بازار املاک در حالی این روزها شاهد رکودی عمیق است که پدیده جدیدی به خود نیز می بیند. پدیده ای که هم برای اندک خریداران مسکن خوب است و هم برای مشاورین املاک! سایتهای اینترنتی در این حوزه توانسته اند جایگاه خود را به مرور در بین مردم به دست آورده و روند جدیدی به این گونه معاملات ببخشند. که چه بسا با مدیریت مناسب می توان از این پتانسیل مناسب بهره خوبی به نفع اقتصاد کشور برد.

گویا آی تی – بازار املاک در حالی این روزها شاهد رکودی عمیق است که پدیده جدیدی به خود نیز می بیند. پدیده ای که هم برای اندک خریداران مسکن خوب است و هم برای مشاورین املاک! سایتهای اینترنتی در این حوزه توانسته اند جایگاه خود را به مرور در بین مردم به دست آورده و روند جدیدی به این گونه معاملات ببخشند. که چه بسا با مدیریت مناسب می توان از این پتانسیل مناسب بهره خوبی به نفع اقتصاد کشور برد.

رقابت مجازی در بازار اجاره مسکن

سایت های اینترنتی پدیده های جدید بازار املاک هستند و آگهی های منتشر شده در آنها خیلی زود به نتیجه می رسد اما خیلی هم نمی توان به برخی از آن ها اعتماد کرد.

کاربران سایت های اینترنتی جست وجوی املاک مثل دیوار، ایران فایل، شیپور، دلتا و … توانسته اند به سرعت در میان هر مستاجر،موجر،مشاورین املاک محبوب شوند. مالکان که قبلا باید به بنگاه های املاک رفته و خانه خود را ثبت می کردند و برای روبه رو شدن بی واسطه با مستاجر یا خریدار، آگهی خود را در ضمیمه نیازمندی های روزنامه های کثیرالانتشار منتشر می کردند، امروز می توانند بدون هیچ واسطه ای، خانه خود را همراه با اطلاعات آن در سایت های اینترنتی ثبت کرده و مشتری پیدا کنند.

سایت اینترنتی املاک
مشتریان هم می توانند بدون مراجعه حضوری به بنگاه ها و صرف وقت و انرژی، از پشت کامپیوتر یا با گوشی موبایل خود، موارد رهن و اجاره یا خرید ملک خود را بیابند. این سایت ها، کاربران حرفه ای دیگری هم دارند. مشاوران املاک هم کلی از مشتریان امروز خود را از طریق چنین سایت هایی پیدا می کنند. آنها فایل هایی را که به دست شان می رسد، در سایت ها ثبت می کنند و زنگ خور موبایل شان بالا می رود. در این سایت ها حتی می شود تصاویری از خانه مورد نظر را هم آپلود کرد تا مشتری ببیند. اما رئیس سابق اتحادیه صنف مشاوران املاک خیلی دید مثبتی به این گونه سایت ها ندارد. او معتقد است این سایت ها باعث می شوند قیمت خانه ها بدون هیچ ضابطه ای بالا برود. علاوه بر این او تاکید می کند که این سایت ها باید زیر نظر اتحادیه املاک فعالیت کنند. هفت صبح گزارشی درباره چگونگی فعالیت سایت های اینترنتی جست وجوی املاک دارد.

سایت های اینترنتی قیمت خانه ها را بالا می برند
مصطفی قلی خسروی، رئیس سابق اتحادیه صنف مشاوران املاک است. با او درباره سایت های اینترنتی جست وجو و ارائه فایل های خرید و فروش و رهن و اجاره املاک صحبت می کنیم. قلی خسروی درباره این سایت ها بیشتر موضع منفی دارد. او معتقد است در حال حاضر این سایت ها به چند دلیل مشکل ساز هستند. او گذشته را به یاد می آورد؛ زمانی که خودش رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک بود. به گفته او، آن زمان یک سری فایل یاب در بازار املاک حضور داشتند که مشکل های زیادی ایجاد می کردند. قلی خسروی می گوید: آن زمان ما در اتحادیه با آنها برخورد کردیم. اما متاسفانه حضور آنها در بازار کم شد، اما حذف نشدند و همین حالا هم می بینیم که حضور دارند. این کارشناس قدیمی بازار املاک، مشکل حضور فایل یاب ها در بازار را آن می داند که آنها هر قیمتی را که مالک برای ملک خود بگذارد، عینا یادداشت می کنند و به این شکل قیمت آن منطقه افزایش می یابد. این کارشناس املاک مثال دیگری هم می زند. به اعتقاد او در گذشته، مشاوران املاک، قیمت فایل های املاک خود را پشت شیشه مغازه نصب می کردند و این باعث می شد بقیه مالکان هم قیمت خانه ها را بر اساس این فایل ها تعیین کنند. این مثال را بهانه ای می کند تا درباره سایت های جست وجوی املاک بگوید «این سایت ها هم مثل همان فایل یاب ها کار می کنند.» او اضافه می کند: مالکان برای رهن و اجاره یا فروش خانه خود در سایت ها قیمتی را تعیین می کنند و سایت هم قاعدتا برای او محدودیتی در منطقه تعریف نمی کند؛ بنابراین قیمت منطقه بالا می رود. قلی خسروی تاکید می کند: در منطقه ای که قیمت متوسط خانه های آن، متری پنج میلیون تومان است وقتی مالکی قیمت متری هشت میلیون تومان را برای ملک خود تعیین می کند مشاور املاک به او می گوید قیمت واقعی همان پنج میلیون تومان است و باید قیمت پیشنهادی خود را پایین بیاوری. به اعتقاد او، این تفاوت مشاوران سایت های اینترنتی جست وجوی املاک با مشاوران املاک است.

فعالیت زیر نظر اتحادیه
به گفته مصطفی قلی خسروی، رئیس سابق اتحادیه صنف مشاوران املاک، سایت های اینترنتی جست وجوی املاک باید تحت نظر اتحادیه املاک قرار بگیرند. او می گوید: بر اساس قانون نظام صنفی، هر کسی که بخواهد در حوزه املاک کار کند، باید از این اتحادیه مجوز گرفته و زیر نظر آن فعالیت کند. به باور این کارشناس املاک، این سایت ها محصول دنیای امروز و تکنولوژی هستند و حضور و تعداد آنها هر روز هم بیشتر می شود. او یک «اما»ی مهم می آورد. قلی خسروی می گوید: پلیس فتا علاوه بر نظارت فعلی بر این سایت ها باید به آنها بگوید بروید در زیرمجموعه اتحادیه صنف مشاوران املاک فعالیت کنید تا به این شکل از آشفتگی قیمت ها کاسته شود.

هویت اگهی دهندگان این سایت ها نامشخص است
اگر به سایت های اینترنتی املاک سری زده باشید، احتمالا به واسطه آپشن های زیادی که در صفحه مشاهده می کنید کمی گیج می شوید و یا با شماره های نادرست در قسمت تماس با فروشنده مواجه خواهید شد. مثلا وقتی به شماره ای که در فایل نوشته شده زنگ می زنید، معمولا به شما می گویند: «برای کدام ملک تماس گرفته اید؟» همین جمله نشان می دهد که یک بنگاه معاملات ملکی، فایل را در سایت ثبت کرده است. تعداد این موارد نیزبسیار زیاد است. این مطلب را با قلی خسروی، رئیس سابق اتحادیه مشاوران املاک کشور در میان می گذاریم. او در واکنش به این واقعیت می گوید: فایل های مالکان که به بنگاه می آید، مشاوران تمام تلاش خود را می کنند تا هر چه سریع تر یکی از فایل ها را به نتیجه رسانده و قولنامه آن را جفت و جور کنند. به گفته قلی خسروی، یک راه جدید که آنها یاد گرفته اند این است که به سرعت، فایل را در سایت های اینترنتی جست وجوی املاک به اشتراک گذاشته و ثبت می کنند. به این ترتیب مشتریان غیرعبوری می توانند با بررسی سایت ها به این گونه فایل ها دست یابند و تماس گرفته تا مورد را ببینند و سرانجام معامله جوش خورده و صاحب بنگاه نیز به پورسانت خود برسد.

سایت های اینترنتی؛ یار کمکی آنهایی که وقت ندارند
اظهارات قلی خسروی، حاکی از ان است که حتی مشاوران دفاتر خود او و دیگر همکارانش هم از این سایت ها استفاده کرده و در جهت ارتقای کار خود، سایت ها را وسیله ارتباط خود با مشتری قرار داده اند. این سایت ها بدون واسطه می توانند موارد بسیار زیادی از املاک مناطق مختلف شهر را به مشتریان و آنهایی که به دنبال خانه می گردند ارائه کنند. وقتی کسی صبح تا شب کار می کند، وقت گشتن به دنبال خانه ندارد.

سایت اینترنتی املاک
بسیاری از کاربران اینترنتی یا از طریق گوشی هوشمند خود و یا در منزل و یا از طریق کامپیوترو لپتاپ در محل کار به اینترنت دسترسی دارند و به سادگی می توانند برای یافتن این موارد چند ساعتی وقت گذاشته و در این گونه سایت ها پرسه بزنند و مورد مناسب خود را یافته و با فروشنده ارتباط برقرار نمایند. این مورد از ان جهت حائز اهمیت است که مراجعه حضوری به مشاورین املاک و اتلاف وقت کاربر به حداقل رسیده و فرد با انتخاب مورد مناسب خود به سمت فروشنده و مشاور املاک برای عقد قرار داد می رود . پ

نکته ای که هم عیب است و هم حسن
وقتی در سایت ها به دنبال موارد خرید و فروش یا رهن و اجاره می گردیم، معمولا باید بر اساس نوشته های مالک یا مشاور املاک قضاوت کنیم. اطلاعاتی که می توانید در این فایل ها بیابید، قیمت خانه و تعداد اتاق و زیربنای ملک و قیمت است.
اما با وجود اینکه معمولا سایت های اینترنتی جست وجوی املاک جایی برای آپلود عکس خانه را در نظر گرفته اند، خیلی از مشاوران املاک و مالکان، عکسی از خانه مورد نظر آپلود نمی کنند تا مشتری بر مبنای آن بتواند درباره خانه قضاوت کند. اما وقتی به سراغ بنگاه می روید، مشاور املاک همان جا هست و ممکن است بتواند در همان لحظه شما را برای بازدید خانه مورد نظر ببرد. اما از سوی دیگر وقتی از روی سایت قضاوت می کنید، مبنای قضاوت تان همان اطلاعات مندرج در سایت است و دیگر وقت تان را برای مشاهده حضوری تلف نمی کند. پس این واقعیت هم یک مزیت است و هم یک نقیصه.

روشی برای مشتریان خسیس و کساد کردن بازار مشاوران
سایت های اینترنتی، از یک نظر بازار مشاوران املاک را از رونق انداخته اند. وقتی به این سایت ها مراجعه می کنید، بر اساس اطلاعات مندرج در سایت، به مالک زنگ می زنید. با او قرار می گذارید تا خانه را ببینید. فرضا اگر خانه را ببینید و خوش تان هم بیاید، باید بروید پای قرار داد. نکته همین جاست. در حالت عادی باید برای زحمت پیدا کردن ملک و همراهی در مشاهده میدانی یعنی بازدید، کمیسیونی را به مشاوران املاک پرداخت کنید. این کمیسیون به ازای هر کدام از طرفین برای رهن و اجاره، ۲۵ درصد مبلغ کل رهن و اجاره برای مالک و ۲۵ درصد مبلغ کل رهن و اجاره برای مستاجر است. برای همین برای خانه ای که مبلغ اجاره اش، دو میلیون تومان است، دو طرف باید روی هم رفته یک میلیون تومان کمیسیون به بنگاه بدهند. اما زمانی که سایت های اینترنتی، دلیل دیدار مالک و مستاجر باشند، دیگر بنگاه، تنها محلی خواهد بود که قرارداد نوشته می شود. به این ترتیب، تنها مبلغ حق التحریر را پرداخت می کنید. در واکنش به این مسئله، مصطفی قلی خسروی می گوید قانون نظام صنفی هیچ تعریف مشخصی در این زمینه ندارد و به قول معروف، ساکت است. به گفته رئیس سابق اتحادیه صنف مشاوران املاک، قدیم ها مبلغی اندک برای این مسئله به عنوان حق شیرینی پرداخت می شد. از او می پرسیم شما در چنین مواقعی چقدر کمیسیون دریافت می کنید؟ قلی خسروی به صراحت پاسخ نمی دهد. اما این را هم می گوید که وقتی به بنگاه می روید و تنها از مشاور می خواهید که قرارداد را برای شما بنویسد، او می تواند بعدا ادعا کند که چرا به او کمیسیون نداده اید. از او می خواهیم درباره کد رهگیری قراردادهای رهن و اجاره برایمان توضیح بدهد. او هم عنوان می کند: دریافت مبلغ به عنوان صدور کد رهگیری از سوی مشاورین املاک غیرقانونی است و جرم است و مردم در صورت مشاهده چنین رفتاری باید فورا گزارش دهند.

سایت های اینترنتی تهدید یا فرصت؟
با نگاهی به دو سایت شیپور و دیوار در این حوزه در می یابیم که این دو سایت کمک شایانی به کاربران در فروش اجناس خود به شکل ساده تر کرده اند که یکی از این کالا ها که شاید فروش آن در این بازار به سختی ممکن باشد نیز مسکن است. در حال حاضر به نظر می رسد این دو سایت که اتفاقا به طور تخصصی هم بر روی مقوله فروش انلاین مسکن تمرکز ندارند، پیشرو در این زمینه هستند چرا که توانسته اند با عملکرد خوب در بقیه قسمت ها اعتماد کاربران را به خود جلب نمایند. شاید در وهله اول اینطور به نظر رسد که این دو سایت باعث کساد شدن کار مشاورین املاک گردد اما با موشکافی بیشتر در می یابیم که همین ابزار اینترنتی باعث رونق بیشتر کار مشاورین املاک می شود چرا که به سادگی می توانند تمامی موارد خود را اعم از خرید فروش اجاره و …. را در سایت های مذکور و یا سایت های مشابه قرار داده و با قرار دادن یک شماره تلفن با بازدیدکننده ارتباط برقرار نمایند و در صورت پسند کاربر از مشخصات ملک می توانند به صورت حضوری برای بازدید از محل قرار گذاشته و در نتیجه این رفت و آمدها یک معامله در این بازار کساد املاک شکل گیرد.

توجه به سایت های متقلب و لزوم رسیدگی پلیس فتا
با توجه به رشد پرشتاب تجارت الکترونیک در کشور و ظهور چنین کسب و کارهایی، بعضا سایت های هم سعی در سو استفاده از شرایط کرده و با روش های مختلف سعی در اخذ مشخصات فردی و شخصی افراد برای درج اطلاعات فروش ملیک مورد نظر می کنند و یا برای اینکه شماره فروشنده یا خریدار را رویت نمایند مبلغی را به صورت اینترنتی طلب می کنند و پس از واریز و تماس به فرد متوجه می شویم که یک قیمت بالا برای آن ملک طلب می کند و یا اعلام می کند از فروش منصرف شده و در این بین فقط سایت واسط با دریافت آن وجه منتفع شده است و …. که لزوم رسیدگی هر چه زودتر پلیس فتا به این گونه موارد احساس می شود چرا که مهمترین شاخص کسب و کار در فضای مجازی اعتماد است و این مورد به واسطه آن است که افراد یکدیگر را نمی بینند و ازنیات هم خبر ندارند؛ پس اگر چنین سایت های متقلبی بخواهند در اعتبار سایت هایی که از راه درست کسب در آمد می کنند، خدشه وارد کنند، اعتماد کاربران برای همیشه از بین رفته و بازگرداندن آن کار سختی خواهد بود. کاربران نیز باید به این نکته توجه داشت هباشند که تنها در سایت هایی که اعتبار انها مورد تایید قرار گرفته و یا نماد اعتماد الکترونیک دریافت کرده اند، تراکنش و تبادل وجه انجام دهند.