون اتمسفر زمین بسیار بیشتر از مریخ است.» به علاوه، بیشتر اتمسفر زمین را نیتروژن شامل می‌شود. تحت چنین شرایطی، اثر رهایش برای صداهای کم و زیاد به یک گونه عمل خواهد کرد. به طور کلی روی زمین، تمام اصوات ۳۴۳ متر بر ثانیه حرکت می‌کنند (۷۶۷ مایل بر ساعت). برای اینکه بشنوید چطور صداها میان زمین و مریخ تفاوت دارند، می‌توانید به این بخش از وبسایت ناسا بروید.

اگر در مریخ یک آهنگ از بلندگو پخش می‌شد، صداهای بلندتر زودتر به گوش شنوندگان می‌رسید، و بعد صداهای کم. چاید می‌گوید: «اینطور تصور کنید که مثلا روی سیاره مریخ، شهری با پرندگان بود. پرندگان فرکانس بسیار بالایی دارند و شما نمی‌توانستید صدایشان را بشنوید. تنها صدایی که به گوش‌تان می‌رسید صدای شهر بود.»

البته که در مریخ پرنده‌ای وجود ندارد؛ اما این مسئله دلیل مطالعات صوتی دانشمندان روی سیارات بیگانه نیست. به نظر بپتیست چاید، اندازه‌ گیری سرعت صدا می‌تواند به دانشمندان زمینه‌ای مناسب را برای شناخت اتمسفر مریخ دهد. فشار هوا، دما و رطوبت همگی بر میزان سرعت صدا موثر هستند. پس با مطالعه سرعت صدا در طی زمان، دانشمندان می‌توانند آب و هوای مریخ را هم بشناسند. چاید می‌گوید: «بدین وسیله ما قادر خواهیم بود تا کوچک‌ترین تغییرات آب و هوایی را تشخیص دهیم، حتی به‌طور روزانه.»

وی همچنین اضافه می‌کند: «به کمک مریخ‌نورد استفامت، صدای بیشتری از مریخ در زمین خواهیم داشت. دانمشندان می‌توانند تغییرات صوتی را در طی فصل‌های مختلف بررسی کنند. ما بسیار مشتاق هستیم تا تغییرات صوتی مریخ را در فصل‌های زمستان و پاییز بشنویم.»

اگر از خواندن این مطلب لذت بردید، حتماً تصاویر تازه کاوشگر فضایی چینی از مریخ را ببینید.

نوشته صداها در سیاره مریخ بسیار متفاوت نسبت به زمین هستند اولین بار در اخبار فناوری و موبایل منتشر شد.

کاوشگر فضایی چینی به طور کامل از سیاره مریخ تصویربرداری کرد

ماموریت فضایی Tianwen-1 چینی در مریخ

سازمان ملی فضایی چین (CNSA) در روز ۲۳ جولای سال ۲۰۲۰ مجموعه‌ای از ۶ فضاپیما و کاوشگر را در ماموریتی به اسم Tianwen-1 یا TW-1 به مریخ فرستاد: یک مدارگرد، دو دوربین قابل استقرار، یک سطح‌نشین، یک دوربین سیار با کنترل از راه دور و مریخ‌نورد ژورانگ (Zhurong)

این فضاپیماها رباتیک و بدون سرنشین هستند. ماموریت این کاوشگر فضایی در مریخ عبارت است از:

  • بررسی سطح مریخ
  • بررسی ساختار درونی این سیاره
  • جست‌ و جو و پیدا کردن مدارک و نشانه‌های وجود آب در گذشته یا حال
  • آنالیز ویژگی‌های محیط فضایی و اتمسفر مریخ

پایان موفقیت‌آمیز عملیات در مریخ

بالاخره شب گذشته TW-1 پس از ۷۰۶ روز و ۲۲ ساعت و ۴۶ دقیقه ماموریت خود را با موفقیت پشت سر گذاشت و توانست به طور کامل از همسایه سرخ ما تصویربرداری و ارسال کند. بد نیست نگاهی به این ویدیوی کوتاه و جذاب از شبکه تلویزیونی جهانی چین (CGTN) به مناسبت تکمیل این عملیات فضایی داشته باشیم:

قطعاً اتمام موفقیت‌آمیز این ماموریت مریخی، دستاورد بسیار بزرگی برای CNSA به حساب می‌آید. این فضاپیما پس از ۱۳۰۰ بار دور زدن مریخ در یک سال، از قطب‌ها گرفته تا ویژگی‌های سطحی آن به همراه پستی و بلندی‌ها به طور کامل عکس‌برداری کرده است.

دانشمندان چینی نه تنها توانستند در اولین اقدام به‌ طور موفقیت‌آمیزی کاوشگر خود را به مدار مریخ وارد کنند، بلکه مریخ‌نورد خود را روی سیاره سرخ به‌‌ درستی فرود آوردند و به گشت و گذار پرداختند.

اگر از تماشای تصاویر فضایی لذت می‌برید، به شما پیشنهاد می‌کنیم تصویر حیرت‌انگیز ناسا از کهکشان آندرومدا که به تازگی منتشر شده را هم تماشا کنید.

تصاویر این کاوشگر فضایی از مریخ

تصویر سطح مریخ توسط مدارگرد چینی

در میان تصاویر ارسالی، ابتدا قطب‌های مریخ مشاهده می‌شود، جایی که تمام منابع آب سیاره در آن قفل شده‌اند. در سال ۲۰۱۸ یک کاوشگر فضایی اروپایی نشان داد که در زیر این یخ‌های قطبی مریخ، آب وجود دارد.

تصاویر دیگر کاوشگر Tianwen-1 شامل دره ۴۰۰۰ کیلومتری به اسم «Valles Marineris» و چاله‌ای در مناطق بلند شمالی مریخ به اسم «Arabia Terra» می‌شود. همچنین تصویر با کیفیتی از آتشفشان ۱۸۰۰۰ متری «Ascraeus Mons» به دست آمده که ناسا برای اولین بار حدود ۵ دهه پیش آن را رویت کرده بود.

چاله روی مریخ توسط کاوشگر چینی

این کاوشگر در هر روز مریخ، سه بار به دور آن می‌چرخید و ارتباط میان زمین و مریخ‌نورد ژورانگ را روی سطح سیاره برقرار می‌کرد. در ادامه سرعت این مدارگرد از نوامبر سال ۲۰۲۱ به میزان ۷۸ متر بر ثانیه افزایش پیدا کرد تا پروسه نقشه‌برداری آغاز شود.

چاله های سطح مریخ توسط تاین‌ون

هنگامی که مدارگرد بالای سیاره درحال چرخش است، مریخ‌نورد ژورانگ هم روی سطح آن به کاوش بزرگ‌ترین چاله ناشی از برخورد در منظومه شمسی می‌پردازد. این ربات ۲۴۰ کیلوگرمی، ششمین مریخ‌نورد و اولین مریخ‌نورد غیرآمریکایی است که تاکنون به سطح مریخ رسیده است.

اگر از تماشای تصاویر مریخ حیرت‌زده شده‌اید، بد نیست تخمین ایلان ماسک از زمان فرود انسان‌ها روی مریخ را هم بخوانید.

مریخ‌نورد چینی روی سطح مریخ

نوشته کاوشگر فضایی چینی به طور کامل از سیاره مریخ تصویربرداری کرد اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

ایلان ماسک: نخستین انسان‌ها ظرف مدت ۵ الی ۱۰ سال آینده روی مریخ فرود خواهند آمد

در بعدازظهر روز چهارشنبه؛ 2 فوریه (13 بهمن ماه) پادکست لکس فریدمن گزارش سومین مصاحبه با ایلان ماسک؛ ثروتمندترین فرد در جهان را منتشر کرد. آقای ماسک در این مصاحبه 2.5 ساعته به پرسش‌های مطرح شده در زمینه فضا، ارز دیجیتالی، تسلا، اینترفیس‌های مغز و رایانه، هوشیاری، هوش مصنوعی، تاریخ، زندگی و فلسفه پاسخ داد.

ایلان ماسک در این مصاحبه اعلام کرد که فرود یک فضاپیمای سرنشین‌دار روی مریخ در بهترین حالت 5 سال و در بدترین حالت 10 سال زمان خواهد برد. با این‌حال وی در توصیه‌ای به سایرین پیشنهاد می‌کند که جوانان میزان مطالعه خود را افزایش داده و از ایده‌های فیزیکی به منظور توسعه زندگی خود استفاده کنند.

شرکت تسلا بایستی در سال آینده به فناوری رانندگی کاملا خودکار سطح 4 دست پیدا کند. به باور ایلان ماسک این موضوع یک مشکل بسیار بزرگ محسوب می‌شود. وی امیدوار است که تمدن فضایی به رفاه بیش‌تر بشر کمک کند و به همین دلیل این مقوله را حائز اهمیت قلمداد می‌کند. همچنین وی مدعی شده که به‌خاطر عشق به طبیعت انسان دست به کارهای بزرگی می‌زند.

همچنین ایلان ماسک برای جوانان نیز توصیه‌های فراوانی داشت. به گفته وی، جوانان بایستی تلاش کنند تا فعالیت‌های انجام شده توسط آنها برای انسان و دنیا مفید باشد. آقای ماسک در این رابطه گفت: “البته انجام کارهای مفید بسیار دشوار است. من از تشویق دیگران به استفاده از ابزارهای فیزیکی تقویت تفکر جهت افزایش طول عمر آنها لذت می‌برم. این بهترین ابزار قلمداد می‌شود. من امیدوارم که مردم کتاب‌های بیش‌تری بخوانند و برای دریافت و درک دانش با تمام توان تلاش کنند تا به یک نگرش عمومی از دانش دست پیدا کنند.”

ایلان ماسک هنگام صحبت پیرامون معنای زندگی خاطرنشان کرد که به باور وی پاسخ این پرسش در جهان هستی نهفته است. آقای ماسک در رابطه با کشف ماهیت جهان بسیار کنجکاو است.

به گفته ایلان ماسک، توئیت‌های 3 سال گذشته در رابطه با خصوصی‌سازی شرکت تسلا کاملا صحیح هستند

ایلان ماسک؛ مدیرعامل تسلا اعلام کرد که توئیت وی در سال 2018 پیرامون برنامه‌های خصوصی‌سازی این شرکت کاملا صحیح است. الکس اسپیرو؛ وکیل آقای ماسک روز سه‌شنبه گذشته ضمن رسیدگی به پرونده‌‌ای در دادگاه اعلام کرد که صندوق دارایی دولتی عربستان سعودی از تلاش وی برای خصوصی‌سازی شرکت حمایت نموده و با این اقدام موافقت کرده است. این وکیل در جریان رسیدگی به پرونده اعلام کرد: “این موضوع کاملا واقعیت دارد. ایلان ماسک در روز 7 آگوست سال 2018 با انتشار پستی در توئیتر به مردم اطلاع داد که قصد دارد تا تسلا را به یک شرکت خصوصی تبدیل نماید. قیمت دلار جهت خصوصی‌سازی تسلا، تامین مالی و حمایت از سرمایه‌گذاران را تضمین کرده است.”

همچنین آقای اسپیرو اعلام کرد: “ایلان ماسک نه‌تنها با اطمینان از تضمین وجوه سرمایه‌گذاران اقدام به انتشار توئیت کرد؛ بلکه این وجوه حقیقتا تحت ضمانت قرار گرفته بود و آقای ماسک ضمن گفتگو با موسسه PIF به این موضوع اشاره کرد.” PIF تحت مالکیت صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی قرار دارد.

بر اساس گزارشات، این توئیت بر قیمت سهام تسلا تاثیرگذار بود و موجب شد تا کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ایلان ماسک را متهم به تقلب کند. نهایتا آقای ماسک و شرکت تسلا به توافقی دوجانبه با آژانس دست یافته و با پرداخت جریمه 40 میلیون دلاری موافقت کردند. بعلاوه ایلان ماسک نیز از ریاست شرکت استعفا داد.

گروهی از سهام‌داران طی یک شکایت دسته‌جمعی که در دادگاه فدرال سان‌فرانسیسکو در حال بررسی است؛ ادعا کردند که توئیت ایلان ماسک موجب نوسانات شدید قیمت سهام شرکت شده و میلیاردها دلار ضرر را به‌دنبال داشته است. سرمایه‌گذاران امیدوارند که قاضی پیش از برگزاری جلسه محاکمه در روز 31 مه (10 خرداد ماه سال آینده) نادرستی این توئیت‌ها را اعلام نماید. در این راستا دادگاه جلسه‌ای را طی ماه مارس برگزار خواهد کرد.

نوشته ایلان ماسک: نخستین انسان‌ها ظرف مدت 5 الی 10 سال آینده روی مریخ فرود خواهند آمد اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

ماموریت مریخ‌نورد اگزومارس به علت شیوع ویروس کرونا ۲ سال به تعویق افتاد

روز سه‌شنبه آژانس‌های فضایی روسیه و اروپا اعلام کردند که به دلیل شیوع ویروس کرونا و مشکلات فنی، ماموریت مشترک اروپا و روسیه برای فرستادن کاوشگر اگزومارس (ExoMars) به مریخ، به مدت دو سال به تعویق افتاده است.

دیمیتری روگوژین (Dmitry Rogozin) رییس آژانس روسکاسموس روسیه گفت: ما یک تصمیم دشوار اما منطقی برای به تعویق انداختن ماموریت مریخ تا سال 2022 گرفتیم.

کاوشگر بدون سرنشین اگزومارس قرار است برای پیدا کردن نشانه‌ای از حیات، بر روی سیاره سرخ فرود آید.

این ماموریت قرار بود اواخر امسال و بعد از تاخیرهای فراوان انجام گیرد. مقامات آژانس‌های فضایی اروپا و روسیه گفتند که آن‌ها با به تعویق انداختن این پروژه تا آگوست یا سپتامبر 2022، برای انجام تست‌های بیشتر، موافقت کرده‌اند.

در بیانیه آن‌ها آمده است: کارشناسان اگزومارس در پی بررسی‌های خود به این نتیجه رسیده‌اند که تست‌های لازم برای ساخت همه تجهیزات فضاپیما، نیاز به زمان بیشتری برای کامل شدن دارند.

ژان ورنر (Jan Wörner)، رییس آژانس فضایی اروپا گفت: هر دو طرف می‌خواهند که مطمئن شوند ماموریت مریخ با موفقیت ۱۰۰ درصد انجام می‌شود. ما اجازه هیچ خطایی نداریم. انجام تست‌های بیشتر، پرتاب امن و بهترین نتایج علمی را تضمین خواهد کرد.

روگوژین همچنین به تاثیر شیوع ویروس کرونا در اروپا اشاره کرد و گفت: تشدید شرایط اپیدمیولوژیک، پرتاب برنامه‌ریزی‌‌شده ما را مختل کرده است.

ماموریت اگزومارس در ماه‌های گذشته با مشکلات فنی و تاخیرهای زیادی مواجه شده است. در ماه آگوست سال گذشته، آژانس فضایی اروپا متوجه مشکلاتی در سیستم چتر فرود کاوشگر شد و همین موضوع سوالاتی را درباره احتمال انجام نشدن ماموریت در سال 2020 ایجاد کرد.

نوشته ماموریت مریخ‌نورد اگزومارس به علت شیوع ویروس کرونا 2 سال به تعویق افتاد اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.

ناسا از کاوشگر مارس ۲۰۲۰ رونمایی کرد

کاوشگر مارس 2020 که قرار است سال آینده به سمت مریخ پرتاب می‌شود، نه‌تنها دنبال نشانه‌هایی از حیات بسیار قدیمی بر روی این سیاره خواهد بود، بلکه راه را برای انجام ماموریت‌های انسانی در آینده هموارتر خواهد کرد.

ناسا روز جمعه از مریخ‌نورد جدید خود رونمایی کرد. این مریخ‌نورد که در یک اتاق بزرگ و استریل‌شده در آزمایشگاه پیش‌رانش جت (JPL) ناسا در پاسادینا، منطقه‌ای نزدیک لس‌آنجلس، ساخته شده، قرار است در ماه جولای 2020، از دماغه کارناوال فلوریدا، زمین را ترک کند. بدین‌ترتیب، کاوشگر مارس 2020 تبدیل به پنجمین مریخ‌نورد آمریکا خواهد شد که در ماه فوریه سال 2020 بر روی سیاره سرخ فرود خواهد آمد.

Matt Wallace، سرپرست این پروژه، به AFP گفت: این مریخ‌نورد قرار است نشانه‌های حیات را بر روی مریخ جستجو کند. به همین‌خاطر ما چندین ابزار مختلف را به‌همراه آن خواهیم فرستاد تا بتوانیم ترکیب شیمیایی و زمین‌شناسی سطح سیاره را بهتر بشناسیم.

در بین دستگاه‌های نصب‌شده بر روی کاوشگر مارس 2020 می‌توان به ۲۳ دوربین، دو «گوش» برای شنیدن بادهای مریخی و لیزرهایی برای آنالیز شیمیایی اشاره کرد.

مارس 2020، که ابعادی به‌اندازه یک ماشین دارد، مانند مریخ‌نورد کنجکاوی، به شش چرخ مجهز است که به آن اجازه خواهند داد تا در مسیرهای سنگی نیز حرکت کند. البته سرعت حرکت، جزو اولویت‌های این مریخ‌نورد نیست؛ چراکه میزان جابه‌جایی آن در طول هر روز مریخی بیشتر از ۱۸۰ متر نخواهد بود.

سوخت مارس 2020 توسط یک رآکتور هسته‌ای کوچک تامین خواهد شد. این دستگاه، بازوهایی به طول دو متر دارد و مجهز به یک دریل پیشرفته برای شکافتن سنگ‌ها است.

حیات بسیار قدیمی بر روی مریخ

Wallace می‌گوید: چیزی که ما به دنبال آن هستیم، حیات میکروبی قدیمی است؛ چیزی که میلیاردها سال قبل بر روی مریخ وجود داشته است، یعنی زمانی که این سیاره بسیار شبیه به زمین بوده است. آن موقع، مریخ دارای آب‌های سطحی گرم، اتمسفر ضخیم و یک نیروی مغناطیسی در اطراف خود بوده است و شرایط مناسبی برای انواع حیات تک سلولی ساده داشته است.

مریخ‌نورد مارس 2020 قرار است بعد از جمع‌آوری نمونه‌ها، آن‌ها را در داخل لوله‌هایی قرار دهد و این لوله‌ها را بر روی سطح مریخ رها کند تا بعدا در یک ماموریت دیگر به زمین آورده شوند.

Wallace می‌گوید: ما امیدواریم که کارها هرچه سریع پیش بروند و بتوانیم نمونه‌ها را در سال 2026 با انجام یک ماموریت دیگر به زمین بازگردانیم. در این ماموریت، لوله‌های حاوی نمونه‌ها توسط یک راکت به مدار اطراف مریخ آورده شده و سپس به‌وسیله یک مدارگرد به سمت زمین حمل خواهند شد. ما فکر می‌کنیم که نمونه‌ها احتمالا بعد از یک دهه به دست ما خواهند رسید.

ماموریت انسانی

مریخ‌نورد مارس 2020 قرار است برای یافتن نشانه‌های حیات قدیمی در یک دلتای خشک و بزرگ به نام Jezero فرود بیاید. این مکان که بعد از سال‌ها بحث و مطالعه علمی انتخاب شده، یک دهانه آتشفشانی است که زمانی یک دریاچه عمیق بوده است. این دریاچه سپس به شبکه‌ای از رودخانه‌ها که بین ۳.۵ تا ۳.۹ میلیارد سال پیش جریان داشته‌اند وصل شده است. اندازه مقطع دهانه مذکور، کمتر از ۴۸ کیلومتر بوده و دانشمندان بسیار امیدوارند که این مکان حاوی مولکول‌های ارگانیک بسیار قدیمی باشد.

ماموریت مارس 2020 همچنین راه را برای یک هدف بلندپروازنه‌تر که همانا سفر انسان به کره مریخ است هموارتر خواهد کرد. Wallace می‌گوید: ما واقعا فکر می‌کنیم که اولین ماموریت انسانی به مریخ به‌زودی اتفاق خواهد افتاد.

تعدادی از تجهیزات نصب‌شده بر روی کاوشگر مارس 2020 قرار است اکسیژن تولید کنند. این اکسیژن می‌تواند یک روز برای نفس کشیدن انسان‌ها بر روی این کره و همچنین به‌عنوان سوخت برای بازگشت به زمین مورد استفاده قرار گیرد.

در سال‌های اخیر، رقابت بر سر فضا به‌شدت داغ شده است و کشورهایی مانند چین به دنبال آن هستند که به سیطره آمریکا بر فضا پایان دهند. چین روز جمعه یکی از قدرتمندترین راکت‌های دنیا را مورد آزمایش قرار داد. این راکت قرار است در ماموریت سال آینده این کشور به سمت مریخ استفاده گردد.

مریخ‌نورد مارس 2020 دستکم به مدت یک سال مریخی (حدود دو سال زمینی) فعال خواهد بود. اما مریخ‌نوردها معمولا بیش از مدت زمان پیش‌بینی‌شده به فعالیت خود ادامه داده‌اند. برای مثال کنجکاوی که در سال 2012 بر روی مریخ فرود آمد، همچنان در اطراف منطقه Mount Sharp مریخ گشت می‌زند.

نوشته ناسا از کاوشگر مارس 2020 رونمایی کرد اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.

آیا کاوشگر مارس ۲۰۲۰ ناسا می‌تواند فسیل‌هایی بر روی مریخ پیدا کند؟!

ناسا در ماه نوامبر سال 2018 اعلام کرد که کاوشگر مارس 2020 در سال 2021 در گودال جزرو (Jezero Crater) مریخ فرود خواهد آمد. این گودال به‌لحاظ زمین‌شناسی یک ناحیه بسیار متفاوت بوده و شامل رسوبات آبرفتی حاصل از یک رودخانه بسیار قدیمی بر روی این سیاره است. دانشمندان درباره این رسوبات که به‌وضوح در تصاویر ماهواره‌ای گرفته‌شده از گودال جزرو هم قابل دیدن هستند، احتمال می‌دهند که آنها دربردارنده مولکول‌های ارگانیک ابتدایی باشند.

اما این گودال، چیز دیگری نیز دارد که دانشمندان را بسیار به فکر فرو برده است؛ چیزی که در تصاویر ماهواره‌ای چندان قابل رویت نیست: حلقه‌ای از کربنات‌ها که به باور دانشمندان می‌تواند فسیل‌هایی را در درون خود نگه داشته باشد.

کاوشگر مارس 2020 ‌می‌خواهد به این پرسش دانشمندان جواب دهد که آیا مریخ در زمان‌های بسیار دور قابل زندگی بوده است یا نه. زمانی که کاوشگرهای اسپریت و کنجکاوی به مریخ رفتند، ماموریت آنها یافتن شواهدی از وجود آب بر روی این سیاره بود؛ که ماموریت خود را به خوبی انجام دادند.

کاوشگر MSL یا همان آزمایشگاه علمی مریخ هم برای ارزیابی امکان حیات بر روی این سیاره به سمت آن فرستاده شد. حالا مریخ‌نورد مارس 2020 قرار است دست به کار بزرگی بزند: یعنی جستجوی نشانه‌هایی از زندگی میکروبی در زمان‌های بسیار دور؛ یا به عبارت ساده‌تر: فسیل‌ها.

گودال جزرو به چند دلیل برای این کار انتخاب شده است. اول اینکه، اینجا یک ناحیه بسیار قدیمی است که در حدود ۳.۵ میلیارد سال پیش رودخانه‌ای در آن جریان داشته است. از طرف دیگر، این گودال دارای مناطقی است که دلتای رودخانه را در خود نگه داشته‌اند. و دلیل سوم اینکه، در آنجا حلقه‌ای معروف به حلقه کربنات‌ها وجود دارد که از لحاظ زمین‌شناسی بسیار مهم است.

بد نیست بدانید که کربنات‌ها می‌توانند ساختارهای فسیلی بسیار قدیمی را که، عمرشان ممکن است بر روی کره زمین به میلیاردها سال برسد، در خود نگه دارد. این فسیل‌ها شامل صدف‌های دریایی، مرجان‌ها و استروماتولیت‌ها می‌شوند. لذا از آنجاییکه گودال جزرو محل تجمع آب بوده، دانشمندان فکر می‌کنند که بررسی حلقه کربنات موجود در اطراف لبه آن، برای دانستن اینکه آیا فسیلی در آنجا وجود دارد یا نه، بسیار ارزشمند است.

البته شما ممکن است به این موضوع به دیده تردید بنگرید، اما به خاطر داشته باشید که انتخاب گودال جزرو برای یافتن حیات فسیل‌شده، براساس سال‌ها کار تحقیقاتی صورت گرفته است. هیچ‌کس نمی‌داند که ما در لبه آن گودال چه چیزی خواهیم یافت، اما شواهد تجربی به ما می‌گویند که آنجا همان مکانی است که به دنبالش بودیم.

اخیرا مقاله‌ای با عنوان «The mineral diversity of Jezero crater: Evidence for possible lacustrine carbonates on Mars» در مجله Icarus چاپ شده که با جزییات بیشتری به ترکیبات معدنی موجود در گودال جزرو، و از جمله رسوبات کربنات لبه‌های آن، پرداخته است.

مدارگرد شناسایی مریخ ناسا (MRO) با استفاده از ابزار طیف‌سنج تصویربرداری اکتشافی فشرده (CRISM) موفق به کشف کربنات بر روی سیاره مریخ شده بود. این ابزار در یافتن مواد معدنی مرتبط با آب تخصص دارد. تصاویر CRISM، مقادیر قابل‌توجهی از کربنات را در اطراف لبه گودال جزرو نشان می‌دادند.

Briony Horgan، نویسنده اصلی مقاله فوق از دانشگاه Purdue آمریکا گفته است: CRISM، سال‌ها قبل، وجود کربنات‌ها را در این گودال نشان داده بود، اما ما همین اواخر متوجه شده‌ایم که این مواد تا چه‌اندازه در اطراف ساحل رودخانه قدیمی زیاد هستند. البته ما در ماموریت خود، با رسوبات کربنات در مکان‌های بسیاری مواجه خواهیم شد، اما حلقه کربنات یکی از هیجان‌انگیزترین جاها برای بررسی آنها خواهد بود.

بر روی زمین، برخی از قدیمی‌ترین فسیل‌ها مربوط به استروماتولیت‌ها هستند. عمر آنها به بیش از ۳.۵ میلیارد سال قبل باز می‌گردد. استروماتولیت‌ها، ساختارهای لایه‌‌بندی‌شده‌ای هستند که توسط لایه‌هایی از سیانوباکتری‌ها ایجاد شده‌اند.

اگر مریخ در زمان‌های بسیار دور دارای حیات بوده است، این امکان وجود دارد که این سیاره نیز استروماتولیت‌های مخصوص به خودش را داشته باشد. اگر اینگونه باشد، حلقه کربنات موجود در اطراف گودال جزرو مکان مناسبی برای شکل‌گیری آنها خواهد بود.

Ken Williford، یکی از مدیران آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا گفته است: احتمال تشکیل کربنات‌ها در محیط رودخانه، یکی از دلایلی بود که باعث شد ما گودال جزرو را به عنوان محل فرود انتخاب کنیم. این مواد، داده‌های بسیار مهمی را درباره حیات اولیه و آب‌وهوای سیاره مریخ در اختیار ما قرار خواهند داد. ما بسیار مشتاقیم که بدانیم این کربنات‌ها از چه چیزی تشکیل شده‌اند.

اگر کربنات‌ها در ساحل رودخانه قدیمی مریخ شکل گرفته باشند، این اتفاق احتمالا در دوره نواکیان (Noachian Epoch) این سیاره رخ داده است. نواکیان، اولین دوره زمین‌شناسی مریخ بوده و حدود ۳.۵ میلیارد سال پیش پایان یافته است.

دانشمندان فکر می‌کنند که در آن زمان، مریخ دارای آب‌وهوایی نسبتا مرطوب و اتمسفری پر از دی‌اکسید کربن بوده است. کربنات‌ها زمانی تشکیل می‌شوند که سنگ‌ها، آب و دی‌اکسید کربن در هم اثر می‌کنند.

کربنات‌ها چیزهای زیادی برای گفتن به ما دارند. آنها شامل داده‌های زمین‌شناسی مهمی درباره تغییرات آب‌وهوایی بر روی سیاره مریخ هستند.

از آنجاییکه این مواد به‌خاطر تاثیرات بین آب، د‌اکسید کربن و سنگ به وجود می‌آیند، شکل‌گیری آنها می‌تواند تغییرات دقیق در آب‌وهوای مریخ را در طول میلیاردها سال‌ها ثبت کند. آنها می‌توانند به ما کمک کنند تا بدانیم مریخ چگونه از یک سیاره مرطوب به یک اتمسفر ضخیم تبدیل به کره‌ای با بیابان‌های سرد و خشک شده است.

دانشمندان همچنین در اطراف دلتای رودخانه قدیمی گودال جزرو موفق به کشف رسوب‌هایی شده‌اند که غنی از سیلیکای هیدراته‌شده هستند. سیلیکای هیدراته‌شده هم مانند کربنات‌ها، قابلیت نگه داشتن فسیل‌ها در خود را دارند.

اگر رسوبات سیلیکای هیدراته‌شده، در کف دلتا قرار داشته باشند، در این‌صورت آنجا محل بسیار مناسبی برای جستجوی فسیل‌ها، به‌ویژه فسیل‌های میکروبی دفن‌شده خواهد بود. مقاله‌ای اخیرا به جزییات این رسوبات پرداخته که در مجله AGU چاپ شده است.

البته باید توجه داشت که همه رسوبات کربنات موجود در گودال جزرو، یکنواخت نیستند. آنها در مکان‌های مختلف، در ارتفاع‌های مختلف و همچنین با ویژگی‌های توپوگرافیکی و طیفی مختلف یافت شده‌اند. شاید مهم‌ترین مکان برای بررسی آنها جایی است که Marginal Carbonates نامیده می‌شود.

این ناحیه دارای بیشترین مقادیر کربنات بوده و در دیواره غربی گودال قرار دارد. لبه‌های Marginal Carbonates، در بیشتر جاها، با تغییرات ایجادشده در عوارض سطح، منطبق هستند. این ویژگی‌ها باعث شده تا دانشمندان بخواهند بدانند که همه اینها چه معنایی می‌توانند داشته باشند.

البته همه این بررسی‌ها، تنها با اندازه‌گیری‌هایِ در محل کاوشگر مارس 2020 قابل انجام خواهند بود. مریخ‌نورد مارس 2020 در تاریخ 18 فوریه 2021 در داخل گودال جزرو فرود خواهد آمد.

بر روی زمین و اغلب در بالای کوه‌ها، جاهایی وجود دارند که پوسته‌های فسیل‌شده دریاها، از دل سنگ‌ها بیرون آمده و به‌راحتی قابل رویت هستند.

احتمال اینکه مریخ فسیل‌های خود را (البته در صورت وجود) به‌راحتی از دست داده باشد بسیار کم است. با این‌حال، براساس دانسته‌های خود ما درباره فسیل‌ها، که در طول سال‌های متمادی نیز افزایش یافته است، این سوال پیش می‌آید که ما بر روی مریخ چه چیزی خواهیم یافت و در صورت کشف آن، دانسته‌ها و باورهای قبلی ما چه تغییری خواهند کرد.

نوشته آیا کاوشگر مارس 2020 ناسا می‌تواند فسیل‌هایی بر روی مریخ پیدا کند؟! اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.

آیا می‌توان در مریخ زندگی کرد؟ رفتار عجیب اکسیژن در جو این سیاره همه دانشمندان را متحیر کرده است!

گازهای اتمسفریک مریخ یکی از چیزهایی هستند که رازهای زیادی در خود دارند. پیش از این، کاوشگر کنجکاوی توانسته بود ناپدید شدن و ایجاد مجدد گاز متان را در جو این سیاره ثبت کند. حالا نیز با افزایش و کاهش سطوح اکسیژن بر روی گودال گیل (Gale Crater) مواجه شده است. اما موضوع اصلی اینجاست که میزان این تغییرات به‌گونه‌ای است که با هیچکدام از فرایندهای شیمیایی قابل توضیح نیست.

کاوشگر کنجکاوی مدتی است که سفر خود را به سمت کف گودال گیل و همچنین بالای کوه شارپ (Mount Sharp) که در مرکز آن قرار دارد، شروع کرده است.

بد نیست بدانید که کنجکاوی فقط سنگ‌های مسیر خود را مورد بررسی قرار نمی‌دهد؛ بلکه داده‌هایی را نیز از اتمسفر مریخ به زمین ارسال می‌کند تا تغییرات جوی آن را در طول فصل‌های سیاره اندازه بگیرد. این کاوشگر در حال‌حاضر سه سال مریخی (معادل شش سال زمینی) است که بر روی کره مریخ حضور دارد و دانشمندان حالا با مطالعه دقیق اندازه‌گیری‌های صورت گرفته، متوجه شده‌اند که اکسیژن موجود در اتمسفر سیاره آنگونه که انتظار می‌رود رفتار نمی‌کند.

البته در جو مریخ اکسیژن زیادی وجود ندارد؛ حدود ۹۵ درصد از حجم اتمسفر نازک آن را دی‌اکسید کربن تشکیل می‌دهد و بقیه آن نیز شامل ۲.۶ درصد نیتروژن، ۱.۹ درصد آرگون، ۰.۱۶ درصد اکسیژن و ۰.۰۶ درصد مونوکسید کربن می‌شود (جو زمین برخلاف مریخ، از ۷۸.۰۹ درصد نیتروژن و ۲۰.۹۵ درصد اکسیژن تشکیل شده است).

موضوع دیگر درباره مریخ اینکه، فشار اتمسفریک آن در طول سال تغییر می‌کند. در نیمکره زمستانی آن، گاز دی‌اکسید کربن، در قطب یخ می‌زند و همین امر باعث افت فشار در این نیمکره می‌گردد. لذا برای اینکه فشار اتمسفریک در کل سیاره برابر شود، گازها شروع به توزیع مجدد بین دو نیم‌کره می‌کنند.

در بهار نیز با آب شدن یخ‌های قطبی، گاز دی‌اکسید کربن آزاد می‌شود و عکس اتفاق بالا رخ می‌دهد: یعنی فشار شروع به افزایش در این نیمکره کرده و سپس با توزیع مجدد گازها به سمت نیمکره زمستانی کاهش می‌یابد.

بنابراین، نوسانات سایر گازها در نسبت با سطوح دی‌اکسید کربن، تقریبا قابل پیش‌بینی هستند. نیتروژن و آرگون، گازهایی هستند که براساس پیش‌بینی‌ها رفتار می‌کنند، اما اکسیژن نه.

در طول بهار و تابستان، اکسیژن تا ۳۰ درصد افزایش می‌یابد و سپس در طول پاییز به سطوح نرمال خود باز می‌گردد. این اتفاق هر سال می‌افتد؛ اما از آنجاییکه میزان تغییرات اکسیژن در هر سال متفاوت است، اینگونه به نظر می‌رسد که شاید هربار چیزی به آن اضافه شده و دوباره از آن گرفته می‌شود. در حال‌حاضر، این رفتار با هیچ فرایندی قابل توضیح نیست.

در ابتدا تصور می‌شد که شاید دستگاه طیف‌سنج Quadrupole Mass کاوشگر یا نرم‌افزار آن دچار مشکل شده است، اما بررسی‌های چندباره نشان داد که این ابزارها همگی خوب کار می‌کنند.

احتمال دیگری که داده می‌شد این بود که امکان دارد اکسیژن مذکور، توسط آب یا دی‌اکسید کربنی که به‌نحوی در اتمسفر مریخ شکسته شده است، تولید شده باشد. این احتمال هم منتفی بود؛ چراکه از یک طرف در جو مریخ آب کافی وجود ندارد و از طرف دیگر گاز دی‌اکسید کربن بسیار به کندی شکسته می‌شود و با نوسانات مشاهده‌شده همخوانی ندارد.

هم‌اکنون، خاک مریخ حاوی اکسیژن زیادی است. اما شرایط مورد نیاز برای آزاد شدن آن مشاهده نشده است. پروسه‌ای که از طریق آن، تابش خورشیدی بتواند باعث شکسته شدن اکسیژن و آزاد شدن آن در جو سیاره گردد نیز بسیار کند است.

Melissa Trainer، دانشمند سیاره‌ای از مرکز پرواز فضایی Goddard ناسا می‌گوید که: ما در حال تلاش برای توضیح این پدیده هستیم. این واقعیت که رفتار اکسیژن در هر فصل به‌طور دقیق تکرار نمی‌شود باعث می‌شود به این فکر کنیم که پدیده مذکور، به دینامیزم اتمسفریک ارتباط پیدا نمی‌کند؛ بلکه احتمالا برخی منابع شیمیایی که هنوز برای ما ناشناخته هستند، باید علت آن بوده باشند.

اما در اینجا یک سرنخ وجود دارد: متان. این گاز هم در طول ماه‌های تابستان مریخ به‌طرز باورنکردنی و تا حدود ۶۰ درصد افزایش می‌یابد. گاهی اوقات، سطوح متان و اکسیژن حتی پشت‌سرهم افزایش می‌یابند. احتمال می‌رود آنچه که باعث نوسانات متان می‌شود، علت نوسانات اکسیژن نیز باشد.

اما نکته اساسی اینجاست که هردوی این گازها هم می‌توانند از طریق فراینده‌های ارگانیک تولید شوند و هم از طریق پروسه‌های زمین‌شناسی. البته ما در حال‌حاضر هیچ مدرکی دال بر وجود حیات ارگانیگ بر روی مریخ نداریم؛ با وجود این، نمی‌توان احتمال آن را به‌کلی رد کرد. (کاوشگر مریخ 2020 قرار است به دنبال فسیل‌هایی در این سیاره بگردد و شاید ما به‌زودی به شکلی از حیات بر روی آن برخوردیم).

با این‌حال، تیم تحقیقاتی ناسا اعتقاد دارند که علت پدیده مذکور به احتمال زیاد زمین‌شناسی است. Tim McConnochie، ستاره‌شناس از دانشگاه مریلند می‌گوید: ما هنوز موفق به یافتن فرایندی که بتواند تولید چنین مقادیری از اکسیژن را توضیح بدهد، نشده‌ایم. از آنجاییکه در اتمسفر مریخ اتم‌های اکسیژن کافی برای ایجاد چنین رفتاری وجود ندارد، به عقیده ما چیزی در سطح خاک مریخ وجود دارد که فصل به فصل تغییر می‌کند و به احتمال زیاد نیز علت پدیده مذکور همان است.

به‌هرحال، بررسی‌های بیشتر در این‌رابطه در حال انجام است و باید دید که نتیجه تحقیقات به کجا خواهد انجامید.

نوشته آیا می‌توان در مریخ زندگی کرد؟ رفتار عجیب اکسیژن در جو این سیاره همه دانشمندان را متحیر کرده است! اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.

تصاویری جدید از فصل بهار در مریخ!

مریخ

هر سال با آمدن فصل بهار بر روی کره زمین، درختان و گیاهان دوباره به زندگی باز می‌گردند و حیوانات کوچک و بزرگ خود را برای جفت‌گیری آماده می‌کنند. اما چیزی شبیه به این هرگز بر روی کره مریخ اتفاق نمی‌افتد.

با این‌حال، بر روی سیاره سردی مثل مریخ نیز فصل بهار تغییراتی را با خود به همراه می‌آورد. البته باید با دقت‌ بیشتری به آن نگاه کرد تا بتوان تغییرات به وجود آمده را مشاهده نمود. خوشبختانه در حال‌حاضر ماهواره‌ای مجهز به دوربین‌هایی با رزولوشن بالا به دور مریخ می‌چرخد و ما می‌توانیم شروع فصل بهار را بر روی این سیاره از طریق تصاویر ببینیم.

مریخ

زمانی که فصل زمستان به قطب‌های مریخ می‌رسد، لایه نازکی از یخ، سطح آن را می‌پوشاند. این یخ، نه یخ آب، بلکه یخ دی اکسید کربن (CO2) است. با آمدن بهار، همانطور که در ماه مه امسال اتفاق افتاد، این یخ تصعید شده و مستقیما، بدون آنکه از فاز مایع بگذرد، به بخار تبدیل می‌شود.

در جاهای ماسه‌ای سطح مریخ، عمل تصعید از پایین به بالا اتفاق می‌افتد. این به خاطر آن است که دانه‌های یخ زمستان که لایه‌ای را تشکیل داده‌اند با تابش نور خورشید به‌تدریج از پایین شروع به ذوب شدن می‌کنند. با این کار، گاز CO2 میان یخ پایین و ماسه بالا محبوس می‌شود. با گرم‌تر شدن سطح کره، یخ‌ها ترک خورده و گاز محبوس شده به بیرون پرتاب می‌شود. گاز CO2 همزمان با انفجار خود از طریق یخ، ماسه‌های تیره رنگ سطح را نیز با خود حمل می‌کند. لکه‌های تیره‌ای که در تصویر زیر می‌بینید، مربوط به این پروسه می‌شوند.

مریخ

مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس (ExoMars Trace Gas Orbiter) که پروژه مشترک سازمان فضایی اروپا (ESA) و سازمان فضایی روسکاسموس روسیه (RosCosmos) است، ماه اکتبر سال ۲۰۱۶ به مریخ رسید و از آن زمان تابه‌حال در حال مطالعه سیاره است.

این مدارگرد، یک سیستم تصویربرداری ویژه‌ به نام CaSSIS دارد که مدل‌های دیجیتالی پرجزییاتی از سطح مریخ درست می‌کند. CaSSIS، یک دوربین با رزولوشن بالاست و در ماه مه امسال تصویری از CO2 درحال ذوب را در قطب شمال مریخ به ثبت رسانده بود.

تصویر مذکور همچنین انواع مختلف ماسه‌ای که بر روی سیاره مریخ تشکیل می‌شوند را نشان می‌دهد. در حالیکه سمت چپ تصویر بیشتر شبیه ماسه‌های معمولی است، اما بخش سمت راست تصویر نشان‌دهنده ماسه‌هایی است که به آنها ماسه برخان گفته می‌شود. این نوع ماسه‌ها می‌توانند بزرگ‌تر شوند و با پیوستن به یکدیگر، تپه‌های هلالی را شکل بدهند. ماسه‌های برخان به ما می‌گویند که جهت وزش باد از کدام طرف است.

دوربین CaSSIS همچنین در ماه مه سال ۲۰۱۸ تصویری از فصل بهار مریخ در قطب جنوب آن ارسال کرده بود. در آن تصویر هم دوباره شاهد یک سطح ماسه‌ای، اما اینبار در داخل یک دهانه هستیم. در عکس، تصعیدهای بهاری را می‌بینیم که بر اثر آن، یخ‌های CO2 منفجر شده‌اند و در حالیکه ماسه‌ها را با خود حمل می‌کردند، بر روی سطح پخش شده‌اند.

مریخ

انحراف محوری مریخ ۲۵ درجه است و کمی بیشتر از انحراف ۲۳.۴ درجه‌ای زمین است. سال مریخی حدود ۶۸۷ روز است، اما برخلاف زمین، هر کدام از فصل‌های مریخ یک چهارم از سال را تشکیل نمی‌دهند. دلیل آن هم، مدار چرخش سیاره به دور خورشید است.

در حالیکه مدار زمین تقریبا دایره‌ای است و با سرعت ثابتی به دور خورشید می‌گردد، اما مدار مریخ بیشتر بیضوی است و سرعت چرخش آن نیز متغیر است. بنابراین، در حالیکه فصل‌های زمین هر سال در زمان‌های مشخصی تغییر می‌کند، فصل‌های مریخ اینگونه نیست.

وب‌سایت The Planetary Org در جدول زیر چگونگی فصل‌های مریخ را نشان داده است. البته روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری و مشخص کردن فصل‌ها بر روی این سیاره وجود دارد، اما روش فعلی توسط بسیاری از دانشمندان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از سمت چپ به راست، اعتدال بهاری، انقلاب تابستانی، اعتدال پاییزی و انقلاب زمستانی. برای دیدن جزییات بیشتر در این‌باره می‌توانید به اینجا مراجعه کنید.

کنگره علوم سیاره‌ای اروپا (European Planetary Science Congress) این هفته در کنار سایر موضوعات، به عکس‌ها و نتایج ارسال شده از مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس نیز خواهد پرداخت.

نوشته تصاویری جدید از فصل بهار در مریخ! اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.

ناسا رسما از کار افتادن مریخ‌نورد Opportunity را اعلام نمود

مریخ‌نورد Opportunity ناسا در سال‌های اخیر به دانشمندان در شناخت و درک بیشتر سیاره سرخ کمک‌های شایانی نموده و بدون اغراق، یکی از مهم‌ترین عوامل آشنایی و علاقه مردم زمین به اخبار سیاره همسایه‌مان بوده است. این مریخ‌‌نورد در سال 2004 بر روی مریخ فرود آمد و از آن زمان بی‌وقفه در حال کاوش سطح مریخ و ارسال اطلاعات گران‌بهایی در مورد آن بود ولی بعد از 15 سال، سرانجام دیروز سازمان ناسا رسما اعلام نمود که مریخ‌نورد Opportunity برای همیشه از کار افتاده است.

مریخ‌نورد Opportunity

نکته شگفت‌آور این است که عمر معمول یک مریخ‌نورد تنها 90 روز تخمین زده می‌شود ولی Opportunity که معنای اسمش فرصت بود حقیقتا این فرصت را برای محققان فراهم آورد تا به مدت 15 سال به کندوکاو مریخ بپردازند. مریخ‌نورد Opportunity در طی این مدت مسافتی بیش از 45 کیلومتر در روی مریخ به گردش و کاوش پرداخت. او که ماموریت خود را از دهانه Eagle آغاز کرده‌ بود تا دهانه Endeavour به مسیر خود ادامه داد.

ولی ناسا از روز 18 ماه ژوئن 2018 تا به امروز تماسش با مریخ‌نورد Opportunity قطع شده بود و در این مدت متخصصان ناسا تلاش زیادی برای برقرای ارتباط مجدد با آن انجام دادند. محققان سعی نمودند با ایجاد پینگ‌های متعدد بار دیگر Opportunity را فعال نمایند ولی متاسفانه هرگز هیچ سیگنالی از سوی آن دریافت نشد. به اعتقاد کارشناسان به علت گرفتار شدن مریخ‌نورد در طوفان گرد و خاک در مریخ، پنل‌های خورشیدی آن در زیر خاک مدفون گشته و Opportunity دیگر قادر به تامین انرژی، شارژ باتری‌ها و ادامه ماموریت خود نشده است.

با این حال سرانجام ناسا طی کنفرانس مطبوعاتی خود رسما اعلام نمود که مریخ‌نورد Opportunity از کار افتاده است و دیگر قادر به انجام هیچ فعالیتی نیست. تیم اکتشاف مریخ شب گذشته آخرین تلاش‌ها برای برقراری ارتباط با این مریخ‌نورد دوست‌داشتنی و خاطره‌انگیز را انجام دادند ولی متاسفانه موفق به انجام این کار نشدند و هیچ پاسخی از سوی مریخ‌نورد دریافت نشد.

نوشته ناسا رسما از کار افتادن مریخ‌نورد Opportunity را اعلام نمود اولین بار در وب‌سایت فناوری پدیدار شد.